________________
(ર૩૦). खच्छंदविधवा नारी विक्रोष्टा सज्जनैः सह ॥ निष्कारणविरोधी च चांडालश्चोत्तमान्स्पृशन् ॥ १२ ॥ देवपेव्यान्नभोजी च शूद्रप्रव्रजितान्नभुक् ॥ अयुक्तशपथं कुर्वन् अयोग्यो योग्यकर्मकृत् ॥ १३ ॥ दंडयो दशमितैरौप्यभिन्नः कार्यः स्वजातितः ॥ प्रायश्चित्तं विना नैव ज्ञातौ स्थाप्या बहिष्कृताः ॥ १४ ॥
પિતાની મરજી મુજબ ચાલનારી વિધવા સ્ત્રી, સજનેની સાથે વિરોધ કરનાર મનુષ્ય, વગર કારણે કલેશ કરનાર, ઉત્તમ જાતિવાળાઓને સ્પર્શ કરનાર ચાંડાલ, દેવ તથા પિતરોનું અન્ન ખાનાર, તેમ શદ્ર તથા સાધુઓનું અન્ન જમનારો, અધિકાર નહિ છતાં એટલે પતે તે કામને લાયક નહિ છતાં તે કામ કરનારો-ઉપરના મનુષ્યોને રાજાએ દશ રૂપિયા દંડ કરી ન્યાત બહાર કરવા તે ન્યાતબાર - એલાઓને પ્રાયશ્ચિત કરાવ્યા સિવાય ન્યાતમાં દાખલ કરવા નહિ.
शुद्रतिर्यगतृषादीनामश्वानां पुंस्त्वघातकः ॥ गर्भदास्यपहारी च दंड्यो युग्मशतैः सदा ॥ १५ ॥
બળદ આદિ તીર્થંચ પ્રાણી તથા ઘોડાઓના પુલિંગપણાને નાશ કરનાર અર્થાત તેમને ખાસી કરનાર અને ગર્ભ તથા દાસીને હરનાર હમેશાં બસો રૂપિયાના દંડને પાત્ર છે.
भ्रातृमातृपितृस्वसृगुरुशिष्यसुहृत्सुतान् ॥ प्रयोगेन वशीकुर्वन् दंड्यो रौप्यशतैर्भवेत् ॥ १६ ॥
