Dharmnu Anjan Karmnu Manjan Yane Shodashak Bhavanuvad

Author(s): Kalpyashvijay
Publisher: Jain Shwe Mu Pu Mandir Trust

Page 81

दण्डीखण्डनिवसनं भस्मादिविभूषितं सतां शोच्यम् । पश्यत्यात्मानमलं ग्रही नरेन्द्रादपि ह्यधिकम् ॥१३॥ मोहविकारसमेतः पश्यत्यात्मानमेवमकृतार्थम् । तद्व्ययलिङ्गरतं कृतार्थमिति तद्ग्रहादेव ॥१४॥
ઉલ્ટી વાતને ધારણ કરનારને દષ્ટાંતથી ઉપનય કરે છે. ' જેમ ભિખારી જીર્ણ વસ્ત્ર વાળો, રાખ (ભસ્મ) થી ખરડાયેલો, સજ્જન પુરુષને શોચનીય, નિંદનીય, અત્યંતઆગ્રહવાન, પોતાના આત્માને ચક્રવર્તીથી પણ અધિક માને છે. તેમ વિપરીત જ્ઞાન બોધવાળો મોહ વિકારથી (મનોવિભ્રમનાં દોષથી) યુક્ત હોવાથી પોતાની જાતને અકૃતાર્થ હોવા છતાં કૃતાર્થ માને છે કૃતાર્થના ઉલ્ટા લિંગમાં (વિપરીત સ્વરૂપવાળો) રત હોવાથી વસ્તુસ્થિતિથી અકૃતાર્થ છે. આગ્રહપૂર્વક કૃતાર્થપણું પોતાની જાતને માને છે...૧૩-૧૪ सम्यग्दर्शनयोगाज ज्ञानं तद्ग्रन्थिभेदतः परमम् । सोऽपूर्वकरणतः स्याज्ज्ञेयं लोकोत्तरं तच्च ॥१५॥
જ્ઞાન વિપર્યયના સ્વામીને બતાવે છે. - -- અપૂર્વકરણ (અપૂર્વ પરિણામ)થી થતાં ગ્રન્થિભેદ (અર્ધપુદ્ગલ પરાવર્તથી અધિક સંસાર છેદનાર) થી ઉત્પન્ન થયેલ તત્ત્વાર્થની શ્રદ્ધાવાળા સમ્યગ્દર્શનથી થતું જે જ્ઞાન તે લોકોત્તર જ્ઞાન જાણવું. ૧૫. लोकोत्तरस्य तस्मान्महानुभावस्य शान्तचित्तस्य । औचित्त्यवतो ज्ञानं शेषस्य विपर्ययो ज्ञेयः ॥१६॥११॥
તેથી શાંત ચિત્તવાળા અને ઔચિત્યવાળા મહાનુભાવનું જ્ઞાન તે લોકોત્તરજ્ઞાન છે.બાકી બીજા લોકોનું ગુણથી વિપરીત (વિપર્યય) જ્ઞાન છે.....૧૬
- રૂતિ વિશે થોડશમ:
(ધર્મનું અંજન કર્મનું મંજન)