Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ - I ECONOM janajapanuzAsa pa IIIIIIIII zAsanamA * * pustaka 2 ju.] kArtika : vIra saMvata 2468 [ aMka 1 che na | zrImad nyAratnaviSyajImahArAja, taMtrI : _ prakAzaka 'lakSmIcaMda premacaMda zAha bhegIlAla sAMkaLacaMda zeTha.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara, sane 1941. jaina dharmavikAsa. vIra sa, 2468, pa'cAMga. | vArSi ka lavAjama.] viSaya-darzana. [rUpiyA, e. kArtika, vi. sa. 1998. lekhaka. munizrI hemendrasAgarajI. tatrIsthAnethI upAdhyAyazrI siddhimunijI. munizrI hemendrasAgarajI. jainAcArya zrI jayasiMhasUrijI pUjya mu. zrI pramAdavijayajI. jainAcArya zrI vijaya padmasUrijI . munizrI yoAbhadravijayajI, jainAcArya zrI vijayapadmasurijI. munizrI suzIlavijayajI. upAdhyAya zrIsiddhimunijI, munizrI bhadrAnaMdavijayajI. munizrI nyAyavijayajI. munizrI vinayavijayajI. munizrI premavimaLajI. dulabhajI gulA'da mahetA, muni rAmavijayajI. maNIzaMkara kALIdAsa vaidyazAstrI lakSmIcaMda premacaMda. bApulAla kALIdAsa saMghANI. munizrI dakSavijayajI. muni zrI kAntisAgarajI. Arya jaina muni sukhalAla. jhaveracaMda chaganalAla suravADAvALA. "tatrI" sudi 6 ya vida 1 e vadi 13 kSa tithI. vAra. tArIkha. su magaLa ra 1 20 yudha 22 30 gurU kara 3| jo zukra raja 5 zine rapa 7. diva 26 8 sema 27 (magaLa 28 100 yudha ra9 ||15 32 13. |12| cUka 31ma ||3|| zartana | 14 rive 15 sAma rA varSA magaLa 4 11 budha | pa rA gurU 37 zukra 4 zina pa riva | ka 6 sema 10 magaLa 11 86 budha |12/ 90 gurU 137 |100 zukra 14 11 zina 15 12| rava |1| 14 seAma 17 0)) ma'gaLa 18 xnavembara 30 viSaya. " dIpeAtsavI ''. " khIjA janmadine..." nirvANunA jANe..." dIpAtsava-pa " zrI AdinAtha caritra padya. zAstrasammata mAnavadharma aura mUrtipUjA. zrI zIla kulakam ziyaLanI sajhAya... zrIsiddhacakranI tAttvika bhAvanA, ' jainadhama ne kalpavRkSanI upamA. dha vicAra. 66 .. 66 66 mokSapAne ke upAya mUrti pUjAnA virAdhamAM ' " maMdAkrAMntA..." sevAdharmAMnuM satya svarUpa zrI pAzvanAtha aSTota saMsAracitAra ane mukitanA sukha arhata darzIna ane Izvara rAdhanapuranI varakhaDInI prAcInata, "manasAgaranAM meAjA' ''... sAnuvAda jIvavacAra prakaraNam jaina sAhitya meM gvAliyara jaina samAjakI sthiti aura kartavya "praznottara..." zra thAvaLInI cehanA'... pRSTha. 1 ra 4 5 7 8 9 sudi 1, mAMgaLa vikrama saM. 1998, nUtana varSAraMbha, vIra sa'. 2468, zrI gautamasvAmI kevaLajJAna. sudi 3, gurU zrI suvidhinAtha kaivala dina. sudi pa zazina, jJAna `camI. sudi 7, vi, cAmAsa aThThAI prAraMbha dina sudi 11 gurU, pa. sAbhAgyavijayajI, ma. nirvANani saranAtha kevaLa dina r 11 14 15 1 17 20 1 23 25 2 28 29 31 33 34 35 37 suda 14 riva, cAmAsI cAdaza. sudi 15 seAma, kArtika punama. siddAcala padmayAtrA, zrI hemacaMdrAcArya jayaMtI. vadi 2 gurU, rAhiNI dina. vida 5 riva, zrI suvidhanAtha janmadina. seAma, zrI suvidhinAtha dIkSAdina vida 10 zukra, zrImahAvIrasvAmI dIkSAdina. vida 11 zina, zrI padmaprabhu meAkSaddina, vide sudi 12 zukra, zrI dvArA vijayanItisUri jaina pustakAlaya, gAMdhIroDa, amadAvAda.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ janadharmavakAsa. pustaka 2 juM. kAtika, saM. 198. aMka 1 lo. - - - dIpotsavI. . (rAga-A lAkheNI lajajA kahevAya) jJAnadIpakathI haiyuM ajavALa, AvI divALI vIra-maraNe aMdhAruM tuja TALa, AvI divALIe Teka deva mAnava bhAve jenA caraNe name evA mahAvIra prabhu kone na game? tenAM smaraNe karmo tArAM bALa, AvI divALI -1 jJAna pratigRhe dIpakakerI joti jale divyanAda rUDA sarvasthAne maLe - dIpe TIpe mahAvIra bhALa AvI vivALI-2 jJAna pAvApurI dIpiTsavane haiye smare, jJAnagautamanI labdhi bhavi! sau vare, vIrakerI AjJAone pALa, AvI divALI 3 jJAna deva svarge dIpotsava, hase ujave, vIrA-gIte bhUmipara mAnava gajave, prabhumahAvIramAM vRtti vALa, AvI divALI-4 jJAna buddhi je ajitapada levA vIre, gAje rAzInA gUDha pherA zire, muni hemendra jIvana ujALa, AvI divALI-5 jJAna racayitA munizrI hasAga
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina dharma vikAsa. bIjA janmadine. tatrI sthAnathI mahAvIra devanA zAsana kALanI pacIzamI sadInA utarAdhamAM eTale A 2468nA nutana varSe amArI TacukaDI bALa pagalI khIju kama upADe che. AzAnvita chIe ke kudarata maiyAe kadamane dharatIe pahoMcavA daI trIjI kadama bharavAnI hi Mmata, taMdurastI ane jIvanakalA ape. vAMcA, lekhA, ane grAhake| amArIe zubha prArthanAmAM sura puravajo. muzkelIonI kAramI bhekhaDAne jotAM chatAM ame sAhasa karIne pahelI bALa pagalI bharI hatI. Aje e paheluM pagaluM puruM thayuM che. te puratA saphaLatAnA zAMtizvAsa laI zakIe ke kema, tene phe'salA ame ApIe e karatAM samAjanA vAMcA ane vicArA raju kare eja vadhu yeAgya gaNAya. emanI e AlecanA amArA Age kadamanI divAdAMDI banaze. Aje bIjI kadama bharatI veLAe muzkelInA pahADane pahADa khaDakAtA najare nIrakhIe chIe, ane teya harapaLe vistRta banatA. vadhumAM patrakAritvanA apa anubhavanI bhIMsa gAvA besavAnA se| artha nathI. ekala hAthe sAgara kheDavA rahyo che. hitaci'tA amane banatI trividha sahAya a`jo. A prasaMge gata varSInA smaraNu ubhare e asahaja nathIja. i. sa. 1939 thI pazcimanI bAMdhava prajAeAmAM paraspara zarU thayelA mAnava saMhAra lehI, AMsu, pAyamAlI, nirAzA, niradhAMritA ane saskRtinA bhaMgAra sarjatA eziyAnA dvAre dhasyA Ave che. nAnI ane meTI, kAlIne gaurI svataMtra ane gulAma prajAe zAhivAda ane leAkazAzana AdivAda, saue dha'TInAM paDe! vacce kherAtAM jAya che. kANu jANe AvatI kAla kevI haze? paraMtu ATaluM te| divA jevu dekhAI Avyu che ke A mAnava bhakSI vigrahe e padA cIrI raMgatabhInA nAca nagna svarUpe batAvI ApyA che. sau stabdha banI ubhA che. prabhu e sane sattuddhi ApavAne samaya have khuTI paravAryAM che. Aje ahIM sadbhAvanA vAMjhaNI banI che Izvare peAtAnA sahadhamI one preravAnI ghaDI Aje AvI paDeAMcI che, AvI vinAza veLAe eka mAtra pIDitane AzA sUrya same, bhAta varSa ane sArAye vizva kalyANanI dRSTie pu. bApujIne purUSArtha dIpa jalI rahyo che, prabhA ! e purUSAthI ane purUSArthe te jIvana apajo ! jaina samAjanI tavArIkhamA Aje aMdhArI rAta pravarte che. enA pRSTAne te asAsa sAthe "hAya kathAo kALI'' zabda uccArI sakelI levu dhaTe che. tithi prakaraNa ane navAMgI pUjAe samAjamAM kSeAbha upanna karyAM che, amArA patra saMcAlana upara pakSIya tarIkenuM AvaraNa hAya tA te utArIne taTastha tarIke pukArIe chIe ke kAMtA A rAjanA kalaheA, A navA navA phaNagA samAjanA akADaeN akADA judA kare che. pratApI pUrvajoe uMDA kheAdelA prabhu mahAvIra devanA zAsana siMhAsananA pAyA kheAdI rahyA chIe. ane
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjA janmadine kAMto ApaNuM vizrvasanI bheTa lAvatI krAMtine sAda pADI rahyA chIe. vIrazAsananI punita jyota akhaMDita rahe. che. ApaNe bhasmIbhUta banIe. samAjamAM Aje nirnIyatA pravarte che. nAnA samUhamAM kalahanA vartula upaDI rahyAM che. spaSTa satya svIkAravAnuM samAjamAM kauvata rahyuM nathI, te carcAspada praznane ekI avAje kema grahI zakaze? AvA samAjamAM carcA spada prazno navA pakSo, navA aMtara janmAvaze. ame saMpUrNa mAnabhera samagra samAjanI eka eka vyaktine A vastu sthitine vicAra karavA Agraha karIe chIe. . vItyA varSe mAsikamAM zakya teTaluM ziSTa ane sArU sAhitya royala ATha peja sADI chetAlIsa pharamAmAM pIrasavA prayatna thayo che. uparAMta cAra pustake mAtra rUpIA benA mUlyamAM apAyela che. vidvAna munirAje ane lekhakene ThIka ThIka sArtha amane prApta thayo che. chatAM ATalAthI amane saMtoSa nathI. A varSe vadhu vidvAna munirAje ane lekhakeno sahakAra prApta karavA bhAvanA sevIe chIe. ame ahIM jAhera rIte vidvAna lekhakagaNane pitAnuM sAhitya amArA mAsikadAra janatA samakSa raju karavA mAnabhera AmaMtraNa pAThavIe chIe. Aje kAgaLa ane prInTIMgamAM upiyogI evI cIjonA bhAva aneka gaNuM vadhI gayA che. moTI agatyanI vastu kAgaLanA bhAva traNa gaNuM uparAMta vadhavA sAthe maLavAnI achata dekhAvA lAgI che. chatA A varSe kazuM lavAjama ne vadhAravAne ame nizcaya karyo che. bhAvanA te che mAsikanuM sAptAhika svarUpe parivartana karavAnI ane te aMge pAchaLanA pRSTha para graMthAvaLInI yojanA raju karavAmAM AvI che. te para mAsikanA grAhake vicAra karI yogya pratsAhana Apaze, te anya pUrva taiyArIo saMpUrNa thaye. cAlu varSeja samAjanI sevA bajAvatuM eka aThavADika patra raju karavA dhArIe chIe. vAMcake grAhaka banIne, sahAyake peTana, saMsthA patanA lAIphamembara, AjIvana sabhya Adi banI Arthika sahAya karIne, lekhake ziSTa sAhitya purU pADIne, munirAje uttejana ApIne amArA pagamAM jora bharaje, e vinavaNI che. bAkI to amaneya amuka maryAdAo che. e AMkaNImAM rahIne amAruM kAma karavAnuM che. apUrNatAmAMthI vizALa sAgaramAM mahAlavA sadAya jhaMkhatA Aje te ahIM vIramIe chIe. aMtamAM bhagavAna mahAvIra devane nirmaLa bhAve prAthIe chIe. dipotsavInA divya mAne, bhavya a aMjalI bhavyatAne bharI jIvane, nAjuka bajavuM, khaMjarI.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ jemadharma vikAsa. nuovovana nirvANunA vahANe. . nunununun '. racayitA-upAdhyAya zrI siddhi yuni. (tame UbhA rahene alabelaDAjo, e garabAnI dezI) bhAre vyAkhyuM aMdhAra ahiM lekamAM je Aje AkhuM zAsana paDayuM zekamAM je, mukI bhArata mahAvIra cAlyA gaye je. mukI. 1 ga AthamI Aja ravirAjIye je rAjI thatAM ghuvaDa mithyAtvIo je, mu. 2 khIlI hatI. dayAnI ahiM velaDI je pazu heme karI e karamI paDI je mukI. 3. macI bodha-sudhAe jinacaMda lAje. pharI phulI phalI sukha kaMdalA je, mukI 4 lAkha guNa-ratane ratanAgara je. ghaNI gaMbhIratAne e Agare je, mukI 5 saha darzana-sarita jaI tyAM bhaLe che, tasa aMza pure ne temAM maLe je, mukI 6 merU je aDaga rahI sthAnamAM je - keI kALe Dage nahi dhyAnamAM jo karyo madhane sthira paramArathI je, jene mATe dharamane sArathI ne, siMha chavA hAli kane dekhatA je, dha devA gautamane bhejatA je, mukI 9 enAM vaira he nahi visare re, dIdhI te paNa paramezvare je, mukI 10 rAja raMka beune sarakhA gaNyA je, nIca uMcanA bheda te nA bhaNyA je, mukI 11
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ ditsavI-parva mukI13 gaNuM nArIne mokSa adhikAriNI je enI samatA jagata dukha dAriNI je; dharyo rAga na, paNa karyA rAgIyA je, gurU gautama jevA vaDabhAgIyA je, tenAM kAraja heja sahu sIdhalAM je, kevalajJAna ghaDIka mAMhi dIdhalAM je, ene upakAra jaIe zuM zedhavA je, doDyo keka janane pratidhavA je bhava tApa tane zaraNuM maLyuM je, siddhi sukha zILuM e zaraNe varyuM je mukI15 dIpotsavI parva. lekhaka-munI hemendrasAgarajI. kArtikanI amAvasthA eTale dIpAvalI mahotsava, dIpakenI jata gRhe che jhagamage che. chatAM e tamAM kaMIka te rahasya hAyaja ne? ane rahasya pAchaLa dIpAvalInuM mahAbhya paNa racAyeluM che. aDhI hajAra varSo pUrvene e pavitra ItihAsa. bhavya bhAratanA prAMgaNe tapasvI-divyajJAnI tIrthakara deva mahAvIra prabhu pavitra pagalIo pADatA hatA. ahiMsA ane samatA bhAvanA e sAcA pracAraka. aneka mumukSuone virati -dIkSA ApanAra, mekSa mahelamAM mokalAra, rAjA mahArAjAo zrImate ane garIbo sarvamAM dharma bhAvanA reDanAra e carama jinezvara pazao pakSIone A janma virodha bhAvane che anya samatA bhAvathI jevAne upadeza denAra sAcA upadezaka. parasparane AtmabhAvathI nihALatuM bhArata e samaye svagIyabhAvanI parAkASTAe hatuM. mahApurUSa te zreSTha dharma bhAvanA sara avatare che. - - trIsa varSa gRhasthajIvanamAM gALyAM, sADAbAra varSa eka pakhavADIyuM saMyama maya mauna sevI kaThina tapazcaryA sevI, pachI kevaLajJAna prApta karyuM, ema tera varSanuM Ayu pUrNa karI nirvANa paMthe siddhAvyA. apApA (pAvA) nagarI kharekhara pApa rahita ja hatI. hastipAla bhUpAla dharma bhAvanA sAcA upAsaka-rakSaka samAna hatuM. prabhunuM aMtima cAturmAsano lAbha ApavA nagarInA bhAgyazALI leka ane bhAgyazALI bhUpAlanA sadabhAgye
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainadharma vikAsa lakhAyele keI mithyA kare tema nahatuM. hastipAla nRpanI vinaMtI mAnya rAkhI prabhu upadeza devA padhAryA. gautamasvAmIne prabhue devazarmAne pratibodhavA pAse ne gAme melyA hatA. kArtikI amAsa e bhagavAnanI aMtima dezanA aitihAsika dina sola praharanI akhaMDa dezanA sAgarasama gaMbhIra nAde gAjatI rahI. traNa rAjAe AhAra tyAgarUpa poSadhadhArI tyAM dezanA sAMbhaLavA virAjIta hatA. prabhue puNya pApane sUcavanArAM adhyayane ane apRthya evAM uttarAdhyAyananAM chatrIsa adhyayane saMbhaLAvyAM. prabhuzrI "marUdevA pradhAnAdhyayananuM paribhAvana karatAM karatAM svAti nakSatramAM uttara rAtrie roga nirodha karI aghAtI karmo khapAvI bhagavAna nirvANa pAmyA. te samaye ghora aMdhakAra prasarI gaye, kunyuA Adi sUma jI pragaTayA, sAdhujanene have saMyama pALavuM zakya ane jIva rakSA duSkara lAgavAthI AtmAthI sAdhu janemAMthI keTalAeka mahAnubhAvoe saMthArA karyA. jJAnI pitAne jJAna prakAzathI AtmA svarUpane pAme che ane pamADe che, Aje e jJAna dIpaka samA mahAvIra nivaNe sidhAvyA. nabha maMDaLa vimAnethI vyApta thayuM. AbhamAM anupama prakAza pragaTa. devenuM e Agamana sucaka lakSaNa hatuM. traNa rAjAoe dravya udyota karI bhAva udyota karavA dIpaka pragaTAvyA. ane gRhe gRhe dIpamAlAo pragaTavA lAgI. prabhAte gautame sarva jANyuM gurU bhaktibhAva vilApamAM relAvA lAge. hArA saMzaye keNa TALaze? mahane gautama kahI keNa pokAraze? huM he bhadata! karI kene bolAvIza? kevaLajJAnamAM evuM bhAkhayuM ke mane mUkI cAlyA gayA? hune mekSamAM sAthe laI gayA hota to zuM ochuM thaI javAnuM hatuM ? bhArata Apa vinA gata zobhA banyuM che. mithyAtva kauzIke dhutkAra karI ne DarAvaze, upadra bhAratane paDaze. he sUrya samA prabhu A zuM karyuM che vIra ??? hAvIra prabhu-vIra...." ane...prabhu vItarAga hatAM, rAgathI Atma zreya nathI. e vicAratAM bhula samajyA nijanI, ane Atma svarUpamAM vadhune vadhu zukaladhyAna dhyAvatAM kevaLajJAna, kevaLadarzana pAmyA. ane devee surendrae mahotsava karyo. natana varSane e prathama divasa aDhAra hajAra varSathI e paraMparA cAlI Ave che. dhanapUjana, copaDApUjana vagere paNa rahasyamaya che. jJAnadhana jIvananA paDe zubhakAryanI nedharUpe lakhavuM ne pUjavuM. jJAnapUjana e zreSTha pUjana che. AtmA nitya dIpatsava ujave ne sadA Atma ti pragaTAve, e parvanI sAcI preraNA ane mahattA.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI AdinAtha caritra. - ||shrii AdinAtha caritra padya // (jainAcArya zrIjayasiMhasUrIjI taraphathI maLelu) ( Antis 44 344 thI manusadhAna ). yAte karma karahu aya bhAI, narka gati kara laMghatI khAi // prANI lakSa mokSapara rAkhe, satyadharma kara stutIH bhAkhe / adharma dharma nahI karata vicArA, tina dukha kA ho ati vistArA // sukha naiyA Dubata majjadhArA, yAte dharma karahu sukha kaaraa| munahu~ nRpati mama nAtha kRpAlA, kahUM nIti maya bacana rasAlA // dharma doha saMgati nahIM kIje, yA te pUrva karma saba chIje / yaha suna maMtrI karada vivAdA, mahAmatI zatabala apvaadaa| saba rukha dekha nRpati imi bole, turata hRdayake par3ade khole| sunahu svayaMbuddha maMtrIvara, mahA buddhI guNavAna / dharma kIrtI bahu yatanase, kInI Aja bakhAna // . para tuma samaya na dekhA bhAI, dharma bAta a samayahi sujhAI // dharma grahana tumakahA bicArI, so mama hRdaya jaMcI ati bhArI / para binu avasara lAgata phIkA, avasara Avata lAgata nI kaa|| yovana meM dikSA nahIM sohe, rAga nicalata veda dhanI kohe / dharma karata phala he paralokA, para kyo rokata sukha yahalokA // yaha suna bolA maMtrI sujJAnI, Avazyaka phala saMkA kaanii| yAda bhai mujha svAmi hamAre, eka dina naMdana vana paga dhAre // tahAM ramaNa karatA eka devA, sundara tAlocana sukha devA / . . tumahiM dekha mahArAja, khuzI huA vaha devtaa| bolA suna nRpa rAja, ati bala tumarA mitra huuN| kUra mitra sama bhoga, ho udigna, chodd'eturt| lInA jayaratna joga, tAse yaha zubhagatimile // yaha kAraNa aya rAja kumArA, mata phasiye pramoda dukha kArA // apUrNa
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainadharma vikAsa. - zAstrasammata mAnavadharma aura mUrtipUjA ( lekhaka )-pUjya mu, zrI. pramodavijayajI ma. (pannAlAlajI) (dis. pRSTha 348 thA anusaMdhAna ) kiM te jaTAhi durmedha, kiM te ajinsaaddiyaa| abhitaraM te gahanaM, bAhiraM parimajjasi // jaTAomeM yA vastradhAraNa karane meM athavA mastaka muMDAne meM Atmadharma nahIM / Atmadharma gahana viSaya hai usakA sarala evaM anikAcita baMdhana vAle hI rasAsvAdana kara sakate haiN| jisa pAtheya (zambala, rAhakharca)ko lekara zivapurI kI ora prayANa karatA hai vaha pAtheya bhI eka prakArakA nahIM kiMtu mukhya tayA do vibhAgoM meM vibhakta kiyA jA sakatA hai:-1 anagAra dharmarUpa pAtheya 2 agAra dharmarUpa pAtheya / agAra dharmarUpa pAtheya kA lakSyabiMdu bhI usI sthAna se rahatA hai jisa sthAna se anagAra dharmarUpa pAtheyakA saMbaMdha hai| kAlakrama se inameM bhale hI prAraMbhika medasUcaka vyavadhAna par3a jAya tathApi kiyatkAlAnaMtara vaha eka hI rUpa meM pariNata ho jAte hai / aura zivapurI kA sabala pAtheya banakara avazya vahAMtaka pahuMcAne meM sahAyaka siddha hotA hai| yadyapi prAraMbha meM usa pAtheya ke udgama sthAna athavA pravAha sthAna dvi bhAgoM meM vibhAjita dRSTigocara hote haiM tathApi Age jAkara ke mila jAte haiM aura ekarUpa bana jAte haiN| arthAt agAra dharma bhaviSya meM anagAra dharmamaya banakara AtmA kI abhISTa siddhikA upAdAna kAraNa ho jAtA hai| upAdAna kAraNa ke bhI nimitta kAraNakI sahAyatA Avazyaka pratIta hotI hai usake binA usakI pravRtti vidhi bhI kadApi nahIM ho sakatI hai| udAharaNArtha miTTI ghaTa kA upAdAna kAraNa avazya hai kiMtu kevala miTTIke rakha dene mAtrase hI ghaTa nahIM bana sakatA hai, usake liye usa upAdAna (mukhya) kAraNameM sahAyaka bhUta kulAla (kuMbhakAra) daMDa, cakrAdi sakala sAdhanoMkI sahAyatA lenA anivArya ho jAtA hai aura usa sahAyatA ke prApta honepara hI ghaTa kI utpatti kI saMbhAvanA kI jA sakatI hai / yadi ina nimittoM kI sahAyatA na lI jAya to kyA ghar3A ghaTa rUpa ko dhAraNa kara sakatA hai ? kadApi nhiiN| isI prakAra bIja vRkSa kA upAdAna kAraNa hai, binA bIja ke vRkSa kadApi nahi ho sakatA hai, yaha sarva sammata hai tathApi kyA vaha boja, pRthvI, miTTI, pAnI, vAyu, AkAza, Adi nimittoM ke binA hI vRkSa rUpa meM panapa sakatA hai ? nahIM, kAraNa yadyapi bIja meM vRkSa kI zakti pracchannarUpa se rahI huI hai, kiMtu nimittoMke abhAva meM vaha zakti kAryarUpa meM pariNata nahIM ho sakatI hai| jisa prakAra gati prasaMga sUcaka senAdhipati ke abhAva meM senA raNasaMgrAma meM vijaya nahiM prApta kara sakatI hai| apUrNa.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ zIlakulakama ||shiil kulakam // kartA-zrIjainAcArya zrI vijayapadmasUrijI. -- ( tais 54 345 thI anusaMdhAna) viTThAIhiM payatthehi, ramAdeho samAulo / tammi moho kahaM jutto, jutto dhamme hiyappae // 33 // maMsAipiMDarUvAI-muhAINi suINi nno| caMdAiovamA tattha-dijjamANA Na sohaNA // 34 // ANaNaM caMdasaMkAsaM, eva mnnnnNgkppnnaa| nANAi sAhaNe vigdhaM, tAe hoja maNaM calaM // 35 // // AryAvRttam // pIyasuro bhUyaMgaho, DasiyAlI jo kaI tayAhamiNaM / savvattha maNaM bhamae, tayabhAve taM thiraM hojA // 6 // na ramai asuisarIre tulle'vi narattaNammi duhamihaM / houM dAso ego, kuNae pAvAi taNhAe // 37 // vigaliyataNhA maNuyA, pAvaM na karaMti nimbhayA bhuvaNe / ... viharaMti NindhiyArA, NijjiyamayamayaNaloharayA // 38 // ||maaliniivRttm // vibuhagaNapaiTThA, pttsNtippmoyaa| harigaNa NamaNijjA, bhogatahAvihINA // .. pasamahaNilINA, sAhuNo No dhaNaDDA / hiyaaThiyaparAsA, taM havijA vitaNhA // 39 // ||aaryaa vRttam / / jo catto vuDDehi, taM posemo kahaM mayaNa mamhe / . vuDDapahe tA calaNaM, pavaraMti viyAriUNa sayaM // 40 // paricattasayalabhogA, harvati cakkI vi te paloIttA / pucchaMti pekkhaganarA, pujA ? ke tumha cittagayA // 41 // te pasamasuhanihANA, amhe bhikkhutti diti paDivayaNaM / pAvaMtA pasamasuhaM, aladdhapuvvaM ti siddha miNaM // 42 // (apUrNa)
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainadharma vikAsa. zIyaLanI sajhAya. (rAga AzAvarI) mahimA aparaMpAra zIyaLa, mahimA aparaMpAra; brahmacarya vrata dhAra tuM prANI, mahimA aparaMpAra ...zIyaLano. 1 madana rAjanI mAyA bhArI, paLamAM kare vikAra jeNe e duzamanane, jAye tarI saMsAra...zIyaLane. 2 vijaya zeThane vijayA nArI, yauvana vaya ghara nAra; brahmacarya vrata AcarI jeNe, saphaLa karyo avatAra...zIyaLano. 3 sItA subhadrA caMdanabALA, zIyaLavaMtI nAra; e satIonA anupama guNane, gAye sahu nara nAra...zIyaLano. 4 viSaya vamaLamAM je jana phasIyA, bhulyA satya vicAra jJAnI paNuM ajJAnI banIyA, Akhara thayA khuvAra...zIyaLo. 5 muMja ane mahA baLIo rAvaNa, laMkAne saradAra; parastrImAM kAmAMdha banI, relAyA raNa mejarazIyaLo. 6 sauvana vaNa je kAyAmAM, zuM rAkhe che pyAra mUrakha vicArI jotuM Akhara, e che narakAgAra ...zIyaLane. 7 gharaDA chatAM gheDe caDavAne, je thAye taiyAra; evA nIca laMpaTa kAmInI, dhI dhIpha dhIka avatAra...zIyaLane. banI pUjArI vAsanA kerA, bhUle prabhune prAra; pazu pakSI sama jIvana vitAve, thAye bhUmI para bhAra ...zIyaLane 9 tapagaccha nAyaka nemisUri, vijJAna sUri hitakAra vAcaka kastura gurUne prIte, praNamI vAra hajAra zIyaLane. 10 caMdrakAMta kapuracaMda kAje racanA kIdhI sAra; comAsuM rahIne valazaDe, yazobhadra aNagAra ...zIyaLane. 11
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI siddhacakranI tAtvika bhAvanA. zrI siddhacakranI tAtvikabhAvanA. lekhaka. jainAcArya zrI vijyapadrasUri (gatAMka pRSTha 35rathI anusaMdhAna) ane 11 atizaye jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya, mohanIya, ane aMtarAya A cAra ghAti karmono kSaya thavAthI prakaTa thAya che. zeSa 19 atizayo prabhu bhaktithI bharelA deva kare che. purAvA mATe jue pATha-co macofma, da sa jayaMtraNa rAja | RvarasavALas, cAra baMgAsara vaizA temAM 4 mUla atizayonuM svarUpa A pramANe 1. arihaMta mahArAjAnuM zarIra janmathI mAMDIne nIrogI ane nirmala hoya che. temaja parasevAthI rahita hoya. temanuM rUpa vaimAnika devanA rUpathI paNa adhika manahara hoya che. 2 gaLAnI nIcenA bhAgathI mAMDI nAbhi sudhImAM 1008 uttama lakSaNe hoya che. 3. arihaMta prabhune zvAsozvAsa kamalanA parimala karatAM paNa atyaMta sugaMdhi hoya che. arihaMta mahArAjAnuM mAMsa ane rUdhira A baMne gAyanA dUdhanI jevA sapheda hoya che. 4. prabhune AhAra (bhejanakriyA ane jalapAnakriyA) tathA nIhAra (maLane tyAga) carma cakSuvAlA manuSyo na dekhI zake paraMtu je pratyakSajJAnI avadhijJAnI, mana:paryavajJAnI, kevalajJAnI hoya, te joI (jANI zake che have ghAtirmonA kSayathI prakaTa thatA 11 atizayo batAvIe chIe 1. bhagavaMta je samavasaraNamAM besI dezanA Ape che te samavasaraNanI racanA eka ceAjana pramANe vistAravAlI bhUmimAM deve kare che. eTalI jagyAmAM paNa koTAkoTI pramANa (eka koDane eka keDe guNavAthI koTA keTI thAya) deva manuSya ane tiryane samAveza thAya che. temAM prabhunA puNya pasAyathI keIne paNa saMkaDAza ke pIDA thatI nathI. / samavasaraNanI racanA e prabhu bhaktinuM parama aMga ane mahA puNya baMdhanuM kAraNa hovAthI cAre nikAyanA deve tenI racanA karavAmAM pitAne ucita bhaktine hA le che. temAM zarUAtamAM vAyukumAra jAtinA bhuvanapati devo samavasaraNane lAyaka jana pramANu pahoLI bhUmine saMvartaka nAmanAvAyu vaDe sApha kare che. tathA bhuvanapatimAM rahenArA meghakumAra devo- sugaMdhI pANI chAMTI uDatI dhULane zamAvI de che. pachI vyaMtara deve vividha puSponI vRSTi karI punA jIvone kilAmaNA=pIDA na thAya tevI rIte ratnazilA vaDe pITha race che. te (pRthvI) pIThanI upara bhuvanapati deva te rUpAno gaDha banAve che, ke jemAM cAre dizAmAM taraNa sahita cAra daravAjA zobhI rahyA che. te dareka daravAjAnI uparanA bhAgamAM aSTamaMgaLanI tathA chatra, cAmara, dhajAo ane dhUpadhANanI racanA kare che. ahIM aSTamaMgalikAdi sarve ratnamaya che ema samajavuM. A gaDhanI upara senAnAM kAMgarA race che. have jyotiSka deva upara kahelA gaDhanI aMdara bIjA
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 jaina dharma vikAsa. seAnAnA gaDhanI racanA kare che. tenI upara ratnAnA kAMgarA manAve che. A gaDhanA paNa cAre daravAjAnI racanA rUpAnA gaDhanA daravAjAnI racanA sarakhI samajavI. have bIjo je sAnAnA gaDha tenI aMdara trIjo ratnanA gaDha vaimAnika devA race che. te devA A gaDhanA kAMgarAe sUryakAMta ane cadrakAMta maNinA banAve che. tathA e ratnanA gaDhamAM paNa pUrvanI mAphaka cAra daravAjA vigerenI racanA kare che. pachI aMdaranA gaDhanA madhyabhAgamAM vyaMtara devA judA judA ratnAthI jaDelu pITha banAve che. tenI upara kAMika uMcuM khIjuM sthAna race che. tenI upara azeka eTale caitya vRkSanI racanA kare che. have byaMtara devA tenI nIce eTale madhya gaDhamAM izAna khUNe suvaNunuM siMhAsana tathA chatra cAmarAdi sAmagrI sahita devachaMdAnI racanA kare che. arihaMtadeva AvA samavasaraNanA pUrvadvAre praveza karI caitya vRkSane pradikSaNA dei ' namastIIya ' evuM khelI pUrva taraphanA siMhAsana upara pUrva mukhe bese che. tyAre bIjI traNa dizAmAM vyaMtaradevA prabhunA jevA ratnamaya traNa khiM ene Thave che. A biMbemAM paNa sAkSAtprabhunA jevI Rddhi vigere hAya che. A samavasaraNa savAre pahelI pArasInA TAIme ane bapore pazu teja TAime hAya che. temAM khAra padAno geAThavaNI A krame hAya che. eTaluM dhyAnamAM rAkhavuM ke mAre padAnI gAThavaNI cAra khUNAomAM ja hAya che. ane ekeka khUNAmAM traNa traNa padAe bese che. temAM prabhuthI agni khuNAmAM prathama zarUAtamAM gaNadhara bhagavaMtA prabhujIne traNa pradakSiNA dei namaskAra karI hAtha joDI prabhu nI pAse bese che. tathA gaNadharonI pAchaLa keli bhagavatA paNa traNa pradakSiNA dai 'namastIrthAra' ema khAlI teja agni khUNAmAM bese che. ahIM kevilebhagavatA arihaMtane namaskAra na kare, kAraNa ke te kRtakRtya che ane temanA kalpa paNa eveAja che. draSTAnta mAhubalijI ane 500 tApaseA. chadmastha chatAM paNa gaNadharA padastha heAvAthI temanu mAna sAcavavuM joie. mATeja gaNadharonI pAchaLa keli bhagavA bese che. A eka padanA mahimA che. temanI pAchaLa mana: paryavajJAniyA, ane temanI pAchaLa avadhijJAnie bese che. eja krame cauda pUrvI, daza pUvI' vigere paNa ceAgyatAne anusAre ekekanI pAchaLa bese che. A pahelI eka pa - dAnA krama kahyo. 2pahelI paryaM dAnI pAchaLa vaimAnika devInI padA. ane 3-trIjI sAdhvIonI padA pUrvanI mAphka pradakSiNAdi vidhi karIne DAbe DhIMcaNu uMcA rAkhIne rahe che. e pramANe agni khUNAnI traNa padAnI goThavaNI batAvyA pachI naiRtya khUNAmAM kai traNa padAe kayA krame rahe che? te have jaNAvIe chIe. jayAtiSIdevIe dakSiNadizAnA daravAje praveza karI pUrvanI mAphaka prabhune traNa pradakSiNA i.tathA vandanA karI, uMcA DhIMcaNu rAkhI rahe che, eja rIte temanI pAchaLa bhuvapatinI devI ane jaMtaranI devIo paNa pUrvanI mAphaka pradakSiNAdi vidhi karI naiRtya khUNAmAM dezanA sAMbhaLe che. have vAyavya khUNAmAM besanArI traNa padAe kaI kai te jaNAve che. jayAtiSI-bhuvanapati-vyaMtara A traNa prakAranA devA pazcima dvizAnA daravAjethI praveza karI pUrvanI mAphaka pradakSiNAdividhi karI vAyavya khUNAmAM
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI siddhacakranI tAttvika bhAvanA. bese che. have izAna khUNAmAM kai kai traNa pradAe kayA krame goThavAya che te jaNAve che. vaimAnika devA uttaradazAnA daravAjethI dAkhala thai prabhujIne pradakSiNAdi vidhi karI izAna khUNAmAM bese che. temanI pAchaLa manuSyeA paNu tevI ja rIte bese che. temanI pAchaLa manuSyeAnI strIe paNa teja krame bese che. e pramANe 1. gaNadharAdinI 2. vaimAnika devIenI 3. sAdhvIonI 4. jyAtiSTha devIonI 5. bhuvanapati devIonI 6. vyaMtara devIenI cha. jyAtiSTha devAnI 8. bhuvanapati devAnI 9. vyaMtara devAnI 10. vaimAnika devAnI 11. manuSyAnI 12. manuSyAnI strIonI padAnI gAThavaNI racanA batAvI. temAM keTalIeka paDhAonA adhikAra besIne dezanA sAMbhaLavAnA che. ane keTalIeka pa dAnA ubhA rahIne dezanA sAMbhaLavAnA ja che. te A pramANe cAra prakAranA devA, manuSyeA nArIe ane sAdhue ema sAta padA besIne ane cAra prakAranI devIe tathA sAdhvIe ema pAMca pa`dA ubhI rahIne sAMbhale ema Avazyaka vRttimAM kahyuM che ane Avazyaka cUrNimAM kahyuM che ke-sAdhue utkaTikAsane sAMbhale, tathA vaimAnika devIe ane sAdhvIe UbhI rahIne sAMbhale, ane zeSa9 5 dAe besIne dezanA sAMbhale e e vicArA zrI samavasaraNustavamAM jaNAvyA che. samavasaraNamAM jyAre maharSiMka deva Ave, tyAre tyAM beThele apaddhika deva ubhA thaI tene namaskAra karI bIjI jagyAe bese. ane apaddhika deva jyAre pradakSiNA de tyAre mahaddhikane ulla Mghana karIne jAya chatAM prabhunA prabhAvathI kAi devane paNa kalaha vigere hAtA nathI. sAnAnA gaDha ane ratnanA gaDha, A me gaDhanI vaccenA bhAgamAM jAti vairanA tyAga karI saMpIne tiryaMcA rahe che. tathA rUpAnA gaDhanI ane sAnAnA gaDhanI vaccenA bhAgamAM devAnA vimAno ane manuSyeAnA vAhanA rahe che. samavasaraNamAM arihaMta mahArAjA sUryodayathI mAMDIne eka paheAra sudhI ja dezanA Ape. dezanA pUrI thayA bAda prabhujI devadAmAM padhAre che. tyArabAda bIjI perisImAM mukhya gaNudhara athavA khIjA gaNudhara rAjAe lAvelA siMhAsana upara besIne athavA prabhunA pAdapITha ( paganesthApana karavAnA khAjeTha ) upara besIne dharma dezanA Ape. A prasaMge e paNa jANavA jevuM che ke jyAM prabhunuM samavasaraNa thayuM heAya, te sthale rAjA, rAjAnA maMtrI, zeTha, athavA mukhI cAra zera cAkhkhA akhaMDa taDula laIne dezanAne aMte aMdaranA gaDhanA daravAje praveza kare che. ane jyAre dezanA pUrI thAya tyAre te cAkhAne prabhunI sAme ubhA rahIne ja uchALe, temAMnA aDadhA cokhA jamIna para paDatAM pahelAM ja vacamAMthI indra athavA koi maharSika deva lai le che. khAkI rahelA aDadhA ceAkhAmAMthI aDadhA cokhA uchALanAra ja grahaNa kare che, ane bAkInA aDadhA ceAkhAnA akeka dANA sarvajanA zeSa tarIke grahaNa kare che. A ceAkhAnA dANAnA prabhAvathI cha mAsanI pahelA thayelA rAgeA nAza pAme che, ane bhaviSyamAM paNa teTalA kALa sudhI navA regA utpanna thatA nathI. -apU. .. 13
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 jainadharma vikAsa, jainadharmane kalpavRkSanI upamA. racayitAH munirAjazrI suzIlavijayajI. (gajhala-e rAga) jinezvaraH jinezvara devane dharma, sanAtana sahuthI maTe che; suratarUnI upamA tene, ghaTe sarvAMze sAce che. jinezvara0 (1) satyanA thira pAyA para, sarvadA te adhiSThita che. vinayane bhakti mULa tenuM, ahisA prANa vyApaka che. jinezvara (2) nirmaLa jJAna deha vyApI, jIvana taMtuo tenA che, acaLa nirmaLa zraddhAmaya, majabUta thaDa tenuM che. upazama viveka saMvara, tenI zAkhAo bRhada che, paDAvazyaka patranI, atyaMta nibIDa ghaTA che. jinezvara0 (4) temAM lIna sAdhu pakSIo, niraMtara tene seve che; kevala dhArI sarva sarva, sugaMdhI puSpa tenA che. anupama muktinA mevA, sumadhura phaLa tenAM che - paMca mahAvrata jaLathIe, sadA siMcita sicita che. jinezvara0 (6) paMcAcAra rasakasathI, ajaba phALe kuLe te che; zIla taNa vA kavacathI, suMdara surakSita tehI che. jinezvara0 (7) samiti gupti mAtAo, sadA dekharekha rAkhe che mukti pipAsu pArthIike, tenI chAyAmAM bese che. jinezvara0 (8) traNe kALe abAdhita te, apratihata anupama che. sadA hitakara kSemakara, sevaka vAMchita pUraka che. jinezvara. (9) nemi lAvazya sUrIzvarajI, trikaraNa ge seve che, dakSa suzIla ane AtmA, bhavabhava te dharma cAhe che. jinezvara0 (10 -
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhamya vicAra 15 - - - = dhamya vicAra ? lekhaka-upAdhyAya zrI siddhimunijI ma. (gatAMka pRSTha 355 thI anusaMdhAna ) (10) sau kaI jANe che ke, tame zANuM ane suzIla che, paNa udAra hAvAne dekhAva nA karatAM. sajjanene te zuM pasaMda nathI ! nA, teo udAratAne sarvaguNemAM agrasthAna Ape che. te pachI Ama zA mATe ! tame udAra dekhAva che paraMtu sAcI rIte tame udAra nahi, paNa yAnAM abhimAnI che. yaza na phelAto hoya to amane ema lAge che ke, tame eka pAI paNa kharcavA taiyAra nathI. tamArAM badhAM dAna tapAsI ye yaza na maLe ema hoya tyAM tame kadi dekhAyAM che ! yaza maLavAnI AzA na hoya tyAM tame ghaNuya AvazyaktA hoya chatAM hAtha laMbAo cho? tamArA dAnamAM vivekanuM to nAmanizAnaja nathI, paNa e ochA zokanI vAta kadAca gaNAya. emAM dhana nAza thayuM ke tene durUpayegA thaye eTaluMja, paNa yaza na maLe to devuM ja nahi, e hRdayanI nAzakAraka abhimAna vRtti. yogyanA prati tamAre bhAre anyAya ! AvI tucchatA jabara adha:pAta kare che. yaza bhale maLe, paNa tenI Ama abhilASA zA mATe joIe. tamArAM dAnemAM taLIye "vAhavAha" sivAya kAMIpaNa rahetuM nathI. viveka vagaranA dAtAmAM te "kAktAlIya nyAye satkala denArUM paNa kAMI devAI jAya ane audAryavRttithI lAbha paNa maLI jAya. yazanI abhilASAthI karAyelAM dAnamAM yaza sivAya zuM maLavAnuM hoya? pAralaukika lAbha cheDe ghaNe paNa emAM na maLe te navAI nathI. tamArA yazanuM vAtAvaraNa phelAvI zake evA bhATa jevA pAmarene tame jevI vRttithI Apo cho tevuMja tamAre meLavavAnuM che. supAtradAnamAM paNa ghaNI ja gatAgama rAkhavAnI jarUrIAta paDe che. tyAM kadAca tevI gatAgama ochI hoya to pAlave, paNa yazanI vRtti te sarvathA na ja pAlave. lekhakee, kavioe ane yAva6 saMtoe paNa zrImatI anupamAdenA ghaNAya yaza lakhe che, gAya che ane abhinaMdo che. teNIe kadi yazanI abhilASA karI hatI ? AtmArthanI abhilASAthI karAyelA dAnamAM sahaja e ugI nIkaLe che. enA ekalAnA vAvetaramAM pazu jIvana nirvAhe nahi ke manuSya jIvana. manuSya jIvananA sAphalya mATe te vivekapUrvaka niSkAmavRttithI audAryanuM umadA vAvetara karo ane "anupamA'nI mAphaka anupama bane. cAlu
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainadharma vikAsa, mokSa pAne ke upAya. lekhaka-jaina bhikSu ( bhadrAnaMdavijayajI ) ( aMka 11 pRSTha 331 thI anusaMdhAna) zraddhAnaM paramArthAnAmAptAgama tapobhRtAma / trimUDhA poDha maSTAGga samyagdarzanamasmayam // yathArtha (sacce) deva, zAstra aura gurUaukA ATha aGga sahita tIna mUDhatA aura ATha mada rahita zraddhAna karanA-vizvAsa karanA--samyagdarzana kahalAtA hai, yathArtha deva vahI hai ki jo vItarAga ho, sarvajJa ho aura hitopadezI ho jisakI AtmA se sarva duHkho kA mUla kAraNa rAga aura dveSarupa zatru naSTa ho cUke ho use vItarAga kahate haiM / saMsAra ke saba padArtho ko eka sAtha spaSTa jAnate ho unhe 'sarvajJa' kahate haiM aura sabake hita kA upadeza deve sohI 'hitopadezI' kahalAte hai evaM saccA deva zuddha svarUpa ko prApta kara cuke haiM isa lie ve bhakSya haiM jaisA svarUpa unakA hai vaisA hI merA hai, ataH unakA zraddhAna karanA Avazyaka hai| yathArtha zAstroM se zudhdha svarUpa prApta karane ke upAyoM kA jJAna hotA hai, kintu jo zAstra sacce deva ke dvArA kahe gaye hoM, jinakI yuktiyoM akATaya hai, jinameM pratyakSa anumAna Adi ki bhI pramANa se bAdhA nahI AtI ho aura jo loka kalyANa kI dRSTi se racita ho unheM 'yathArthazAstra' kahate hai isaliye unakA zraddhAna karanA Avazyaka hai. aura scc| gurU jo kaSAya aura viSaya vAsanA se rahita ho evaM mamatA rahita ho aura zuddha Atma svarUpa ko prApta karAnevAle upAyo ko kAryarUpame pariNata aura kaMcana aura kAminIyA ke tyAgI ho pAMca indriyoM ke viSayoM meM jinakA mana Asakta na ho, sattva ke jAnakAra ho vaise zuddha gurU kahalAte hai inako bhaHkSya para zraddhAna karanA paramAvazyakatA hai AtmavikAsa ke liye ye zuddha deva, gurU aura zAstra para tulanAtmaka dRSTi se vivekapUrvaka dRDha vizvAsa karanA cAhie aura bhI samyagdarzana kA tIsarA svarUpa yaha bhI hai ki ' tattvArtha zrInaM samyagdarzanaM ' arthAt tattvopara zraddhA karanA ye tatva nAva hai jIva, ajIva, puNya, pApa, Azraya, saMvara, nirjarA, baMdha aura mokSa hai ina nava tattvo kA navatattvaprakaraNAdise paripUrNa jJAna kara ke tad rUpa dRDha zraddhA karanA hai. sabhyagdarzana vinA kisI bhI kArya kI siddhi nahI ho sakatI. utarAdhyayana aMga meM kahA hai ki daMsaNa bhaTTo bhaThTho daMsaNa bhadassa natthi nivANaM caraNa rahiyA sijati, daMsaNa rahiyA na sijati, arthAt darzana se bhraSTa huA mokSa nahI prApta kara sakatA hai cAritra ke vinA siddhi ho sakatI hai paraMtu darzanake vinA nahI ho sakatI hai zraddhAvAn manuSya ko koI vastu durlabha nahI hai kintu andha zraddhA evaM dRSTI rAga na honA cAhie isa avasthA ko mithyAtva kahate hai, basa vistAra ke bhayase yahAMpara itanAhI saMkSepa se vivecana kara samApta karatA hU~.
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ mUrtipUjAnA virodhamAM. mUrtipUjAnA virodhamAM..." (gatAMka pRSTha 357 thI anusaMdhAna ) lekhaka- muni nyAyavijayajI. (amadAvAda) Aja vastuno saMkSepamAM ullekha Avazyaka niryuktimAM zrata kevI AcArya bhagavAna zrIbhadrabAhasvAmi ane tenI TIkAmAM suprasiddha AcArya zrIharibhadrasUrijI paNa kare che. arthAt yugAdIzvara bhagavAna rASabhadevajInA dIkSAkAla pachIthI stupa pUjAarcanA cAluja che. AvI ja rIte bhagavAna zrISabhadevajInA pautra mikumAra ane vinami kumAranI bhagavAna uparanI bhakti jaI prasanna thayela dharaNendra temane vidyAo Ape che; svataMtra rAjya sthapAve che. ane temane bhalAmaNa kare che ke A vidyAenA pratApathI keI akArya na karaze. temaja nIce kahyA mujabanAM kAryo karavAthI paNa vidyAo jatI rahe che, mATe te na karaze. jyAM kayAM kAryo tene ullekha AcArya zrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAja nIce pramANe jaNAve che. jinAnAMjinacaityAnAM tathAcaramavamaNAM pratimApratipannAnA, sarveSAM cA'nagAriNAm // 1 // parAbhavalaMghanaMca, yekariSyanti durmadAH vidyAstyakSanti tAnsadyaH kRtaalsyaanivshriyH|| 2 // bhAvArtha-junavarendra, janacaitya-maMdira carama zarIrI ane pratisAdhArI sAdhuone je parAbhava ane ullaMghana (AzAtanA-avinaya-avajJA-teo dhyAnamAM hoya to temanA uparathI cAlyA javuM) vagere je kAMI paNa kaI abhimAnI madAMdha karaze, tenI vidyAo ALasu purUSanI lamInI mAphaka tene choDIne cAlI jaze. - noTa-musalamAna paNa mUrtipUjaka che. A mArA kathanamAM huM nIcenuM pramANa rajI kare che, jethI taTastha vAMcake samajI zakaze ke musalamAne mUrtipUjAno virodha karavA chatAMye kevA mUrti pUjaka che? ubhASAmAM "ahadIsa nAmanuM eka akhabAra pragaTa thAya che. temAM 1946 nA me mAsanI 9mI tArIkhanA aMkamAM mAlavI sanAullAkhAe "ekezvara pUjA AnuM nAma? e zIrSaka lekhamAM pitAnA vicAro nIcenA zabdomAM varNavyA che. ApaNu musilamo kabara parastI, pIra parastI, kavvama parastI, majahaba parastImAM ene kAda (zraddhA) rAkhe che, e jANItI vAta che. arthAta ApaNe muslImo allAhane vAhidalAzarIka (eka eva tathA advitIya) mAnanArA ekezvaravAdI hevA chatAM, muslima
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ jana dharma vikAsa " arthAta te samaye paNa jInevarendra ane jIna cetyanI AzAtanA avinaya mahAna pApa rUpa gaNAtuM, jyAre sthAnika mALi saMpradAyamAM A zikSaNa ja nathI maLatuM. A saMskAra nathI maLatA. temane mATe te AvuM suMdara maulIka sAhitya paNa aspRzya ja rahe che. arthAta jaina saMskRtithI temane vaMcita ja rahevuM paDyuM che. AgaLa eka hitepadeza ApatAM lakhe che. . sAtmastrIkaMhaniSyanti, yenaraM ye'picasrIyam - ramayiSyantyanicchattI, vidyAratakSyantitAn kSaNAt . ke sarasa upadeza che. sujJa vAcake uparanA lekethI samajI zakaze ke jainadharmamAM janavarendranI mUrti tenI pUjA kAMI Aja kAlanI nathI. temaja tenuM mahatva mAhabhya paNa ghaNuM ja che. - A sivAya sthAnaka mArga samAje mUrti pUjAnA ekAnta virodhI Agraha nA pariNAme jana dharmanA mUlabhUta siddhAntasyAdvAda, anekAntavAtavAdanI paNa avahelanA ja karI che. syAdvAdanA hArdane jANakAra keIpaNa sujJa ekAnta mUrtino ke tenI pUjAne virodha karI zake ja nahi. AvI rIte jANI joIne ko tathA darzAhomAM temanI parastiza karavAne zA kAraNathI jAya che? kai ajamera jAya che te koI pAka pATaNa jAya che ane koI zeragaDha jAya che te kaI dhokala padhAre che. keI kabane namana kare che, te keIdagaMha samakSa sASTAMga praNapAta (sajIdA) kare che. koI kabrane cuMbana vaDe ATha kare che te kaI kabra upara dIpaka pragaTAve che. kaI majAra upara phUla caDhAve che te kaI tenI pAsethI pitAnA gunAhAnI muAphI mAMgatA jovAmAM AvyA kare che." A lekhanA lekhaka melavI sAhaba musalamAnanA eka peTabheda vAhabI saMpradAyanA che. teo bIjA musalamAnone kAphira kahe che; jyAre bIjA musalamAne vAhIone musalamAna ja nathI mAnatA. musalamAnamAM mUrtipUjA hatI, ane mUrtipUjAnI judI judI vidhio vidhAno paNa nimna pustakamAM che. musalamAnI mUrtipUjA ane tenI vidhi jANavA IcchanArAoe A graMtho jarUra joI javA jevA che. Pagan Survivals in Mohammedan Civilisacion by Edward Wester mack, Herklot's islan in indid. za Indian islam by Murray T. Titus. Fh. D. D.D. (Thakkara nAraNajI visanajI e lakhela jortiliMga somanAthanI mUrti lekha) Adi graMtho jevA. bhArata varSamAM mUrti pUjA kAMI navIna nathI. jaina dharmanI daSTie te A saMsAramAM anAdikAlathI mUrtipUjA pracalita che. ane sthAnika mAgio paNa zAzvata mUrtio che ema te mAne che. paraMtu hinduomAM prAcInakALathI mUrtipUjA che ja ema nIcenA lekhathI spaSTa jaNAI Avaze. emAM te koI paNa prakAranI zaMkA che ja nahiM. bhArata varSamAM hinduo dvArA zivaliMga pUjA vidhi atyaMta prAcInakALathI thato Avyo che. ane atyAre siMdhu
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19 mUrtipUjAnA virodhamAM. vetAMbara jaina dharmamAM mUrti pUjAnuM vidhAna che. paraMtu amuka guNasthAnaka sudhI ja, pachI darzananuM vidhAna che. ane tyAra pachI UMcI hade pahoMcelA jIva mATe paNa amuka maryAdA mukI che. arthAt syAdvAdanA siddhAntanukula ja tenuM pratipAdana che. jemake pauSadhadhArI zrAvaka darzana kare, te pUjana na kare. evI ja rIte sAdhuo mATe paNa amuka vidhAna che. jyAre sthA saMpradAye bAlajIthI mAMDIne ucca keTInA sAdhune mATe paNa ekaja niyama banAvyo che. pariNAma e AvyuM ke mukhethI jIna-mUrtinI pUjAne virodha karavA chatAMye aneka mithyatvI deva devInI upAsanA vadhI, gurUonI samAdhi ane pAdukAo vadhI, temaja sthA. sAdhuomAM paNa eka yA bIjI rIte mUrti upAsanA AvI gaI che. eTale eka mUrtipUjAnA virodha sAthe bIjA ghaNA virodhe upasthita thayA che. ane ene parihAra the azakaya thaI gayo che. pariNAme janazAsanamAM pitAne mAnavA chatAMye jInAjJAne khulle bhaMga karI rahyA che. A badhuM lakSamAM laI sthA. samAjanA hitaiSI, satyapremI mahAnubhAvonI pharaja che ke samAjane satyamArga upadeze. antamAM A lekha sadabhAvanAthI prerAIne ja lakhyo che. sthA. samAjanA mahAnubhAvo mArA Azaya ane sadabhAvanA lakSyamAM laI satyamAge vaLe, e zubhecchA pUrvaka viramuM chuM. muanajodha" nAmaka prAcIna sthAnamAM je vizALatama prAcIna nagaranA avazeSo maLI AvyA che, te avazeSomAM zivaliMga paNa vidyamAna hovAthI ane e nagaranA astitvanA samayane AjathI lagabhaga ATha hajAra varSa jeTaluM purAtana mAnavAmAM Avela hovAthI, e ghaTanA zivalIMga pUjAnI prAcInatAne nirvivAda siddha karI rahI che. eja pramANe arabastAnamAM paNa prAcInakALathI zivaliMga mUrti temaja anyAnya devonI mAnavAkRti mUrtionI pUjAno vidhi, islAma tathA muhammada payagaMbaranA AgamananA samaya paryata cAlato Avelo hAine vidyAmAna hatuM. e satya sthiti te muralImenA graMthomAM paNa vistArapUrvaka varNavAyelI che, eTale e mATe anya pramANenI AvazyakatA cheja nahiM. "IslAmanA AgamananA pUrve arabastAnane mUrtipUjaka araba samAja saMpUrNa sabhya hAIne hindu samAja jevo hato. ane potAnI utkRSTa hindu saMskRti dharAvato hato. mAtra eTaluM ja nahi paNa ema kahevAya che ke atyAranA samayamAM paNa arabastAnanA eka viziSTa pradezamAM eka evo araba mAnava samAja astitva dharAve che, ke jeNe atyAra sudhI islAmanA saMparkathI alipta rahIne, pitAnA prAcIna pratimA pUjana yukta dharmane ja avicaLa rAkhe che. ane potAnI dhArmika tathA sAmAjIka svataMtratAne leza mAtra lopa thavA dIdho nathI. ( tiliMga somanAthanI mUrti, ThAkura nAraNajI visanajI gujarAtInI atihAsika pUrti lekhAMka cho.) sthAnaka mAgI mumukSamahAnubhAvo A vAMcI vicArI satya samaje. ane satya svIkAre eTalA mATe ja A lekha raju karyo che.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenadharma vikAsa maMdAkrAntA. (rayathita munI vinayavIjya-AMtraulI) jene dekhI zrata ghara bahu, pUrvanAM yAda Ave. jenA pratye sakla janatA, mAna moTuM dharAve. nAme jenAM niyama dharatAM, dalaDAM vikasAve. evA surI valabha caraNe, huM namupUrNa bhAve. je bhAnunAM kiraNa jagamAM, brahyA che je tape che. je tejethI hadaya saghaLAM, divyatAe dIpe che. jyoti jenI agaNa bhavanAM, aMdhakAra hare che. evA surI valabha caraNe, citta mArU Thare che. siddhatimAM sura gurU sama, bhava sarve kahe che. je bhAvamAM parama padanI, zAMti sa rahe che. cite jene ahara nizA, nyAya zAstro rame che. evA surI valabha caraNe, ziSya preme name che. pAvyuM jene kaThINa tapa te, naiSThika brahmacarya. dhA dile vipata vakhate, zastra dharmajJa pairya. phelAvyA che vijaya vijaye, virano dharma bhAva evA surI valabha caraNe, sevavA thAya hAva. dipAvyuM che vaNika kuLane, varSa muni zazAMka. IcchA devI jananI dIpavyAM, tAta zrI dIpacaMda tArI janmI vaTapura bhUmi, vaibhava mehatyAgI. evA surI valabha caraNane, banyo chuM huM rAgI. jenA jJAne nipuNa guru che, vijayAnaMda surI.. vidyA bhaNuM caturvidhane, vIra zAstrIya purI. zobhAvyuM che paramapada, AcAryazrI AcArya jeNe evA surI valabha caraNe, nIrakhuM nitya nayaNe udhAryA che adhama manu, meha manse bharelAM. deza deza vicarI praNaye, tApa traNe tapelA. badhA dharmo nirbhaya paNe, satya paMjAba deze. evA surI valabha gurUnA guNa gAu vizeLe. (6)
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ sevA dharmanuM satya svarUpa. vANImAM che madhura mRdutA; hiMga sahune banAve. A deze che vimaLa draDhatA, karma badhe haThAve. AkarSe che aDaga tapasyA, dhAra sudhA vahetI. evA surI valabha caraNe, sthira vRtti rahetI. kApa mahArAM kilamIza, prabhu dAsane dAsa huM chuM. vistArIne prabhumaya prabhutA, dile e cahuM chuM. Avyo zaraNe vinaya vinaye, mugdha bhAve karIne. rAkho nitye najara samaye, sneha Ure dharIne. sevA dharmanuM satya svarUpa lekhaka munirAja zrI premavImaLajI mahArAja (mu. kayA rAjaputAnA) sevA dharmane zAstrakAra mahArAjAoe durlabha manAvela che. e vastu saMpUrNa satya che. paraMtu sAthe e paNa jaNAvela che ke e sevA dharmane sadu5yoga karanAra manuSya ja phakta saMpUrNa sukhane pAmI zake che. durAcArI durjananI sevA karavI e vastu je uttama manAya te sadAcArI ane saddaguNa manuSyanI kiMmata paNa zuM che? e prazna avazya upasthita thavA pAmaze. e bInA je zreSThapaNe samajAI jAya te Aje svAthI manuSya sevA dhamane durUpayoga karavA taiyAra banela che te kadApI banavA pAme nahi. phakta saMsAraneja sarva zreSTha samajI sadAkAla e asAra saMsAranuM saMpUrNa sevana rAcImAcIne tIvrapaNe karanArAo, vinA lAyakAte anya manuSyo pAse sevA-cAkarI karAvavAnuM che, ane tethI te nivivekI manuSyane kaI vicArazIla vyakti sadAcAra ane saMyamanA zatru svarUpe mAnavA taiyAra thAya, to temAM beTuM zuM che? yAda rAkhavAnI jarUra che ke garIba ane nirAdhAra pratye dayA-anukaMpAbuddhi pradAvI yathAzaya sahAyarUpa thavuM e vastune jema jema zAstrakAroe anuMkaMpAdAna manAvela che, tema sAthe sucArItra saMpanna munirAjonI sevA-bhakti karavI te vastune paNa sapAtra dAna svarUpeja samajAvela che. A anukaMpAdAna ane supAtra dAna vacce rahela taphAvata samajAvatAM dAna ka5duma graMthamAM jaNAve che ke - abhayadAnaM supattadAnaM, aNukaMpA uciyakittiya dANaMca, dohiMpi mukakho bhaNio, sinnivi bhogAI Ayinti. artha-dAna pAMca prakAranAM che. abhayadAna-supAtradAna-anukaMpAdAna-ucItadAna ane kIrtidAna, temAM prathamanAM bedAna mekSa gati denAra che. ane bAkInAM
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ jena dharma vikAsa. traNa dAna saMsArI bhego denAra che. A pramANe A kanuM rahasya samajanAra jarUra samajI zake tema che ke prathamanAM bedAna paikI supAtra dAna mekSa gatine denAra thAya che, tyAre bAkInAM traNa dAna paikI anukaMpAdAna e saMsAranAMja bhega sAdhana prApta karAvanAra che. ane tethI saMsArane saMtAparUpa samajanArAo mATe supAtra dAna ja zreSTha kalyANakArI che. sAdhu munIrAjene supAtra svarUpe zA kAraNe svIkAravAmAM Avela che te bInAnuM yathArtha svarUpa je samajavAmAM Ave, te Aje sAdhu munIrAjenI sarakhAmaNa halkA ane tuccha manuSya sAthe avivekI manuSya karavA tatpara bane che, te kadApI saMbhave nahi ja. siMdura prakaraNa graMtha zrI semaprabhAcArya mahArAjA pharamAve che ke - pitAmAtA bhrAtA, priyasahacari sUnu nivaTTaH, suhatsvAmi mAdya, skaribhaTarathAzvaparikaraH, nimajja taM jaMtuM, naraka kuhare rakSitu malaM, gurordhamA'dharme, prakaTa na parAtkopi na paraH artha-pitA, mAtA, badhu, hAlI patni, putra, saMbaMdhI ke svAmI tathA bhaTarathaghaDA vigere parIvAra, jIvone puNya pApa vigere samajAvI naraka gatithI bacAvavAne zakitamAna thaI zaktA nathI. paraMtu eka gurU mahArAja ne dharma ane adharmanuM svarUpa prakaTa rItIe samajAvI zake che. te sivAya kaI zaktimAna nathI.. vinA gurubhyo guNaniradhIbhyo, jANAti dharma na vicakSaNo'pi; ....: AkarNa dIrghA jvala locano'pi, dIpaM pazyati nAMdhakAre. ' artha-guNanidhI gurU mahArAja vinA vicakSaNa manuSya paNa dharma vastune jANI zakatuM nathI, jemake moTI ane ujavela AMkhevAle manuSya divA vinA aMdhakAramAM paNa dekhI zakato nathI. , , thathA vIvA nijha, mUke vA vinati, " tathA guNa jatAM vidya, puSiA chati. artha-jema jamIna khodavAnA sAdhanathI khodanAra manuSya pAtAlanuM pANuM pivA samartha bane che. tema gurU mahArAjanI sevA karanAra manuSya gurU mahArAja pAsethI jJAna prApta kare che. ekamevAkSaraM yastu, guruH ziSyaM prabodhayet, * pRthivyAM nAsti tat dravyaM, yaddatvA cAnRNI bhavet. artha-je gurU mahArAja ziSyane eka paNa akSarane upadeza kare che tene
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI pArzvanAtha aSTottara. 23 badalo vALavA mATe jagatamAM evuM kaI paNa dravya nathI ke je ApIne ziSya rUNa mukta thaI zake. A lekenuM rahasya samajanAra manuSya suMdara rItI e samajI zake tema che ke, gurU mahArAja ke je sAdhu munIrAjanA svarUpamAM che te koI sAmAnya manuSya nathI ja. paraMtu jagatanA jIvananuM parama kalyANa karanAra zreSTha vyakti che. putra sArI dunIyAnI sevA karavA zaktimAna hoya paraMtu mAtA pItAne upakAra mAnavA sAthe, eja mAtA pItA pratye pUjya bhAva darzAvI pote sevA-bhaktinI upekSA karavAnuM pasaMda kare che, te putra kharekhara patthara tulya manAya che. atyaMta kaSTa sahana karI mAtA pItA vAtsalya bhAvathI putranuM poSaNa karavA chatAMya, eja putra bevaphA banavAnuM yogya mAne te, te putrane jagata eka putaputra tarIke pichANe, temAM Azcarya zuM che? eja pramANe TADha-taDake-bhUkha tarasAdi aneka parISaha sahana karI, jagatanA manuSyane dharmopadeza suNAvavAnI prabala AkAMkSAo sevanAra sAdhu munIrAje pAse, emanA apUrva upakAranA badalAmAM sevA-cAkarI karAvavA IcchavuM, te kharekhara svajAtine satyAnAzane paMthe mUkavA barAbara che. te aMge upadezazataka nAme graMthamAM rajA-zatakamAM pharamAve che ke mAtApitRbhyAmapi janmadAbhyAM, jJAnapragho'sau gururanyaeva; duSkarma mUlaM kriyateyadAbhyAM, tadaiva muktayeguruNA zarIram. artha-janma denAra mAtApItAthI paNa jJAna denAra gurUnI kiMmata vadhu che. je zarIra duSkarmo karAvanAra che te phakta mAtA pitAthI ja baneluM che, duSkarma karAvanAra zarIrane paNa gurU mahArAja mekSanA kAraNarUpa banAve che eTale ke gurUja mokSa pamADI zake che. te - apUrNa "zrI pArzvanAthajI aSTottarasayanAmASTaka (racayitA-durlabhajI gulAbacaMda mahetA, vaLA) (savaiyA-ekatriza) kezarIAi, kurkaTezvara, kalikuMDa, kAparaDA, nAma, kAzI, kuMDalapura, kaI karahaDA, kalyANa, praNAma; kekA, kaMkaNa khehAmaMDana, khAmaNA gupta, girUA, nAma, geDI, gAlavIA, gaMbhIra, dhRtakalola, ghIyA, praNAma. ' ' 1
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 34 jaina dharma vikAsa. ciMtAmaNi, cArUpama Dana, ceUNu, jagavalama, prabhu nAma, jazeAdharA, joTavA, jaghaDIyA, jagannAthapurI, jina praNAma, jIrAvalA, TAMkalA, DAhalA, DAsalA, tIvarI, jina nAma, dolatI, doDIyA, dAdA, navakhaMDA, navalakhA, praNAma. navasArI, navA, navapadhruva, nAgakSNA, nAkeADA, nAma, naroDA, navanidhi, padmavIA, puSkarAvRtta, pepsInA, praNAma, paMcAsarA, pAsalI A, pAlI, pArzva kledhi, khalejA nAma, adrikadAra, bhaTevA, bhAbhA, bhadrezvara, jinarAja praNAma, bhIlaDIyA, bhIDabhaMjana, muharI, muMDevA, meDherA, nAma, manaMvAMchita, mahAdeva, maneAratha, kalpadruma, magasIjI, praNAma, manara'jita, mahimapurAjina, manameAhana, manarajanaM, nAma, rAvaNu, rUdbhavo, rANakapura, leATANA, ledravA, praNAma. laDhaNA, vahI, vADI, vakANA, valI vijayaciMtAmaNi nAma, zAmaLA, samInA, segaTiA, sametazikhara, jinarAja praNAma, sahasrA, saMhasrakuTa, sAMkaLA, sAMvalA, sudhadaMtI, nAma, surajama DaNu, sAmaciMtAmaNi, sukhasAgara, sesalI, praNAma. * 3 5 samajjA, samerIyA, sthaMbhana, sesaNA, svayaMbhU nAma, sulatAnA, serIsarAjina, sakhezvara, amIMjarA, praNAma, ajAharA ahichAtrAsvAmI, aMtarikSa, evAti, nAma, upasatura, pArzva prabhunA, aSTottarasaya nAma, praNAma. janma kalyANuka pAsa dasama dina, vidhi sahita ArAdhe jeha, jarUra samAdhi maraNe jAtA, parabhava sudhAre bhAvi te, OM hI pArzvanAthAya nama: nA, aSTottara saya jApa prabhAta, aharniza gaNutA jeDa vijana, rAga sAga nAse vyAghAta. uddha adhakhaLatA, pannagane, Akhara samaya dai navakAra, ogaNIsattANuM vikramamAM, apavAne e jagadAdhAra, pragaTa prabhAvI pArzvanAthanI, khuthI uddharatA e nAma, mULa nAyaka vaLA jina mandira,kartI durlabhadAsapraNAma. nATa--1 vaLA gAmanA derAsarajImAM mULanAyakajI zrI pArzvanAtha bhagavAna che. . 7
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ sa'sAra citAra ane muktinA sukha. saMsAra citAra ane muktinA sukha. lekhakaH----muni rAmavijayajI (A. vijayanemisUrIzvarajInA praziSya) (jhera gayA ne vera gayA vaLI kALA kera gayA karanAra. e rAga) bhImA aTavI nAme jaMgala, saMsAra vananI upamA joya. madhyasthAne nagarI sArI, vAsabhuvana nAme te kAya. karma pariNAmi maMDalika rAjA, rAja kare che lIlA vizeSa. haya gaya rathane pAyadaLa sArUM, mithyAtvAdi cAra reza. sukha duHkha leAktA karma pramANe,zAtA azAtA udaya vipAka. madhu lisathI khaDu,nI dhArA, cATatA sukhadukha dhare aneka mRgayA khele vakra azvathI, medha na lIdheA kalA viveka. pracaMDa vege bhIma aTavImAM, bhUleA bhame che ekA eka. kSudhA tRSA udaya azAtA, madhyAhnakAle du:kha apAra. nirjana jaMgala vanacArInuM, gaja vAghAnA ghaNA pracAra. vaDa vRkSanI vaDavAI jhAle, vakra azvanI gati ajama. du:khanA darIyA kalleAla caDIyA, kama taNI hAlatA gajaba. punya pasAye AyuSya dArI, sAMdhe geApALa mUrkha pAMca, rUkhaDa lakhamaNu rAjo lAjo, mAnA Ave nAvI AMca. alyA murkha kayAMthI AvyA, rAMDanA akkala nathI lagAra. roTalA maracu pANI ApyuM, hAtha senAnA jIbha kuThAra. sparzI rasa gaMdha varNa zabdo, pAMca viSayA pAMca murakhA mAna. Ape zAtA vipAka azAtA, adhyAtama gItAe gAna. rAjA punaH jIvana pAmyA, Ana Mda ullasyA hRdaya meAjhAra. ghaNuM ghaNuM vinave namrapaNAe, padhArajo ama rAja darabAra. eka dina pAMce maLI sidhAve, DAMgA pAMce ekeke hAtha. zahera vyavahArA nagarA nIti, alpa nahiM che gati vinAtha... aMdara sarakhA mAnava jAti, dekhA bhaiyA puccha vihIna. lahiyA lakhatAM kalame aTake, vagara paisAnuM nATaka tAna. kAMThe kAMThe rAjA bhALe, ghara khatAvA bhare khajhAra. roTalA ApI jIvana ApyuM, nahiMtara jotA yama darakhAra. rAjA Ape zAMtibhuvane, IMdro jevA khAnapAna vaLI mIThA mevA, nAmaja letAM nAve pAra. AsanasAra. apUrNa 25 (1) (2) E (4) (5)
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainadharma vikAsa. ahaMta darzana ane Izvara. lekhakaH maNIzaMkara kALIdAsa vaidyazAstrI. (jAmanagara) bhAratanA sarva darzanene maulika tarIke je pazcimanI prajA svIkAre che, te tenuM maulikatva e Izvara, jIva ane karma A traNe tanuM gaMbhIra tatvajJAna che. IzvarAdi jevuM eka mahAna tatva che, ema eka cArvAka sivAya jagatanA sarva dazane svIkAre che. ane koI paNa dezanuM tattva zAstra Izvara tatvane svIkAravAmAM saMmata na hoya te, bhAratIya darzanazAstra tene nAstika gaNaze. - nAstika zabda prayoga Aje vAstavika rIte thatuM nathI. paNa bhAratanA sarva dazane pitAnAthI bIjA dazanenA upAsakene nAstika agara te tevAja arthasUcaka zabdathI saMbaMdhe che. arhat darzana viSe vicAra karIye te temAM paNa Izvaratattvane svIkAra karavAmAM Avyo che. at darzana Izvaratatvane e suMdara nirNaya Ape che ke te buddhi grAhA paNa thaI zake che. chatAM vaidika saMpradAyamAM jenene nAstika tarIke mAnavAmAM AvyA che. te kaI daSTie haze te kalpI zaktA nathI. vaidika saMpradAyamAM nAstikanI vyAkhyA karatAM jaNAve che ke nAsto veda nivedanI niMdA karanAra nAstika che, A daSTie te bauddha darzana paNa nAstika gaNI zakAze. kAraNake bauddha darzana ane jaina darzana bane e vaidika hiMsA prAdhAnya, ane sAvadha pravRtti prAdhAnya karmamArga sAthe nyAyapUrvakane siddhAMtika virodha karyo che. teTalA ja vicArathI je jaina darzana pratye temane kaTAkSa hoya te amAre vaidika parivArane smaraNa karAvavuM raheze ke, nivRtti prAdhAnya tattvajJAnane sAyaka upaniSadee paNa vaidika kriyA zunya ane hiMsA prAdhAnya karmakAMDa sAme baLave pikAryo che. eTaluM ja nahi paNa pUrva mimAMsakonAM karma ajIrNanI cikitsA teja uttara mimAMsA che. ema jo tame svIkAra kare te arhat darzanane nAstika kahevA pUrve tamAre vicAra karavAno raheze. anya darzanenI IzvaranA astitva mATenI mAnyatA A daSTie paDatuM anaMta vizva je vidhavidha kalA ane azvaryathI bharapura che. temaja AkAza ane temAM vilasI rahelA graha nakSatrAdi sUrya, caMdra, pRthvI, pANI, pavana, pazu pakSI AdinI vividhatA vigerenuM nATaka jotAM A sala vizvane keI unna karanAra che. ane A sakala vizvanuM saMcAlana paNa teja sattA karI rahela che. AvI eka sAmAnya mAnyatA Aje sau koI mAne che. A sarvano keI paNa vidhAtA-sRSTA che. ane je sRSTA che teja Izvara che. bhale ApaNe tene pratyakSa joI zaktA nathI. chatAMya A tamAma saMcAlana kara
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ arhuta darzana ane izvara. 20 nAra izvaraneja kahela che. A mAnyatA kevaLa ekalI hiMdu samAjanI nathI. paNu hiMdu samAjanI A mAnyatAmAM khrIstI, yAhudIo, islAmI Adi sau kAI pAtAnI saMmati Ape che. ane AvA sRSTinA upanna karanAraneja izvara tarIke svIkAre che. nyAya darzana ane izvara bhUtakAlamAM bhAratIya darzano aneka yuktipUrvaka izvarakatttavAdane dRDha karatA hatA. ane gautama muni nyAya darzanakAra e izvarakartAvAdanA mahAna upAsaka ane poSaka mAnavAmAM AvyA che. nyAyadarzIna Adi izvaratattvane teo e rIte svIkAra kare che ke A viSe nyAyadarzana mATe bhASA jaNAve che ke vivAda padabhUtam mubhUdharAdi buddhimadvidheyam yato nimittA dhAnAtma lAbham yada nimittA dhAnAtma lAbham tada buddhimadavidheyam yathA maMdiram tathA punaretat tena tathA pRthvI, pANI, parvata vigere kArya padArtha che. nimitta vaza e utpana thAya che. nimittane lIdhe te utpanna thAya eTale tene kAI eka rDA hAvA joIe. dAkhalA tarIke madira laiye, tA ma MdiranA nirmANa karanAra koi buddhimAna haze ema svIkAra kayA vinA cAlI zake nahi. eja pramANe pRthvI, parvata vigerenA eka buddhimAna suSTi karyAM che, ema svIkAravuM paDaze. ahiM nyAya darzanane anukuLa zakaramizra eka evI dalIla muke che ke evaM karmApi kAryamapizvare liMga tathA hiM, kSityAdikaM sakartRtvaM kAryatnAt ghaTavaditi ghaDA eka kArya che ( padAtha che). kuMbhAra tenA rtA che. eja pramANe sRSTi vigere kArya padArtha che. tenA paNa kartA eka izvara che. ahiM ApaNe sRSTikartRtva viSe nirNaya karavA dhAratA nathI paNa izvarattva tattva viSenA nirNaya karavAnA che. paNa nyAyadarzIna izvaratattvane sRSTi kartA rUpa je sattA tene izvara mAne che e niSka che. nyAyadarzInanI mAnyatA pramANe parvata, pRthvI Adi kAyA~ padArtho che, ane te sAvayava che. arthAt nAnA nAnA paramANuonuM te skulasvarUpa che. ane hareka paramANuM acetana che. tethI tenA sayAjaka eka cetanapUrNa buddhimAna kAi kartA jarUra hovA jAie. AvA buddhimAna ne ja izvara tarIke nyAyana svIkAre che zAMkaravedAMta ane izvara zAMkaravedAMta darzana e paNu bhArata varSanuM tattva darzana che. vidvAnAmAM ane pazcimanA tattvajJAmAM vedAMta dananI sArI pratiSThA che. bhArata varSamAM zaMkarAcAryajInA siddhAMtane adveta siddhAMta athavA kevaladvaitavAda kahe che. tyAre zaMkarAcAryajInA virAdhIo, rAmanuja temaja vallabhAcArya vigere zaMkarAcAryajInA A siddhAMtane mAyAvAda kahe che. game tema te AcAryanI parasparanI virUddha mAnyatAo hAya, ApaNe te mAtra zAMkara vedAMtanI dRSTie izvara tattva viSenI mAnyatA kevI che, teja mAtra jovAnuM che. apUrNa .
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainadharma vikAsa. rAdhanapuranI varakhaDInI prA cI na tA. lekhaka-lakSmIcaMda premacaMda. A pratiSThA thaI gayAne keTaleka kALa vyatita thayA bhAda tharapArakarane pradeza yavananA kAbu taLe AvatA kadAca yavane jina bIMba para prahAra kare tevI dahestathI prabhAvika pratimAne guptapaNe bheMyarAmAM rAkhI, tene geDIpuranA soDhA ThAkarenA rakSaNamAM sepI ApatAM ThAkare camatkAri prabhunuM zurakSita rIte rakSaNa karavA sAthe anIza pUjana bhakti guptatA jALavI karatA hatA. temaja yAtrA darzana nimIte AvatA yAtrALu vRdene paisA laI darzana karAvatA hatAM. kamAMtare vikama ogaNIsamI sadInA aDadhA zataka pachInA kALamAM sadara paDimA te vakhatanA seDhA ThAkara puMjAjInA rakSapaNa nIce DIpUramAM hatAM. temaNe mUrtine evI guptapaNe rAkhela ke jenI keIne jANa nahotI. AthI evuM banyu ke vi. saM. ogaNIsamI sadInA navamA dazakAnA AThamA varSa (saM 1888)mAM ekadA ThAkara puMjAjIne paradeza javu paDayuM, ane acAnaka tyAMja deva thatAM, ajANapaNAnA lIdhe te dinathI mahA maMgaLakArI mUrti alepa thaI gayA, tema kahevAya che. sababa ke sthAnika saMghe aneka sthaLoe kheDakAma karAvI khUba khUba zodha khoLa karI paraMtu mudala patto lAgela nathI. A zaktivardhaka pratimA mATe daMtakathA che ke geDIpuramAMthI murti alepa thayA pachI atyaMta zraddhAvaMta vyaktione svapramAM darzana Apela ane amuka saMghane meravADAmAM seDhA ThAkaree mADakA Adi sthaLoethI bIjI pArzvanAthanI murti lAvI asala manAvI darzana karAvyAnA dAkhalAo banela pracalita ane sapramANa che. " uparokta kathana spaSTa prakAza pADe che ke, pATaNathI gADI-pArzvanAthanI mutine kharIdI, rAdhanapura pAdukAnI sthApanA karAvI, bhudedharapura vi. saM. 142nI sAlamAM pahocyAM. jyAM bAra varSa pUjana bhakti karI cakSanA svapathI bhudedharapurathI vi. saM. 143ra nA phAgaNa sudi 2 nA bAMDAthala tarapha prabhu sAthenI velamAM prayANa karI, verAna vagaDAmAM jyAM vela thaMbhI, tyAM goDIpura vasAvI. meghAzAe raheThANa karI bhavya bAvana gIranArI jinAlaya baMdhAvI. temAM vi. saM. 1444 nI
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAdhanapuranI varakhaDInI prAcInatA. 29 sAlamAM kAjaLazAe pratiSThA ane miyA tathA merAje zikhara, dhvajadaMDa Adi caDhAvyA bAda lAMbA aMtare yavananA kAbu taLe thalapArakara pradeza AvatA geDIpuranA seDhA ThAkorane rakSaNa mATe guptapaNe seMyarAmAM rAkhI saMghe soMpyA jemaNe vi, sa. 1888 nI sAla sudhi saMghane darzana karAvyAM daramiyAna ekadA paMjAjI soDhA siMdha haidrAbAda kerTanA kAme jatAM tyAM acAnaka deva thatA, ane bIjA kaI jANatA na hovAthI te dinathI murti alepa thayAnI daMtakathA che. A kathana parathI spaSTa mAnavAnuM kAraNa che, ke rAdhanapuranA bhIleTI daravAjA bahAranI Aje je varakhaDI nAmathI oLakhAtuM geDI-pArzvanAtha prabhunA pAdukAnI daherIvALu sthaLa che, teja sthaLe pATaNathI muti laIne meghAzA vi. saM. 1920mAM taghalakha vaMzanA trIjA nRpati rAjazAhanA amala kALamAM nagara pArakara gayA tyAre prasthAna karela, ane dANune batAvela camatkArathI saMghe darzana karI teja sthaLe teja sAlamAM pAdukAnI sthApanA karAvI, stUpa (daherI) banAvela saMbhave che. A rIte A dhArmika sthAna rAdhanapuramAM paNa chaso varSa pUrvanu AveluM saMbhave che. jyAre rAdhanapura bAbI vaMzanA vahivaTa nIce sattaramI sadImAM Avela che. eTale bAbI rAjyanA pUrve A dhArmika sthAna rAdhanapuramAM sthApana thayela mAnI zakAya ema che. apUrNa. : mana sAgaranAM meja"..... lekhakaH-bApulAla kALIdAsa savANI "vIrabala" (aMka 9 pR. 253 thI anusaMdhAna) mahAvIra mAnavI! tArA paga para ubhe thA! purUSArtha ane prema khIlaviza teTale tuM mahAna! zIvaramaNa pitAno prema dazAvavA hastamAM kevaLajJAna kevaLadanarUpa puSpamALa kaMThamAM ApavA taiyAra thaIne ubhI che. paNa e kaMThamAM ApI zaktI nathI. kAraNa? kAraNa ene lADIle kaMtha rAgamAM-mehamAM ramaNa karI rahyo che. strI zeyane sahana kare kharI ke? varanA premane yAda karI raDatA gautamane viveka vicAra uddabhave che. zAne cheDI ekatva bhAvanA upara caDe che, ne zIvaramaNI kaMThamAM mALA Ape che. rAgane jIta muzkela che. tethIja rAgadveSa rahita arihaMtane "vItarAga" evuM nAma apAyuM che. e mAruM mAruM karanAra mAnavI! vicAra kara. tAruM zuM che? putra, zrI,
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina dharma vikAsa. lakSamI hArI sAthe Avaze kharI? tuM rakhe ema mAnato ke e badhuM hArI sAthe Avaze. mahAna samrATa sIkaMdaranuM vila paNa enI pachInA samrATe kabulA na rAkhyuM to tAruM zuM gajuM ! zA mATe tuM meha rAkhI rahyo che? eTale meha teTaluM tuM duHkha mAnaje. meha choDane e mehanA baMdhanamAM duHkhI thatA sarvane tuM chuTA kara. ane tuM duHkhane AvyA pahelAM ja aTakAva. paNa pahelAM pALa bAMdha. bhale huM ke tuM jagatane ApaNuM kalpanA mujaba banAvavA cAhIe paNa e ApaNe prayata nakAme che, vyartha phAMphAM che. jagatanA pravAhane rokavA kaI samartha nathI. te ApaNe nakAmI mahenata zIdane karavI? enA karatAM ApaNI sarva zakti enA pravAhane vadhAre karavAmAM zA mATe na kharcavI? kadAca te. na banI zake te bIjAne ADakhIlI rUpa te naja banavuM. ekane siddhAMta bIjAne mAnya hoya yA na haiya, ekanI hAlI cIja bIjAne apriya paNa hoya, rIMgaNAM keIne garama paDe ne keIne ThaMDAMye paDe. je ekano siddhAMta sarvane lAgu paDate heta, ekanI bahAlI cIja sarvane vahAlI hAta, rIMgaNAM sarvane garama ke ThaMDAM paDatAM hatA te jagatamAM cAlI rahelA dhArmika matabheda, priya apriyatA, regenI vividhatA naja heta. paNa e bhinnatA te duniyAmAM pagale pagale najare paDe che. paNa je e sarva matabhedane sAMkhI le che, kaleza thavA detA nathI, te khare catura che, te ja khare vicAra sahiSNu che. pramAda na karo, ALasa na kare, ALasathI AgaLa pAchaLanuM kAma vadhI jAya che, pachI tArAthI banI zakatuM nathI, tuM kaMTALe che ane duHkhI thAya che. tArA jIvanamAM ALasa ghara ghAle che. ne tAruM jIvana muDadAla eTale jIvatA manuSyanI kabara jevuM bane che. ALasa cheDIne kartavyamAM joDAo. ALasa adha regane meM tare che e yAda rAkhe. ALasane khaMkheravI e kharI vIratA che. ane purUSArtha e ja kharUM jainatva che. ApaNe jyAre kharA vIra-jaina banIzuM? e dhanya divasa kayAre Avaze? pArakI nakala na kare. lakhavAmAM ke bolavAmAM, cAlavAmAM ke besavAmAM, khAvA ke paheravAmAM pArakI rIta nA pakaDe. tamAre mArga tameja svataMtra pasaMda kare. tamArI svataMtra pasaMdagImAM ja buddhinI kiMmata che. ApaNAthI vadhu buddhivALAnI ApaNe nakala karIe te paNa ApaNuM mukhaI temAM dekhAyA vagara raheja nahi. ApaNuM kI buddhine mArga bhale ke hoya te paNa te mArgaja ApaNe mATe hitakArI che. bIjAnI rIta te ApaNI mauliktAnI mAtra viTaMbanA che. apUrNa
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAnuvAda-jIvavicAra prakaraNuM. 61 sAnuvAda-jIvavicAraprakaraNam lekhaka-muni dakSavijayajI (rAdhanapura.) mUla-bhuvaNa-paIva vIraM, namiUNaM bhaNAmi abuha-bohatthaM / jIva-sarUvaM kiMci vi, jaha bhaNiyaM pUca marIhiM // 1 // jIvA muttA saMsA,-riNo ya tasa thAvarA ya saMsArI / gvI-gaNa-jJA vAha, vAsa thAya tevA rA phaliha-maNi-rayaNa-viduma-hiMgula-hariyAla maNasIla-rasIMdA / rigdhA seTI, -aTTAvA rA gharamA vIjapta, mA-pArA-jAgo . sovIraMjaNa-luNAi, puDhavI-bheyA i iccAi // 4 // padyamaya bhASAnuM vAda maMgalA caraNa ane graMthane viSaya vagere. : traNa bhuvanamAM dIpa sama zrIvIrane vaMdanA karI, abudha jIvana bodha mATe pUrva sUrI anusarI svarUpa jIvanuM huM kahuM te sAMbhaLo heje jarI, A (jInA mukhya bheda) mukta ne saMsArI che jIva bheda be mukhya karI. (1) (saMsArI jIvonA sAmAnya bheda ane sthAvaranA bheda). trasa ane sthAvara maLI saMsArInA be bheda che, pRthvI pANuM agni vAyune vanaspatikAya che, TIppaNI-1 svarga mRtyu ane pAtAla, athavAu aleka alokane tichokarUpa gharamAM 2 bhuvanane artha ghara hovAthI dIpakanI upamA che, nahitara sUryanI upamA ghaTI zata 3 jIvasvarUpathI ajANa. 4 prANone dhAraNa kare te, caitanya lakSaNavALo athavA jJAnAdi guNavALo je heya te jIva kahevAya, tenuM. pa harSathI 6 kAMIka. 7 siddha athavA karma rahita. 8 cAra gatirUpa saMsAra jene hoya te saMsArI. 1 - 1 sukhaduHkhanI pravRtti nivRtti mATe sthAnAMtara prAptinI zaktivALA cha trasa kahevAya. arthAt garamI vagerethI tapelAM je ja, chAyA vageremAM svayaM jAya, te trasa kahevAya
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainadharma vikAsa. = == = e pAMca bheda thira rahe te thAvaronA thAya che, (bAdara pRthvIkAyanA bheda) phaTika maNi ratna paravALAM ane hiMgaLaka che. (2) haDatAlane meNasIla pAre svarNa Adi dhAtuo, khaDI lAla peLI mATIne pASANa pAre jue abarakha "turI mATI ane patthara taNuM ghaNI jAtio, khAra suramezmIThuM Adi bheda pRthvInA jue. (3) mUra-omatavirapura, golA hina-jaritaNU-mahiyA huMti ghaNodahimAI, bheyANegA ya Aussa // 5 // haMgAra-jJA-bu,-3#ALa-LA-vinumAzA . vALi vizALa mevA, nAthavA nivaghaNuddhiA ddA. umbhAmaga-ukkaliyA, maMDali-maha-suddha-guMja-vAyA ya / ghaNa-taNu-vAyAIyA, bheyA khalu vAu-kAyassa // 7 // sAhAraNa-patteyA, vaNassai jIvA duhA sue bhnniyaa| jesimarNatANaM taNU, egA sAhAraNA te u // 8 // (badira apakAyanA bheda) 1bhUminuM ne gagananuM jaLa hIma jhAkaLa ne karA, lIlI vanaspati upare jAmela pajaLabiMdu kharA; dhumasa ghane dadhi Adi jaLanA bheda bhAkhe jinavara, | (bAdara agnikAyanA bheda) jANa aMgArA ane javAlA taNo agni jarA. (4) 2 ekadinA ja ekaeNkiya te sthAvara ne sthAvara te ekaMkiya bane ekaja che. parA 1 haDatAla e rasAyaNa khanIja padArtha che. 2 e paNa rasAyaNI khanIja padArtha che. 3 sonuM rUpuM tAMbu loDhuM jasata (taravuM) sIsuM ane lAI vagere dhAtuo kahevAya che. 4 pArevAjAtine patthara. 5 eka jAtanI mATI che, je kApaDane pAza devAmAM vaparAya che; athavA turI eTale te jaMturI ke je loDhAnA rasamAM nAMkhavAthI loDhuM sonuM banI jAya che. 6 AMkhamAM AMjavAno dareka jAtanuM nImaka yA lavaNa, jevA ke sIMdhava vaDAgarU ghasIyuM bIDalavaNu kAcalavaNa vagere 8 upayogamAM AvatI e sarva vastuo, asaMkhya jIvonA asaMkhya zarIranA pIMDarUpa che. tathA eka pRthvI jIva bahu bArIka hovAthI upayogamAM na AvI zake e svAbhAvika che 1 kuvA vAva vagerenuM. 2 varSAdanuM. 3 vanaspati sukAI jAya athavA baLI jAya evuM atizaya ThaMDu jaLa, ke je ThAra kahevAya che. 4 kRtrima ane kudaratI barapha. 5 bhUminA bhejanuM. 6 pRthvIo ane vimAnanI nIce raheluM nakkara jaLa. 7 arinanI zIkhA. jo
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ na sAhitya meM vAliyara. 33 jaina sAhitya meM gvAliyara. lekhaka-muni kAntisAgarajI (sIvanI) AryAvarta ke prAcIna itihAsa meM jaina itihAsa kA mahatva pUrNa sthAna hai| arthAtaH bhArata ke itihAsa kA marma jAnane ke liye jaina itihAsa kA adhyayana anivArya hai, kAraNa yahI pratIta hotA hai ki jainiyoMne mAtra dhArmika graMtha nirmANa kese meM hI apane mahAn kArya kI iti zrI nahIM samajhI, apitu aneka bhAratetihAsopayogI graMthabhI nirmANa kara udAratA kA suparicaya diyA hai| jaina itihAsa dhArmika sAmAjika aura rASTrIya pravRti Adi vividha draSTiyoM se mahatva pUrNa hai| bhAratIya prAcIna rAjavaMzoM kA jitanA itibRta jaina itihAsa meM pAyA jAtA hai utanA anyatra nhiiN| bhArata kA itihAsa taba taka apUrNa rahetA he ke jaba taka pratyeka bar3e bar3e-mahatva pUrNa nagaroM kI tavArIkha prakAzita na kI jAya. isI mahAn kamoM kA khyAla rakhalenA cAhiye, hamane pAlaNepura, bAlApura aura pATana jAdi nagaroM kA itihAsa prakAzita karAyA hai aura yaha prayanna uparokta kamau ko bahuta kucha pUrA karatA hai| yaha to eka vizvakA acla niyama hai ki koI bhI vastu ke pIche kucha na kucha itibRta Avazya rahA karatA haiN| isI bhrAMti gvAliyara ke garbha meM bhI vistRta mahatva pUrNa itihAsa pAyA jAtA hai| yoM to Ukta nagara viSyaka bhinna bhinna lekhako dvArA bahuta kucha likhA jA cukA hai para una lekhakoM ne jaina itihAsa kA upayoga nahIM kiyA, kArana yahI jJAta hotA hai ki una logoM ko tadviSayaka sAdhana prApta na hue hoNge| . gvAliyara kI sthApanA kaba kI gai thI yaha ThIka rupase kahanA kaThina hI nahI asAdhya hai| durga gvAlIya nAmaka mahAtmA ke zubhAbidhAna se rAjA sUryasenane banavAyA thA kyoM ki ukta mahAtmAne rAjA kA kaSTa dUra kiyA thaa| ataH rAjAne kRtajJatA pradarzita karane ke liye, kilA banAyA thaa| bahuta se itihAsajJoMkA kathana hai, yaha durga isvI san se 3101 varSa pUrve banA huA hai| para yaha kathana anucita pratIta hotA hai / uparokta kathana kI puSTi meM vizvAsanIya pramANa nahI milate / katipaya vidvAnoM kA abhi mata hai ki yaha durga izvI san 3 zatA. bdI meM banA hai| yaha durga bhArata ke sudRr3ha durgoM meM se eka hai| (1) dekhiye phArbasa traimAsika (bambaI) varSa 6 aMka 3 meM merA nibandha / (da) dekhiye zrI jaina satya prakAza vaH 6 aMka 1, 2, 3, 4 meM merA nibandha / (3) yaha ItihAsa kA lekhana kArya karIba karIba pUrNa hone AyA hai| (4) durgoM vapraH-duHkhena gamyate iti durga: ___ apUrNa.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina dharma vikAsa jaina samAja kI sthiti aura kartavya. lekhaka : Arya jaina muni sukhalAla (sthAnakavAsI) hamAre pUrvAcAryoM evaM pUrvajoMne samAja kI AdhyAtmika, naitika tathA vya. vahArika annatike liye jina upayogI niyamoM kA nirmANa kiyA thA, uname hamArI ajJAnatA evaM durlakSyatAvaza aise 2 durguNoM kA praveza ho gayA hai ki jina se sArA samAja aura sArI jAti azikSA kI zikAra ho kara, tathA nindanIya rUr3hiyoM ke pAza meM pha~sa kara ghora dukha ke garta meM jA paDI hai| yaha vyaupArika-samAja ho. kara ke bhI kisa prakAra- Arthika kaSTa se grasita hai ki isake honahAra-navayuvaka dasa dasa aura bAraha bAraha rupaye mAsika vetana ke pIche apanA amUlya samaya aura zakti kho rahe haiM / kahA~ pUrva kA AdhyAtmika jJAna aura nIti pUrNa vyavahArika jIvana ! aura kahA Aja kA vartamAna kA vidyA se vaMcita aura DhakosaloM tathA kAyaratA se paripUrNa jIvana ! ! kahA pUrva kI maMgalamaya zAnti aura kahAM Aja kI phUTa aura dveSa se paripUrNa klezamayI avasthA !!! kahAM to vaha sukha-saMpattisaMpanna dhana-dhAnya se paripUrNa, aura niyama Adi yukta kalyANamaya jIvana, aura kahAM Aja kI aneka nAzakArI duSpravRttiyoM ke dala-dala meM pha~sI huI kAruNika avasthA ! pAThako ! dazA aisI hIna ho gaI hai ki yadi isa bIsamI zatAbdi ke unnati ke yuga meM bhI samAja ne apanI dazA kI aura dhyAna nahIM diyA to yaha dhruva satya hai ki isakA nAma kevala itihAsa ke pRSThoM para hI raha jaaygaa| jo bhI ho samAja kI nidrA-maMga avazya huI hai, tathApi unnati ke kSetrameM jaisA cAhiye vaisA bhAga nahIM liyA hai| aura isI lie Aja isakI gaNanA pichar3I hui jAtiyoM meM kI jAtI hai| saMsAra kI jAtiyoM ke svatvoM kI rakSA ke sambandha meM jahA~ vicAravimarza hotA hai vahAM isa jAti ke prati kitanA, aura kaisA dhyAna diyA jAtA hai, isa viSaya para yadi vicAra kiyA jAya to patA calegA ki samAja kitanI nagaNya aura naSTa-prAyaH avasthA ko pahu~ca cukI hai| isase anya samAjoM kA kitanA UMcA sthAna hai aura isakA sthAna kitanA pichar3A huvA hai, isakA kAraNa
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ praznottarI. 35 kevala zikSA kA abhAva aura kurUr3hiyoM kA paripAlana hI hai| yadi vartamAna kI cAlU kurUr3hiyA~ aura kharcIle rasma rivAjoM ko naSTa kara diye jAMya aura Usake badale suzikSA kA pracAra kiyA jAya to samAja bar3I harI bharI aura Adarza ho jAyegI va Ananda meM apanA kAlakSepa karatI huI saMsAra ke sammukha bhagavAn mahAvIra ke gUr3ha aura satya sidhAntoM ko pradarzita karane meM zaktizAlI ho jaaygii| .. yadi samAja ke zarIra meM praviSTa durguNoM kA varNana kiyA jAya aura sAtha meM isake abhyudayArtha samyak TapAya batAye jAya to eka bar3A bhArI grantha taiyAra ho sakatA hai kintu yahAM para na to itanA samaya hI hai aura na itanA sthAna hii| isalie moTI 2 bAtoM ko lekara hI pAThakoM ke sammukha upasthita hote haiN| isa liye pAThakoM ko cAhie ki ve isa para vicAra kare aura samAja kI unnati meM yoga de| samAja divya nandana kAnana ke rUpa meM janatA ko Ananda pradAna karatI thI vahI kurUr3hiyA~ rUpI cinagAriyoM dvArA jala kara dagdha dAvAraNya ke rUpa meM pariNata ho gaI hai| Aiye pAThakagaNa ! unhIM cinagAriyoM meM se eka kA svarUpa avalokana kre| - apUrNa. praznottarI. AtmAnaMda prakAzamAM mRta jJAnane lekha vAMcatAM udbhavelA prazno. praznakAra jhaveracaMda chaganalAla suravADAvAlA. uttaradAtA-panyAsajI zrIdharmavijyajI gaNi mahArAja. prazna 1-aMtarmuhUrta kALanuM pramANa jaghanyathI ane utkRSTathI keTaluM jANavuM? ane tenA keTalA prakAra che? javAba-aMtamuhUrta kALanuM pramANa jaghanyathI 9 samaya ane utkRSTathI be ghaDI (48 miniTomAM eka samaya e jANavuM. aMtamuhUrtanA asaMkhya prakAre che. 9 samayanuM aMtarmuhUrta, 10 samayanuM aMtamuM, 11 samayanuM aMtamuM, ema yathAvat be ghaDImAM eka samaya ocho hoya tyAM sudhInuM aMtamuhUrta gaNAya. nimeSa (AMkha baMdha karIne ughADIye teTalA samaya) mAtramAM asaMkhyAtA samaya ane aneka aMtarmuhUtI thAya che. prazna 2-cathApravRttikaraNa keTalA kALa pramANunuM jANavuM?
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ aunA vikAsa. javAba-yathApravRtti karaNane kALa aMtarmuhUrta pramANa che. prazna 3-upazama samakita pAmavAvALo AtmA yathApravRttikaraNanI zarUAtathI apUrvakaraNa, anivRttikaraNa, karI upazama samakita pAmI, te pUrNa thatA sudhImAM kula keTale kALa bhegave che? javAba-yathApravRtti, apUrva, anivRtti, ane upazama samakita e darekane, jude jude kALa paNuM aMtarmuhUrta jeTaluM che. ane darekane kALa bhego karavAmAM Ave to paNa aMtamuhUrta thAya che, paraMtu te aMtarmuhUrvanuM pramANa darekanA aMtarmuhUrta karatAM moTuM samajavuM. prazna 4-AtmAnaMda pra. pu. 37 aMka chaThThInA pAna 154mAM zrutajJAnanA lekhamAM batAvyuM che ke "anivRttikaraNanA aMtarmuhUrta jeTalA kALamAMthI saMkhyAtame bhAga bAkI rahe tyAre aMtarakaraNa kare che, temAM AtmA dAkhala thAya tyAre upazama samakti prApta thayuM. jyAre aMka 7 mAnA pAna 190nI hakIkata vAMcatAM samajAya che ke "anivRttikaraNanA chellA samaya sudhI AtmA mithyASTi che, Ama banne sthaLanI hakIkta vAMcatAM bhinna bhinna vastu samajAya che. te vAstavika zuM samajavuM? ' ' javAba-aMtarakaraNa kriyAkALa ane aMtarakaraNa bhegyakALa e banne judI judI avasthA che. anivRttikarNane saMkhyAtame bhAga zeSa rahe tyAre AtmA aMtarakaraNa kare che. eTale bhaviSyamAM pitAne je upazama samakti prApta thanAra che, tenA mATe aMtarakaraNa karavAnI kriyA zarU kare che. (mithyAtvanA dalike je saMlagna eka sarakhI sthitivAlA hatA temAMthI aMtarmuhUrta sudhI kaI paNa dalike udayamAM na AvI zake te pramANe tene AgaLa pAchaLa prakSepavAnI kriyA karavI te) Ane aMtarakaraNa kriyA kALa kahevAya, ane te aMtarakaraNa kriyAkALamAM AtmA mithyAdi hoya, paraMtu te etarakaraNane bhegavavAne kALa te anivRttikaraNa pUrNa thayA pachI ja prAraMbhAya che. arthAta aMtarakaraNa kiyAvaDe aMtara eTale mithyAtvanA dalikathI virahIta aMtarmuhUrta eTale khAlI vibhAga karela che te aMtarakaraNa bhAgyakALa kahevAya, ane te aMtarakaraNa bhAgya kALamAM vartata AtmA samativaMtaje gaNAya, Ama aMtarakaraNa kriyAkALa ane aMtarakaraNa bhAgya kALa e bane kALa judA judA dhyAnamAM levAya te praznane avakAza nahIM rahe. ke prazna pa--upazama samakitamAM anaMtAnubaMdhInI kaDI ane traNa dina mehanIya e sAte prakRtine vipAkedaya ane pradezodaya heto nathI. paraMtu te vakhate tene baMdha hoI zake ke nahIM ? - . . . . . . . . javAba-upazamamAM e sAte prakRtine jema udaya na hoya tema baMdha paNa ekeno na hoya.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ graMthAvALInI janA. - 37 37 graMthA vALI nI yo ja nA.... - 1 nAma "zrI vetAmbara mUrtipUjaka jaina sAhitya pracAraka ane prakAzana kAryAlaya. - 2 udeSa-A saMsthA mArata zrI jena vetAmbara mUrtipUjaka saMpradAyanA mAnanIya pUrvAcAryonI kRtinA kriyAkAMDanA ane upadezaka amUlya graMtha, Adhunika sailIe vidvAna lekhakanI kasAyelI ane AkarSaka vidvatAbharI kalame lakhAyelA dhArmika graMtho, jana jagatanI samIpa jaina janatA rahI zake te mATe jaina samAjanA tAjA samAcArothI bharacaka akhabAra AdinuM prakAzana karI tene sastI rIte bahoLA pramANamAM pracAra karavAno raheze. 3 sarAya A saMsthAmAM nIcenI rIte bhinna bhinna prakAre kaI paNa saMgha, saMsthA, upAzraya ke vyakti muzcita rIte ke chuTaka sahAya karI jJAna vikAzanuM pUnya upArjana karI zakaze. 1 keIpaNa saMgha, saMsthA, upAzraya ke vyakti ekI sAthe rU. 2501) saMsthAne Apaze, to teonA nAmanI IlAyadi graMthamALA zarU karI, prativarSe eka pustaka graMthamALAnA maNakA tarIke madada rtAnI IcchA mujaba kaI paNa vyaktinuM jIvana caritra ane pheTe mukI saMsthA taraphathI bahAra pADIne, lAgata kIsmatathI bahoLA pracAra mATe vecANa tarIke jAheramAM mukavAmAM Avaze. 2 kaIpaNa saMgha, saMsthA, upAzraya ke vyakti saMpUrNa ke chuTaka sahAya ApIne koIpaNa pustaka prakAzana karAvavA saMsthA mAraphata IcchatA haze to tene one tema karI ApavAmAM Avaze. paraMtu te pustaka mULa graMthAvaLInA graMthAka tarIke bahAra pADavAmAM Avaze, ane te paNa sastA sAhityanI yejanA mujaba lAgata kIsmatathI vizALa phelAvA mATe vecANa tarIke jAheramAM mukavAmAM Avaze. 3 A saMsthAne sahAya tarIke koIpaNa ekI sAthe rU. 251) ApI saMsthAnA jIvana paryaMtanA peTana thaI zakaze. jeone saMsthA taraphathI prakAzana thata tamAma sAhityanI ekeka nakala bheTa tarIke ApavA, uparAMta saMsthA taraphanI mULa graMthAvaLInA keI grathAkanI 250 nakalamAM teozrIne pheTe ApavAmAM Avaze. 4 A saMsthAne sahAya tarIke koI paNa ekI sAthe rU 151) ApI saMsthAnA jIvana paryaMtanA (lAIpha) membara thaI zakAze. jeone saMsthA taraphathI prakAzana thatuM akhabAra ane rU. 0-8-0 sudhinI kIsmatanA pustakanI ekeka nakala bheTa ApavAmAM Avaze. '
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainadharma vikAsa 5 A saMsthAne sahAyaka tarIke kaI paNa ekI sAthe rU. 101) ApI AjIvana sabhya thaI zakAze. jeone saMsthA taraphathI prakAzana thatuM akhabAra ane akhabAranA aMge bheTa apAtA hareka pustakanI ekeka nakala bheTa ApavAmAM Avaze. 6 A saMsthAmAM ekI sAthe rU. 51) ApI kaI paNa vyakti ane rU. 31) ApI kaI paNa saMsthA, upAzraya, lAyabrerI ke saMgha pitAnuM nAma rajIsTara karAvI zakaze. jeone saMsthA taraphathI prakAzana thatAM hareka sAhityanI ekeka nakala mULa kIsmatamAMthI 25 TakA kamIzana kApI ApavAmAM Avaze. sadara rakama rajIsTara phI tarIkenI hovAthI bharanAra pAchI mAgI zakaze nahi. che A saMsthAne ekI sAthe rU. 11) ApI koIpaNa vArSika sabhya thaI zakaze. jeone saMsthA taraphathI teja sAlamAM prakAzana thayelA tamAma sAhityanI ekeka nakala bheTa ApavAmAM Avaze. ( 4 prakAzana keTaluM?-prati varSe saMsthA taraphathI ochAmAM ochuM eka aThaviDika akhabAra ane royala 16 paijanA 1ra00 pAnAnuM rasika, upiyegI, ItihAsika ane dhArmika sAhityanuM prakAzana karI, peTrana, saMsthAnA jIvana paryatanA sabhya, AjIvana sabhya ane vArSika membarane purU pADavAmAM Avaze. - neTa-uparokta yejanA mujaba ochAmAM ochA peTrana, saMsthAnA jIvana paryatA ane AjIvana sabhya maLI pacAseka uparAMta sabhya amArA copaDe dhAyAthI ame aThavADika ane graMthamALAnI yejanAne amalamAM mUkI tenuM prakAzana zarU karI janatAnA caraNomAM hAjara thaIzuM. ' taMtrI upadhAnane phAla saMtarAma. AcArya zrIvijayakSamAbhadrasurIjInA sadupadezathI zrI ve-mUrti. saMgha taraphathI upadhAna tapanI ArAdhanA karAvavAnuM mukarara karI, Aso vadi 7 ane Aso vadi 11 ema be muhUtoe nANu mAMDI praveza karAvela che. gunA chINA. paMnyAsa zrIcaraNavijayajInA upadezathI cakANI nyAlacaMda chaganalAla taraphathI upadhAna tapanI ArAdhanA karAvavAnuM nirNata karI, kArtika sudi 3 gurUvAra ane kArtika sudi 8 somavAra ema be muhUrtIe nANuM mAMDI praveza karAvela che. vI . panyAsa zrIraMgavimaLajInI chatrachAyA nIce zrI ve-mUrti-saMdha
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ vartamAna-samAcAra. 39 taraphathI upadhAna tapanI ArAdhanA karAvavAnuM nakkI karI kArtika vadi 6 ane kArtika vadi 9 ema be muhUrto e nANu mAMDI praveza karAvela che. amAgha muni zrImatakavijayajInA netratva nIce zAhapura maMgaLa pArekhanA khAMcAnA upAzrayanI peDhI mAraphata upadhAna tapanI ArAdhanA karAvavAmAM Avaze. jenA muhUrto mAgazara sudi 15 ane mAgazara vadi 2 rAkhavAmAM Avela che. . AcArya zrI rAmacaMdrasUrIjInA adhyakSatA nIce zeTha mANekalAla cunIlAla nabhubhAI taraphathI aMdherImAM karamacaMda hola pAse potAnA baMdhAvelA maMDapamAM upadhAna tapanI ArAdhanA karAvavAno nizcaya karI pravezanA muhartI bhAgazara sudi 9 gurUvAra ane mAgazara sudi 13 somavAranA rAkhavAmAM Avela che. vartamAna samAcAra, kAmavAvAra Aso vada 14 nA roja pAMjaLApaLanA upAzraye munirAja caMdrodayasAgarajI mahArAje "zrI vira prabhunI aMtIma dezanA" upara vAMcelA vyAkhyAnamAM zaheranAM agragaNya zreSThIoe lAbha lIdhele,ne upAzrayane hAla vizALa hovA chatA keTalAka lokone pagathIAmAM ubhA rahevuM paDatuM hatuM. ane keTalAkane sthAnanA abhAve nirAza vadane pAchA pharavuM paDayuM hatuM. A vakhate eka vyaktI taraphathI lADavAnI prabhAvanA karavAmAM AvI hatI. temAM AzcaryatA e hatI ke divALI pravRtimaya parva hovA chatA paNa upAzraye zrotAjanonI medanI vadhu pramANamAM hatI. ane vyAkhyAnanI samAsI sADA agIyAra vAgyA pachI thaela hatI. A parva nimitte thatI keTalIka mithyA pravRtione paNa tyAga ghaNA lekee karyo hato. jenA pariNAme chaThTha aThThamAdi tapazcaryA ane pauSadhAdi sArA pramANamAM thayA hatA. divALI (Aso vada amAsa)nA roja prabhu mahAvIra nirvANa kalyANaka hovAthI teja divasa savAranA sADA nava vAge pAMjarApoLanA upAzrayathI kalyANakane varaghoDe caDhayA hatA. jemAM zaheranA pratiSThita gRhasthAe sArA pramANamAM hAjarI ApI hatI, vaLI viziSTatA e hatI ke dareka kalyANakanA varaghoDA karatA AjanA varaghoDAmAM pUjya AcArya ane munirAjenI ghaNA moTA pramANamAM hAjarI hatI. kArataka suda 3 ne gurUvAre jhAMpaDAnI poLanA pratiSThita gRhasthanI ati Agraha bharelI vinaMtIthI munirAja zrI caMdrodayasAgarajI pAMjarApoLanA upA
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 jainadharma vikAsa, zrayethI jhAMpaDAnI piLamAM padhAryA hatA. te vakhate te piLane dhvajApatAkAthI zaNagAravAmAM AvI hatI. tyAM teozrIe "mAnava jIvanamAM dharmanI upagitA" upara vyAkhyAna ApyuM hatuM. je sADA AThathI sarU thaI sADA agIyAre samApta thayuM hatuM. te vakhate zaheranA pratiSThita AgevAne dUra dUranI piLamAMthI sArA pramANamAM AvyA hatAM. A vakhate jhAMpaDAnI piLanA vizALa cokaThAmAM aDhIthI traNa hajAra mANasonI medanI jAmI hatI. vyAkhyAnanI samAptI bAda zrIyuta zeTha mohanalAla choTAlAlabhAI taraphathI zrIphaLanI prabhAvanA karavAmAM AvI hatI. pUjya mahArAjajIne vyAkhyAnathI AkarSAI teja piLanA rahIza zeThazrI umedacaMda vIracaMdane vyAkhyAna vaMcAvavAnI umeda jAgatAM. mahArAjajIne puna: vinaMtI karI ke svIkAravAthI bIje divase Azare aDhI hajAranI medanI vacce vyAkhyAna ApyuM. aMtamAM lADavAnI prabhAvanA thaI hatI. pU. pApAThakapravara zrIkSamAsAgarajI ma. sAnA svargArohaNa nimitte zrImulevA pArzvanAthajInAM daherAsare kArtika suda chaThathI aSTAnIkA mahotsava zarU karavAmAM Avyo hato. te nimitte paLa dhvajAothI zaNagAravAmAM AvI hatI. amArA DahelAnA upAzrayavALA paM. zAntivijayajI mahArAjanAM upadezathI bhagubhAInA vaDe thayelA upadhAnanI mALane varaghoDe mAgasara sudi panA ghaNAja ADaMbarapUrvaka caDhAvI, upadhAnanI mALA paridhAna karavAnuM muhUrta mAgasara sudi 6 nuM rAkhavAmAM Avela che. vAyAvara. upAdhyAya zrIdyAvijayajI mahArAjanA sadupadezathI thayelA upadhAnanI mALane varaghoDe mAgasara sudi 4 nA ThAThamAThathI caDhAvI, upadhAna tapanI mALAparidhAna karavAnuM muhUrta mAgasara suda 5 nuM rAkhavAmAM Avela che. tavatA. AcArya zrIvijyaharvasurIjI mahArAja Adi maharSi gaNane zAha kasturacaMda vanAjI taraphathI dharmazALAmAM AgrahabharI vijJaptithI benDa sAthe laI javAmAM AvyA hatAM. jyAM vyAkhyAna vaMcAyA bAda javAnajI kasturacaMda taraphathI prabhAvanA karavAmAM AvI hatI jyAM atyaMta Agraha hovAthI aThavADIyu rokAyA hatAM. sumerapuranI boDIMganA vidyArthIo vaMdana arthe Avela tene rU. 50) saMghavI rAmajI parakhAjI taraphathI bheTa ApavAmAM AvyA hatAM, vaLI navapadanI oLI eka vyakti taraphathI karAvavAmAM AvI hatI. temaja te nimitte aSTAhanIkA mahotsava paNa teja gRhastha taraphathI karavAmAM AvyuM hatuM. ane zrIpAlacaritra tathA rAmAyaNa muni zrI rAmavijayajIe ghaNI ja chaTAdAra silIthI sabhAraMjana thAya tevI rIte vAMcyuM hatuM.. mudraka-hIrAlAla devacaMda zAha, "zAradA mudraNAlaya." jumAnajIda sAme-amadAvAda prakAzaka -bhegIlAla sAMkaLacaMda zeTha. "jenadharma vikAsa ophisa jainAcAryajI . vijayanItisUrIzvarajI vAMcanAlaya. pa6/1 gAMdhIreDa-amadAvAda
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ rarASTivaktA vAMcakane ! mAsikanA namunAne aMka Apane mokalavAmAM Ave che. ApazrIne avakana na karatAM je e saMtoSa ApavAmAM saphaLa nIvaDe te AzA che ke, vArSika lavAjama sthAnikanA rUA. 2-0-0 ane bahAragAmanA (posTeja sAthe) rUA. 2-6-0 mokalI Tii ApazrI mAsikanA grAhaka tarIke nAma dhAvaze. na lavAjama moDAmAM moDA AvatI sudi 1 sudhI mokalI Apaze. ke jethI para vI. pI. thI mokalatAM vadhu kharca na thAya, chatAM jaNAvaze te vI. pI. karavAmAM Avaze. thI gAma paragAma vicaratA pUjya munivaro mAsikano pracAra karI, navA vAMcanaja rasika grAhaka neMdhAvI, mAsikane protsAhana Apaze, evI ame AzA rAkhIe chIe. che keI paNa sAmAjIka saMsthAo ke pUjya munigaNane amo, maphata ke ochA darathI mAsika ApI zakIe tema nathI, e sUcana thAya. namunAnI nakala maMgAvavAthI mekalI ApavAmAM Avaze. "taMtrI" . grAhakone khAsa lAbha - dara mAsanI vadi paMcamIe niyamita pR. 32 nuM vAMcana. vArSika lavAjama ja sthAnikanA rU. 2-0-0 ane bahAragAmanA rUA. 2-6-0 (posTeja sAthe)thI purU ! pADavA, uparAMta AkarSaka pustaka bheTa ApavAmAM Avaze mAsikanA navA thanAra grAhakane lavAjama mekalI ApavAthI (1) AcAryazrI5 ( vijayanItisUrIzvarajI mahArAjanuM jIvana caritra (saMskRta) krAuna seLa pejI, pAku paThuM pR. 476 agara praznottara ratnamALA (hIM di-gujarAtI) krAuna seLa pejI, pu.. ( 10 e bemAMthI je kaI ekanI pasaMdagI karI grAhaka jaNAvaze te, uparAMta zrIyazovijaya jaina pustakAlaya, rAdhanapura taraphathI, (2) rathayAtrA mahotsava. (3) cAvIsa janakalyANaka, (4) stavanAvalI, maLI ekaMdara Ara pustaka bheTa ApavAmAM Avaze. taMtrI che tapAgai paTTAvalI sAhityarasika janatAne khAsa taka upAdhyAya zrImad dharmasAgarajI viracita . tapAgaccha paTTAvalI:-saMpAdaka, 50 zrI kalyANavijayajI mahArAja, chapAIne taiyAra thaI prasiddha thaI cukela che, A graMthamAM prabhuzrI mahAvIradevanI pATaparaMparAe thayelA AcAryAdi sAthe zAsanaprasiddha anya mahApurUSanuM etihAsika draSTIe upayogI sAhitya ApavAmAM AvyuM che. kAuna ATha pejI 350 pRSThanA, zobhita phoTAo, ane pAku peThuM (jekeTa) sAthenA A graMthanuM mulya mAtra rU. 1-8-0. piosTeja juduM ' lakhe- jaina dharma vikAsa ophisa, padAla gAMdhI roDa, amadAvAda, ritra jharajhara jharU
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Dharma Vikas (Monthly) Regd. No. B. 4494 jAhera khabara ApanArAone jaina samAjane gAmaDe gAmaDe A navA mAsikane pracAra thaze, ane ethI jAhera che che khabara ApanArAo potAnA pracArane saMdeza dUra dUra pahoMcADI zakaze. mAsika niyamita pragaTa thata hovAthI jAhera khabara ApanArAone A takane lAbha levA AmaMtraNa ApIe chIe, bhAva nIce mujaba. pRSTha bAramAsa navamAsa chamAsa | traNamAsa ekamAsa | 1 4 32 - 24 | 14 | 6 | | | 25 20 : 15 9 4 | | bha | 15 | 1rA 10 gA rA | eka vakhata TuMkI jAherAtanA kalamanI be lAIna yA tenA bhAgane rUA. 1) aMka sAthe chapAvela taiyAra henDabolanI mAtra vaheMcAmaNInA eka vakhatanA rUA. 15) aMka sAthe chapAvelA taiyAra dareka tolA aDhI yA te vajananA koI paNa bhAganA sUcipatranI mAtra vahecAmaNInA eka vakhatanA rU. 30) sara-(1) nANuM agAuthI levAmAM Avaze. (2) jAhera khabara levI yA na levI e tetrInI marajI upara raheze. (3) jAherAta pAchI meklAze nahi. vadhu khulAsA mATe patravyavahAra yA puchaparacha nIcenA saranAme kare. jana dharma vikAsa ephisa pa6/1 gAMdhIroDa, amadAvAda. phata sAdhu sAdhvIo mATe ja manIoraDarathI vArSika lavAjamanA rUA. 3-0-0 mokalI thanArA grAhakone, nIcenA cAra pustake uparAMta lavAranI poLavALA pipaTa bahena taraphathI "tapAgaccha paTTAvaLI" kAuna ATha peja pAkuM puThuM (jekeTa sAthe) pRSTha 350nuM bheTa mokalavAmAM Avaze. vI.pI. thaze nahi. taMtrI na zuM bheTa ! jenatatva sAragraMthaTIkA * bheTa ! ! A graMtha zrI vardhamAna satya nIti harSasUri graMthamAlA taskuthI prakAzita thaela che. saMskRtanA abhyAsI sAdhu sAdhvI tathA jaina bhaMDArane bheTa ApavAnuM che. maMgAvanAre nIcenA saranAme patra lakhave1 zeTha ratIlAla vADIlAla 3 zeTha varadhIlAla kacarAbhAi . senTraSTa reDa, banajI nivAsa, The. bhAnI poLa, mu. rAdhanapura, mumuMbAI 4 zeTha kalabhAI nIhAlacaMda che. * 2 zeTha kAntilAla IzvaralAla The. bhaNasAlI zerI, mu. rAdhanapura che. marIna DrAIva, Izvara nivAsa, 5 vIzAzrImAlI tapagaccha jaina saMgha che pleTa naM. 73, mu. muMbAI . | De.mehanavijayajI jaina pAThazAlA,mu jAmanagara. tA. ka-jAmanagarathI pustaka maMgAvanAre pratidITha pisTa kharcane mATe ATha AnAnI 8 paTanI TIkITa mokalavI. B % % E% 6 5 % TAITala chApanAra zAradA mudraNAlaya, jumAmasIda sAme-amadAvAda RF