________________
૩૪
વિશ્વશાંતિ
જગત પર ત્રીજું વિશ્વયુદ્ધ આવશે તે તે પણ સ્વા, ઇર્ષ્યા, વૈરવૃત્તિ, ભય, શંકા વગેરે માનસિક વૃત્તિઓને લીધે જ આવશે, તેથી યુદ્ધ વિચારાથી સર્જાય છે, એમ કહેવું ઉચિત છે.
જો ઉક્ત વિચારમાં પરિવર્તન આવે તે યુદ્ધની મનેાવૃત્તિ દૂર થાય અને શાંતિ જળવાઈ રહે, એટલે શાંતિ પણ વિચારથી સજાય છે, એમ માનવું જોઈએ. માહુબલિના વિચારમાં પરિવતન થયુ, એટલે અને પક્ષનાં સન્યા વચ્ચે તુમુલ યુદ્ધ થતુ અટકી ગયું. અને વિચારમાં પરિવર્તન થયું, તેથી જ દ્વંદ્વયુદ્ધના અંત પણ શાંતિભર્યું વાતાવરણમાં આન્યા. એટલે વિશ્વશાંતિના પ્રશ્ન એ વિચારપરિવર્તનના જ પ્રશ્ન છે.
તીર્થકરા, તથાગતા તેમજ અન્ય ઋષિ-મહિષ જગતને ઉપદેશ આપે છે, તેનુ કારણ શું ? તેનું કારણ એ જ કે જે વિચારે મનુષ્યને પાપપ્રવૃત્તિ તરફ ધકેલે છે અને જેના લીધે તે પોતાનું તથા પારકાનું હિત બગાડે છે, તેમાં પરિવર્તન કરવું.
"
કેટલાક કહે છે કે · વિશ્વ પર આ અભૂતપૂર્વ આકૃત સર્જનારા વૈજ્ઞાનિકા છે. તે અણુશઓ મનાવવાના કે તેનું સંચાલન કરવાના સ્પષ્ટ ઈનકાર કરી દે તા રાજ~ સત્તાઓ શું કરી શકે ?' પરંતુ આ પ્રશ્ન પણ વિચાર પરિવર્તનના જ છે. આજના વૈજ્ઞાનિકાએ જે વિજ્ઞાનની દીક્ષા લીધી છે, તેમાં આત્માં નથી, પુણ્ય-પાપ નથી અને પરલેાક જેવી કાઈં વસ્તુ નથી. એટલે તે પણ કામ
