Vyutpatti Dipikabhidhan Dhundikaya Samarthitam Siddha Hem Prakrit Vyakaranam Part 01

Author(s): Vimalkirtivijay
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad

Page 416

अष्टमाध्यायस्य तृतीयः पादः ॥
'उवर्णस्यावः' (४।२३३) अव० । अनेन णिग्० भावेति । 'त्यादीनामाद्य०' (३|१३९) तिव्०
[ भावेइ ] 'भू सत्तायाम् ' (१) भू । वर्त्त० तिव् । भवन्तं प्रयुङ्क्ते । 'प्रयोक्तृव्यापारे० ' ( ३।४।२०) णिग्प्र० । → एत्० । 'अदेल्लु०' (३।१५३) भ० भा० । 'लोकात् ' (१|१|३) → इ० भावेइ ॥ १४९॥
देव ॥ ८।३।१५० ॥
गुर्वादेर्णे: स्थाने अवि इत्यादेशो वा भवति ॥
शोषितम् सोसविअं सोसिअं । तोषितम् तोसविअं तोसिअं ॥
४०३
←
[ गुर्वादेरविर्वा ] गुर्वादि षष्ठी ङस् । अवि प्रथमा सि । वा प्रथमा सि ।
[सोसविअं सोसिअं ] 'शुषंच् शोषणे' (१२०८) शुष् । शुष्यन्तं प्रयुङ्क्ते । 'प्रयोक्तृ०' (३|४ | २०) णिग्प्र० । 'युवर्णस्य गुणः' (४।२३७) शु० शो० । अनेन वा णिग्० → अवि० । 'लोकात् ' (१।१।३) शोषवि - शोषि । 'क्तक्तवतू' (५।१।१७४) क्तप्र० त० । 'क-ग-च-ज० ' (१।१७७) त्लुक् । 'श-षोः सः' (१ । २६०) श षयोः सः । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३।२५) सि०म्० । 'मोऽनु०' (१।२३) अनुस्वारः सोसविअं । पक्षे शोषितम् । 'श-षोः सः ' (१।२६०) श-षयोः सः । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) त्लुक् सोसिअं ।
[तोसविअं तोसिअं ] 'तुषंच् तुष्टौ' (१२१३) तुष् । तुष्यन्तं प्रयुङ्क्ते । 'प्रयोक्तृव्यापारे णिग्' ( ३।४।२०) णिग्प्र० । 'युवर्णस्य गुण:' (४।२३७) तु० तो० । अनेन वा णिग्ο → अवि० । 'लोकात् ' (१|१|३) तोषवि तोषि । 'क्ततवतू' (५।१।१७४) क्तप्र० त० । 'क-ग-च-ज० ' (१।१७७) त्लुक् । 'श-षोः सः ' (१।२६० ) ष० स० । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३।२५) सि०म्० । 'मोऽनु०' (१।२३) अनुस्वारः तोसविअं । पक्षे तोषितम् । 'श-षोः सः ' (१।२६०) षस्य सः । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) त्लुक् तोसिअं ॥ १५०॥
भ्रमेराडो वा ॥ ८।३।१५१ ॥
भ्रमः परस्य णेराड आदेशो वा भवति ॥
भमाडइ । भमाडेइ | पक्षे भामेइ । भमावइ । भमावेइ ॥
[ भ्रमेराडो वा ] भ्रमि षष्ठी ङस् । आड प्रथमा सि । वा प्रथमा सि ।
[भमाडइ ] 'भ्रमू चलने' (९७०) भ्रम् । भ्रमन्तं प्रयुङ्क्ते । 'प्रयोक्तृव्यापारे णिग्' ( ३।४।२०) णिग्प्र० । 'सर्वत्र ल
व०' (२|७९) र्लुक् । अनेन वा णिग्०
आड० इति । 'लोकात् ' (१|१|३) भमाड । वर्त्त० तिव् । 'त्यादीनामाद्य० '
(३।१३९) तिव्० इ० भमाडइ ।
[ भमाडेइ ] भ्रम् । भ्रमन्तं प्रयुङ्क्ते । 'प्रयोक्तृ०' ( ३।४।२०) णिग्प्र० । 'सर्वत्र ० ' (२।७९) लुक् । अनेन वा णिग्ο → आड० इति । 'लोकात् ' (१।१।३) भमाड । वर्त्त० तिव् । 'वर्त्तमाना - पञ्चमी - शतृषु वा' (३।१५८) ड०डे० । 'त्यादीनामाद्य०' (३|१३९) तिव्० इ० भमाडेइ । पक्षे
[ भामेइ ] भ्रम् । भ्रमन्तं प्रयुङ्क्ते । 'प्रयोक्तृ०' ( ३।४।२०) णिग्प्र० । 'सर्वत्र ० ' (२।७९) लुक् । 'णेरदेदावावे' (३।१४९) णिग्स्थाने एत् । 'लोकात् ' (१।१।३) भमे । 'अदेल्लुक्यादेरत आ:' ( ३।१५३) भ० भा० । वर्त्त० तिव् । 'त्यादीनामाद्य०' (३।१३९) तिव्० इ० भाइ ।
[भमावइ भमावेइ ] भ्रम् (२) । वर्त्त० तिव् । भ्रमन्तं प्रयुङ्क्ते । 'प्रयोक्तृ० ' ( ३।४।२०) णिग्प्र० । 'सर्वत्र ल - व० ' (२।७९) लुक् । 'णेरदेदावावे' (३।१४९) णिग्० → आव - आवे० । 'लोकात्' (१|१|३) भमावति भमावेति । 'त्यादीनामाद्य०' (३।१३९) तिव्० → इ० भमावइ भमावेइ ॥ १५१ ॥