________________
ऋक्थी वासांसि भूषाश्च भुक्ते चेदाधिरूपतो ॥ दृष्ट्वा ऋणी न वायेति न तदा मौल्यमामुयात् ॥ ४५ ॥ क्षेत्रग्रामतडागादि वाटस्वं दासदासिका ॥ મુથના ને નર્યાત તદ્ધિવિના મૃતા | ક |
ધનવાન જે પોતાનું સારૂ ઈચ્છતો હોય તે અડાણ મૂકેલાં કરજદારનાં વસ્ત્રાદિક પોતાના ઉપભેગમાં લેવાં નહિ. જો તે બગડે કિયા ફાટી જાય તે તેનું મુલ્ય આપવું પડે અને વળી વ્યાજની હાની થાય તે જૂદી. ધની કરજદારનાં વસ્ત્રાભૂષણ ઉપભોગમાં લેતો હોય તે કરજદાર દીઠાં છતાં સામે ન થાય તે મૂલ મેળવી શકે નહિ. ખેતર, ગામ, તળાવ, વાડીરૂપ ધન તથા દાસ, દાસી વગેરે ધનવાન ઉપગમાં લે તેથી તે નાશ પામતા નથી; તેની વૃદ્ધિ તે ધનીની છે.
ધાવિષયમાં હવે ધાન્યને વિષય કહે છે?— प्रतिमासं धान्यवृद्धिः प्रस्थयुग्मं मण प्रति ॥ प्रतिज्ञांत न शक्नोति दातुं वृद्धिमणं च चेत् ॥ ४७ ॥ पुनद्धेश्च वृद्धिः स्यात् मध्ये किंचिददाति नो ।। सावर्षे व्यतीते तु तद्धान्यं द्विगुणं भवेत् ।। ४८ ॥
કરેજદાર ધની પાસેથી એક મણ ધાન લાવે તેના પર પ્રતિ માસે બશેર ધાન વ્યાજનું ચઢે. મુદત પુરી થએ વ્યાજ કે મુંડી જે તે આપવાને શક્તિમાન ન થાય અને વચ્ચમાં કાંઈ આપ્યું ન હોય તો વ્યાજને પેટે જે ધાન્ય ચઢયું હોય તે મુંડીમાં મેળવી તેનું વ્યાજ લે
