________________
“આપણે શું ? એ વલણ હિતાવહ નથી ઉત્તરમાં આ રાજદ્વારી પુરુષે કહે છે કે “અમે તે શસ્ત્રસ્ત્રનું આટલા વિશાળ પાયે નિર્માણ એટલા માટે કરીએ છીએ કે અમારી એ સામગ્રી જોઈને જ બીજો કોઈ અમારા ઉપર હુમલો કરવાની હિંમત કરે નહિ. તાત્પર્ય કે એ રીતે યુદ્ધ જાગવાની સંભાવના અટકી જાય અને શાંતિ જળવાઈ રહે પણ આ ઉત્તર ભાગ્યે જ કોઈ પણ સુજ્ઞજનનાં મનનું સમાધાન કરી શકે એવે છે. જે શસ્ત્રસરંજામની પાછળ કોડે–અબજો રૂપિયા ખર્ચ કરવામાં આવે છે, તે માત્ર ધાક બેસાડવા માટે જ છે અને સમય આવ્યે તેને ઉપયોગ આક્રમણ માટે નહિ થાય એની ખાતરી શું? બિલાડીઓને સમૂહ એમ કહે કે હવે અમે ઊંદરને પકડવાનું તથા મારવાનું બંધ રાખ્યું છે, તે એ વાત કેનાં ગળે ઉતરે? તાત્પર્ય કે રાજદ્વારી પુરુષની હાલની હિલચાલ જનતાનાં મનમાં શાંતિની કઈ પ્રતીતિ જન્માવી શકતી નથી અને એ રીતે તેમને પ્રયાસ નિષ્ફળ નહિ તે નિષ્ફળતાની સમીપે જઈ રહ્યો છે. આ સંજોગોમાં આપણું કર્તવ્ય શું હોઈ શકે ? એ આપણે વિચારવાનું છે ૬-“આપણે શું?” એ વલણ હિતાવહ નથી
કેટલાક એમ માને છે કે હવે પછી યુદ્ધ થશે તે. અમેરિકા ને રશિયા બે સામસામા આથડશે અને તેના છાંટા યુરોપને તથા મધ્ય એશિયાને ઉડશે, તેથી આપણે શું? તાત્પર્ય કે આ સંગમાં આપણે તેની કોઈ ચર્ચા– વિચારણા કે માથાકૂટમાં ઉતરવાની જરૂર નથી. પણ આ વિચાર ભૂલભરેલો છે.