________________
बारमो अने तेरमो सैको २८५ भाषामां ' भण' ऊपरथी आवेला ‘म्हण' नो मूळ अर्थ सामान्य कहेवू'वात चीत करवी' ए सर्वत्र प्रचलित छे. __ए ज रीते हिंदी भाषामां आपणी भाषानी पेठे 'थर्बु' ना अर्थ माटे जुदो धातु नथी, परंतु 'थर्बु' नो अर्थ 'भू' धातु द्वारा ज सूचवाय छे. आम प्रत्येक भाषानी जुदी जुदी विशिष्टता होय छे.
शैलीभेदनी एक बीजी वात पण कहेवा जेवी छे. आपणी चालु भाषामां 'मास्तरे छोकराने ऊठबेश करावी' ए वाक्यमां 'करावी' साथे 'ऊठबेश' पदनो संबंध छे त्यारे हेमचंद्रे आपेला एक दोहामां ए ज रीते वपरायेला 'कराएं' क्रियापदनो संबंध 'ऊठबेश' साथे नथी परंतु ' ऊठबेश करनार' साथे छे.
ते वाक्य आ प्रमाणे छ: “ तो वि गोड्डो कराविआ मुद्धए उट्टबईस" ६३–“ तथापि मुग्धया गोष्ठका :—-गोपालाः उत्थानोपवेशनं कारिताः ” अर्थात् ' ते मुग्ध स्त्रीए गोवाळोने ऊठबेश करावी.'
उक्त वाक्यना विवरण ऊपरथी चोक्खं जणाय छे के ‘कराविआ' नो संबंध गोवाळो साथे छे नहीं के ऊठबेश साथे.
संस्कृत शैलीनी रचना आवी ज होय छे, अने विद्वानोनी रचनामां ते शैली जाण्ये अजाण्ये पण आवी ज जवानी. 'मुग्ध स्त्रीवडे गोवाळो ऊठबेश करावाया' आवो अनुवाद उक्त वाक्यनो अक्षरशः अनुवाद छे, परंतु एवो अनुवाद सारो जणातो नथी.
१०८ उक्त त्रणे कृतिओमां वपरायेलां कृदंतोनो परिचय आ प्रमाणे छ :
२८६ आ प्रयोगनी साधना माटे जुओ सिद्धहेम २।२।८। “हृ-क्रोनवा" (कारक प्रकरण) मुद्धा गोवाले उट्ठबईस करावेइ अथवा 'मुद्धा गोवालेहिं उट्ठबईस करावेइ.” ए रीते प्रेर्य कर्ता 'गोवाल' बीजी अने त्रीजी विभक्तिमां वाराफरती आवे छे.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org