Heersaubhagya Mahakavyam Part 01

Author(s): Devvimal Gani, Sulochanashreeji
Publisher: Kantilal Chimanlal Shah

Page 582

-
मर्ग ८ श्लो० १०३-१०६] हीरसौभाग्यम्
५५७ ક્ષયી, આવા પ્રકારના ચંદ્રથી ઉઠેગ પામેલી ચંદ્રિકા, દેવીના મુખરૂપ ઉપદ્રવરહિત સ્થાનમાં દાંતની કાંતિ-( સ્ના)ને બહાને આવીને રહી ન હોય ! ૧૦૩મા
यस्याः पृणनिर्जरदृक्चकोरान्, दन्तप्रभाभिर्वदन दिदीपे ।
शरद्विनिद्रीकृतचन्द्रिकाभि-विभावरीणामिव सार्वभौमः ॥१०॥ यस्या देवताया दन्तप्रभाभिर्दशनदीप्तिभिः कृत्वा वदन मुख दिदीपे । वदन किं कुर्वत् । मृणत् प्रीणयत् । 'पृण प्रीणने' तुदादिधातोरय' प्रयोगः । कान् । निर्जरा देवास्तेषां दृशो लोचनान्येव चकोरा ज्योत्स्नाप्रियास्तान् । क इव । सार्वभौम इव । यथा विभावरीणां शर्वरीणां सार्वभौमश्चक्रवर्ती प्राणनाथश्चन्द्रः। 'कन्दर्पेऽनल्पदर्प विकिरति किरणाशार्वरीसार्वभौमः' इति नाटकग्रन्थे। शरदा घनात्ययेन विनिद्रीकृता जलधरधारावधीरणेन निर्मलीकृत्य विस्तारिता याश्चन्द्रिकाश्चन्द्रगोलिकास्ताभिः कृत्वा दीप्यते ॥ .
શ્લોકાથ. જેમ શરદકાલીન ચંદ્ર નિર્મલ એવી ચંદ્રિકાથી શોભે છે, તેમ દેના નયનચકોરને ખૂશ કરતે દેવીને મુખરૂપી ચંદ્ર, દાંતની પ્રભા-(કાંતિ)થી શોભે છે. ૧૦૪
स्मितश्रिया मिश्रितदन्तकान्ति-वकास्ति गीर्वाणमृगेक्षणायाः । बन्दीकता चन्द्रमसं विजित्य, ज्योत्स्नास्य दारा वदनेन विदमः॥१०५।।
गीर्वाणस्य अमोघसदसद्धचनप्रपञ्चनाराचस्य देवस्य मृगेक्षणाया हरिणलोचनायाः स्त्रियः शासनदेवतायाः स्मितस्य कथंचिद्विनोदावसररसविनिर्मितहसितस्य श्रिया श्वेतिमलक्ष्म्या मिश्रिता करम्बिता व्याप्ता दन्तानां दशनानां कान्तिःप्तिश्चकास्ति दीप्यते । तत्र वयमेव विमो जानीमो वितर्क वा कुर्मः उत्प्रेक्षामहे वा । वदनेन देवतामुखेन अर्थानिजजगजित्वरवैभवेन चन्द्रमसं कुमुदबान्धवं विजित्य पराभूयास्य चन्द्रमसः दारा जाया ज्योत्स्ना कौमुदी बन्दीकृता निगृह्य रक्षितेव । 'विन इत्युत्प्रेक्षाविषयेऽपि भवेत्' इति काव्यकल्पलतायाम् ॥ इति सस्मितदन्तकान्तिः ॥ .
લેકાર્થ દેવીના હાસ્યની લક્ષ્મીથી વ્યાપ્ત એવી દાંતની તિ શેભે છે. દેવીના મુખની શોભાથી ચંદ્રને જીતીને તેની પત્ની ચંદ્રિકાને જાણે કેદી બનાવી ન હોય ! ૧૦પ
मरुन्मृगाक्षीवदनाब्जदन्तै-स्तारेशतारैर्विजितेवि भूत्या । आलोच्यते तद्विजिगीषयेव, संभूय तीरेऽम्बरनिर्झरिण्याः ॥१०॥