________________
પ્રકરણ બીજુ.
(ચાક મતખંડન).
( ૧ )
કોઈએક ઉપવનમાં એક સ્યાદ્વાદી વિહરતા હતા, તેવામાં ઘાં એક ચાર્વાક નાસ્તિક આવી ચડ્યો. સ્યાદ્વાદીએ તેને પૂછયું કે “કેમ ભાઈ ! તારે આત્મા તે આનદમાં છે?” તે સાંભળી ચાર્વાકે કહ્યું કે “આત્મા એ શું છે? મને તે વિશ્વમાં આત્મા જેવી કઈ વસ્તુની હસ્તિ જણાતી નથી. મારી પાસે તે તે કાંઈ નથી તે તમે મને “તારે આમા તો આનન્દમાં છે ને?” એમ કેમ પૂછો છે? બાકી મારું કુટુમ્બ, શરીર, બાળબચ્ચાં આદિ સર્વ મજામાં છે. તેનું આવું વિચિત્ર કથન સાંભળી સ્યાદ્વાદીએ પૂછ્યું
સ્યાદ્વાદી --આત્મા નથી એમ તું શાથી કહે છે? ચાર્વાક –આત્મા પ્રમાણસિદ્ધ પદાર્થ નથી.
ઘમાળોrvi ઘણુ સ” જે પદાર્થ પ્રમાણથી સિદ્ધ થાય તે જ વાસ્તવિક છે, પણ જે માનવાને કઈ પ્રમાણ નથી તે વસ્તુ નથી. આત્માને માટે કોઈપણ પ્રમાણુ નથી, માટે તે અસત્ છે. આમ માનવાને કઈ પ્રમાણ હેલ તે બતાવે.
સ્યા –આતમાં આગામપ્રમાણુથી સિદ્ધ છે.
