Vyutpatti Dipikabhidhan Dhundikaya Samarthitam Siddha Hem Prakrit Vyakaranam Part 01

Book Title: Vyutpatti Dipikabhidhan Dhundikaya Samarthitam Siddha Hem Prakrit Vyakaranam Part 01
Author(s): Vimalkirtivijay
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad

View full book textPrevious | Next

Page 418
________________

अष्टमाध्यायस्य तृतीयः पादः ॥
४०५
[कारिज्जइ] कृ। वर्त० तिव् । कुर्वन्तं प्रयुङ्क्ते । 'प्रयोक्तृ०' (३।४।२०) णिगप्र० । 'ऋवर्ण०' (४।२३४) कृ० → कर० । अनेन णिग्० → लुक्० । 'अदेल्लुक्यादे०' (३।१५३) क० → का० । 'क्यः शिति' (३।४।७०) क्यप्र० → य० । 'ईअ-इज्जौ क्यस्य' (३।१६०) क्य० → इज्ज० इति । 'लोकात्' (१९१३) कारिज्जति । 'त्यादीनामाद्य०' (३१३९) तिव्० → इ० कारिज्जइ ।
[कराविज्जइ] कृ। वर्त्तः तिव् । कुर्वन्तं प्रयुङ्क्ते । 'प्रयोक्तृ०' (३।४।२०) णिग्प्र० । 'ऋवर्ण०' (४।२३४) कृ० → कर० । अनेन णिग् → आवि० । 'लोकात्' (१।१।३) कराविति । 'क्यः शिति' (३।४/७०) क्यप्र० → य० । 'ईअइज्जौ क्यस्य' (३।१६०) क्य० → इज्ज० इति । 'लुक्' (१।१०) इलुक् । 'त्यादीनामाद्य०' (३।१३९) तिव्० → इ० कराविज्जइ ।
[हासीअइ] 'हसे हसने' (५४५) हस् । वर्त० तिव् । हसन्तं प्रयुङ्क्ते । 'प्रयोक्तृ०' (३।४।२०) णिग्प्र० । अनेन णिग्० → लुक्० । 'अदेल्लुक्यादे०' (३।१५३) ह० → हा० । 'क्यः शिति' (३।४/७०) क्यप्र० → य० । 'ईअ-इज्जौ क्यस्य' (३।१६०) यस्य ईअ । 'लोकात्' (१।१।३) हासीअति । 'त्यादीनामाद्य०' (३३१३९) तिव्० → इ० हासीअइ ।
[हसावीअइ] हस् । वर्तः तिव् । हसन्तं प्रयुङ्क्ते । 'प्रयोक्तृ०' (३।४।२०) णिग्प्र० । अनेन णिग्० → आवि० । 'क्यः शिति' (३।४/७०) क्यप्र० → य । ईअ-इज्जौ क्यस्य' (३।१६०) यस्य ईअ इति । 'समानानां०' (१।२।१) दीर्घः हसावीअइ ।
[हासिज्जइ] हस् । वर्त० तिव् । हसन्तं प्रयुङ्क्ते । 'प्रयोक्तृ०' (३।४।२०) णिगप्र० । अनेन णिग्० → लुक् । 'अदेल्लुक्यादे०' (३।१५३) ह० → हा० । 'क्यः शिति' (३।४।७०) क्यप्र० → य० । 'ईअ-इज्जौ क्यस्य' (३।१६०) यस्य इज्ज इति । 'लोकात्' (१।१।३) हासिज्जति । 'त्यादीनामाद्य०' (३।१३९) तिव्० → इ० हासिज्जइ ।
[हसाविज्जइ] हस् । वर्त० तिव् । हसन्तं प्रयुङ्क्ते । 'प्रयोक्तृ०' (३।४।२०) णिगप्र० । अनेन णिग्० → आवि० । 'क्य: शिति' (३।४।७०) क्यप्र० → य० । 'ईअ-इज्जौ क्यस्य' (३।१६०) यस्य इज्ज इति । 'लुक् (१।१०) इलुक् । 'लोकात्' (१।१।३) हसाविज्जति । 'त्यादीनामाद्य०' (३।१३९) तिव्० → इ० हसाविज्जइ ॥१५२॥
अदेल्लुक्यादेरत आः ॥ ८।३।१५३ ॥ णेरदेल्लोपेषु कृतेषु आदेरकारस्य आ भवति ॥
अति-पाडइ । मारइ ॥ एति-कारेइ । खामेइ ॥ लुकि-कारिअं । खामिअं । कारीअइ । खामीअइ । कारिज्जइ । खामिज्जइ ।।
अदेल्लुकीति किम् ? कराविअं। करावीअइ । कराविज्जइ ॥
आदेरिति किम् ? संगामेइ ॥ इह व्यवहितस्य मा भूत्-कारिअं । इहान्त्यस्य मा भूत् ॥ अत इति किम् ? दूसेइ ।। केचित्तु आवे-आव्यादेशयोरप्यादेरत आत्त्वमिच्छन्ति - कारावेइ । हासाविओ जणो सामलीए ॥
[अदेल्लुक्यादेरत आः] अत्-एत्-लुक् सप्तमी ङि । आदि षष्ठी ङस् । अत् षष्ठी ङस् । आ प्रथमा सि ।
[पाडइ] 'पत्लु पतने' (९६२) पत् । वर्त० तिव् । पतन्तं प्रयुङ्क्ते । 'प्रयोक्तृव्यापारे०' (३।४।२०) णिगप्र० । 'णेरदेदावावे' (३.१४९) णिग्रस्थाने अत् । 'सद-पतोर्डः' (४।२१९) त० → ड० । 'लोकात्' (१२११३) पडति । अनेन प० → पा० । 'त्यादीनामाद्य०' (३।१३९) तिव्० → इ० पाडइ ।


Page Navigation
1 ... 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442