________________
त्रैलोक्यसुन्दरं यन्मनसापादयति तत्तु चरमायाम् । अखिलगुणाधिकसद्योगसारसबाह्ययागपरः ॥१२॥ - ત્રણ પ્રકારે પૂજા - (૧) શ્રેષ્ઠ પૂષ્પાદિક બધા જ દેવોને આપનારો તે દાતાની જે પૂજા તે પ્રથમ. (૨) વચન વડે બીજા ક્ષેત્રમાંથી મંગાવે તે બીજી પૂજા છે. (૩) ત્રણે લોકમાં પ્રધાન પારિજાતિ કુસુમાદિ નંદનવનમાં રહેલા મનથી (અંત:કરણથી) છએ ઋતુના પુષ્પો કલ્પનાથી લાવે અને પ્રભુને ચઢાવે. તે મનના સુંદર યોગવાળી નિર્વાણ સાધક પરમાત્માનું પૂજન (પૂજા) તે શ્રેષ્ઠ પૂજા છે......૧૧-૧૨. स्नानादौ कायवधो न चोपकारो जिनस्य कश्चिदपि । कृतकृत्यश्च स भगवान् व्यर्था पूजेति मुग्धमतिः ॥१३॥
સ્નાન, વિલેપન પુષ્પાદિની પૂજાથી પાણી વનસ્પતિકાયની હિંસા પ્રત્યક્ષ દેખાય છે, સુખનો અનુભવ કરનારા કૃતકૃત્ય થયેલા અને મુક્તિમાં બિરાજમાન ભગવાનનો કોઈપણ જાતનો ઉપકાર પૂજક ઉપર થતો નથી તેથી પૂજા નિપ્રયોજન-વ્યર્થ છે. મંદ-મૂઢબુદ્ધિવાળા એમ માને છે...૧૩. कूपोदाहरणादिहकायवधोऽपि गुणवान्मतो गृहिणः । मन्त्रादेरिव च ततस्तदनुपकारेऽपि फलभावः ॥१४॥
- ગૃહસ્થોને પૂજામોષકાયનો વધ હોવા છતાં કૂવાના ઉદાહરણથી ગુણકર્તા છે, એમ કહેવાય છે-એવો મત છે. કૂવાનું દષ્ટાંત
પાણી મેળવવાની ઈચ્છાથી કૂવો ખોદનાર માણસને શ્રમ લાગે છે, શરીર ખરડાય છે, છતાં હતાશ થયા વગર ખોદીને પાણી મેળવે (૫૨) (ધર્મનું અંજન કર્મનું મંજન)
