________________ ઇતિહાસનું ભેદી પાનું 35 માને છે. પરંતુ અમારા સાધના કાળમાં અમે આ ત્રણેયનું સેવન કરેલ છે છતાં અમને સિદ્ધિ (કણ જેવા ગયું હતું ?) મળી છે માટે ગક્રિયા સાથે આ ત્રણેને વર્ય સમજવાં નહિ!” જોયું ને ? કેવી આબાદ રીતે ભેગને ભેગમાં જ પરિણુમાવી દઈને નષ્ટ કરી દીધે! યોગના વિકાસથી જ યોગને વિનાશ! [10] વેદપિતા મેકસમૂલર વેદનું એટલું બધું ઉત્કૃષ્ટ સંશોધન મેકસમૂલરે કર્યું કે ભારતીય લોકેએ એને “વેદપિતાનું બિરૂદ આપી દીધું. આ ગરાના પત્રો તથા જીવન’ એમ બે વિભાગમાં એક પુસ્તક બહાર પડ્યું છે. ( લાઈફ એન્ડ લેટર્સ ઓફ ફેડરિક મેકસમૂલર) એમાં કેટલાંક એવાં ઉધરણો જોવા મળે છે; જેના ઉપરથી એના હૈયે પડેલો વૈદિક ધર્મો પ્રત્યે ભારોભાર ધિક્કારભાવ એકદમ છતો થઈ જાય છે. ઈ. સ. ૧૮૬૬ની સાલના એક પત્રમાં તેણે પોતાની પત્નીને જણાવ્યું છે કે વેદના અનુવાદનું મારું આ સંસ્કરણ ઉત્તર કાળમાં ભારત દેશના ભાગ્ય ઉપર ખૂબ સારો પ્રભાવ ફેંકશે. આ તેના ધર્મનું મૂળ છે. હું નિશ્ચયપૂર્વક કહી શકું કે છેલ્લાં ત્રણ હજાર વર્ષોથી વેદમાંથી જે કાંઈ ફેલાયું છે તે બધાયને ખતમ કરી દેવાને ઉપાય એક જ છે કે વેદ શી રીત ભારતના ધર્મોનું મૂળ છે એ વાત સ્પષ્ટ કરીને દેખાડી દેવાય. [This edition of mine and the translation of the Veda will hereafter tell to a great extent on the Fate of India. It is the Root of their religion and to show them what the root is, I feel sure, is tqe only way of uprooting all that has sprung from it during the last three thousand years (Vol. I, Ch. XV. page 346]
