________________
(૨૪૬) કોધ બીલકુલ કરવો નહિ. મંગળવસ્ત્ર પહેરીને તથા આભૂષણેથી પિતાના દેહને શોભાવીને તથા આંખમાં મેશ વગેરે આંજીને કુલ તથા સુંગધી. વાળા પદાર્થોથી સુવાસિત થઈ સ્વસ્થ ચિત્તે પતિની સાથે શયામાં સુવું.
समायां निशि पुत्रः स्याद्विषमायां तु कन्यका ॥ वीयोधिक्येन पुत्रः स्याद्रक्ताधिक्येन पुत्रिका ॥ १६ ॥
સમરાત્રિમાં ગર્ભ સંભવ હોય તે પુત્ર જન્મ અને વિપરાત્રિમાં ગર્ભને સંભવ હોય તે કન્યાનો જન્મ થાય. વીર્યનું અધિકપણે હેય તે પુત્રની ઉત્પત્તિ અને રજનું અધિપણું હોવાથી કન્યાની ઉત્પત્તિ છે.
जीवोत्पत्तेरियं भूमिर्योनिः प्रोक्ता हि शाश्वती ॥ बीनानामिव तदृद्धिर्भूम्याश्रयतया भवेत् ॥ १७ ॥ जायन्तेऽनेकरूपाणि यान्युप्तानि कृषीवलैः ॥ एकक्षेत्रेऽपि कालेन बीजानि स्वस्वभावतः ॥ १८ ॥
જીવની ઉત્પત્તિને માટે યોનિ એ શાશ્વતી ભૂમિ કહેલી છે; બીજેની વૃદ્ધિ જેમ ભૂમિના આશ્રયથી થાય છે તેમ જીવની વૃદ્ધિ પણ તેણીના આશયથી જ થયાં કરે છે. ખેડુતોએ એકજ ક્ષેત્રમાં નાખેલાં અનેક બીજો કાળે કરીને પિતાના સ્વભાવ પ્રમાણે અનેક રૂપે ઉ. ગી નીકળે છે.
शालिगोधूममुद्राश्च-णकालसिकुलत्थका ॥ यथाबीजं प्ररोहंति स्वपर्यायानुसारतः ॥ १९ ॥
