Vyutpatti Dipikabhidhan Dhundikaya Samarthitam Siddha Hem Prakrit Vyakaranam Part 01

Book Title: Vyutpatti Dipikabhidhan Dhundikaya Samarthitam Siddha Hem Prakrit Vyakaranam Part 01
Author(s): Vimalkirtivijay
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad

View full book textPrevious | Next

Page 425
________________

४१२
व्युत्पत्तिदीपिकाभिधान-दुण्ढिकया समर्थिते सिद्धहेमप्राकृतव्याकरणे ॥
बहुलाधिकारात् क्वचित् क्योऽपि विकल्पेन भवति । मए नवेज्ज । मए नविज्जेज्ज । तेण लहेज्ज । तेण लहिज्जेज्ज । तेण अच्छेज्ज । तेण अच्छिज्जेज्ज । तेण अच्छीअइ ।
[ईअ-इज्जौ क्यस्य ] ईअ-इज्ज प्रथमा औ । क्य षष्ठी ङस् ।
[हसीअइ हसिज्जइ] 'हसे हसने' (५४५) हस् (२) । वर्त० तिव्(ते) । 'क्यः शिति' (३।४/७०) क्यप्र० → य० । अनेन यस्य ईअ-इज्ज । 'लोकात्' (१।१३) हसीअते-हसिज्जते । 'त्यादीनामाद्य०' (३३१३९) तिव्०(ते) → इ० हसीअइ हसिज्जइ।
[हसीअन्तो हसिज्जन्तो] हस् (२) । 'क्यः शिति' (३।४।७०) क्यप्र० → य । अनेन यस्य ईअ - इज्ज । 'लोकात्' (१।११३) हसीअ-हसिज्ज । 'शत्रानशा०' (५।२।२०) शतृप्र० → अत् । 'शत्रानशः' (३।१८१) अत्० → न्तः । प्रथमा सि । 'अत: से?:' (३२) सि० → डो० → ओ० हसीअन्तो हसिज्जन्तो ।
[हसीअमाणो हसिज्जमाणो] हस् (२) । 'क्यः शिति' (३।४।७०) क्यप्र० → य । अनेन यस्य ईअ-इज्ज । 'लोकात्' (१।१।३) हसीअ-हसिज्ज । 'शत्रानशा०' (५।२।२०) शतृप्र० → अत्० । 'शत्रानशः' (३।१८१) अत्० → माण० । प्रथमा सि । 'अत: सेर्डोः' (३।२) सि० → डो० → ओ० हसीअमाणो हसिज्जमाणो ।
[पढीअइ पढिज्जइ ] 'पठ व्यक्तायां वाचि' (२१३) पठ् (२) । 'क्यः शिति' (३।४।७०) क्यप्र० → य । अनेन यस्य ईअ-इज्ज । 'लोकात्' (१।१।३) पठीअ-पठिज्ज । 'ठो ढः' (१।१९९) ठ० → ढ० । 'त्यादीनामा०' (३।१३९) तिव्०(ते) → इ० पढीअइ पढिज्जइ ।
[होईअइ होइज्जइ ] 'भू सत्तायाम्' (१) भू (२) । 'क्यः शिति' (३।४/७०) क्यप्र० → य० । अनेन यस्य ईअइज्ज । वर्तः तिव्०(ते) । 'त्यादीनामाद्य०' (३।१३९) तिव्०(ते) → इ० । 'अविति हुः' (४६१) भू० → हु० । 'स्वराणां स्वराः' (४।२३८) हु० → हो० होईअइ होइज्जइ । _[मए नवेज्ज] अस्मद् । तृतीया टा । "मि-मे-ममं-ममए-ममाइ-मइ-मए-मयाइ-णे टा' (३।१०९) टेन सह अस्मद्स्थाने मए। ___'णमं प्रहृत्वे' (३८८) णम् । 'पाठे धात्वादे० ' (२।३९७) नम् । वर्तः तिव् । 'रुद-नमोर्वः' (४।२२६) म० → व० । 'व्यञ्जना०' (४।२३९) अत् । 'लोकात्' (१।१।३) नवति । 'वर्तमाना-भविष्यन्त्योश्च ज्ज-ज्जा वा' (३।१७७) तिव० → ज्ज० । 'ज्जा-ज्जे' (३।१५९) एत्त्वम् नवेज्ज ।
[मए नविज्जेज्ज] नम् । वर्त० ते । 'क्यः शिति' (३।४/७०) क्यप्र० → य० । अनेन यस्य इज्ज० । 'लोकात्' (१०११३) नमिज्जते । 'रुद-नमोर्वः' (४।२२६) म० → व० । 'वर्तमाना-भविष्यन्त्योश्च०' (३.१७७) ते० → ज्ज० । 'ज्जा-ज्जे' (३।१५९) ए० नविज्जेज्ज ।
[तेण लहेज्ज तेण लहिज्जेज्ज] तद् । तृतीया टा । 'अन्त्यव्य०' (१२११) द्लुक् । 'टा-आमोणः' (३६) टा० → ण । 'टाण-शस्येत्' (३३१४) एत्त्वम् तेण । _ 'डुलभिंष् प्राप्तौ' (७८६) लभ् । वर्त० ते । 'व्यञ्जना०' (४।२३९) अत् । 'लोकात्' (१।१।३) लभते । 'ख-घ-थध-भाम्' (१।१८७) भस्य हः । 'वर्तमाना भवि०' (३।१७७) ते० → ज्ज० । 'ज्जा-ज्जे' (३।१५९) एत्त्वम् लहेज्ज । यत्र क्यस्तत्र लहिज्जेज्ज पूर्ववत् ।
[तेण अच्छेज्ज तेण अच्छिज्जेज्ज] तेण पूर्ववत् । 'आसिक् उपवेशने' (१११९) आस् । वर्त० ते । 'व्यञ्जनाददन्ते' (४।२३९) अत् । 'गमिष्यमासां छ:' (४।२१५) स० → छ । 'तैलादौ' (२।९८) छस्य द्वित्वम् । 'द्वितीय


Page Navigation
1 ... 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442