Aatmsiddhi Shastra Darshan

Author(s): Ramniklal Savla
Publisher: Anandji Kalyanji Pedhi

Page 94

કે આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર દર્શન૨
આ ભગવાનના ગુણોમાં ચિત્ત રાખવા યોગ્ય છે. બીજું જાણવાની ઈચ્છાથી નિવર્તી, જ્ઞાનીના સ્વરૂપનો લક્ષ રાખવો.
હું માત્ર મારા હિતને અર્થે તમારી સાક્ષીએ ક્ષમા ચાહું છું”
હે પરમ કૃપાળુ પરમાત્મા! હું રાગી, મેં મારા અવગુણો તમારી સમક્ષ રજૂ કર્યા. તમારા ગુણોની અને મારા અવગુણોની તુલના કરી - તમે નિરાગી છતાં ગુણોનો ભંડાર, તમારા મેં ગુણગાન ગાયા – આ સર્વ કથનનો હેતુ માત્ર મારા કલ્યાણ માટે હતો. ભૂતકાળ તો હાથમાંથી સરી પડયો છે, તે તો બદલી શકાય એમ નથી. તેમાં સુધારણા કરવાનો એક માર્ગ તમે ખુલ્લો મુક્યો છે, તે કેવળ ક્ષમારૂ૫ ભવ્ય દરવાજો છે. તેથી મારા સર્વદોષો દૂર થાય તે માટે ક્ષમા ચાહું છું. વિભાવરૂપી રોગની નબળાઈ પીડે નહિ તેથી તમારી સાક્ષીએ ક્ષમા ચાહું છું.
આ ક્ષમાપના કોઈ સાંસારિક સુખની ઈચ્છાથી કરી નથી. માત્ર આત્માનું હિત થાય, ર્મ બંધનથી મુક્ત થવાય એ હેતુથી કરી છે. ખરા ભાવથી ભગવાનને અંતરમાં સાક્ષી રાખીને કરી છે હવે અહીં ભગવાનની સાક્ષીનું મહત્ત્વ સમજીએ.
નિમિત્તાધીન-પૂર્વે બાંધેલા કર્મ પ્રમાણે (શુભ અને અશુભ) બંને ઉદયમાં આવશે-વર્તમાનમાં આવ્યા કરે છે. તે વખતે જો આ જીવને પોતાના શુદ્ધાત્માનું સ્વરૂપ-જે સિદ્ધ જેવું છે તે યાદ કરાવવા જ્ઞાનીની સાક્ષી જરૂર છે. તે વખતે રાગ-દ્વેષ ન કરતાં સમતા રાખું જેથી ફરી તેવા કર્મ ન બંધાય એમ ભગવાન પ્રત્યેની સાક્ષી રહેવાની યાચના છે. બીજું કંઈ ઈચ્છવું નથી. જે આવે તે ખમી ખૂંદવું. ભગવાનને ભૂલવા નહીં. ધીરજ ન છોડવી, દઢતા હોય તો ક્ષમા રહે.
કર્મના ઉદય વખતે આ ચાર વસ્તુઓની યાદ રાખવી જરૂરી છે. જો નિજ આત્મા સાક્ષીરૂપ હશે તો યાદ રહેશે.
પ્રથમ જાણવું કે આ કર્મનો ઉદય છે. પછી જાણવું કે હું આત્મા છું - શુદ્ધાત્મા છું, પરમાત્મા છું. શુદ્ધાત્મા છું માટે સુખમય છું. જ્ઞાનાનંદમય છું.
ઉદય એ પરદ્રવ્યનું પરિણમન છે – એ પરદ્રવ્યનું પરિણમન સ્વતંત્ર છે અને મને એટલે મારા સુખ-દુઃખને એ પરિણમન સાથે કાંઈ લેવા-દેવા નથી.
હવે કયા ઉદય પર રાગ કરું? કયા ઉદય પર હૅપ કરું? આટલું સમજાઈ જાય તો અહીં જ પ્રત્યક્ષ મોક્ષ છે.
૯૯