________________
(૧૦૦)
વાદિ એટલે થાપણ મૂકનારનું કહેવું ખરું ઠરે તે તેનું ધન પાછું અપાવી થાપણ સાચવનારને ( રાજાએ) દંડ કરવો. ગથિન્યરત્યે વિં સ્થારિયાદ . વાદિ ખોટો ઠરે તે શું કરવું તે કહે છે –
अर्थिन्यसत्ये दंड्यः स यावद्वेदनमर्थतः ॥ तथा न पुनरन्योऽप्यनीतिं कुर्याच कश्चन ।। १३ ॥
વાદિ તો કરેતે તેણે થાપણના જેટલા રૂપિયા કહ્યા હોય તે ટલી રકમથી તેને દંડ કરવો જેથી કરીને ફરીને બીજે કઈ તેવી અને નિતિ કરે નહિ. રૂપનિધિરૂપમાં I હવે ઉપનિધિનું સ્વરૂપ કહે છે.
निजमुद्रांकितं बन्धं कृत्वा च वस्तुनः स्वयम् ॥ निकटे स्थाप्यतेऽन्यस्य बुधैरुपनिधिः स्मृतः॥ १४ ॥
પિતાનું સીલ કરીને અને બંધ કરીને પોતે જે વસ્તુ બીજાને સોંપે છે તેને વિદ્વાનોએ ઉપનિધિ કહેલી છે.
निक्षेत्रा लेखपत्रे चेत्पुत्रनाम न लेखितम् ॥ याचितं तदवानोति पुत्र ऋक्थं मृतौ पितुः ॥ १५ ॥
થાપણ મૂકનાર લેખ પત્રમાં પુત્રનું નામ લખતે ગયો ન હોય છતાં પિતાના મૃત્યુ પછી તે થાપણનું ધન ધણી પાસે માગે તો તે તેને મળે છે.
जलाग्निचौरैर्यन्नष्टं तन्निक्षेप्ता न चाप्नुयात् ॥ निक्षेपरक्षकाद्रव्यं तत्प्रसादाइते नरः ॥ १६ ॥ જળ, અગ્નિ કે ચરેથી થાપણ મૂકેલા કવ્યને નાશ થાય તો