________________
: ૬૮ :
આત્મવાદ :
એટલે આત્મા જ્યારે મુક્ત થાય છે ત્યારે જે શરીરના તે સદાને માટે ત્યાગ કરે છે તેમાંથી ભાગ ન્યૂન થઈ ૐ ભાગે ઘન થઇને સિદ્ધિમાં રહે છે. ૐ ભાગ ઘટવાનુ કારણ તે છે કે માનવ શરીરમાં ૐ ભાગ પેાલાણ ભાગ હાય છે. ત્યાં આત્મા હાતા નથી. કર્મ મુક્ત થયા બાદ તે ભાગ પૂરાઇ જાય છે.
૬. આત્માના વિભાગ કરવામાં આવે અર્થાત્ આત્મામાંથી નાના નાના અણુએ છૂટા પાડવામાં આવે તે તેવા અણુએ અસખ્યાતા નીકળે છે, જો કે તે અણુએ છૂટા પડી શકતા નથી માટે તે દરેક ભાગને પ્રદેશ કહેવામાં આવે છે. ને તેથી આત્મા અસંખ્યાત પ્રદેશવાળા છે, તે સર્વ પ્રદેશેાથી પિરપૂર્ણ આત્મા જ આત્મા કહેવાય છે. કેવળી સમ્રુદ્ધાતના ચેાથે સમયે વિશ્વવત્તી આકાશના પ્રદેશે પ્રદેશે આત્મા પેાતાના પ્રદેશેા ભરી દે છે.
૭. આત્મા એક પરિણામી પદાર્થ છે. તે કેાઇ વખત સુખી તે કાઇ વખત દુ:ખી હૈાય છે. કાઈ સમય જ્ઞાની તેા કાઇ સમય અજ્ઞાની, કાઇ સમય પુરુષ, સ્ત્રી, યા નપુંસકરૂપે હાય છે એમ અનેકવિધ પરિણામને અનુભવે છે. મુક્તાત્માને તેવા પ્રકારના વિશ્વના વિવિધ પરિણામે હાતા નથી. એથી કોઈ એમ માનતુ હોય કે એક વખતના મૂર્ખ તે મૂર્ખ જ, દુઃખી તે દુ:ખી જ, પુરુષ તે પુરુષ જ, સ્ત્રી તે સ્ત્રી જ ને પશુ પશુ જ રહે છે તે મિથ્યા છે; અસત્ય છે.
તે
હોય છે ને તેને વય' સિદ્ધ છે. કેટ
૮. આત્માઓના સ્વભાવા જુદા જુદા આધારે તેની જુદી જુદી જાતિએ પણ
૧. પદામાંથી છૂટા ન પડી શકે તેવા નાનામાં નાનેા ભાગ તે પ્રદેશ કહેવાય છે તે છૂટા પડી શકે તે પરમાણુ કહેવાય છે.
