Book Title: Jain Satyaprakash 1940 11
Author(s): Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/521564/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 13 www.kobatirth.org manasa 4510 PICE Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir CHARYA SRI KAILASSAGARSURI GYANMANDIR SHREE MAHAVIR JAIN ARADHANA KENDRA Koba, Gandhinagar - 382 007. Ph.: (079) 23276252, 23276204-05 Fax : (079) 23276249 varSa 6 : aMka 3 : kramAMka 63 : taMtrI : zAhu cImanalAla gAkaLadAsa For Private And Personal Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir NamA tthu NaM bhagavao mahAvIrassa siri rAyanayaramajhe, saMmIliya savvasAhusaMmaiyaM / pattaM mAsiyameyaM mavvANaM bhaggayaM visayaM // 1 // zrI jaina satya prakAza ( mAgi ttra ) varSa 6 ] kamAMka 63 [ aMka 3 vikrama saMvata 196 : Aso suda 145 : vIra saMvata 2466 ; zukravAra : IsvIsana 1940 javembara 1pa vi---- --6-zaMgTana 1 zrIdANakulaka : sa. ma. jI. vijJARttinI : 91 2 jainadharmavIrAnAM parAkrama : zrI. mehanalAla dI. cekasI : 93 3 jaina darzanakA karmavAda : sa. ma. pro. vijJARSisUrijI : 96 4 nihanavavAda : mu, ma. zrI dhura dharavijayajI : 100 5 katigaya saMzodhana : zrI pannAlAlajI dugaDa 104 6 bAlApura : muM. ma zrI kAMtisAgarajI : 107. 7 6 Treka0' aMgeno patravyavahAra (gujarAtI temaja hindI bhASAmAM) : 112 8 jainetara dazanAmAM abhaDhyanA vicAra : mu. ma. zrI rAmavijayajI e 2 : 12 6 9 prasannacaMdra rAjarSi : mu. ma. zrI lakSmIsAgaraja : 128 10 mUlAcAra : mu. 5. cha navinacako : 129 amadAvAdanA grAhakone atyAra sudhI amadAvAdanA grAhako pAsethI 'zrI jana satya prakAza'nA vArSika lavAjama tarIke doDha rUpiyA levAmAM AvatA hatA. paNa amadAvAdamAM aMka pahoMcADavA tathA lavAjama ugharAvavAnA mahenatANA aMge lagabhaga bahAragAma jeTaluM ja kharca Ave che. vaLI laDAI aMge kAgaLa vagerenA bhAvamAM paNa aNadhAryo vadhAro thayo che. A badhAno vicAra karIne have pachI amadAvAdanA grAhako pAsethI lavAjama tarIke be rUyiyA levAnA amAre nirNaya karavA paDyA che. AzA che amadAvAdanA udAra grAhaka baMdhuo potAnuM navA varSanuM lavAjama amArA mANasa levA Ave tyAre ApIne AbhArI karaze.' -ya0 For Private And Personal use only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org [ varSa 6 vIrAya nityaM namaH zrIjainasatyaprakAza kuMbha 13...... Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // zrIdANakulakam || karttA - AcArya mahArAja zrI vijayapadmasUrijI [ AryAvRttam | sumariya sirisipahuM, baMdiya guruNemisariguNaniyaraM / saparovayAradekha, kuNemi siridANakulagamahaM // 1 // kahio pahuNA dhammo, cauhA dANAi mukkhabheehiM / paDa tesuM dArNa, bhaNiyaM jANija tadveu // 2 // sabasIlabhAvaNAhi, kallANaM sAhagassa NaNNesiM / dANA dAyagagAhage - NumoyagANaM hiyaM tinhaM // 3 // vasudevadeva, pusA paricattasukadivyasuho / sassa gihe jAo, buDigao goulammi tahA // 4 // NIlo dasadhaNudeho, goyamagutto'khacakki kaNho se / solasa kumArabhAve, chappaNNahAI maMDaliyaM // 5 // aDaSIsutaranavasaya - varisAI dAriyAuriM rajaM / pAlitA kosaMbI - mahADabIe ya mariUNaM // 6 // uppaNNo se nirae, taie pahuNemibaMdhavo kaNho | sammasaguNA puvi, badvAuttAu bhAU // 7 // rAmakkho baladeSI, jiTTho vasudevarohiNItaNao / paMcamasaggassa suha, cizvA jAo supuNNajuo // 8 // bArasasayavAsAU, aNu maraNA kaNhavAsudevasta / minidiSapasaM, socA veraggamAvaNNo / / 9 / / For Private And Personal Use Only 3 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [156 [12] zrI jaina satya prakAza saMpaNNo sAhuttaM, aDavI nivasaNakauggasuhaniyamo / viharaMto saMpattI, pAraNasamayammi varasamao // 10 // rahagArassa samIce, supattadANujjuyassa bhavdhassa / dAyagagAhagakiriyaM, aNumoee mio moyA // 11 // dhaNNo'yaM kayapuNNo, rahagAro deha jo mahAdANaM / hoto'haM jai maNuo, deto dANaM tayA muhao // 12 // etyaMtarammi puNNaM, AU tiNhapi baMbhadeviDiM / pattA te tamiNaM tA, cauNDa mAimmi saMkahiyaM // 13 // hANI sIlAINaM, jAyA kamaso Na daannmaannss| usabheNaM jaM diNNaM, samvehiM jiNehiM tammANa // 14 // dANaM mamayAharaNaM, suggaisaMpAyaNaM mahodayayaM / jasa kittivijayasaMti, dei kuNai veraviSaNaM // 15 // kuviyaM va sadhyakaTuM, No tesiM sammuhaM vi pAseha / je denti supattANaM, dANaM hiTeNa hiyaeNaM // 16 // dAsivva sirI gehaM, payavaDiyA No caei parituThThA / sohaggAiyasuguNA, dehaM millei No tesiM // 17 // .. tiNi gaI vikkhAyA, dhaNassa dANaM ca bhognninnnnaasaa| sahANabhAgaviyalaM, daviNaM hojA viNAsarihaM // 18 // cauro dhaNadAyAyA, dhammaggI bhUvatakarA baMdhU / causu Si jiTho dhammo, jahaNo tassAvamANAo // 19 // kuppaMti tao teNaM, dhaNaviNiogo karija jahasati / sattasu khittesu muyA, aNiJcayAbhAvibhavdhehiM // 20 // jiNagehabiMbanANa, cauvihasaMgho tti sttkhitaaii| suhavittammi va bIyaM, hoja dhaNaM sahalameemu // 21 // For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jenadharmI vIronAM parAkrama lekhaka-zrIyuta mohanalAla dIpacaMda zekasI (gatAMkathI cAlu) ApaNe joI gayA ke jainatara lekhakemAMnA keTalAka mAne che tema rAjavI kumArapALa pAchaLanI aMdagImAM paramamAhezvara mahetA paNa paramahaMta ja hatA. te jainadharmane custapaNe pALanAra chatAM anya dharmo prati samabhAvadhArI hatA, kemake jainadharmamAM dharmAdhatA ke dharmajhanUna keLavavAnuM kahyuM ja nathI. bAra vate grahaNa karyA pachI mahArAjA kumArapALane "Master of the order" yAne saMghapati thavAnI abhilASA uddabhavI. zrImad hemacaMdrasUri sAthe e sabaMdhamAM salAha kyAM pachI zatruMjayane saMdha laI javAnuM cokkasa thayuM. cha rI' pALatA A saMdhamAM rAjavI sAthe mitro ane svajane, maMtrIo ane vepArIo, sAdhu ane sAdhvIo sArI saMkhyAmAM joDAyAM hatAM. atre mahArAjA kumArapALanuM AkhuM caritra AlekhavAne uddeza na hovAthI temaja e vastunA jijJAsuo mATe saMkhyAbaMdha caritre, prabaMdhe ane rAsAo mojUda hovAthI eTaluM kahevuM kAphI che ke kAThiyAvADamAM Avela jenonAM be mahAna tIrthe zrI zatruMjaya ane zrI raivatAcaLa ramaNIya prAsAdathI alaMta che ane emAM mahArAjA kumArapALanAM devAlayo tarIke khyAti dharAvatA je prAsAde Aje paNa khaDA che e sarva ukta saMdha veLA kharacelI puSkaLa lamIne AbhArI che. bhAratavarSanA judA judA bhAgomAM ghaNA kharA prAcIna ne zilpakaLAnA suMdara namUnArUpa je ramaNIya devaprAsAde Aje daSTigocara thAya che enI bAMdhaNImAM mukhya bhAga bhajavanAra tarIke be mahArAjAonAM nAma ama pade Ave che. kayAMtA azokapautra saMpratimahArAja ane kayAM mahArAjA kumArapALa. e ubhaya upara varNavelAM devagRhanA nirmAtA gaNAya che. kahevAya che ke mahArAjA kumArapALe 1440 navIna jinaprAsAde baMdhAvyA hatA ane 16000 maMdirano jIrNoddhAra karAvyo hato. aNahilavADa pATaNamAM zrI neminAtha bhagavAnane manohara prAsAda baMdhAvyA ane pitAnA svargastha pitAnI yAdamAM ene tribhuvana vihAranuM nAma ApavAmAM AvyuM. AvI ja rIte judA judA hetuone AzrayI karabavihAra, mUvakavihAra ane yUkAvihAra baMdhAvyAnI noMdha maLe che. atre eka vAta ulekhyA vinA cAle tema nathI. keTalAka lekhake jainadharma-jainadharmanA kAnune ke enAM to pUrA samajyA vagara ke e saMbaMdhamAM jANakArane pUchayA vinA; kevaLa karNopakarNa sAMbhaLelI vAtathI ke bhAratavarSanI saMskRtithI ajANyA evA keTalAka AMgla lekhakonA saMgrahita karelA utArAo parathI, jarA paNa buddhi vAparyA sivAya, manamAnuM citraNa karavA maMDI jAya che ane e rIte ItihAsane hAni pahoMcADe che eTaluM ja nahi paNa janatAmAM be bhama pedA kare che. aitihAsika bAbatamAM A jAtanI utAvaLa karavI ke manamAnyAM anumAne dorI AgaLa vadhavuM e bilakula vyAjabI nathI. evA AcaraNathI te lagatI prajAnA mAnasa beTA mArge vaLe che ane je ItihAsa emAM sAhasikatA ane zauryatAnA prANavAyu pUranAra tarIke hAyabhUta bananAra hoya che te kevaLa zaMkAnA vamaLe ane visaMvAda For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prakAza [varSa 6 pragaTAve che ! yUkAvihAra pAchaLanI jaLavAyakA joIe che tyAre vAta tadana banI jAya che. mahArAjA kumArapALe pitAnA rAjyamAM nAnA ke meTA koI paNa jIvane vAta na thAya e prabaMdha karI ahiMsAne vijayadhvaja pharakAvyo hato. vAtAvaraNa eTalI hade ahiMsA maya banAvyuM hatuM ke koI vyakti jIva-vadha te kahetI karI zakatI, paNa segaTAbAjI ramatA sogaTI mArI jevo zabdaprayoga paNa bhUlI gaI hatI. je samayamAM A sthiti pravartatI hatI te samayamAM eka vaNike IrAdApUrvaka eka jUne mArI nAMkhI ane uparathI ahiMsA jevA umadA tattvanI ThekaDI karI! eka rAjA A jAtanA vartanane mUkapaNe calAvI the te je vAtAvaraNa taiyAra karyuM hatuM e jotajotAmAM nAza pAmI jAya ane kAnuna pAlanaprati jinatAnuM heje durlaya thAya. eTale dAkhalo besADavA sArU, pharIthI koI AvuM kAma karavAnI hAma na bhIDe evI chApa pADavA sArU e vaNikane zikSA karI dAkhalo besADavA mATe eka vihAra baMdhAvavAnI AjJA karI cheDI mUkyo hoya. e vihAra jotAM ja pelI vAta smRtimAM tAjI thAya ane rAjasattie thatAM AcaraNa 5ra raheje aMkuza mukAya. AvA zuddha hetuthI thayela kAryapara eka marAThI patre kAgane vAgha banAvI mUko! samaju varga te AvA kalamabAjothI nathI chetarAto paNa vAcakanA vizALa samudAyamAM pahelI take khATI chApa bese che e te ughADI bAbata che ja. lekhake eTalo vicAra karavo joIe ke je dharma eka kIDIne paNa ijA karavAnI nA pADe che te dharma manuSyavadha karavAnI rajA Ape khare? e dharmanA eka vidvAna AcArya potAnI sAme e thavA paNa de ? Aje, jenene je duHkha janmAve che te A ja varatu che ke jenetara sAkSaromAMnA keTalAka ane ghaNuMkharA lekhaka adhUrA abhyAsa ke cirakALa sevita asUyAnA ukaLATe ghaNAkharA prasaMgamAM jenene nyAya ApatA nathI. emanA rUMvADA khaDA kare tevI vAta vagara vicAre lakhI mAre che. mahArAjA kumArapALe khaMbhAtamAM paNa je rathaLe AcArya mahArAja zrI. hemacaMdranI AzApreraka mulAkAta thaI hatI e sthAnane jIrNoddhAra karAvyo. vaLI somanAtha mahAdevanA ja prAsAdane udhAra zrI gauDabRhaspatinI sucanA ane zrI hemacaMdrasUrinA TekAthI karAvyuM. o uddhAra kAryathI eka jainetara mahAzaya ema lakhI rahyA che ke kumArapALa parama mAhezvara hatuM. te bhUlI jAya che ke jene ke janadhamI rAjAo ghaNAkharA samabhAvavAsita hRdayanA hoya che ane pitAnA jenadharma para pUrNa zraddhA sevavA chatAM anya dharmanI niMdA haragIja karatA nathI. dharmastha bhalene harakeI dharmanAM hoya chatAM enI marAmatamAM vinA rekeTa dravya vApare che. ItihAsa e vAtanI sAkSI pUre che ke custa jenadhamI evA maMtrIzvara varatupALa makakAnI masIdamAM ArasanuM teNuM bheTa karyuM hatuM dharmane raMga e kaMda upara challe nathI hoI zakate, e pAchaLa te sAcA hRdayanAM bahumAna jarUrI che. kumArapALa mahArAjA parama mAhezvara kahevAya ke paramahaMta kahevAya e kaMi moTo prazna nathI. savAla khaDe thAya che te e che ke je jAtanA jIvana jIvyAnA purAvA maLe che, je jAtanI kAryavAhI emanA taraphathI karavAmAM AvI che ane je kiMmatI sabhAraNuM teo mUkatA gayA che e badhAne niSpakSapaNe vicAra karavAmAM Ave che emAMthI eka ja sAra tAravI zakAya che ke rAjavI kumArapALane bApike dharma zaiva hovA chatAM temanuM For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 3] jainadharmI vIronAM parAkrama [ 95 ] peAtAnu pAchaLanuM AkhuMya jIvana sAcA jainane chAje tevI kriyAkaraNImAM vyatIta thayelu che. emaNe peAtAnA AcaraNu dvArA ane navanavA sarjana dvArA jainadharmano prabhAvanA savizeSa karI che ane tethI tee paramAt tarIke oLakhAya che te yAgya che. eka lekha je vikrama sa. 1221nI sAlate che temAM lakhyuM che ke kumArapALe jAle (mAravADa)mAM kuMvAravihAra agara kuvaravihAra nAmanu smeka maMbhidhAvo bahu gacchanA AcArya devacaMdrasurite arpaNa karyu... arthAt enI dekharekha temane sAMpI. aratu. kumArapALe mAtra madirA badhAvI teoSa nathI mAnyA. garImAne jyAM davA ane anna maLI zake evAM sthAne ubhAM karavA pAchaLa temaja auSadhazALA ane upAzraya baMdhAvavA pAchaLa paNa dravya racyuM che. samrATa akabaranI mAphaka e jyAre gAdIe AvyA tyAre anubhavI hevA chatAM akSara jJAna jhADa nahAtA dharAvatA. kapI maMtrInI hAyathI ja emAM te pragati karI zakayA. Ama chatAM akabara mAphaka ene paNa paDitA te vAtanI sAbatane bhAre zekha hatA. tethI enA darabAramAM kavi, 'Dita ke saMta saraLatAthI praveza pAmatA. enA rAjyakALamAM zrI hemacaMdra sUrie cegazAstra, triSazilAkApuruSacaritra, zabdAnuzAsana Adi rahasyapUrNa graMthA racyA che ane temanA vidvAna ziSya rAmacaM vikhyAta nATaka banAvyAM che. zrIpALa e rAjavI kumArapALanA rAjakavi hato ane seAlAka e darabArane nAmacIna saMgItakAra hatA. rAjavIe judA judA sthaLe ekavIza meTA jJAnabhaMDArA karAvyA ane junI pratA paraMthI utArA karavA sAru lekhazALA sthApI. vikramasaMvata 1229mAM prasiddha AcArya zrI. hemacaMdra kALadharma pAmyA, guruvirahanA A phaTakAe rAjavI kumArapALanI taMdurastI jokhamAvo ane te pote lagabhaga cha mAsanI pathArI bhegaLI gurudevanI pAchaLa gheDA samayamAM palAkanA paMthe sIdhAvI gayA ! Kumarpal belonged to that class of rulers whose best known representatives among the Jains are st morni, Amogha. varsh and havela. (khAravela) He managed to Combine in him the benevolence of a monk with the wisdom of a statesman. He was just, impartial ond leborious. Pure and above reproach in his private life. Simple and frugal in his habits. Regid and strict in the observance of his religious lows. Kumarpal was model of Jain purity and piety. dI perfect (kumArapALa e jainadharmanA pratinidhirUpa saMprati, emeAdhava ane khAela jevA rAjAonI kakSAnA hatA. teNe potAnA jIvanamAM sAdhunI udAratA ane rAjanItijJanA zANupaNane ekameLa sAdhyeA hateA. te parizramazIla ane pakSapAtarahita hatA. tenu khAnagI jIvana nirmALa ane doSarahita hatuM. enI Teve sAdI ane karakasaravALI hatI. te peAtAnAM dhArmika vratAnA pAlanamAM sakhta ane aNanama hateA. kumArapALa jainadharmAnI pavitratA ane bhaktinA saMpUrNa AdarUpa hatA.) mULa lekhakanI uparanI prarita mahArAjA kumArapALanA jIvana-rahasyane pUrNa paNe raju kare che. eTale emAM vizeSa umerA na karatAM A lekha ahIM paryApta karavAmAM Ave che. (samApta) For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jainadarzanakA karmavAda lekhaka- AcArya mahArAja zrIvijayalabdhisUrijI [ gatAMka se kramaza: ], pAMcave Ayu karmake cAra bheda haiM-devAyu, manuSyAyu, tirIgAyu aura narakAyu / ye cAra bheda anukramase deva, manuSya, tiryaca aura nArakIkI gati meM jIvako thAma rakhate haiM / jaba taka una una gatiyoMkA Ayu pUrA nahIM hotA, vahAM taka una una gatiyoM meM rulanA hI paDatA hai, cAhe sukhakara ho yA duHkhakara / isa karmako beDI jaisA mAnA hai / tAtparya yaha huA ki jaise kaidI cAhatA hai ki mere bandhana tRTa jAMya aura maiM yahAMse chuTa jAuM magara maryAdA pUrI hone ke bAda hI vaha vahAMse nikala sakatA hai, isI taraha nArakagatike asahya duHkhase ghabarAyA huA jIva vahAMse nikalanA cAhe to bhI AyuSya pUrA hone ke sivAya nahIM nikala sakatA | AyuSya karmakI utkRSTa sthiti 33 sAgaropamakI hai, aura yaha deva aura nArakagatikI apekSAse hai / manuSya tiryacakI tIna palyopamako utkRSTa sthiti hotI hai / deva, manuSya aura tiryacake AyuH puNyaprakRtirUpa haiM aura nArakAyuH pApaprakRtirUpa hai / chaThe nAmakarmake 67 bheda haiM / inhoMkA svarUpa aura bhedasaMkhyA isa prakAra hai--nAraka, tiryaMca, manuSya aura devagati nAmake sthAnoM meM rahe hue una una paryAya kI pariNatikA nidAnabhRta karma naraka, tiryaMca, manuSya aura devagatike nAmase vyavahRta hai / ekendriya, hIndriya, teindriya, caturindriya aura paJcendriya ye pAMca jIvoMkI jAtI hai, unakA nirmANa karanevAle nAmakarmake ekendriya dvIndriya, trIndriya jAti Adi pAMca jAtinAmakarmake bheda samajhane cAhie / pRthvI, pAnI, agni, vAyuH aura vanaspati ye saba jainadarzanameM jIva mAne gaye hai, inako mAtra sparza-tvacA-indriya honese ye ekendriya kahe jAte haiM / sparza aura rasendriya - jihUvendriya do indriya jinameM ho ve porA, jaka, alasIpa, laTeM Adi dvIndriya kahe jAte haiM / sparza, rasa aura nAlikA indriyavAle zrIndriya kahe jAte haiM jaise ki vyuTi khaTamala Adi jIva / sparza, rasa, ghrANa aura cakSuH ye cAra indriya jinameM hotI haiM ve makSikA, bhramara bhramarI Adi caturindriya kahe jAte haiM / ina cAra indriyoMke sAtha kAna nAmakI indriya baDha jAnese paMcendriya kahe jAte haiM / saba manuSya, deva, bhaiMsa, gAya, baila Adi tiryaca aura nArakIke sabhI jIva paMcendriya gine jAte haiM / ina saba jAtiyoMko utpanna karanevAle karma kendriya Adi pAMca bheda se pAMca jAtikarmake nAmase prasiddha haiM / audArika, vaikriya, AhAraka, taijasa aura kArmaNa nAmake pAMca zarIra haiM / inheM utpanna karanevAlI For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - jenadanakA karmavAda [ 7] pAMca zarIranAmakarmakI prakRti hai| manuSya aura jAnavaroMke zarIrako audArika zarIra kahate haiN| yaha sthUla hai aura paramANusaMkhyA inameM kama hotI hai / yoM to yaha zarIra zobhAspada nahIM hai, magara tIrthakara bhagavAn isI dehameM ho kara jagat parakA kalyANa karate hai isa liye yaha zarIra 'udAra' zabda parase audArika kahA jAtA hai| ekendriyase le kara caurindriya taka kA bhI yahI zarIra hai / nArakI aura devake zarIra caikriya haiM / audArika kI apekSA sUkSma hone para bhI paramANu bahuta hI jyAdA hote haiM / AhAraka zarIra isase bhI sakSama aura paramANu pariNAmase bahuta hI baDhA caDhA hotA hai / caturdaza pUrvadhara muni zaMkA samAdhAna karane ke liye ise banAte hai, aura vidyamAna tIrthakara kevalI mahArAja jahAM ho vahAM, bahuta hI dUra dUra jA sakate hai, aura saba kArya antarmuhUrtama kara lete hai / taijasa aura kArmaNa ye do zarIra jahAM taka mukti prApta na kare vahAM taka jIva ke sAtha hI lage rahete haiN| taijasa khurAka pakAnekA kAma karatA hai, aura kArmaNa naI smRSTikA punaH punaH nirmANa karatA hai / kisI kisI samaya tejasa labdhimeM kAma AtA hai| prathamake tona zarIra ke aMgopAMga banAnevAle audArika aMgopAMga, vaikriya aMgopAMga aura AhAraka aMgopAMga ye tIna prakRtie~ hAtha, pAMva, chAtI, poTa Adi aSTAMga aura aMgulI Adi upAMga ko banAtI hai| bajraRSabhanArAca, RSabhanArAca, ardhanArAca, kIlikA aura chevaThThA ye cha saMghayaNanAmakarma zarIra kI haDDIyoMkI majabutIkI tAratamyatAkA kAma karate hai / vajraRSabhanArAca saMghayaNama vanakA artha kIlikA, RSabhakA artha pATA aura nArAcakA artha markaTabandha hotA hai / matalaba yaha huA ki baMdarIko usakA baccA aisA cipaka jAtA hai ki baMdarI kudatI phiratI hai phira bhI vaha baccA nIce nahIM giratA / isI tarahase haDDIyoM kA mela jola banA ho, vaha nArAca kahA jAtA hai / usa para paTTe kI majabUtIko vana kahate haiM aura usa para kIlikA lagA dI jAya, ina tIna zabdoMke artha jisa saMghayaName sArthaka ho vaha saMghayaNa vanaRSabhanAgaca kahA jAtA hai / isa saMghayaNako pAyA hI vahI jIva muktimaM jA sakatA hai / isa manuSyako haDDI utaranekA yA bhaganekA bhaya nahIM rahatA hai / isa saMghayaNavAlA agara pUre pApAcArameM paDa jAya to sAtamI nArakIma bhI calA jAtA hai / dUsarA RSabhanArAca-isa saMghayaNa meM kIlikAkA artha nikala gayA jisase pahile saMghayaNavAlese isakI majabutI kama huI, ataH isa saMghayaNavAlekI zakti mukti pAne kI bhI nahIM aura sabase jyAdA nIcI hAlata kI sAtamI nArakImeM jAnekI bhI nahIM hotii| tIsarA nArAca-ima meM sirpha kIlikAyukta har3Iye siddha hotI hai| yaha upara ke saMghayaNase bhI kamajora huaa| cothA ardhanArAca AdhI pakaDa hI kAyama rhii| pAMcavA kIlikA mAtrase anubaddha aura chaThA chevaTThA mAmulI joDa melavAlI haDDIeM / Ajakala ke manuSyoMko yahI saMghayaNa hai jisase Ajakala ke For Private And Personal Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [<<] zrI jaina satya prakAza [varSa yahAMke manuSya cauthe devalokase aura dUsarI nArakIse jyAdA UMce nIce nahIM jA sakate / samacaturasra, nyagrodha, sAdi, vAmana, kubja aura huNDaka-ye saMsthAnanAma karmaka che bheda hai / padmAsana lagAkara baiThe hue AdamIke sirase pAMvakA adhastala bhAga jitanA laMbA ho utanI hI eka goDese dUsare goDe kI laMbAI, aura bAMye skandhase dAye goDekI aura dAye skandhase bAMye goDekI lambAikA nApa nikale taba samajhanA ki yaha manuSya samacaturasra saMsthAnavAlA hai / yaha AkRti baDI sundara hotI hai| tIrthakara, gaNadhara aura deva aisI AkRtivAle hI hote haiN| dUsarA nyagrodha-uparase acchI AkRti hotI hai aura nIce se kharAba / tIsarA sAdi-nIcese suramya hokara upara se beDaula zarIrabAlekA sAdi saMsthAna kahA jAtA hai| hAtha, pAMva vagairaha lakSaNayukta hone para bhI chAtI, pITha vagairaha bIgaDe hue zarIrakI AkRti ko bAmana kahate haiN| chAtIpITha acche hoM aura hAtha-pAMva bigar3a jAye, isa avasthAkI racanA kubjase hotI hai / aura saba hI aMga-pratyaMga beDaula bane rahate haiM, yaha kArya huMDaka saMsthAnakA hai| saMsthAnakI cha prakRti, AkRtikA sauMdarya aura kurUpatArUpa kAryakI karatI haiN| varNa, gandha rasa aura sparza ye cAra nAmakarma raMga, gandha, rasa aura sparzako banAte haiM / vakragatimeM par3e hue jIvoMko naraka, tiryaca, manuSya aura devagatimeM pahuMcAnevAle karma, narakAnupUrvI tiryacAnupUrvI, manuSyAnuva aura devAnupUrvaka nAmase kahe jAte haiM / hAthIkI taraha sundara cALa aura gaMDe kI taraha kharAba cAlako denevAle karmako zubha aura azubha khagati kahate haiM / parAghAta nAma karmase jIva, rAjasabhA ke sabhAsadoM meM bhI obha nahIM pAtA, balki use dekhakara dUsareko kSobha hotA hai / ucchavAsa nAmakarma zvAsozvAsa acchI tarahase le sakatA hai / AtaMpa nAmakarma se are faarnake ekendriya jIvoMke kalevara ThaMDe hone para jagata para garmI pheMkate haiM / udyota nAmakarmase candra ke vimAnake ekendriya jIva zItala prakAza de rahe haiN| yaha karma deva yati uttara baikriya banAte haiM unameM bhI rahatA hai | agurulaghu nAmakarma se zarIra bhAro aura halakA nahIM raha kara Rafaeer hotA hai| tIrthaMkara nAmakarma jIvako tIna jagata meM pUjya banAkara azokavRkSa, surapuSpavRSTi. divya dhvani, cAmara siMhAsana, bhAmaMDala, duMdubhI aura sIrapara tIna chatrase vibhUSita banAtA hai / yahI bhagavAn jinazAsana kI sthApanA karate haiM, aura jagatako dvAdazAMgIkA saMdeza sunA jAte haiM / nirmANanAmakarma A~kha, kAna, nAka AdikA yathAsthAna sthApana karatA hai / upaghAta nAmaMkarma apane hI prati jihvA Adi avayavoMse apane hIM avayatra ko harakata karatA hai / sa nAmakarmame jIva halana calana kI zakti dhAraNa For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 3] jainadarzanake karmavAda [4] karatA hai jaise ki ekendriyase lekara paMcendriya takake jIva isI karmase calate phirate rahate hai| bAdara nAmakarma vaha hai jisase jIvAMkA zarIra cakSugrAhya banatA hai, jaise pRthvI, pAnI, dvIndriya se lekara manuSya takakA shriir| paryApta nAmakarmase zvAsozvAsa, bhASA, manaHparyAptiko pUrI karatA hai| prathamakI AhAra, zarIra aura iMdriya ye tIna paryApti to sabhI jIva pUrI karate haiM magara pIchekI tInameM se ekendriya zvAsozvAsako, dvIndriya, zrIndriya aura caurendriya aura asaMjJI bhASAko, aura saMjJI paMcendriya manaHparyAptiko paryAptanAmakarmase hI pUrI kara sakatA hai| pratyekanAmakarma se jIvoM ko bhinna bhinna zarIra milatA hai| sthiranAmakarmase zarIra ke avayava sthiratA ko prApta hote hai / zubha nAmakarmase nAbhike uparakA kA bhAga zubhapane ko prApta hotA hai| kisI bhI manuSyako pAMva laga jAMya to use gussA laga jAtA hai magara usake caraNameM sira jhukAne para vaha khuza hotA hai, isase sAbita hotA hai ki uparakA bhAga zubha hai / saubhAgya nAmakarma se paricayahIna AdamIkA bhI bar3A hI Adara-satkAra-sammAna hotA hai / susvara nAmakarmase madhura dhvani hotA hai| Adeya nAmakarmase kisI kArya meM isa karmavAlekI salAha lI jAtI hai, use sammAna milatA hai| yazaHkIti nAmakarma se sarvatra yazodhAda hotA hai aura sarvatra kIrti prApta hotI hai| yaha usa dazaka kahalAtA hai| sthAvara nAmakarmase jIva jahAM utpanna huA vahAMse hilacala nahIM sakatA, jaise pRthvI, vRkSa Adi duHkha paDane para bhI vahAMse khisaka nahIM sakate / sUkSma nAmakarmase zarIra aisA sUkSma hotA hai ki ananta zarIra milakara bhI cakSugocara nahIM hotA hai / aparyApta nAma: karmase apanI apanI paryAptiko pUrI nahIM kara sakatA hai| sAdhAraNa nAmakarmase. eka zarIrameM aneka jIva rahate haiM / Alu Adi vanaspati aisI hI sAdhAraNa mAnI hai / asthira nAmakarmakA kArya zarIra ke avayavoMkI asthiratA utpanna karanekA hai / azubha nAmakarma nAbhike nIce ke bhAgameM azubhatA utpanna karatA hai, isakA khulAsA upara zubha karmameM A gayA hai / durbhAgya nAmakarma se pUrva paricita ho aura upakAra kare to bhI janasamUha usakA Adara nahIM krtaa| dusvara nAmakamase kharAba svara banatA hai jisase kAkake kaThora AvAja ko taraha sunanevAleko aniSTa mAluma detA hai| anAdeya nAmakarmase jahA~ jAya vahAM usa karmavAle jIvakI kisI kArya meM salAha nahIM li jAtI aura usakA anAdara hotA hai| isako sthAvara dazaka kahate haiM / apayazakIrtise sarvatra badanAmI prApta karatA hai| [kramazaH] bhUla sudhAra--gatAMkameM prakAzita isa lekha meM nimna pariSkAra karanA [1] pR. 83 paMkti 9 meM-sotA huA sukhase jAge use nidrA kahate hai aura duHkhase jAge use nidrAnidrA kahate hai| [2] pR. 85 paMkti 9-saMjvalana kodha, mAna, mAyA, lobha yathAkhyAta cAritra ko rokate hai jaura usakI sthiti 15 dina kI hotI hai / For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ninavavAda lekhaka-munirAja zrI duradharavijaya (gatAMkathI cAlu) bIjA ninava-tiSyagutAcArya : AtmavAda baiddha ane svAhAdInI carcA cArvAka sAthe AtmAne sambandhamAM carcA samApta thayA bAda bauddha svAdAdIne AtmAnuM svarUpa pUchavA lAge, te samaye syAdvAdIe, samaya ghaNe thaI javAne kAraNe anya samaye te carcA karavAnuM mulatavI rAkhela. Aje teo pharI upavanamAM maLyA tyAre nIce pramANe carcA thaI. bauddha -AtmA vijJAnasvarUpa che. tame zuM mAne che?--tame kahyuM e pramANe AtmA siddha thAya che, mATe AtmA mAnavo joIe. paraMtu ame AtmAne vijJAnasvarUpa mAnIe chIe eTale tame paNa jo AtmAne vijJAnasvarUpa mAnatA hai te kaMi carcA karavAnuM kAraNa nathI. paNa je te pramANe na mAnatA he to tame te sambanezvamAM zuM kahe che te samajAve. - syAdvAdI-AtmA kevaLa vijJAnasvarUpa ja nathI. tame AtmAne vijJAnasvarUpa mAne che e pramANe ame paNa AtmAne vijJAnasvarUpa mAnIe chIe. paraMtu tamArA ane amArAmAM mAtra bheda eTalo ja che ke tame AtmA vijJAnasvarUpa ja che bIjA koI svarUpa nathI ema kahe che ane ame AtmA jema vijJAnasvarUpa che te ja pramANe bIjA svarUpa paNa che. kevaLa vijJAnasvarUpa ja che ema mAnatA nathI. " boTa-vijJAna sivAya anya kaMI nathI mATe AtmA vijJAnarUpa ja che. jyAre vijJAna sivAya bIjI vastuo jagatamAM hoya te vicAra karAya che te svarUpa AtmA che ke nahi. paNa vijJAna sivAya anya koI vastu ja nathI mATe AtmA paNa vijJAna svarUpa ja che. tame vijJAna sivAya AtmAnuM bIjuM svarUpa paNa che, ema je kahe che te "vijJAnathI judI evI kaI vastuo che ke je mAnI zakAya ? cA-vijJAnathI judI ghaTa paTa vagere aneka vastuo che. vijJAna sivAya jagatamAM evI aneka vastuo che ke te varatuo na mAnIe te vyavahAra cAlI zake nahi. jemake eka vijJAna che e ja pramANe tenA viSaya ghaTa-paTa vagere paNa vijJAnathI judA padArtho che. vijJAna sivAya ghaTa-paTa vagere je padArtho dekhAya che te vijJAnasvarUpa saMbhavI zakatA nathI. mATe te padArtho vipatAnathI judA che. eTale eka vijJAna ja che, ema mAnI zakAya nahi. boTa ghaTapaTa vagere padArtho pramANathI siddha thaI zaktA nathI. vijJAna sivAya bIjA ghaTapaTa vagere padArtho che, ema tame je kahyuM paraMtu te ghaTI zakatuM nathI, kAraNa ke te ghaTapaTa vagere je che te paramANu svarUpa che ke moTA avayavI svarUpa che? temAM prathama For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org aMka 3] nihanavavAda [11] paramANuM svarUpa che ema kaheze te te barAbara nathI, kAraNake paramANune mAnavAmAM koI pramANe nathI. pramANe be ja che. eka pratyakSa ane bIjuM anumAna. temAM eka pAgIone "tuM pratyakSa ane bIjuM sAmAnya AtmAone thaMtuM pratyakSa. e pramANe pratyakSa be prakA ranuM che. have yogIo paramANune jove che mATe paramANu yogipratyakSa siddha che. eTale te mAnave joIe, ema kahI paramANu siddha kare che te bALakane samajAvavA jevuM che. temAM kaMI yukti nathI. kAraNa ke ame kahIzuM ke paramANu nathI ane yogIo te jotA nathI to tene pratikAra yukti sivAya thaI zakaze nahi. eTale paramANu yogipratyakSathI siddha thaI zaka nathI. ane sAmAnya AtmAonA pratyakSathI paramANu joI zakAte ja nathI eTale tethI paNa paramANunI siddhi thaI zakatI nathI, mATe paramANu pratyakSasiddha nathI. anu mAnuM pramANa mATe vyApti joIe ke jyAM amuka vastu hoya tyAM paramANu he ja joIe, e kaI hetu pratyakSa nathI dekhAte ke je paramANunI siddhi kare. eTale anumAnathI paNa paramANunI siddhi thatI nathI. e pramANe pratyakSa ane anumAna ema banne pramANuthI pramANasiddha nathI thate mATe paramANuM nathI. jyAre 'paramANu nathI eTale avayavIrUpa padArtho paNa nathI, kAraNake avayavI eTale avayaMne samudAyathI banela. avayava paramANu che te je nathI te tenA samudAyarUpa avayavI paNa kema saMbhavI zake? mATe vijJAnathI jude evo nathI paramANurUpa padArtho ke nathI avayavIrUpa padArtha. eTale vijJAna e eka ja che paNa ghaTa paTa vagere kaMI nathI. cATa ghaTa paTa vagere pramANasiddha padArtho che-vijJAnathI judA ghaTe paTa vagere padArtho pramANathI siddha nathI baeNtA mATe nathI ema je kahyuM te ja yathArtha nathI, kAraNa ke pratyakSa ane anumAna banane pramANathI ghaTa paTa vagere siddha thAya che. te A pramANe. je ekalA chUTA paramANunuM ApaNane pratyakSa thatuM nathI paNa tethI te nathI ema kahI zakAya nahi. kAraNa ke te nathI dekhAteM tethI te nathI ema nathI, paraMtu te ghaNo ja nAne che mATe nathI dekhAte. paNe je UMce caMgAvela pataMgane dere na dekhAya tethI deze tyAM nathI ema na kahevAya, paraMtu dhaNa je dura hovAthI nathI dekhAte. eTale eka paramANu nathI dekho paNa ghaNA paramANuM bhege dhaMine banela ghaTa paTa vagere dekhAya che mATe paramANu pratyakSasiMhe che. ene kevaMLa eke paramANunuM paNuM pratyakSa yogIone te che je mATe paramANu mAne joie. vaLI je paramANuM na hoya te A ghaMTa paTa vagere je pratyakSa khAya che te zuM che eTale kArya uparathI karaNanuM anumAna thAya che te pramANe paramANa paNa dharUpa kAryanA anumAnathI siddha thAya che te A pramANe-paramANu vidyamAna padArtha che, ghaTazapa kAryo dekhAtAM hovAthI, je paramANu na hoya te dhaTarUpa kAryo paNa na hoya. e premANe aMnumAnathI paNa paramANu siddha thAya che mATe paramANuM mAnavo joIe. A pramANe pratyekSa ane anumAna ema baMne pramANethI paramANu siddha caMyo eTale te para mothI banelA uMTa peTa vagara meM avayavIrUpa kAryo te prasiddha ja che mATe ekaluM vijJAna je na mAnatA tenAthI judA evA paTa paTa vagere padArtho paNa mAnavA joIe. bau paiTa paTa vagere saMva siMdhyA che-tamArA kahevA mULa Azaya-A dekhAtA thai paTa vagere che te parathI paramANu vagerene siddha karavAne che. paraMtu A baTa For Private And Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [102] zrI jana satya prakAza [ varSa 6 paTa vagere je dekhAya che te vAstavika nathI. anAdikALanI ciMdhyA vAsanAthI A ghaTa paTa vagere nathI chatAM jhAMjhavAnA jaLanI mAphaka dekhAya che. vanamAM kaMI nathI hotuM chatAM sarva vastuo ApaNe ajJAnathI kalpI laIne joIe chIe, chatAM mAnIe chIe ke te sava jUTha che. e ja pramANe A ghaTa paTa vagere sarva mithyA che eTale vijJAnathI atirikta paramANu ke ghaTa paTa vagere kaMI paNa saMbhavatuM ja nathI. mATe vijJAna eka ja che. sthA0 vijJAna che te bIjA padArtho che ja-vijJAnathI judo kaI padArtha ja nathI ema siddha karatAM vijJAna ja mAnI zakAze nahi; bIjA padArtho mAnaze te ja vijJAna mAnI zakAze. mATe vijJAna mAnavAnI sAthe ja vijJAnathI judA padArtho paNa mAnI levA joIe. te A pramANe che. vijJAna eTale vizeSe karIne jANavuM. viven #AyaNe ti, vijJAnam | je vaDe vizeSe karIne jaNAya che te vijJAna kahevAya che. e pramANe vijJAna kriyAvAcaka zabda che. mATe tenuM kaIka karma hovuM joIe. jema te bele che, te khAya che, te pIe che ema kahevAnI sAthe ja jijJAsA thAya che ke zuM bole che? zuM khAya che zuM pIe che ? e ja pramANe tene jJAna che, ema kahIe eTale tarata ja jijJAsA thAya che ke zenuM jJAna che? kAraNa ke viSaya vagaranuM vijJAna hetuM ja nathI. mATe vijJAna mAnavAnI sAthe ja tene viSaye mAna joIze. te viSaya vijJAnasvarUpa saMbhava nathI mATe tenAthI jude che ane e viSaya A ghaTa paTa vagere che. mATe ekaluM vijJAna ja nathI paNa tenAthI judA ghaTa paTa vagere paNa che. bau0 viSaya vagaranuM paNa vijJAna hoya che-vijJAnane viSaya hovo ja joIe ane je viSaya te ja ghaTa paTa vagere bAhya padArtho-ema kahI tame je vijJAnathI judA padArthanI siddhi kare che te ja ThIka nathI, kAraNa ke vijJAnane viSaya hovo ja joIe evuM kaMI nathI. keTalIka vakhata AkAzamAM jhINI jhINI derIo laTakatI hoya evuM jJAna thAya che, jene AkAzakezajJAna kahevAmAM Ave che. A jJAna tadana nirviSaya ja che, kAraNa ke AkAzamAM kerI ke keza jevuM kaMI hotuM ja nathI. vaLI svapnamAM je jJAna thAya che tyAM paNa koi viSaya hota nathI, chatAM jJAna thAya che. mATe jJAnanI sAthe viSaya hovo ja joIe evuM kaMI nathI. jyAre vijJAna viSya vagaranuM paNa hoya che. te pachI viSaya mAnavAnI kaMI AvazyakatA na rahI eTale vijJAna eka ja padArtha che paNa ghaTa paTa vagere vijJAnathI juduM kaMI ja nathI. syA0 vijJAna viSaya vagaranuM hatuM ja nathI-mahAsAhasa ! mahAsAharasa ! viSayavagaranuM - vijJAna kadI paNa saMbhave ? nahi ja. kadI paNa nahi. A kAkezajJAna ane svapnajJAnane vidhya vagaranuM batAvIne viya vagaranA vijJAnane siddha karavA je prayatna karyo te taddana asatya che. kAraNa ke AkAzakezajJAna nirviSaya ne nathI ja AkAzamAM phelAyelA prakAzanA tevA prakAranA vistAramAM AkAzadezane bhrama thAya che. ane te bhrama paNa tene ja thAya che ke jene sAcA kezanuM jJAna hoya che, paNa jene dezanuM jJAna nathI hotuM tene AkAzakezanuM paNa jJAna nathI thatuM. mATe vidhya vagaranuM vijJAna saMbhavatuM nathI. vaLI svapnamAM je padArtho dekhAya che te paNa anubhavela padArthonA manamAM paDela saMskAranuM ardha nidrAtandrA avasthAmAM smaraNa thavAthI je kAlpanika sRSTi khaDI thAya che te dekhAya che. vaLI te svamasRSTio vAta pitta ane kaphanA vikArathI utpanna thAya che. koI devatAnA anubhava For Private And Personal Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 3] nihunavavAda [103] ke vibhAvathI thAya che, puSya ane pApathI thAya che. paNa nimitta sivAya thatI nathI. je mATe mahAbhASyamAM kahela che ke __ aNuhUyadiThucintiya - suyapayaiviyAradevayAvA / sumiNassa nimittAI, puNNaM pAvaM ca nAbhAvo / artha--anubhava, darzana, cintana, zravaNa, prakRtine vikAra, devatAno prabhAva, puraya ane pApa, e svapanAM nimitte che, paNa abhAva kAraNa nathI. mATe svapna paNa cheka nirviSaya te nathI ja. mATe vijJAna mAnyuM te viSaya mAnavo ja joIe. je viSaya e ja A ghaTa paTa vagere. bo -A sarva dekhAya che te sarva bhrama che--tame kahyuM te ThIka che, paraMtu jema svamamAM sRSTinI kalpanA karavAmAM Ave che ne dekhAya che tema A ghaTa paTa vagere je bAhya padArtho dekhAya che te paNa mithyA vAsanAthI karela kalpanAthI dekhAya che. prakhara tApathI tapelAne retinA raNamAM mRgajaLanI bhrAnti thAya che tema A paNa bhrAnti ja che. paraMtu vAstavika kaMI nathI mATe vijJAna sivAya bAhya padArtha kaMI nathI. sthA) -bhrama che te satya padArtha che ja-ghaNuM sAruM. prathama brAti e ja zuM vastu che ? brAti eTale jyAM je varatu na hoya tyAM te vastunuM jJAna thavuM e. jema chIpa e rUpuM nathI chatAM chIpane rUpA tarIke samajavI e chIpamAM rUpAnI brAnti thaI kahevAya. jene rUpAnuM sAcuM jJAna hoya tene ja chIpamAM kaIka samaya rUpAnI brAti thAya paraMtu rUpAnuM ja jJAna na hoya te bhAnti na thAya. A vAMjhaNIne chokaro che e bhrama kaIne kaI sthaLe paNa thato nathI eTale A ghaTa paTa vagere bama che ema kahe che te satya vastu mAnavI ja raho, have vijJAna sivAya bAhya padArtha mAnavA ja paDe che te A ghaTa paTa vagere dekhAya che tene bhrama mAnavAne kaMI kAraNa nathI. mATe A dekhAya che te ja satya che. kAraNa ke bhramarUpa vastuthI kaI kArya siddha thatuM nathI. vanamAM khAvAthI ke paisA maLavAthI peTa bharAtuM nathI ke paisAdAra thaI javAtuM nathI. e pramANe A dekhAtA ghaTa paTa vagerene jima mAnIe te tenAthI kaMI paNa kArya thAya nahi paraMtu kArya thAya che e pratyakSa dekhAya che. eTale A ghaTa paTa vagerene bhrama mAnI zakAya nahi. je kArya karavAmAM samartha varatune paNa bhramarUpa mAnavAmAM Ave te A bhrama che ke A abhrama che evI vyavasthA ja na rahe. je e vyavasthAne nAza thAya te - AzAmodakatRptA ye ye caasvaaditmodkaa|| rasavIryavipAkAdi tulyaM teSAM prasajyate / / artha-jeo kAlpanika lADuthI saMtaSita thayA che ane jeo sAcA lADu khAIne tRpta thayA che te bannene rasa vIryanI puSTi vagere samAna thavAM joIe. arthAt brama ane satya vastu bannene eka mAnavAmAM Ave te yathArtha varanuthI thatAM kAryo bhamrarUpa vastuthI paNa thavAM joIe. ema thatuM nathI mATe vijJAnathI bhinna evA A ghaTapaTa vagere yathArtha padArtho che ema mAnavuM joIe. e pramANe syAdvAdIe vijJAnathI judA padArtho che ema siddha karyuM. bauddha keTalIka carcA karavA IcchatA hatA paraMtu samaya pUro thaI javAne kAraNe bauddhanI anya carcA anya samaya para mUlatavI rAkhI sabhA barakhAsta karavAmAM AvI. (cAlu) For Private And Personal Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir katipaya saMzodhana lekhaka-zrIyuta pannAlAlajI dugaDa "zrI jaina satya prakAza" kramAMka 62--'paMjAba meM jainadharma zIrSaka lekha meM saMzodhana' lekha meM nimna saMzodhana karanA / pR0 88 paM0 26 meM 24 agasta 1585 ke Age jo '40' chapA hai vaha nahIM honA cAhiye / ... pR0 89 paM0 1 'zrIcintAmaNi pArzvanAthajI ke bhUmigRha meM' ke bajAya 'ukta maMdira ke bhUmigRha ke bhaMDAra meM' samajhanA / pR0 89 paM06-7 meM 'saM. 1647 hindIkA prAraMbha kAla' samajhanA / pR0 89 paM0 20 meM 'sAtha meM ke kisI sAdhu ke nAma ke 'bajAya' bhAnucandrajIkA nAma likhane kI bhUla kI hai' samajhanA / pR0 89 paM0 10 meM pR0 165 ke bajAya 166 cAhie / pR0 89 paM0 24 meM 'phira' ke Age isa prakAra baDhAnA-bihAra karake pATana meM Aye aura saM 1669 kA caumAsA pATana meM kara rahe the| pR090 10 12 meM 'rAma kalyANa' ke sthAnameM 'rAya kalyANa' smjhnaa| pR0 90 paM0 20 ke Age chaTe saMzodhana meM nIce likhA huA lekha aura bar3hAnA: " isake sivAya akabaranAmA meM talAza kiyA gayA to jahAMgIra kI jisa putro ke mUla nakSatra meM janma lene ke kAraNa graha aSTottarI snAna huI thI usakA janma 15 de sana 34 ilAhI [ 27 disaMbara 2589 I0 vi0 hiM. 1646 poSa vadI 14 ] ko huA thA (dekho akabagamamA bhA0 3 phArasI pR0 572 aMgrejI anuvAdita pR0 865-66 ) to usa samaya taka mAnasiMhajI ke akabara ke samparka meM AnekA kahIM nAma nizAna bhI nahIM milatA hai ataH desAIjI kA kathana sarvathA prAmANika hai| yugapradhAna zrI jinacaMdrasUri vaktavya pR. 23 me saM0 1647 [ Azvina padI 2] kI janmI huI kanyA ko mUla nakSatrameM janmI huI mAna lenA sarvathA asatya hai, kyoM ki usa dina to prAyaH azvinI nakSatra yA usase pichalA yA agalA nakSatra hotA hai / isake sAthameM yaha bhI batalA denA Avazyaka hai ki zrI hIravijayasarirAsa pR0 183 meM kanyA honekI ghaTanA kAzmIra pravAsa ke pazcAt likhI hai so to bhUla hai hI valki carita ke dUsare prakAza meM ajIjakokA (AjamakhAna) kI jAma ko jItane ke bAda isa ghaTanA kA For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - - katiSaya saMzodhana [105] ullekha karanA bhI bhUla hai arthAt donoM meM varNanakrama kI aisI anya kaI sthAnoM meM bhI bhUle dRSTigocara hotI hai|" pR0 90 paM0 12 TippaNI meM nimna lekha aura bar3hA kara par3hanA 'zrIvijayatilakamarirAsa kA sAra likhate hue zrIvidyAvijayajIkA, mUla ke Azaya ke viruddha, yaha likhanA ki 'iMdravijaya vAcaka bhAnucandrajInI bola laine ajamera paheAMcyA' sarAsara ayukta hai|" kramAMka 61 meM 'kAvItIrtha viSayaka lekha meM saMzodhana' zIrSaka lekha meM pR045 paM0 18 ke Age nimna lekha aura baDhAkara paDhe:-- (5) "yadyapi zrIyuta desAIjIkA ratnatilaka prAsAdakI prazasti ke anusAra yaha likhanA ThIka hai ki usameM saM0 1654 zrAvaNa vadi 9 ko kevala maMdira bananA likhA hai, pratiSThA nhiiN| kintu sarvajita prAsAda kI prazasti meM saM0 1649 magasira sudi 13 ko prAsAda 'kArita' ke sAtha meM 'pratiSThita' bhI sApha likhA hai ataH yaha tithi nizcayapUrvaka pratiSThA kI hI likhI hai anyathA pratyeka mUrtiyoM ke lekhoM ke bhAvArtha azuddha ho jAvage / ' khabhAta ke saMbaMdha meM saMzodhana "zrI jaina satya prakAza" kramAMka 53-54 (saMyukta) pR. 217 meM munizrI yazobhadravijayajI ne khaMbhAta meM mANekacokameM zrInagInadAsa sAMkalacaMda kI jamIna meMse khAlI jamIna khudAI karate hue tA. 30-11-39 ko anyAnya mUrtiyoM ke sAtha meM jo zrI pArzvanAthajI kA parikara nikalA hai usakA lekha isa prakAra prakAzita kiyA hai. "saM. 1669 varSe ASADha sita prayodazIdine ukezajJAtIya so. tejapAla bhAryA tejaladenAmnyA svazreyase zrIpArvanAthaparikaraH kAritaH / pratiSThitazca tapAgacche shriivijysensuuribhiH| zrI paM. meruvijayaH praNa(ma)titarAm / sakalasaMghAya maMgalaM bhUyAt / " __Age munizrIne likhA hai ki "A lekhamAM gAmanA nAmano nirdeSa nathI. jo e hota to mULe A parikara kayA sthaLano haze te jANI zakAta / " isake uttara meM nivedana hai ki sonI zrI tejapAlajI khaMbhAtanivAsI the aura unhoMne anekoM pratiSThAdi dharmakArya kie the| vartamAna meM zrI zatrujaya tIrthapara jo mukhya maMdira hai vaha unhIMkA jIrNoddhAra karAyA huA hai (dekho zrI hIravijayamUrirAsa pR0 165 66 Adi / isake sivAya (unake dehAvasAna ke pazcAta) unakI patnI tejaladejI ne eka zrI vijaya cintAmaNi pArzvanAtha. jI kA bhUmigRha sahita madira khaMbhAta meM mANekacaukameM khiDakImeM nirmANa karAkara gujarAtI saM 1661 vaizAkha sudi 7 ko zrI vijayasenamUrijI se pratiSThA karAI thI jisakI prazasti isI maMdira meM lagI huI hai, usakA For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [10] zrI jene satya prakAza Avazyaka aMza isa prakAra hai "...tejalade nAmnyA / nijapati sauNika tejapAla pradattAjJayA / prabhUtadravyavyayena sabhUmigRhazrIjinaprAsAdaH kAritaH kAritaM ca tatra mRlnaayktyaa| sthApanA kRte zrI vijayacintAmaNipArzvanAthabiMbaM pratiSThitaM ca / (dekho sUrIzvara ane samrAT pR0 259) isase yaha to sAfa prakaTa hai ki ukta zrIpArzvanAthajI parikara sahita pratiSThita na hue the taba isa samaya meM jo parikara upalabdha huA hai vaha inhIM kA na ho? aura ukta mUlanAyakajI ke pAsa vedI meM itanI jagaha na hogI jo yaha vahAM virAjamAna kara diyA jAtA / ataH yaha parikara vahIM mANekacauka meM dUsare sthAna meM anyAnya mUrtiyAM sahita virAjamAna kiyA gayA aura adhika saMbhava hai ki jisa sthAna para aba yaha upalabdha hue haiM mUla bhI yahIM para virAjamAna kie gae hoMge jo ki kAlakI vikarAla gati se sthAnake Dhaha jAnese aba isa prakAra se upalabdha hue haiM / zrIvijayaprazastikAvya sarga 19 zloka 57 se 60 taka meM ullekha hai ki gu. saM. 1661 meM ] zrIvijayasenasUrijI kA caumAsA khaMbhAta meM thA / ataH ukta maMdira kI to pratiSTA unhoMne avazya hI karAI, parantu isa parikara kI pratiSThA ke samaya meM hiMdI saM. 1669 aura 1670 meM unake caumAse kramazaH delavADe aura navAnagara meM the [sarga 21 zloka 21 se 31 taka], kyoMkiisa parikara kA lekha caturmAsa prAraMbha hone se kevala eka dina pahile kA hai, ataH vAstava meM paM. zrI meruvijayajI ne isakI pratiSThA [khaMbhAta meM ] kI thii| jina lekhoM meM vAra nahIM hote unake viSaya meM anya sAdhanoM ke vinA yaha nirNaya nahIM kiyA jA sakatA ki ve hindI gaNanA ke hai yA gujarAtI gaNanA ke, balki kabhI kabhI to vAra sahita lekhoM kI bhI paddhati:kA nirNaya karanA azakya ho jAtA hai, ataH isa viSaya meM maunAvalambana karanA par3atA hai / yadyapi Apane ukta lekhakA akSarArtha ThIka kiyA hai ki 'meruvijaya praNAma karate haiM' / parantu asala meM isake pratiSThApaka ve hI the / isa prakAra ke bahuta se lekha upalabdha haiM [ dekho unA aura zatrujayapara zrIhIravijayasUrijI ko pAdukA ke lekha va 'zrI jaina satya prakAza' kramAMka 58 pR0 360 Adi Adi / For Private And Personal Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tyAMnA maMdiramAMnA dhAtupratimA lekhe lekhaka-munIrAja zrI kAMtisAgarajI. nAgapurasiTi amRtavijayajI gayA aMkamAM ApaNe jeela hastalikhita pratanI puSpikAomAM amRtavijayajIne ullekha jovAya che. teonA akSaro paNa suMdara mAluma paDe che. paNa A amRtavijayajI kANa? ane kAnA ziSya hatA ? e prazna sahaja upasthita thAya che. teo 16. varasanI vaye bAlApura AvyA hatA. 1880-1911 sudhInA emanAM lakhelAM pustake tyAM maLI Ave che. teo saMskRta sAhityanA paNa sArA jJAtA hatA, ane jyotiSamAM bahu ja sAruM jJAna dharAvatA hatA. yuti hovA chatAM paNa teo potAne mahAmUlo samaya vyartha na gumAvatAM pustake lakhavI vagere dhArmika kAryomAM vyatIta karatA, AvA yatiothI ja pahelAMnAM yugamAM teonI sattA jaina saMghe para astitva dharAvatI. teo hemavijayajInA ziSya hatA. A mATe puSpika naMbara 18 jevA vijJapti che. bAlApuranA jainasaMdha upara temane anahada upakAra hatA. 1932mAM teone svargavAsa thayo. yApi amRtavijayajI yati hatA tathApi temanuM cAritra ucca keTInuM hatuM ema bAlApuranA keTalAka vRddhonAM kathana parathI jANavA maLe che. vibudhavimalasUrijI bAlApuramAM vibudhavimalasUrie aMtarIkSa-pArzvanAtha-sIrapuranI yAtrA karI caumAsuM karyuM hatuM ema vibudhavimalasUrinA bhAsaparathI siddha thAya che - "have bAlApura AvIyA, jAtrA karaNe ema lalanA; aMtarIkSa pArasanAtha bheTIA, pakhAM bane che prema lalanA. vibudha, (8) jAtrA karIne AvIyA, bAlApura mujhAra lelanA; eka comAso tahAM rahyA, rIjhayAM naranAra lalanA. vibudha. (9) tyAM (bAlApuramAM) auraMgAbAdathI bhAvika zrAvikA mIThIbAI vAMdavA arthe AvI. tyAre teo potAnA gAmamAM AvavA mATe puSkaLa vinaMtI karI. tyAre AgaLanuM cAturmAsa AcAryazrIe tyAM (auraMgAbAda)ra karyuM ane cha jaNAne bhAgavatI dIkSA ApI. cAturmAsa pachI dalerAnI yAtrA karavA gayA. saMvata 1814 mAgasara vada 3ne divase auraMgAbAdamAM AcAryavano dehAta thayo, 1 jaina atihAsika gurjara kAvya saMcaya, pR. 30. 2 AcArya vijayasiMharie paNa auraMgAbAdamAM cAturmAsa karyuM hatuM. zIlavijaya e (tIrthamAlA. la. sa. 1748) auraMgAbAdane ulekha kare che - "devagirI avaragAbAda. zAMtivIra praNamuM allAdi ( 16) prA. tIrthamALA saMgraha, (5.12) hemaca gaNi auraMgAbAdamAM AvyA tyAre sarva gacchanA pAvakoe premapUrvaka rAkhyA, tyAre dharmA prabhAvanA sArA pramANamAM thaI. laumIdAsanA putrane tyAM cAturmAsa badalAvyuM. dhanajIzAhanA putra kAnhajI zAhe dIkSA aMgIkAra karI. (siMdhapuramAM). auraMgAbAdanA viSayamAM "samyakatvaparIkSA TabAnI pratimAM sAro prakAza pADavAmAM Avela che. 0 A gAma te ja ke jyAM Ila narezane aMtarIkSapAzvanAthanI pratimA sAMpaDI hatI. AnI For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [108] zrI jaina satya prakAza [varSa : vibudhavimalasUrine janma sItapuramAM thaye hato. 1788mAM sUripada malyuM. emane samyakatvaparIkSA" nAmane grantha paNa upalabdha thAya che. uparanI tamAma hakIkata vibudhavimalasUrinA rAsauparathI levAmAM AvI che, ke je rAsa 182mAM jyAre mahimAvimalasUri burahANapuramAM AvyA tyAre vAna' nAmanA zrAvake banAvyo hato. have bAlApuranA maMdiramAMnI dhAtupratimAnA lekho joIzuM. bAlApuranA jinamaMdiranI dhAtupratimA uparanA lekhe bAlApuramAM kula be jina maMdira vidyamAna che. 1 tapagacchanuM ane je taukAgacchanuM. tapAgacchanA maMdiramAM mULanAyaka goDI pAzvanAtha che. prastuta maMdiramAM je dhAtu pratimAo che tenA lekha are ApavAmAM Ave che. tathA je AcAryuM pratiSThA karI karAvI te AcAryanA anya kaI kaI sAlanA lekhe kayA kayA saMgrahamAM maLe che tenI neMdha paNa ItihAsa premIonI saraLatA mATe levAmAM AvI che. tapAgacchanA maMdiramAMnI dhAtu pratimAnA lekho - [1] saMvata 1346 (varSe) caitra sudi 10 bhome pitta kuThArasiMha zreyase suta sAMgAkana zrI zAMtinAtha(biMba) kAritaM pratiH yazobhadrasUri ziSya ghibudhaprabhamUribhiH 4 // [2] saMvata 1353 mAghabadi 1 zrI zAMtinAtha pratimA zrI jinacaMdrasUribhiH pratiSThitA kAritA ca sA hemacaMdra bhAryA anasuzrAvikAbhyAM jisadeva ( ? jinadeva) joI [3] saMvata 1511 varSe mAgha di 5 buda [1 budha dine zrI loDhAgotre sA0 golhA saMtAne sA0 udharabhAryA udayaNi putra pu0 sA0 khAbhAkena Atmazreyase caMdraprabhavitra kA prati0 zrI madrapallIyagacche zrI devasuMdarasUripaMTe zrIsomasuMdaramaribhi / / [4] saMvata 1517 jye. zu0 10 some umaghAlajhAtIya zre. jhAMjhaNa mA. paraMta4 pu. varara mA. zAkhA pu. mara13 mA. mApha kAra dura suta. noMdha zalavijayajIe paNa nIce pramANe lIdhI che. Ilori atikautuka vasyu, jemAM hIye ati uhahahyuM; vizvakamA dhuM maMDANa, tribhuvana bhAvataNuM sahi nANa. * prAcIna na thamALA sa graha " pR. 21 aitihAsika kaLAnI draSTie A sthAna mahatvapUrNa che. * prastuta AcAryazrIne sa venuM ?ka ne e lekha nAhArajInA saMgrahamAM (bhA. 1, 5. 23) ane vidyAvijayajInA prAcIna lekha sa graha (bhAga 1, pR. 16)nA saMgrahamAM maLe che. 5 semasuMdarasUrinA pratimAlekho vipula pramANamAM maLe che. mATe nedha lIdhI nathI. somasuMdara surino vistRta paricaya prahAdanapara' nAmanA nibaMdhomAM karAvIza. arjara sAhityamAM ukata AcAryanuM sthAna mahuvenuM che, For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org eka 3] bAlApura [ 109 ] (? pu) tena zreyase zrImunisuvratavivaM kAritaM pra0 vRddhatapApa zrI ratnasiMhasraribhiH / saMvata 1520 varSe vaizAkha zuddha 12 budhe zrI zrImAlajJAtIya the. hIrA bhA. jIviNi suta kAnhAkena bhAryA padamAi suta ratnasahitena svazreyase zrI kuMthunAtha biMbaM kArApitaM ratnasuribhiH (prati0) ahamadAbAda [5] ha Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (6) saMvata 1535 poSa vadi 13 budhe upadeza jJAtIya ThAkura gotre sAha sAmaMta bhA. hara suta sA. sAliga bhA. dharaNa bhrAtR sAha sAragu bhA. dhAru sAha lAbhiga suta 3 jJAMgu siMdhu mAMDaNa zrI AdinAthavivaM kArApitaM jJAnakIya gacche bhaTTAraka zrI dhanezvarasUribhiH / (7) saMvata 200 (?) mAtra suda 20 gau 354 vaMze purumaMtra sA sAMDA bhA. karaNaM pu. sA. jinadattena saM jagamAla mAdhujIvA' sA. joga pramukha lakhamAde puNyArtha zrI. suvidhinAthavi kArApitaM kharataragacche zrI jinacaMdasraripaTTeza : zrI jinasAgarasUribhiH 10 / (8) saMvata 1699 0 sA0 jagaha bhA0 vIrAbAda zrI saMbhavanAtha vica kAritaM ca pra0 vijaya devasUribhiH 11 // ( 9 ) saMvata 1781 mA. zu. 6 zAMtinAtha tribaM kA0 tapAgacche. 6 prastuta AcAryanA pratimA lekhe 1497-1500 sudhInA maLe . 6 A AcAryanA anya lekhe mArA jovAmAM AvyA nathI, 8 A AcArya siddhasenasUrinA ziSya hatA, ema temanA saMvata 1516nA (nAhArajI saMgraha bhA, 2. pR. 126) tathA 1530 (enjanA pR. 284)nA pratimA lekhe parathI phaLe che. tathA jJAnakIyagacchIya AcArya siddhasenanI mUrti sa. 1473mAM dhanezvarasUrie lAvI te adyAvidha pATaNamAM bhesapata vADAmAM gautamasvAmInA maMdiramAM mULanAyaka tarIke pUnvaya che. le!kA sAdhunI pratimA joi gautama svAmI tarIke pUje che. pratimApara lekha spaSTa che. (jue. prA. hai, le, bhA. 2 pR. 327) AvI ja rIte muMbaimAM gADIjInA maMdiramAM vijayadevasUrinI dhAtu pratimA paNa gautamasvAmI tarIke pujAya che. pAchaLa lekha lakhela che. sa. 1900nI pratiti che. tathA zAMtinAtha maMdira (bIDI khannara) muMbaimAM trIje mALe gautama svAmInI mUrti che te paNa sudharmAsvAmInI mUrti tarIke arcAya che. pAchaLa lekha khedela che. dhanezvarasUrinA 1473 (jinavijayajIno saMgraha rR. 76), 1476 (nAhArachaneA saMgraha pR. 70), 1516 (nAhAranA saMgraha bA. 2 pR. 225), 1pa30 (pR' te ja), 1534 (budhdhisAgarasUrinA saMgraha 2 pR. 200), 1535 (buddhisAgarasUri saMgraha, pR. 129), 1536 (nAhArajIne saMgraha 265), 1542 (nAhArajIne saMgraha rR. 24) vagere lekhA maLe che. 9 A zabda atre zreSThatAne ghotaka che. 10 prastuta AcArya kharatara pIdhela zAkhAnA hatA. aMmanA prati lekhA 1401-1516 sudhInA maLe che. 84 pratiSThA ukata AcAya karAvI che. mevADamAM ghaNAM nAdiranI pratiSThA jinasAgarasirae karAvela che. amadAvAdamAM emane stUpa paNa hate. hAlamAM che ke kema e jANamAM nathI. 11 A AcAryazrInAM gItA mArA sagrahamAM che, e prakAzita dhaze tyAre temAM lekhAnA paricaya karAvavAmAM Avaro. For Private And Personal Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [120] zrI jaina satya prakAza [ (10) saMvata 1834 mAsottamamAse jyeSTha mAsa zukla pakSe tithau 3 raau dine zrImAlijJAtIya zrAvikA sukaDabahu zrI siddhacakra (paTTaH) kArApitaH - 12 [11] saMvata 1884 mAsottama mAse jyeSTha mAse zuklapakSe tithi 3 budhe zrImAlajJAtIya sA. kalyANa bhA. vavalabAi (siddhacakrapaTTaH kArApitaH ) maMdiranI bAMdhaNI jotAM spaSTa jaNAI Ave che ke e bahu ja majamuta che. atyAre tyAM raMganuM kAya' cAlu che. lAMkAmatanA maMdiranA dhAtupratimA lekhA prastuta maMdira paNa tapAgacchanA madira pAse ja Avela che. mULanAyaka ciMtAmaNi pArzvanAtha birAjamAna che. [1] saMvata 1454 varSe vaizAkha vadi 10 ravau madaM kahaA suta bIThAkena zrI aMbakAgotraM kArApitaM // [2] saMvata 1459 caitravadi 1 zanau prAgvATa jJAtau zrIvIrA bhA. mohaNade, suta mAMDaNena bhA. pomAde sahi0 zrI sumatibiMbaM kA pra0 jIrAparalIyagacche zrI zAlIbhapraribhiH 13 // [3] saMvata 1461 jye0 su. 10 upakezajJAtIya gAMdhIka zAkhAyAM suditita ( ? ) gotre zrI sahadeva bhA. sahajalade putra AMbAkena. zrIzAMti (nAtha) biMbaM kA0 pra0 upakezagacche, kakudAcArya santAne devaguptasUribhiH 14 [4] saMvata 1503 poSa zuda prAgavATa jJAtIya zre0 varasthaMga bhA. bharamAde suta badu zrAvakena mAdhU suta zreyortha zrI saMbhavanAthaviMbaM kAritaM prati tapA ( gacche ) zrI jayacaMdanUribhiH sAMDaravAstavya. 15 1 [5] saMvata 1513 varSe ASADha su. 5 some zrI zrImAlajJAtIya sA sahide bhAryA sAMtU su. sA. rANAbhidhena svazreyase zrI zreyAMsanAtha biMbaM kAritaM zrI vIraprabhasUribhiH 19 12 buhanapura paNa aitihAsika dRSTie mahattvapUrNa sthAna che. ukata nagaramAM eka nahi paNa aneka jaina ItihAse yAgI ghaTanAo ghaTayAnuM itihAsasUcana kare che. jainetara draSTie paNa murhAnapura enDru mahattva nathI rAkhatuM. A nagara sabaMdhI paNa vistRta nibaMdha lakhavA IcchA che. 13 prastuta AcAryazrInA anya 3 pratimA lekhe! savata 1440 (buddhisAgarasUrijI saMgraha 2 pR. 35), 1472 (prAcIna saMgraha pra. 32 ) ane 1477 ( muddhisAgarasUri sA 5.80) nA bhaNe che. 14 upadezagacchanI trIjI cA tA ceAthI pATe A nAma dRSTigeAcara thAya che. 14 anya pratibhA se 1503, 1504, 1505 (buddhisAgarasUri 1) 1486, 102, 1503, 1504, 1505, 1509 (muddhisAgarasUri 2) bhane 1503 - 1504 (nAhAra 1-2 )nA bhaNe che. 1 16 A vIraprabhasUri pUrNimA gucchanA hevA joIe ema vidyAvijayajInA saMgrahanA lekha parathI anumAna thAya che. For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 3] mAlApura [11] [6] saMvata 1528 ve (1 caitra va 10 gurau zrI usavaMbhIDiAso ( 1 ) (? vAvaDa bhA. jasamAdi sA. guNarAje suzrAvakena bhA. meghAI putra. pujA mahipAla 7 bhrAtR harakhA zrI rAjasiMha rAjasonapAla sahitena aMcalagacche zrI jayakesarI -10 sUrINAmupadezena patnipuNyArthe kuMthunAthabiMbaM kAritaM pra0 saMghena ciraM naMdatu // [ 7 ] saMvata 1532 varSe baiSAkha mAse zrI zrImAla jJAtIya zre0 bhAiA bhA0 saM. iMbhU suta tejAkena bhA. demati suta haradAsa narapALa vIrapAlakaramya dharamaNAdi yutena svapitRzreyase zrI vAsupUjyAdipaMcatIrthI zrI Agamagaccheza amararatnasari gurupadezena kAritA pratiSThitA ca // 18 [8] saMvata 1893 phA. va. 9 zrI pArzva0 (nAthabiMbaM ) pratiSThitaM zrI mahendrasUribhiH 20 // [ 9 ] saMvata 1924 vaizAkha zukla 13 gurau zrI AdinAthabiMbaM mAlatAgaDha nihAlacaMdena... kAritaH vijayagacche zAMtisAgara sUrizreyorthaM // [10] saMvata 1924 mA. zu. 21 zrI saMbhavabiMbaM kA sarUpacaMdra putra hIrA vijaya gacche zAMtisAgarasUribhiH zreyortha || - [ 11 ] saMvata 1924 mAga 13 kuMthujina biMbaM kA. sarUpacaMda, vijaya gacche zAMtisAgarasUribhiH / [ 12 ] saMvata 1994 mAgha 13 gurau zrI suvidhinAthajinabiMbaM zrImAla bhAThiA kanhaiyAlAla tadbhAryA jharasra zreyArtha bha. zAMtisAgarasUribhiH 22 vijaya gacche || ( nyAsu ) 16 ahiMyA suMdara citra Alekhita che. AvA citro me' acalagacchanI pratiSThata mUrtio para ja joyAM che. 18 A AcAryanA pratimAlekha vipula pramANamAM upalabdha thAya che. 17 astRta AyArya zrInA anya pratibhA tethe 1524 (buddhisAgarasUri 1), 1528 (mu. 25. 205), 1531 (ju. 1), 1532 (te), 1539 (nAbA2. 2278), 1547 (tena pU. 282) nA bhajI bhAve che. vidyAvinayanA saMgrahamA saM. 1515 (pR. 117 ), 1527 (118), 1528 (120 ), 1532 (130) bhane 1547 (145) nA upadha che. 20 prastuta: AcAya te ja ke jemaNe meAtIzAha TuMkanI pratiSThA 1897mAM karAvI hatI. A AcArya jinaha`sUrinA ziSya hatA. teee 1892mAM judI zAkhA kADhI je hAla ma DAvarIyAnA nAmathI vikhyAta che. mahedrasUrijInA 1893 thI 1914 sudhInA lekho maLe che. mahedrasUrinA keTalAka apraTa lekhe mArA sagrahamAM paNa che. 21 A jagyAe 13 joie ema nIcenA nabara 11nA lekha parathI phaLe che. 22 A AcAryanA anya pratimAlekhA buddhisAgarasUrijInA saMgrahamAM maLI Ave che. 1964 nA lekhavALI 6 pratimAe muMbaInA ciMtAmaNi pArzvanAthajInA madiramAM vidyamAna che. (bru. "jana satya prakAza" varSa 44.195 ) For Private And Personal Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir marAThI bhASAnA kilaskira' mAsikamAM pragaTa thayela "je ' vArtA aMgeno patravyavahAra | kilekaravADI (ji. sAtArA) thI prasiddha thatA 'kirloskara' mAsikanA gayA julAI mahinAnA aMkamAM zrIyuta 6. pAM. khAMTenI "3 rUjha' :zIrSaka eka TUMkI vArtA pragaTa thaI che. A vArtAmAM eka yatinA pAtrarUpe kalikALasarvajJa zrI hemacaMdrAcArya saMbaMdhI ghaNuM ja kharAba citraNa karavAmAM AvyuM che. A aMge ame e vArtAnA lekhaka temaja 'kiloskara'nA taMtrI sAthe patravyavahAra karyA che. kathAlekhakane be patra lakhyA chatAM temanA taraphathI haju ko uttara maLe nathI eTale 'kirloskaranA taMtrI taraphathI je paya maLe che te sAthe atyAra sudhI badhe patra vyavahAra ame ahIM janatAnI jANa mATe pragaTa karIe chIe. haju A saMbaMdhI patravyavahAra cAlu che eTale A aMge amAre je kaI kahevAnuM che te atyAre mokupha rAkhIe chIe. e patravyavahAra ame hindI bhASAmAM karyo che, ane "kirloskara'nA taMtrI taraphathI maLelo javAba marAThI bhASAmAM che. e banenuM ame ahIM gujarAtI bhASAntara ApIe chIe ane sAthe sAthe hindIbhAvI jatA paNa A vastu samajI zake ane mULa patravyavahAra jaLavAI rahe te mATe te hindImAM paNa Apa ucita dhArIe chIe. vyavasthApaka, kathAnA lekhaka zrI. da. pAM. khAMTane lakhAyele paNa amadAvAda, tA. 19-10-40 zrIyuta da. pAM. khAMTe mahAzaya, kilazkara' mAsikanA gayA julAi mAsanA aMkamAM Ape lakhelI UMce ULa" zIrSaka eka kathA pragaTa thaI che. A kathA kAlpanika nahIM paNa atihAsika hovAnuM Ape lakhyuM che ane kathAnA aMtamAM Bombay Gazetteer vol. 1 Part 1. History of Gujarat (bao gejheTIyara)nuM nAma AdhAra graMtha tarIke lakhyuM che. amane e lakhatAM sastu aphasosa thAya che ke A kathA sarvathA kapita, asatya ane Apa Ape che evA etihAsika AdhAra vagaranI che. bebe gejheTiyaranA je ullekhane AdhAre Apa ApanI "ce UMLanI kathAne pramANita karavA Icche che te ullekha A che "Among the stories told of the king's zeal for liti-saring is one of a Bonia of Samobara who having been caught killing a Joure was brought in chains to Anbilwada and had lis puoperty confiscated and devoted to the buikling at Alhilaad of a Loyse Temple or Yukavihar." Ane spaSTa artha e che ke-- "mahArAjA kumArapALe mAravA te gunhAmAM pakaDAela sAMbaranA vatanI eka vANiyAnI saMpatti japta karAvI lIdhI ane te saMpattimAMthI eka maMdira baMdhAvyuM je "kAvihAra" nA nAme prasiddha thayuM." For Private And Personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 3], uce ki aMgane patravyavahAra [ 113] have Ape je kathA lakhI che tene sAra A che- sAMbaranA vetanI dhanapaLa nAmanA eka puruSane rAjapuruSoe i mAravAnA gunhAsara keda karIne nyAyAlayamAM hAjara karyo. te vakhate nyAyAlayamAM aparAdhI dhana pAchaLa, rAja puruSa, sabhAsade ane mahArAjA kumArapALa uparAMta eka ati paNa hAjara hatA (yatinuM nAma Ape A kathAmAM khulluM nathI karyuM, paNa je rIte Ape e pAtrane kathAmAM rajU karyuM che te uparathI itihAsanA sAmAnya abhyAsane paNa e samajavuM muzkela nathI ke e yatinuM pAtra gujarAtanA mahAna jyotirdhara zrI hemacandrAcAya ja che). yatijI dhanapALane aparAdhI sAbIta karavA mATe khUba prayatna kare che ane rAjA rAja sabhAnI samakSa aneka prakAranI yuktio rajU karIne dhana pAchaLanA bacAvane le banAvI de che. A yatiinuM pAtra che sarakArI vakIla ( Pusic 'ost'cution ) na hoya e rIte dalIle kare che ane aparAdhIne AkarAmAM AkarI-phAMsInI sajA karavAnA rAjane Agraha kare che. bicAro dhanapALa nirArA thaIne rAjAnI pAse dayAnI bhikha mAge che, je dayA batAvIne tene phAMsInI sajA na karatAM tenI badhI milkata japta karI levAno hukama Ape che te milakatamAMthI eka maMdira baMdhAvavAmAM Ave che" che. mAnuM chuM ke have e batAvavAnI vizeSa jarUra nathI ke bene geTiyara mAM kAvihAra saMbaMdhI je ullekha che temAM ane Ape te prasaMganuM je riA zuM karyuM che temAM e bannemAM AkAza-pAtALa jeTaluM aMtara che. AthI Apa sahelAIthI joI zakaze ke je kathAne Apa, kathAnA prAraMbhamAM temaja rakatamAM, anihAsika hovAno dA karI che te Apane mana:pita etihAsika AdhAra sarvathA nimULa che. mArA abhiprAya pramANe ApanI kalapanAzakitae A kathAmAM je vecchAvihAra karyo che te svecchAvihAra, ItihAsanA pavitra nAme lakhAtI kathAmAM kevaLa devarUpa ja manAya che. kAvihArInA prasaMgane mahArAjA kumArapALanA jIvanane eka aitihAsika prasaMga mAnI laIe topaNa A kathAnA oThA nIce Apa je duSTa vastu puravAra karavA mAMge che tene te koI jAtane prAmANika AdhAra nathI ja, eno amane pUrI khAtarI che. je jaina sAdhu jhINAmAM jhINo lava-jaMtune mAre te vegaLA rahyo, tene dubhavavAno vicAra paNa na kare te eka manuSyane phAMsInI sajA daI ne mArI nAkhavAne Agraha kare--AthI vadhu duSTa varatu bIjI kaMI hoI zake ? Ape A duTa varaMtu puravAra karavA prayatna karyo che ane te prayananI dhUnamAM Ape na kevaLa itihAsanuM khUna karyuM che, na kevaLa satyano apalApa karyo che, na kevaLa eka parama pavitra ane ahiMsAnA Adaza upAsaka sAdhu puMgavanA nirmaLa thazedeha upara kalaMkanI kAlimA lagAvavAne hAsyajanaka prayatna karyo che, paNa A badhAyathI AgaLa vadhIne Ape eka AkhA samAjanA hRdayanA ke maLatama bhAga upara nirdaya sakhta prahAra karyo che. opane avazya yAnamAM levuM joIe ke-zrI hemacaMdrA cAryane jaina samAja prathama paMktinA jyotirdhara ane parama pUjya mAne che. je samAja pitAnA je pUrva puruSane prANathI paNa adhika priya ane pUraya mAne che, te ja puruSanA saMbaMdhamAM koI paNa prakAranA prAmANika AdhAra vagaranA AvA AkSepa For Private And Personal Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [114] zrI jaina satya prakAza [varSa che. sAMbhaLavA athavA temanuM AvuM halakuM citraNa jevuM-e samAjane mATe keTaluM duHkhakara che! kSaNabhara mATe mAne ke ApanA ISTa puruSa mATe koI AvA asatya AkSepa kare to Apane te keTaluM duHkhakara lAge ? AthI Apa samajI zakayA haze ke zrI. hemacandrAcArya jevA pUjya mahApuruSanA saMbaMdhamAM AvA AkSepa vAMcIne jaina samAjane keTaluM duHkha thayuM haze ? ane kevaLa ATaluM ja zA mATe ? zrI hemacandrAcAryane kevaLa jaina samAjanA ja jyotidhara zA mATe mAnavA ? prAcIna bhAratIya vidyAmAM paNa temanuM rathAna pahelI haroLamAM che. temanA jevo sarvaviSayagrAhI bIjo vidvAna maLavo muzkela che. A uparAMta gUjarAta upara temaNe je mahAna upakAra karyo che, gUjarAtanI asmitAne sajIvana karIne temaNe gujarAtane je gaurava apAvyuM che ane pitAnI ahiMsApradhAna dharmaparAyaNatAnA baLe gUjarAtane je saMskAranuM dAna karyuM che te itihAsanA amara pAnAMomAM sonerI akSare lakhAyela che. tene khoTI vAtethI koI bhUsI na zake ! AvA mahAna jyotirdhara, ahiMsAparAyaNa dharmamUrti AcAryanA saMbaMdhamAM Apa e puravAra karavAno prayatna kare ke temaNe eka manuSyane jIva levAne haThAgraha karyo te tene keI paNa samAja sahana na karI zake. . ApanI kathAnI sAthe eka citra paNa chapAyuM che je kathAnI varatu jeTaluM ja bhayaMkara che. temAM yatijInuM je citra ApyuM che te joIne keIne paNa duHkha lAgyA vagara na rahe. te tyAM sudhI kahuM chuM ke-eka bhakta tarIke nahIM, paNa phakta eka abhyAsInI dRSTie paNa je Apa zrI hemacandrAcAryajInuM jIvana, kavana (emanI sAhitya racanA) ane emanA vyaktitvane oLakhavAno prayatna kare to paNa Ape temanA viSayamAM je lakhyuM che te mATe Apane jarUra pazcAttApa thaze. - have e lakhavAnI jarUra nathI ke-zrI hemacandrAcAryanA saMbaMdhamAM Ape je kaMI lakhyuM che tene ItihAsane thaDe paNa AdhAra nathI. to pachI je vastu sAva nirAdhAra che ane je lAkha dharmaparAyaNa hRdayone duHkhada lAge che tene pAchI kheMcI levAmAM Apane saMkoca na thavuM joIe. Ama karIne Apa ApanI satyapriyatA siddha karI zakaze. ApaNe badhAya evuM samajI laIe ke- jo ApaNe kalamathI keInuM bhaluM na thaI zake te tethI keInI nindA paNuM na thAya ane keIne nakAmuM duHkha na pahoMce-te keTaluM sAruM? mane AzA che ke-hArdika bhAvabharyA A patranI Apa avazya kadara karaze ane AnA upara nirmaLa citte vicAra karIne je kalame eka asatya ghaTanAnuM Alekhana karyuM che te ja kalamathI tenuM parimArjana karIne ApanI naitika himmata temaja pUrva graharahita buddhine paricaya karAvaze. patranI paheca jarUra lakhIne AbhArI karaze. mArA lAyaka sAhityasevA khaze. zIdhra temaja AzAbharyA javAbanI AzA rAkhata Apane ratilAla dIpacaMda desAI vyavasthApaka. For Private And Personal Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 3] UMce ULa aMge patravyavahAra [115] kirloskara'nA taMtrIne lakhAyela patra amadAvAda, tA. 18-10-40 zrImAna zrI kirloskara', ApanA mAsikanA gayA julAI mahinAnA aMkamAM zrIyuta 6. pAM. khAMbe. mahAzaya khalI ce keLa' zIrSaka je kathA prasiddha thaI che teNe amArA jena samAjanA hRdayane ghaNuM du:kha pahoMcADayuM che. amArA mata mujaba AvI asatya temaja kevaLa kAlpanika AkSepithI bharelI kathA kirloskara jevA sArvajanika patramAM prasiddha thAya e bhAbharyuM nathI. e kathAmAM zrI hemacandrAcArya jevA jenasamAja temaja gujarAtanA mahAna tirdhara AcArya upara ghaNuM ja duSTa AkSepa karavAmAM AvyA che. A bAbatamAM vadhu na lakhatAM ame je patra zrI da. pAM. khAbeTe mahAzayane lakhyo che tenI nakala Apane A sAthe mekalIe chIe. tenAthI Apa sAcI hakIkata jANI zakaze. mane AzA che ke AvI asatya kathA prasiddha karavA mATe Apa ApanA patramAM jarUra khulAso karaze ane zrI. da. pAM. khAbene paNa yogya khulAse karavA Agraha karazo. je kathAe AkhA jaina samAjane dubhavyo che te mATe ATaluM karavuM jarUrI che. amane AzA che ke eka patrakAranA pavitra saMbaMdhe Apa ApanI A pharaja avazya bajAvaze ! vadhuM zuM? A patranI pahoMca avazya lakhaze. amArA gya sAhityasevA lakhazo. zIdhra javAbanI AzA rAkhato-- Apane ratilAla dIpacaMda desAI - vyavasthApaka tA. zrImAna da. pAM. khAbeTenuM saranAmuM amane khabara nahi hovAthI ame temane je patra lakhyo che te (TapAlanI TIkITa ceDane) ApanI upara mokalyo che. Apa te patra temane jaladI moklIne AbhArI karazo temaja temanuM saranAmuM jaNAvazo. 2. dI. ke. uparanA-be patro lakhyA pachI "kirloskara'nA taMtrI taraphathI amane nIce patra maLyo che. kiloskara'nA taMtrIne patra kirloskaravADI, 25 akabara 1940 zrI. ratilAla dIpacaMda desAI, sama namaskAra. vi. vi. Apane tA. 1lmI kRpA-patra maLe. tenI sAthe zrI. khAMTe upara lakhele patra vAMcIne temanA saranAme Aje ravAnA karuM chuM. ' mane lAge che ke Ape phace dehaLa" upara je AkSepa karyo che temAM lekhakanA Azaya tarapha joIe teTaluM dhyAna dIdhuM nathI. A TUMkI vArtA, lekhake karela ullekha pramANe, eka daMtakathAnA AdhAre lakhAI che. koI paNa tatva vyavahAramAM lAvatI vakhate temAM sArAsArane viveka na rakhAya che ke kharAba prasaMga zobhe thAya che-A ja e kathAne sAra che. emAM raju karela vyakti e eka kAlpanika vyakita che, paNa ApaNe tene saMbaMdha For Private And Personal Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (116] zrI jaina satya prakAza [varSa 6 zrI. hemacandrAcArya sAthe joDavAnI vyartha dhamAla karI che. ane tethI je Azaya lekhakanA hadayamAM nathI te Azaya tenA upara Arepita karavAmAM AvyA che-ema mane lAge che, A vidita thAya. kupA rAkhaze e vi. Apano. rAM. vA. kilarakara, taMtrI uparane patra maLyA pachI ame kirloskaranA taMbone nIce mujaba bIne patra lakhe che. kirloskaranA saMdhIne lakhAyela bIje patra amadAvAda, tA. 7-11zrImAna taMtrIzrI kirloskara' Apane tA. 25-10-ne paNa veLAsara maLyA hatA. AbhAre, huM zrI. 6. pAM. khaTenA javAbanI rAhamAM chuM, paNa Aja sudhI temanA taraphathI koI patra nathI maLyo. Apa lakhe che ke- "UMce deroLa"nI TUMkI vArtA lekhake eka datakathAnA AdhAre lakhI che ane te kathAmAM jene yatinuM je pAtra che te eka kAlpanika vyakti che, nahIM ke AcArya hemacandra jevA aitihAsika mahApuruSa." A kathAnA viSayamAM Apane A mata che. have kathA lekhake, e kathA aitihAsika hevAne je mata kathAnI zarUAtamAM temaja aMtamAM jaNAvyA che te juo - kathAnI zarUAtamAM teo lakhe che--.. "A koI kalpita kayA nathI, paNa vicArapravartaka satyakathA che. kathAnA aMtamAM teo lakhe che "priya vAcaka! Apane kadAca ema lAgaze ke meM upara je kathA lakhI che te itihA sanA nAmanA eThA nIce lekhakanA vikRta bhejamAMthI nIkaLelI eka kalpita kathA hovI joIe. paNa kamanasIbe A kathA areakSara sAcI che." AthI Apa joI zakaze ke-"uce devaLa kathAnA saMbaMdhamAM ApanA abhiprAya temaja tenA lekhakanA abhiprAya vacce bahu moTuM aMtara che. je kathAne Apa dantakathA upara avalaMbita ane kalpitapAtravALI mAne che tene lekhaka akSareakSara sAcI kahe che. - je kathAnI zarUAtamAM temaja aMtamAM lekhake, te kathA aitihAsika ane akSareakSara sAcI hovAne, A niHzaMka ullekha karyo hoya te kathAne vAMcanAra tene, ApanI jema, dantakathArUpa yA kalpitapAtrayukta kaI rIte mAnI zake ? - ApanA lakhyA pramANe kSaNabhara mATe mAnI laIe ke A kathAmAM ullekhAyela jena yati eka kalpita vyakti che te zuM kathAlekhakane A kathAmAM jaina yatinA pAtranI kalpanA eTalA ja mATe karavI paDI ke-eka : ahiMsAparAyaNa ane dayAmUrti jaina sAdhune atyanta nirdaya ane eka manuSyane prANu levAnA duSTa AzayavALA puravAra karavAmAM Ave H eka jaina sAdhu mATe AvuM puravAra karavAnI ceSTA karavI e sahRdayatAnuM khUna karavA barAbara che. nathI hAre dharmaparAyaNa hedone AghAta lAgyA vagara nathI rahetuM. ane AvI ceSTAne kaI paNa samAja vAhana nathI karI zakate. For Private And Personal Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 3] huMce daLa aMge patravyavahAra [117] have Apa samajI zakazo ke (ApanA lakhavA pramANe) ame na te, "ce devaLanA lekhakanA Azayane samajyAmAM durlaksa karyuM che ke na te ame lekhanA upara koI prakAranuM nirarthaka devAro paNa karyuM che. zrImAna da. pAM. khAbeTanA patramAM ame je kaMI lakhyuM che te temanA ja ulekhanA AdhAre lakhyuM che. ane tenuM yogya samAdhAna karavuM che. AneTe mATe ghaNuM ja jarUrI che. koI kAraNe eka bhUla thaI jAya che tene veLAsara sudhArI levAmAM saMkoca na thavuM joIe. koI kArya karatAM bhUle na thAya e jeTaluM jarUrI che tenA karatAM vadhu jarUrI-bhUla thaI gayA pachI tene sudhArI levI-e che. Ama karIne mANasa pitAnI sAphadilI ane naitika himmatane puravAra karI zake che. mane AzA che ke Apa A vAta zrI khAbene samajAvavA jarUra prayatna karazo. atu! chevaTe-Apane vinaMtI che ke-ce daLa aMge, eka taMtrI tarIke, Apane je prAmANika mata che ke je Ape Apane mArA uparanA patramAM spaSTa karyo-tene kirlorakara mAM prakAzita karazo, jethI te kathA vAMcavAthI vAMcakemAM je bhrama phelAyo hoya te dUra thAya ane eka kapita kathAne sAcI kathA mAnIne kaI nadharma: yA na sAdhunI niMdA na kare. mane AzA che ke patrakAranA pavitra saMbaMdhe Ama ATaluM jarUra karaze. zrI. . pAM. khAbeTa taraphathI haju sudhI mArA patrane kaze javAba nahIM maLavAthI bIje patra AnI sAthe mokalyo che te temane mokalI AbhArI karazo. ane temanuM pUruM saranAmuM mane jaNAvazo jethI bhaviSyamAM Apane tAdI ApyA vagara, huM temane sIdhe patra lakhI zakuM. vadhu zuM ? mArA lAyaka sAhityasevA lakho. patrane javAba jaladI Apaze. Apane ratilAla dIpacaMda desAI vyavasthApaka. zrI. . pAM. khAbeTa upara lakhAyela bIja patra amadAvAda : 9-11-10 zrImAna 6. pAM. khAbeTe mahAzaya, kirloskara ne gayA julAI mAsanA aMkamAM prasiddha thayela ApanI "ce dejo zika vArtAnA saMbaMdhamAM meM tA. 19-10-40 nA divase Apane eka patra lakhyo che, te Apane "kirloskara' nA taMtrIjI mAraphata maLI gayo haze. ApanA taraphathI Aja sudhI te patrane javAba ke pahoMca nahIM maLavAthI A bIje patra lakhavo paDyo che. UMce devALa" mAM Ape je kaMi lakhyuM che tenuM parimArjana karavuM ghaNuM jarUrI che. tethI e patrane javAba jaladI ApIne AbhArI karo. vadhu zuM che mArA lAyaka sAhityasevA lakhaze. Apane ratilAla dIpacaMda desAi - vyavasthApaka. A pachI haju sudhI "kirloskara'nA taMtrI ke zrI khAbeTa tarakkI amane kazo patra maLyuM nathI. For Private And Personal Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra [112] www.kobatirth.org zrI jaina satya prakAza 'UMce deULa' kathA viSayaka patravyavahAra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 'footter' nAmaka eka marAThI bhASA ke mAsikameM 'UMce deULa' nAmaka eka kathA chapI hai / usa kathA kalikAlasarvajJa zrIhemacandrAcArya ke upara duSTa AkSepa kiye gaye haiM / ataH hamane usa patrake sampAdaka va usa kathA ke lekhakake sAtha jo patravyavahAra kiyA hai vaha yahAM prakAzita karate haiM / patravyavahAra abhI jArI honese hameM isa sambandhameM jo kucha likhanA hai vaha isa samaya na likhakara bhaviSya meM likheNge| -vyavasthApaka. 66 [ varSa zrI da. pAM. khAMbeTe ( kathA lekhaka ) ko likhA huvA patra amadAvAda, 19--10-40 zrIyuta da. pAM. khAMbeTe mahAzaya, 'faefeat' mAsikake gata julAI mAsake aMka meM Apane likhI 'UMce deULa' zIrSaka eka kathA pragaTa huI hai| yaha kathA kAlpanika nahIM kintu aitihAsika hAnekA Apane likhA hai aura kathAke antameM Bombay Gazeteer vol. 1 part 1 History of Gujarat kA nAma Apane AdhAraprabhthe ke lie likhA hai / hameM yaha likhate sakhta aphasosa hotA hai ki yaha kathA sarvathA kalpita asatya aura jisako Apa sAkSI dete haiM vaise aitihAsika AdhAroMle zUnya hai / Bompay Gazetteer ke jisa ullekhake AdhArase Apa apanI kahAnI 'UMce deULa' ko pramANita karanA cAhate haiM vaha ullekha yaha hai Among the stories told of the King's zeal for life-saving is one of a Bania of Sambara who having been caught killing a louse was brought in chains to Auhilwad, and had his property coufiscated and devoted to the building at Anhilwad of a Louse Temple or Yukavihar," dd 6 isakA spaSTa artha yaha hai ki mahArAjA kumAlapAlane jUM mArane ke aparAdha meM giraphtAra kie gae sAMbara nivAsI eka baniye kI saMpatti japta karA lI aura usa saMpatti meM se eka maMdira baMdhavAyA jo 'yUkAvihAra' ke nAma se prasiddha huA For Private And Personal Use Only aba Apane jo kathA likhI hai usakA sAra yaha hai ki "sAMbara nivAsI dhanapAla nAmake eka puruSako, rAjapuruSoMne jra mArane ke aparAdha meM giraphtAra kara adAlata meM upasthita kiyA / usa samaya adAlata meM Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir UMce dALa ane patravyavahAra [114] aparAdhI dhanapAla, rAjapuruSa, sabhAsada aura mahArAjA kumArapAlake atirikta eka yati bhI maujUda the ( yatikA nAma Apane usa kathA meM spaSTa nahIM kiyA kintu jisa taraha Apane usa pAtrako kathAmeM upasthita kiyA / usa parase itihAsake sAmAnya abhyAsIko bhI yaha samajhanA kaThina nahIM hai ki vaha yati kA pAtra, gujarAtake mahAna jyotirdhara zrIhemacandrAcArya hI hai)| yatijI dhanapAlako aparAdhI sAbIta karane ke lie bar3A bhArI prayatna karate haiM aura rAjA tathA sabhAsadoM ke samakSa aneka prakArakI yuktiyAM peza karake dhanapAla ke bacApako nirmala banA dete hai / yaha yatijIkA pAtra mAnI sarakArI vakIla ( Public Proseentor ) na ho isa taraha bahesa karatA hai aura aparAdhIko kaThinase kaThina-dehAntadaNDakI-zikSA denekA rAjAse Agraha karatA hai / bicArA dhanapaula nirAza hokara rAjAke pAsa dayAkI bhikSA mAMgatA hai| rAjA dayA dikhalAke use dehAntadaNDa na dete hue usakI saMpatti japta karale nekI AjJA detA hai / usa saMpattise eka maMdira baMdhavAyA jAtA hai|" ___ maiM mAnatA hai ki aba yaha batalAnekI vizeSa AvazyakatA nahIM hai kI Bombay Gagetteer meM yUkAvihAra saMbaMdhI jo ullekha hai usameM aura Apane usa ghaTanAkA jo citraNa kiyA hai usameM-una donoMmeM jamina-AsmAna jitanA aMtara hai| isase Apa AsAnIse dekha sake hoMge ki jisa kathAko Apa, kathAke prAraMbha meM tathA antameM, aitihAsika honekA dAvA karate hai vaha ApakA manaHkalpita aitihAsika AdhAra sarvathA nirmUla hai / merI rAyase ApakI kalpanAzaktine isa kathAmeM jo svecchAvihAra kiyA hai vaha svecchA. vihAra itihAsake pavitra nAmase likhI jAtI kathAmeM kevala dUSaNarUpa mAnA jAtA hai| 'yUkAvihAra' kI ghaTanAko mahArAjA kumArapAlake jIvanakI eka aitihAsika ghaTamA mAnI jAya, to bhI isa kathAke bahAnese Apa jo duSTa vastu siddha karanA cAhate haiM usako kisI prakArakA prAmANika AdhAra nahIM hai aisA hameM pUrA vizvAsa hai / jo jaina sAdhu sUkSmase sUkSma jIva-jaMtuko mAranA to dUra rahA, use pIDA karanekA bhI vicAra nahIM karatA vaha eka manuSyako dehAntadaNDakI zikSA de kara mAra DAlane kA Agraha kare-isase adhika duSTa vastu aura kaunasI ho sakatI hai ? Apane isa duSTa vastuko siddha karanekA prayatna kiyA hai aura isa prayatnakI dhUnameM Apane na kevala itihAsakA hI khUna kiyA hai, na kevala sasyakA apalApa kiyA hai, na kevala eka parama pavitra va ahiMsAke Adarza upAsaka sAdhupuMgavake nirmala yazodehake upara kalaMkakI kAlimA lagAnekA hAsyAspada prayatna kiyA hai, kintu ina sabase baDha kara Apane eka sAre samAjake komalatama bhAgake upara dayAhIna sakhta prahAra kiyA hai / Apako avazya khyAla honA cAhie ki-zrI hemacandrAcAryakI jaimeM samAja prathama paMkike jyotirthara parva paramapUjya mAnatA hai| For Private And Personal Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - .. 120] zrI jaina satya prakAro jo samAja apane jisa pUrva puruSako prANoMse bhI adhika priya va pUjya mAnatA hai, usI puruSake saMbaMdhame binA kisI prAmANika AdhArake aise AkSepa sunanA yA aisA hIna citraNa dekhanA usa samAjake lie kitanA duHkhada hai ? kSaNabhara ke lie mAna lijIye ki Apake kisI iSTa puruSake prati koI aise asatya AkSepa kare to Apako vaha bAta kitanI duHkhakara mAluma hogI ? isale Apa samajha sake hoMge ki zrI hemacandrAcArya jaise pUjya mahApuruSake sambandhameM aise AkSepa par3hanese jaina samAjako kitanA duHkha huA hogaa| aura sirpha itanA hI kyoM ? zrI hemacandrAcArya kevala jainasamAjake jyotirdhara kyoM mAne jAMya ? prAcIna bhAratIya vidvAnoMmeM bhI unakA sthAna prathama paMktimeM hai| unake jaisA sarva viSayagrAhI anya vidvAna milanA muzkila hai / isake atirikta-gujarAtake upara unhoMne jo mahAn upakAra kiyA hai, gujarAtakI asmitAko sajIvana karake unhoMne gujarAtako jo gauravapradAna kiyA hai aura apanI ahiMsApradhAna dharmaparANatAke balase gujarAtako jo saMskAritA dI hai vaha itihAsa ke amara pRSThoM para suvarNAkSarase aMkita hai / use vRthA apalApale koI miTA nahIM sktaa| - ApakI kathAke sAtha eka citra bhI chapA hai jo kathAkI vastu jitanA hI bhayaMkara hai| usameM yatijIkA jisa prakArakA citra diyA hai use dekhakara kisIko bhI duHkha hue vinA nahIM raha sktaa| ___ maiM to yahAMtaka kahatA hUM ki eka bhakta ke saMbaMdhase nahIM, kintu kevala eka abhyAsakakI dRSTise bhI yadi Apa zrIhemacandrAcArya ke jIvana, unakI mAhitya racanA evaM unake vyaktitvako samajhane kA prayatna kareMge to bhI Apane unake saMbaMdha jo likhA hai usake lie Apako avazya pazcAttApa hogaa| aba yaha likhanA jarUrI nahIM hai ki zrIhemacandrAcArya ke saMbaMdha Apane jo kucha likhA hai use itihAsakA lezamAtra bhI AdhAra nahIM hai / to phira jo vastu bilakula AdhArahIna hai aura jo lAkhoM dharmaparAyaNa hRdayauMko duHkhakara pratIta hotI hai use Apasa khica lene meM Apako saMkoca nahIM honA cAhie / aisA karake Apa apanI matya priyatA minda kara skeNge| ___ hama saba yaha samajha leM ki-yadi hamArI kalamase kisIkA bhalA na ho sake to usase kisIkI burAI bhI na ho aura kimIko nirarthaka damba ma pahuMce, to yaha kirtanA acchA hogA? mujhe AzA hai ki hArdika bhAvase pUrNa isa patra kI Apa avazya kadara kareMge aura isake upara nirmala cittase vicAra karake jima lekhinIne paka asatya ghaTanAkA Alekhana kiyA hai usI lekhinIse unakA parimArjana karake ApakI naitika hismatakA aura pUrvagraharahita matikA paricaya kraaveNge| For Private And Personal Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sa 31 - kuca phaLa aMge patravyavahAra [11] patrakI pahuMca avazya likhakara upakRta kreN| mere yogya sAhityasevA phrmaave| zIghra AzAspada uttara kI apekSA rakhatA hUA ApakA ratilAla dIpacaMda desAI vyavasthApaka 'kiloskara' ke sampAdakakA likhA huA patra amadAbAda, 19-10-40 zrImAna sampAdakajI mahADAya kiloskara', - Apake mAsikaka gata julAI mAsake kama zrIyuta da. pAM. nakhAMbeTe mahAzayane likhI 'ce deULa' zIrSaka jo kathA prakara huI hai usane hamAre jaina samAjaka hRdayako bahuta dukha pahu~nA hai| hamAre matame aisI asatya evaM kevala kAlpanika AkSepame pUrNa kathA 'kilaskira' jaise sArvajanika patrameM prakaTa homA zobhAspada nahIM hai| usa kathA meM zrIhemacandrAcArya jaise jaina samAjake evaM gujarAta ke mahAna jyotirdhara AcAryake upara bahuta duSTa AkSepa kiye gaye haiN| isa viSayameM adhika na likhakara hamane jo patra zrIyuta da. pAM. khAMbeTe mahAzayako likhA hai usakI nakala Apako isake sAtha bhenI hai usase satya hakIkata Apako jJAta ho skegii| mujhe AzA hai-aisI asatya kathA pragaTa karaneke liye Apa apane patra meM avazya khulAsA kareMge va zrImAn da. pAM. khAMbeTe mahAzayako bhI avazya khulAsA karane kA anurodha kreNge| jisa kathAne sAre jaina samAjako duHkha pahuMcAyA hai usake lie itanA karanA Avazyaka hai| hameM AzA hai eka patrakArake pavitra saMbaMdhase Apa apanA yaha kartavya avazya adA kareMge / vizeSa kyA? isa patrakI pahuMca avazya deM / hamAre yogya sAhityasevA likheM / zIghra uttara kI AzA rakhatA huA --ApakA ratilAla dIpacaMda desAI vyavasthApaka _P.S. zrImAn da. pAM. khAMbeTe mahAzayakA patA (Address) hameM mAluma nahIM honese, hamane jo patra unheM likhA hai vaha (posTa sTeMpa ke sAtha) Apake upara bhejA hai / Apa yaha patra unheM zIghra bheja kara anugRhIta kreN| aura unakA pattA hameM sUcita kareM / For Private And Personal Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [12] tya prakAza [11 'kirloskara' ke sampAdakakA patra kiloskaravADI 25, akTubara 1940 zrI ratilAla dIpacanda desAI, saprema namaskAra, vi. vi. ApakA tA. 19kA kRpApatra milaa| usake sAthakA rA. khAMbeTeke nAma likhA huA patra paDhakara unake patese Aja bhela detA huuN| merA khyAla hai ki - 'UMce deULa' ke upara jo AkSepa kiye haiM usameM lekhakake hetukI ora cAhie utanA dhyAna Apane nahIM diyaa| yaha choTI kahAnI, jaisA ki lekhakane likhA hai, eka dantakathAke AdhArapara likhI gaI hai / kisI bhI tatvako vyavahArameM lote samaya yadi sArAsArakA vidheka na rakkhA jAya to kaisI duravasthA paidA hotI hai-yahI isa kathAkA sAra hai| usameM batAyA huA yati yaha eka kAlpanika vyakti hai / lekina Apane usakA saMbaMdha zrIhemacandrAcAryase joDanekA vyartha ADambara kiyA hai / aura isI lie lekhakake manameM na honevAlA hetu usake upara lagAyA gayA hai-aisA merA abhiprAya hai| vidita ho / premabhAva rakhe yaha vi, ApakA . zaM. vA. kilakkara sampAdaka isa patrake utsarameM hamane sampAdakajIko dUsarA patra isa prakAra likhA hai . 'kirloskara ke sampAdakako likhA huA dUsarA patra amadAbAda 7-11-40 zrImAn sampAdakajI mahAzaya 'kirloskara', ApakA tA. 25-10-40kA patra yathAsamaya milA thA / dhanyavAda / maiM. zrI. da. pAM. khAMbeTe ke uttarakI pratIkSAmeM huuN| kintu Aja paryaMta unakI taraphase koI patra nahIM milA / ApakA likhanA hai ki-'UMce deULa'kI laghu kathA lekhakane eka dantakathA ke AdhArase likhI hai aura usa kathAmeM jaina yatikA jo pAtra hai vaha eka kAlpanika vyakti hai, na ki AcArya hemacandra jaise aitihAsika mahApuruSa / - isa lathA ke sambandhameM ApakA mata yaha hai / aba kathAlekhakane, vaha kathA aitihAsika honekA jo mata kathAke prArambhamaiM tathA antameM pradarzita kiyA hai vaha dekhiye For Private And Personal Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 3] 'uMce ULa" aMge patravyavahAra [12] kathA ke prArambhameM ve likhate haiM" yaha eka kalpita kathA nahIM hai kintu vicArapravartaka satyakathA hai / kathAke antama ve likhate haiM - "priya pATaka! Apako kadAcit aisA pratIta hogA ki jo kathA.. maiMne upara likhI hai vaha aitihAsika nAmake bahAnese lekhakake vikRta bhejese nikalI huI eka kalpita kathA honI cAhie! kintu durbhAgyase yaha kathA akSarazaH satya hai|" - isase Apa dekha sake hoMge ki- 'UMce deULa' kathA viSayaka Apake abhiprAyameM va usake lekhakake abhiprAyameM baDAbhArI antara hai| jisa kathAko Apa dantakathAke upara avalambita va kalpitapAtrayukta mAnate haiM use lekhaka akSarazaH satya batalAte haiM / jisa kathAkai prArambha va antameM lekhakane, vaha kathA aitihAsika evaM akSarazaH satya honekA, aisA nizaMka ullekha kiyA ho usa kathAko paDhanepAlA use, ApakI taraha. dantakathArUpa yA kalpitapAyukta kaise mAna sakatA hai ? Apake likhe anusAra kSaNabhara ke lie mAna liyA jAya ki isa kathAmeM ullikhita jaina yati eka kalpita vyakti hai to kyA kathAlekhakako isa kathA meM janayatika pAtrakI kalpanA isI lie karanI par3I ki-eka ahiMsAparAyaNa gha dayAmUrti jana sAdhuko atyanta nirdaya va eka manuSya ke prANa lenekA duSTa AzayavAlA siddha kiyA jAya ? eka jaina sAdhuke lie aisA siddha karanekI ceSTA karanA sahRdayatAkA khUna.. karanA hai| usase hajAroM dharma - parAyaNa hRdayoMko duHkha hue binA nahIM raha sakatA aura aisI ceSTAko koI bhI samAja sahana nahIM kara sktaa| aba Apa samajha sakate haiM ki ( Apake likhe anusAra ) na to hamane 'UMce deULa' ke lekhakake hetuko samajhane meM durlakSya kiyA hai aura na hamane lekhakake upara kisI prakArakA nirarthaka doSAropaNa kiyA hai| zrImAn da. pAM. khAMbeTeke patrameM hamane jo kucha likhA hai vaha unhoMke ullekhake AdhArapara likhA hai / aura usakA ucita samAdhAna karanA zrI. khAMbeTe mahAzayake liye atyanta Avazyaka hai / kisI kAraNale eka bhUla ho jAya to use yathAsamaya sudhAralene meM saMkoca nahIM honA caahie| kisI kArya meM bhUla na honA jitanA Avazyaka hai usase adhika Avazyaka bhUla hojAne para use sudhAra lenA hai / aisA karake manuSya apanI sAphadilI va naitika himmatako siddha. kara sakatA hai| mujhe AzA hai-Apa yaha bAta zrI. khAMbeTeko samajhAne kA prayatna. avazya kareMge / astu / antameM-Apase prArthanA hai ki-'UMce deULe' ke sambandhameM, eka patra. / sampAdakakI haisiyatase, ApakA jo prAmANika mata hai (jaisA ki Apane For Private And Personal Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org [ 24 ] zrI jaina satya prakAza [ Apake mere upara ke patra meM spaSTa kiyA hai ) use 'kirloskara' meM prakAzita kareM jisase usa kathA ke paDhanese pAThakoMmeM jo bhrama phailA ho vaha dUra hojAya aura ur efore kathAko satya kathA mAnakara koI jainadharma yA jaina sAdhukI nindA na kara ske| mujhe AzA hai-patra sampAdaka ke pavitra sambandhase Apa itanA avazya kareMge / zrI da. pAM. khAMbeTekI tarakale mere patrakA abhI taka koI uttara nahIM milane se dUsarA patra isake sAtha likha bhejA hai vaha unheM bhejakara anugRhIta kreN| aura unakA pUrA patA (address) mujhe sUcita kareM jisase bhaviSya meM, Apako takalIpha na dekara, maiM unheM sIdhA patra likha sakuM / vizeSa kyA ? mere yogya sAhityasevA likheM / patrakA uttara zIghra deM / Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI. da. pAM. khAMbeTeko likhA huA dUsarA patra - ApakA ratilAla dIpacaMda desAI vyavasthApaka. ' UMce deULa' meM Apane jo kucha likhA hai usakA atyanta Avazyaka hai / ataH usa patrakA zIghra uttara dekara vizeSa kyA ? mere yogya sAhitya sevA likheM / zrImAn da. pAM. khAMbeTe mahAzaya, 'kirloskara' ke gata julAI mAsa ke aMka meM prakAzita ApakI 'UMce deULa' zIrSaka kathAke sambandha meM maiMne tA. 19 10-40 ke roja Apako eka patra likhA hai, vaha patra Apako 'kirloskara ke sampAdakajIkI taraphase mila gayA hogA / Aja paryanta ApakI taraphase usa patrakA uttara yA svIkAra na milane se yaha dUsarA patra likhanA paDA hai / - amadAvAda, 7 7-11-40 For Private And Personal Use Only -ApakA ratilAla dIpacaMda desAI vyavasthApaka. isake pazcAt abhI taka 'kirloskara' ke sampAdaka yA zrI khAMbeTe mahAzaya kI ora se hameM koI patra nahIM milA / parimArjana honA anugRhIta kareM / kiloskara'nA taMtrInA je patranu ame ahIM gUjarAtI temaja hindI bhASAntara Apyu che te patra mULa marAThI bhASAmAM nIce mujaba Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 31 UMce ULa aMge patravyavahAra [125] - kirloskaravADI, 25 AkTobara, 1910 zrI. ratilAla dIpacaMda desAI, zrI jainadharma satyaprakAzaka samita, jeziMgabhAI vADI, ghIkAMTA, ahamadAbAda saprema namaskAra vi. vi. Apale tA. 19 ce kRpApatra pocale. tyAsobata. rA. khAMbeTe yAMce nAve lihilele patra vAcUna tyAMce patyAvara Aja ravAnA karIta Ahe. malA vATate kI ApaNa UMce deULa vara je AkSepa ghetale Aheta, tyAMta lekhakAcyA hetukaDe have tevaDhe lakSa dilele nAhI. hI laghukathA lekhakAne ullekha kelyApramANe ekA daMtakathevara AdhAralelI Ahe. koNatehi tatva vyavahArAMta ANatAnA tyAMta sArAsAra dRSTi ThevilI nAhI mhaNaje kasA anavasthA prasaMga udbhavato, heca yA goSTIce sAra. tyAMta dAkhavilelA yati hI eka kAlpanika vyakti Ahe. paNa ApaNa ticA saMbaMdha zrI hemacaMdrAzI joDaNyAcA ugIcaca khaTATopa kelA Ahe. ANi tyAmuLe lekhakAcyA manAta nasalele hetu tyAlA cikaTaviNyAta Ale Aheta, ase malA vATate. kaLAve lobha asAvA hai vi. ApalA zaM. vA. kiloskara saMpAdaka. pUjya munimahArAjene vijJapti A aMka poMcatAM caturmAsa pUrNa thaI gayuM haze ane comAsAmAM baMdha thayela pUjya muni mahArAjene vihAra zarU thaze. AthI sarva pUjya muni mahArAjene savinaya vijJapti karavAnI ke - (1) A mAsikanuM vAcana vadhe te mATe tenA grAhake vadhAravAnI khAsa jarUra che. grAhako vadhe te mAsikane pracAra vadhavAnI sAthe sAthe mAsikanA nibhAva mATe paNa sAre Teke maLe. AthI judA judA gAmamAM vihAra daramyAna egya avasare A mATe upadeza ApavAnI kRpA karaze. (2) pratiSThA, aThAImahotsava, saMgha vagere dhArmika zubha prasaMge samitine egya madada maLe tevI preraNuM karavAnI kRpA karaze. [3] vihAra daramyAna judA judA sthaLanuM saranAmuM dara aMgrejI mahinAnI teramI tArIkha pahelAM samitine jaNAvavAnI kRpA karaze, jethI mAsika geravalle na jatAM, samayasara pahoMcaDI zakAya. For Private And Personal Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org jainetara graMthomAM abhakSyano vicAra lekhaka:-munirAja zrI rAvajayajI Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jaina zAstrakAra bhagavatAe kaMdamULane tyAga karavAnuM batAvyuM che. tevuM ja anya darzanakArAe " purANu " vagere graMthamAM kaMdamULa bhakSaNanA tyAga karavAnuM kahyuM che. temAM jaina zAstrakAra pratipAdana kare che ke- sAhAraNa patteyA vaNassaIjIvA duhA sue bhaNiyA / jesimaNatANataNu egA sAhAraNA te U // 1 // IGHT;" vanaspati vAnA be bheda che-eka sAdhAraNa vanaspati ane bIjI pratyeka vanaspati, temAM eka zarIrane viSe eka jIva hAya te pratyeka vanaspati kahevAya che. ane eka zarIramAM anata thavA hAya tene sAdhAraNa vanaspati kahevAya che. vaLI sa AMtanAM kaMdamULa vagere sAdhAraNa vanaspatinI jAti che. ane seyanA agra bhAgathI paNa atisUkSmatara evA alpa bhAga jeTalA eka zarIramAM anatA javA hoya che. tenuM dRSTAMta batAve che-eka lAkha ke vadhAre auSadhI bhegI karI tenuM cUrNa' banAvIe. pachI tene kapaDAthI cALI nAkhIe. pachI pANI nAMkhI tene ghUMTI ghUMTIne pravAhI banAvIe, pachI seyanA agra bhAgane te pravAhI banelI manAya auSadhImAM bebIe. pachI eka ati bArIka agra bhAga upara lAkho auSadhInA za Ave, e vAta jema buddigamyuM temaja satya jaNAya chaeN, e dRSTAMtathI jJAnI parama ...kRpALu bhagavAte kaivalajJAnanA baLathI eka bArIka zarIramAM anaMtA jIve joyA cheM. vaLI eka ratIbhAra sArAmAM sArA raMga lai, pANInA eka dhaDAmAM nAkhyA hoya. badhuM pANI AchA * dekhAya, te pANImAM bArIka soyanA agra bhAga theLIe. te atra bhAga upara raMga bhAga Ave e paNa yuktidhamya ane tethI sAcuM ja rahe. e dRSTAMtathI samajatAM kadamULanA eka atibhArI- bhAga jeTaluM te bAnuM audArika zarIra che. ane anatA javA auSadhInA dRSTAMtathI samAya tevA che. jIbhanA svAdamAM lubdha banI ja ve. kaMdamULanuM bhakSaNa kare che, ane abhakSya- bhakSaNathI vikasevI ghaNu paNa badhuM che. te upara anya darzanakAra jainetara dharmanA vidvAna RSie paNa 'padmapuN'nA prabhAsa khaMDamAM lakhe -tevA paNa kaMdamULa abhakSya che ema niHrA sayapaNe sAbIta thAya che. te bleka nIce pramANe che. catvAro narakadvArAH prathamaM rAtrIbhojanam | parastrIgamanaM caiva saMdhAnAta kAyike // narakamAM javAnA cAra daravAjA che.) prathama rAtrIbheojana. (2) bIjA daravAjA rUpe parastrIgamana, (3) trIna daravAnarUpe aneka jAtanAM meLa athANAM ane (4) ceAthA daravAjArUpe kaMdamULa (anaMtakAya) kaDela che. vaLI zivapurANamAM je kahyuM che. tenA klekA nIce pramANe jANavA For Private And Personal Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - - - - - aMka 3] jetara graMthamAM abhakSyano vicAra [17] yasmina gRhe sadA nitya, mUlakaM pAcyate janaiH / smazAnatulyaM tada vezma pitRbhiH "parivarjitam // 1 // mUla kena samaM cAnnaM yastu bhuMkte naro'dhamaH / nasya zuddhirna vidyate cAMdrAyaNazatairapi / / 2 // bhuktaM halAhalaM tena, kRtaM cAbhakSyabhakSaNam / vRntAkabhakSaNaM cApi naro yAti ca rauravaM / / 3 // e traNe lekane bhAvArtha A pramANe saddabuddhithI svIkAraH jenA gharamAM haMmezAM mULAnuM zAka raMdhAya che te ghara smazAna tulya jANavuM. vaLI te ghara pitao vaDe jAya che. vaLI mULAnA zAka sAthe jeo anna khAya che, te adhama manuSyanI zuddhi seMkaDe cAMdrAyaNa tapa vaDe paNa thatI nathI. jeNe AvAM kaMdamULa abhaya khAdhAM teNe hAlAhala kAlakUTa jevuM jhera khAdhuM. vaLI rIMgaNanA zAka khAvAthI te nara mahAduHkhadAyI evI raurava nAmanI naraka bhUmimAM jAya che. ane jama loko tene ghaNuM duHkha ApI herAna kare che. vaLI padmapurANamAM nIce pramANe pUrvanA RSioe kahyuM che - gorasaM mASamadhye tu dugdhAdike tathaiva ca / __ bhakSayet tad bhavennUnaM mAMsatulyaM yudhiSThira! // kAcA dudha, kAcA dahiM, kAcI chAzanI sAthe aDadanuM bhojana-upalakSaNathI sarva kaThoLanuM bhajana kare che te mAMsa tulya kahevAya, evI rIte zrI kRSNa pAMDanA vaDila bhrAtA yuddhiSThirane saMbodhana karIne jaNAve che. vaLI mahAbhAratamAM madhamAM deva jaNAvyuM che, te leka nIce pramANe jANavo- saMgrAmeNa yat pApaM agninA bhasmasAt kRte / / tata vid kAya? tathA madhuvanamaviAta . 2 |. Aga lagADIne bhasmIbhUta karavAthI ke laDAI karavAthI je pApa lAge che teTaluM pApa eka madhanA TIpAnA bhakSaNathI lAge che. evI rIte jaina darzanamAM parama kRpALu bhagavAna zrI tIrthakara dee kevalajJAna baLathI joIne kaMdamULa rIMgaNuM vidaLa (kAcA dudha, dahI, chAza sAthenuM koLa) ane madhamAM deva batAvyA che. tevI ja rIte zivapurANa, pavApurANa ane mahAbhArata AdimAM RSimunioe aneka deva batAvyA che. | vizeSa samajutI dhyAnamAM rAkhavAnI e ja ke koI paNa brAhmaNa ke kaIpaNa jainetara upara lakhela kenA artha pheravI jIbhanA svAdamAM lubdha banI bhoLA lekane ThagavA judA judA artha batAve, te paNa jaina athavA jenetara sujJa baMdhuoe ajJAnavazathI bhoLavAI javuM nahi. ane satya vAta lakSamAM rAkhI abhakSya vastu tajavI. e ja AtmAne taravAne sAro mArga che. kiM bahunA ? For Private And Personal Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prasannacaMdra rAjarSi [ kavi zrI rUpavijayaviracita eka TUMkuM gIta | saMgrAhaka-munirAja zrI lakSmIsAgarajI (Aga dhanAzrI) praNamuM tamArA pAya, prasannacaMdra praNamuM tamArA pAya; tame che meTA munirAya, prasannacaMdra praNamuM tamArA pAya- (1) rAja choDI raLiyAmaNuM re, jANa asthira saMsAra; vairAgye mana vALIyuM re, lIye saMyama bhAra- (2) smazAne kAusagga rahyA re, paga upara paga caDhAya; bAhuM be UMcA karIne, sUryanI sAme daSTI lagAya (3) dukha dUta vacana suNI re, kapa caDhaye tatkALa; manazu saMgrAma mAM re, jIva paDa jaMjALa - (4) zreNika prazna pUche te same re, svAmI tehanI kuNa gati thAya; bhagavaMta kahe hamaNAM mare to, sAtamI narAke jAya - (5) kSaNa eka AMtare pUchayuM re, sarvArthasiddha vimAna, vAgI devanI duMdubhI re, trASi pAmyA kevaLajJAna (6) prasannacaMdra muni mugate gayA re, zrI mahAvIranA ziSya rUpavijaya kahe dhanya dhanya, dIThA e meM pratyakSa- (7) artha prasannacaMdra rAjarSi ke je dIkSA aMgIkAra karI vIra prabhunA samayamAM kAusagga dhyAne rahyA hatA, temanA manamAM prasaMgavazAta anya jananA zabda zravaNathI kharAba vicAre AvyA. ane jema jema te anya prANIone nAza karavAnA pApI vicAra karavA mAMDyA, tema tema teo prathama naraka Adi sAte narakanAM daLiyAM upArjana karavA lAgyA. - A prasaMge vIra prabhune zreNika rAjAe pUchayuM ke atyAre prasannacaMdra mare te kayAM jAya ? tyAre zrI vIra prabhue pahelI naraka, bIjI naraka, yAvatuM..sAtamI naraka batAvI. prasannacaMdra rAjarSi laDAInA vicAramAMthI sArA vicAronI bhAvanAmAM caDayA eTale temaNe narakagati gya bAMdhelAM karmanAM daLiyAM vikherI nAMkhyAM, ane aMte uttama zukala dhyAnamAM caDI dhAtI karma kSaya karI kevaLajJAna prApta karI ekSapada pAmyAM. sajajane ! vicAre ke vicAramAM keTaluM baLa che ? For Private And Personal Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra mUlAcAra [ digaMbara munioMkA eka prAcIna va pradhAna AcArazAstra ] lekhaka - munirAja zrI darzana vijayajI [ gatAMka se kramazaH ] zrutavalI zrIbhadrabAhusvAmIjIne 10 niyuktiyAM banAI / unameM SaDAvazyaka niyukti bhI eka hai / Avazyaka niyukti meM saba milakara 1623 gAthA haiM / SaDAvazya mUla, niyukti gAthA 1623, aura bhASya gAthA 253 ke upara zrI haribhadrasUrijIne 22000 zloka pramANa TIkA banAi hai / jo sampUrNa graMtha mudrita ho cukA hai / zrImad vaTTeraka AcAryane isa sAre granthako uThAkara 7veM pariccheda meM dAkhala kara diyA hai / bahutasI gAthAeM asalI rUpameM hI rakha dI haiN| jahAM jahAM digambarapane meM nukasAna lagA yA arthasaMkalanAke nimitta saMkSipta vibhAga banAnekI paristhiti khaDI huI vahAM tina do vA eka caraNa (zlokakA pada) ko hI uThAyA yA sArAMza le liyA / svayaM granthakAra ne bhI antima gAthAse kabUla kiyA hai ki maiMne NittIkA saMkSepa karake yaha niyukti kI hai ( gA0 193), mAne yaha pariccheda Avazyaka niyuktikA sAra hI hai / Avazyaka ni. gA 87 918 maiM yahAM para jAMca karanevAlekI AsAnIke lie donoM zAkhakI gAthAyeM Amane sAmane aMkita karatA hUM mUlAcAra A. gA. ni. gA. 796 922 (923) 923 953 (954) 995 1002 www.kobatirth.org (1010) 926-992 87 132 - 152 2 3 4 792-se795 ( bhA. 149 ) 797 798 5 6 799 7 801 8 1246 11 12 13 16 17 (1248) bhA. 190 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sUtra 1-6 1058 1057 mR. gA. A. gA. 18 bhA. 195 bhA. 197 21 bhA 199 23 bhA. 201 24 bhA. 202 25 33 34 36 37 41 1059 1060 1062 1061 1063-1064 1065 ra 1066 43 1869 1076 44 For Private And Personal Use Only mR. gA. 47 .49 52 53 55 56 58 59 60 61 62 * 63 64 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 130] zrI jaina satya prakAza [156 A. gA. mU. gA. | A. gA.. 1207 mU. gA. A. gA. mR.gA. 148 107 1077 1079 1093 2208 1209 1210 1497 155 1094 1211 1095 1212 1225 1096 (1498) 1449 | 1458 1247 160 118 162 bhA. 234 1534 1097 1239 (1218) 1232 1108 1250 1217 1244 (1127) 1249 (1197) (1249) 1995 bhA. 238 1905 (1996) 95 pragA. 1(1907) 96 | bhA. 242 - 1191 (1107) 97 | 1563 . 1106 171 137 180 99 100 1547 172 135 174 136 bhA 235 175 1479 177 139 1490 179 140 141 uttarAdhyanajI mU. Sa. 24ra gA. 3-25 144 132-133 navatatva prakaraNa mUlAcAra 147 | gA. 14 gA. 48 (kramazaH) 1199 143 102 1200 1201 1202 (bhA. 253) (bhA. 248) | bhA. 249 103 bhA. 250 104 bhA. 251 105 | 1588 | 26 sUcanA-gatAMkameM prakAzita isa lekhake pRSTha 60 ke antameM nimna paMkti bddhaanii| "pariccheda7, SaDAvazyakAdhikAra, gAthA 193" / For Private And Personal Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sololor......oooOOOOOX nIcenA traNa aMko dareka jaina dharamAMavazya joie zrI jaina satya prakAzano zrI paryuSaNa parva vizeSAMka 225 pAnAnA A daLadAra sacitra aMkamAM bhagavAna mahAvIra svAmI pachInA eka hajAra varSanA jaina ItihAsa upara prakAza pADatA aneka vidvAnonA vidvattAbharyA lekhe ApavAmAM AvyA che. sAthe bha. mahAvIrasvAmInuM sundara triraMgI citra ApavAmAM AvyuM che. mUlya-TapAla kharca sAthe eka rUpiyA 'zrI jaina satya prakAzano kramAMka 43mA 60 pAnAnA A daLadAra aMkamAM jaina darzana upara karavAmAM AvatA mAMsAhAranA vidhAnonA AkSeponA saceTa, zAstrIya purAvAyukta javAba ApavAmAM AvyA che. mUlya-TapAla kharca sAthe cAra AnA 'zrI jaina satyaprakAza nA kramAMka 4pame A aMkamAM kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrAcArya saMbaMdhI aneka lekho ApavAmAM AvyA che. mUlya-TapAla kharca sAthe traNa AnA lakho : zrIjainadharma satyaprakAzaka samiti jesiMgabhAInI vADI, ghIkAMTA, a ma dA vA da . - levA ja mae vArSika-be rUpiyA chuTaka aMka-traNa AnA mudraka : narottama haragovida paMDayA. prakAzaka-cIpanalAla gokaLadAsa zAha mu Dha Na sthA na : subhASa prinTarI, salApasa krosa roDa, amadAvAda prakAzanasthAna : zrI jainadharma satyapraka zaka samiti kAryAlaya, jesiMgabhAinI vADI. dhIkAMTA roDa, amadAvAda. IOIOIOIOIONIO HOOOO O.O. For Private And Personal use only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Jaina Satya Prakasha Regd. No. B. 3801 aDadhI kiMmate maLaze. 833 * zrI jaina satya prakAza nA zrI mahAvIra nivaNa vizeSAMka bha. mahAvIra svAmInA jIvana saMbaMdhI vidvAnoe lakhelA aneka lekhothI samRddha 350 pAnAnA daLadAra aMka mULa kimata bAra AnA ghaTADelI ki mata cha AnA [ TapAla kharca eka Ane vadhu ] %83%8 % % %:38383383823360 1%83%ABSESSERIAX8338XXXX%268883 bhagavAna mahAvIrasvAmInuM triraMgI citra kaLA ane zAstrIya dRSTie sarvAga sundara citra cheka 14x 10"nI sAIjha sonerI borDara mULa kiMmata ATha AnA ghaTADelI kiMmata cAra AnA [ TapAla kheMca doDha Ane vadhu ] zrI jainadharma satyaprakAzaka samiti, - jesiMgabhAinI vADI, ghIkAMTA-amadAvAda. ThThakkajhaphaphTakkInI For Private And Personal Use Only