________________
अत्यन्तवल्लभा खलु पत्नी तद्वद्धिता च जननीति । तुल्यमपि कृत्यमनयोतिं स्यात्प्रीतिभक्तिगतम् ॥५॥
પ્રીતિ અને ભક્તિમાં શું વિશેષ છે -
અત્યન્ત વલ્લભ પત્ની ને અને હિતકરનારી માતાને જેમ ભોજન, આચ્છાદનાદિ જે આપીએ છીએ તેમાં બન્ને તુલ્ય હોવા છતાં પત્ની ઉપર પ્રીતિ કરાય છે અને માતા ઉપર ભક્તિ કરાય છે, તેટલો પ્રીતિ અને ભક્તિ અનુષ્ઠાનમાં ફરક છે...૫ वचनात्मिका प्रवृत्तिः सर्वत्रौचित्ययोगतो या तु । वचनानुष्ठानमिदं चारित्रवतो नियोगेन ॥६॥ વચન અનુષ્ઠાન કહે છે -
આગમ વચન મુજબની જે પ્રવૃત્તિ (ક્રિયારૂપ) બધા જ ધર્મ વ્યાપારમાં શાન્તિ, પ્રત્યુપેક્ષા (પડિલેહણ) વિ.માં દેશ, કાલ, પુરુષ, વ્યવહાર વિ. માં ઔચિત્ય જાળવવાપૂર્વક કરાતી પ્રવૃત્તિ તે વચન અનુષ્ઠાન સાધુઓને નિયમથી હોય છે. (પુરુષવ્યવહાર વિગેરે= આચાર્ય-ઉપાધ્યાય-સાધુ વિગેરેનું ઔચિત્ય.) ૬ यत्त्वभ्यासातिशयात्सात्मीभूतमिव चेष्ट्यते सद्भिः। तदसङ्गानुष्ठानं भवति त्वेतत्तदावेधात् ॥७॥
અસંગાનુષ્ઠાન -
વારંવાર આગમ વચનના સેવનથી ચંદન-ગંધન્યાયની જેમ તે વચન આત્મસાત્ સજ્જન પુરુષો વડે કરાય છે. જિનકલ્પી આદિને આગમવચન સંસ્કારરૂપ બની જાય છે. એટલે કે ઉપયોગ કર્યા વિનાજ સ્વાભાવિક ક્ષમાદિ ગુણો આવી જાય છે... ૭ चक्रभ्रमणं दण्डात्तदभावे चैव यत्परं भवति । वचनासङ्गानुष्ठानयोस्तु तज्ज्ञापकं ज्ञेयम् ॥८॥
ષોડશકભાવાનુવાદ
(૫૫)