________________
આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર દર્શન |
અન્વયાર્થઃ- [જીવ) જીવને [કર્મકર્તા કર્મનો કર્તા [કહો કહો તો ભલે [પણ] પણ તે ભોક્તા ભોગવનારો નિહીં સોય) થાય નહિ, જડ કર્મ જડ કર્મને શું સમજે શી ખબર પડે છે કે તે ફળ ફળ પરિણામ આપનારું હોય) થાય?૭૯
ફળદાતા ઈશ્વર ગયે, ભોક્તાપણું સધાય;
એમ કહ્યું ઈશ્વરતણું, ઇશ્વરપણું જ જાય. ૮૦ અન્વયાર્થ:- (ફળદાતા ફળ આપનાર [ઈશ્વર ઇશ્વરને ગયે ગણીએ તો [ભોક્તાપણું ભોક્તાપણું સિધાય સાબીત થાય, પણ એમ એમ કહ્યું કહેવાથી તો [ઇશ્વરતણું ઇશ્વરનું ઇિશ્વરપણું ઇશ્વરપણું જિી જ જાય જાય છે. ૮૦
ઈશ્વર સિદ્ધ થયા વિના, જગત્ નિયમ નહિ હોય;
પછી શુભાશુભ કર્મનાં, ભોગ્યસ્થાન નહિ કોય; ૮૧ અન્વયાર્થ - (ઈશ્વર) ઇશ્વર સિદ્ધ) સાબીત [થયા વિના ન થાય તો જિગત] જગતનો [નિયમો નિયમ હિોય કાંઈ નહિ રહેતો નથી અને પછી પછી [શુભાશુભ પુણ્ય-પાપરૂપ [કર્મનાં કર્મને [ભોગ્ય સ્થાન ભોગવવાનાં સ્થાન [કોય કોઇ નિહીં કરતાં નથી. ૮૧
* સમાધાન-સદ્ગુરુ ઉવાચ. ભાવકર્મ નિજકલ્પના, માટે ચેતનરૂપ,
જીવવીર્યની સ્કૂરણા ગ્રહણ કરે જડધૂપ. ૮૨ અન્વયાર્થ:- [ભાવકર્મ ભાવકર્મ (વિકારીભાવ) નિજ) પોતાની કલ્પના ભ્રાંતિથી થાય છે, માટે માટે તે ચેતનરૂપી ચેતનરૂપ છે; [જીવ વીર્યની જીવના વીર્યનું ફૂરણા. તે તરફ વલણ થતાં જિડધૂપ જડકર્મ (ગ્રહણ કરે જીવ અને કર્મ એકક્ષેત્રે ભેગાં થાય છે. (એકક્ષેત્ર અવગાહ રૂપ થાય છે.)૮૨
ઝેર સુધા સમજે નહિ, જીવ ખાય ફળ થાય;
એમ શુભાશુભ કર્મનું, ભોક્તાપણું જણાય.૮૩ અન્વયાર્થ:- ઝેર) ઝેર અને સુિધા અમૃતને સમજે ખબર નિહીં નથી તો પણ [જીવો જીવને [ખાય તેનો સંબંધ થતાં [ફળ જીવના પરિણામમાં તે નિમિત્ત [થાય) થાય
૫૩.
