________________
આત્મવાદ :
સ્યા॰--રાગદ્વેષ વિના કરુણા વગેરેથી પણ વચનવ્યવહાર થાય છે.
: ૩૨ :
વચનવ્યવહાર રાગદ્વેષથી જ થાય છે ને તે સિવાય થતા નથી એવા નિયમ નથી. લૈાકિક ઉદાહરણા જોઇએ તે પણ એ સમજી શકાય છે. એક ન્યાયાધીશ પ્રમાણિકપણે ન્યાય આપવામાં કોઇની પણ શરમ રાખતા નથી, તેને ચાર પ્રત્યે કે શાહુકાર પ્રત્યે કઈ રાગદ્વેષ નથી. પણ સત્ય ન્યાય આપવા તે તેનુ કર્તવ્ય છે. વાદસભામાં મધ્યસ્થને વાઢી કે પ્રતિવાદી પ્રત્યે પ્રેમ કે અપ્રેમ-પક્ષપાત જેવું કઈ નથી છતાં તે એકના વિજય અને ખીજાનેા પરાજય જાહેર કરે છે. એક ભૂલા પડેલા વટેમાર્ગુને દશ વર્ષના નાના બાળક સીધા માર્ગ બતાવે છે. તેમાં તેને મુસાફર તરફ રાગ કે દ્વેષ નથી. જે પ્રમાણે વિના રાગદ્વેષ પણ આ વચનવ્યવહારા ચાલે છે તે જ પ્રમાણે શ્રી જિનેશ્વર ભગવતા ત્રિજગજ્જનના ઉદ્ધાર માટે સત્ય સ્વરૂપ ઉપદેશે છે. તી કરનામકર્મના ઉદયથી તે પૂજ્યે એકાન્ત હિતકર ઉપદેશ આપે છે. અશિયાળાપ ધમ્મરેલળાવ એ વચનથી ગ્લાનિ વગર ધર્મદેશના દેવાથી તીર્થંકરનામકર્મ વેદાય છે માટે આગમ માનવું જોઇએ.
ચા—-આગમ પરસ્પરવિરોધી હાવાથીપ્રમાણ નથી.
તમારા કહેવા પ્રમાણે આગમ માનીએ તે પણ તેને પ્રમાણુ તે ન જ મનાય; કારણ કે પ્રમાણુ કદી વિસવાદી ન હાય. આગમમાં તે ખૂબ વિસંવાદ છે. એક આગમ એક વસ્તુની સત્તા બતાવતું હોય છે તેા અન્ય આગમ તેના જ નિષેધ કરતું હેાય છે. એક અમુક વસ્તુ કરણીય કહે છે તેા ખીજું તેને અકરણીય-અનાચરણીય જણાવે છે. એક કહે છે કે મારું કથન સત્ય છે. ખીજી કહે છે તે મિથ્યા છે, આ સત્ય છે.