________________
(૧૫)
પત્નીને કાઇ દાગીના પહેરા આપ્યા હોય તે દાગીના સ્વામીના મરહ્યુ પછી કાઇ પણ ગ્રહણ કરી શકે નહિ કારણુ કે તેના સ્ત્રી ધનમાંજ સમાવેશ થાય છે.
ननु स्त्रीधनमपि भर्त्रा कदाचित् गृहीतुं शक्यते न वेत्याह ॥ સ્ત્રી ધનને પણ સ્વામી કાઇ વખતે લઇ શકે કવા ન લઈ શકે તે કહે છેઃ—
व्याधौ धर्मे च दुर्भिक्षे विपत्तौ प्रतिरोधके ॥ भर्तानन्यगतिः स्त्रीवं लात्वा दातुं न चार्हति ॥ १४४ ॥
માટેા વ્યાધિ થયા હાય, ધર્મ કાર્ય હોય, કાળ પડયા હોય, વિ...પત્તિ આવી હાય, કેદમાં પડવું પડયું હાય, તેવે સમયે બીજો રસ્તા નહિ જડવાથી સ્ત્રી ધન લેને પાછુ આપવાની ફરજ નથી. અર્થાત્ ન આપેતેા ચાલે. અથ ફેશાષવીત્યે ક્ષણ વહાવહતું સદ્દાદ્દેશાચારાદિના ભેદમાં કાનુ` ખલાખલ છે તે કહે છેઃ—
संभवेदत्र वैचित्र्यं देशाचारादिभेदतः ॥
यत्र यस्य प्रधानत्वं तत्र सो बलवत्तरः || १४५ ॥
દેશાચાર ભેદથી ન્યાયમાં વિચિત્રતા જાય તે જે દેશમાં જે વ્યવહાર મુખ્ય ગણાતા હોય ત્યાં તે બલવત્તર માનવા. અથોપરુંરામારૢ હવે આ વ્યવહાર પ્રકરણના ઉપ સંહાર કરે છેઃ—
इत्येवं वर्णितस्त्वत्र दायभागः समासतः ॥ यथाश्रुतं विशेषश्च ज्ञेयो ऽनीतिशास्त्रतः ॥ १४६ ॥