________________ ઇતિહાસનું ભેદી પાનું તેઓ તે ભક્તિથી પ્રેરાઈને પણ પોતાની કુટિલતમાં ચાલ બદલે તે પણ ખોટું તે નહિ જ. જે પાણીએ મગ ચડતા હોય તે પાણીએ ભલે ચડતા. આપણે તેમાં કોઈ પૂર્વગ્રહપ્રયુક્ત કદાગ્રહ શા માટે - રાખવે? વળી જે નવી પેઢી માત્ર ગાંધીજીનું નામ જ જાણે છે તેની સામે પણ મારે એ વાત પ્રગટ કરીને મૂકવી છે કે ગાંધીજીના વિચારનું “રવરાજ’ અને આજનું “સ્વરાજ' એ બે વચ્ચે તે આસમાન-જમીનનું અંતર છે. આજના “સ્વરાજ'નું સ્વરાજ માની લેવાની જીવલેણ ભૂલ કોઈ ન કરી બેસે. અનેક ગાંધીભક્તોનું એવું માનવું છે કે ગાંધીજીના સઘળા વિચારનાં બીજ' આ એક જ પુસ્તકમાં સમાઈ જાય છે. આથી જ મેં પણ આ એક જ પુસ્તકની સમીક્ષા કરવાનું પસંદ કર્યું છે. આર્યાવર્તના મોક્ષપ્રદાયક સઘળા સાંસ્કૃતિક વિચારોના મૂળમાં જામગરી ચાંપતા પ્રવાહો જ્યારે પૂરજોશમાં વહી રહ્યા હતા તેવા સમયે લખાયેલા એક પુસ્તકની સમીક્ષા કરવી એ કેટલું કઠિન સાહસ છે એ તો કદાચ કેક વિરલે જ સમજી શકશે. આવું સાહસ કરવા જતાં ભગવાન જિનેશ્વરદેવની આજ્ઞા-વિરુદ્ધ ક્યાંય મારાથી લખાઈ ગયું હોય તે તેની અંતઃકરણથી ક્ષમા યાચું છું. આવી કોઈ પણ ક્ષતિ મને કેાઈ વાચક બતાડશે તે હું તેને ઋણી થઈશ. લિ. વિ. સં. 2031, ફા. વ. સાતમ. ગુરુપાદપઘરેણુ નગીનદાસ મંડપ, પાટણ (ઉ. ગુ) મુનિ ચન્દ્રશેખરવિજય