________________
હું પુનર્જન્મમાં માનું છું.” એટલે ?”
જૈન તત્ત્વજ્ઞાન પ્રમાણે ઈશ્વર જેવું કાંઈ નથી. હું ઈશ્વરની સ્થિતિ પર્યત પહોંચી શકું છું. તેને અર્થ એ થયો કે મારે મારું ચારિત્ર્ય એટલું ઊંચે લઈ જવું જોઈએ કે એ પદને માટે હું ક્રમેક્રમે પાત્ર થતો જાઉં. આ વિચાર માટે મને ખૂબ માન છે, ગૌરવ છે.” “તે સ્થિતિએ શી રીતે પહોંચી શકાય ?
, “તે પણ અમારા ધર્મમાં બતાવ્યું છે. સત્ય બોલવું, ધનને પરિગ્રહ ન રાખ, હિંસા ન કરવી, વગેરે. આ કહ્યા તેનાથી ઊંચા સિદ્ધાન્ત બીજે ભાગ્યે જ જોવા મળશે.” કે “જૈન ધર્મ એટલે શું ?”
“ખરું પૂછો તે જૈન ધર્મ તે ધર્મ નથી, જીવન જીવવાની એક રીત છે, જેનું અનુસરણ કરવાથી આ જિંદગીમાં જ ઉચ્ચ આધ્યાત્મિક કોટિએ પહોંચી શકાય છે.”
જૈન ધર્મમાં ધનને સંચય ન કરવાનું કહ્યું છે ખરું ?” “ના, તેમાં એમ કહ્યું છે કે નકકી કરેલી મર્યાદાથી અધિક સંપત્તિ ન રાખવી.” “તમે એનું વ્રત લીધું છે ખરું ?”
ના, પોતે મેળવેલ ધનને અમુક ભાગ સાર્વજનિક કલ્યાણ અથે ખર્ચ એવો મારે નિયમ છે ખરે.”
તા. ૮ જાન્યુઆરી ૧૯૮૦, કસ્તૂરભાઈ મુંબઈમાં માંદા પડ્યા. ડેકટરે તેમની નાજુક તબિયત જોઈને પંદર દિવસ પથારીમાં રહેવાની સલાહ આપી. મને એક વાર અમદાવાદ ભેગો કરો. પછી ત્યાં આરામ લઈશ.” કસ્તૂરભાઈએ કહ્યું. ડોકટરે પ્રવાસનું જોખમ ખેડવાની ના પાડી, પણ કસ્તૂરભાઈએ અમદાવાદ સાથે એવું અત સાધ્યું હતું કે છેલ્લા દિવસે અમદાવાદમાં ગાળવાની તેમની તીવ્ર ઈચ્છા હતી. તેમની બેચેની જોઈને ડોકટરે છેવટે તેમને અમદાવાદ જવાની સંમતિ આપી. વેદનામાં પણ તેમના મુખ પર આનંદ છવાયો. એબ્યુલન્સ ગાડીમાં તેમને સ્ટેશને લઈ ગયા, બીજે દિવસે સવારે અમદાવાદ પહોંચ્યા ત્યારે મન પ્રફરલ થયું અને સર્વ દઈ જાણે અદૃશ્ય થઈ ગયું. તે પછી, ૨૯મી જાન્ય
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
