________________
( १४ )
हयाती लोकोने जणावे छे. तेज रीते जो तमारामां गुण इथे तो लोको ते. -जाणशे, एटले तमारी प्रशंसा करशे. पोतानी मेळे पोताना वखाण करवानी कई पण जरुर नथी. परोपकार कर्या छतां पण सज्जनो हंमेशां मौनज धारण करे छे; जेना उपर तेओ उपकार करे छे तेनी तरफथी आभारनी लागणीनी बिलकुल आशा राखता नथी. परोपकार करवो ए तेमनो स्वभाव थई पड्यो छे. पोताना जे स्वाभाविक गुणो छे तेनी प्रशंसा सज्जनो पोतानी मेळे शी रीते करे ?
दुर्जननी पण निंदा करवी नहि.
आ शब्द पर खास लक्ष राखी विचार करो. तेमां केटलं उत्तम रहस्य छे तेनो ख्याल लावो जेने आपणे खराब मनुष्य धारता होईए तेनी कदापि निंदा करवी नहि. कारण के निंदाथी आपणने तेमज तेने कोई पण प्रकारनो लाभ थतो नथी. ते पोतानी निंदा थती जाणी पोताना अवगुण कबुल करशे नहि पण आपणापर उलटो क्रोधे भराशे. तेना बदले तेने खानगीमां सलाह आपवामां आवी होय तो ते पोतानी भुल कबुल करी - सुधरवा पोताथी बनतो प्रयत्न करवा दोराशे. मनुष्य दोषने पात्र छे. ज्यां सुधी केवळ ज्ञान प्राप्त थयु नथी त्यां सुधी मनुष्योमां कोईनें कोइ प्रकारनो दोष तो जणावानोज. तो पछी पारकानी निंदा करवा करतां आपणा अवगुणनी निंदा करी तेने सुधारवाने समय गाळीए तो तेना जेवुं रुडुं कार्य बी एके नथी. निंदाथी सामो सुधरतो नथी पण नठोर बने छे; पण खानगीमां सलाह आपवाथी सुधरे छे. हंमेशां गुणदृष्टि राखवी. दरेक मनुष्यना गुणनी प्रशंसा करवी, अने ते पोतानामां न होय तो लाववा प्रयत्न - करवो. गुणग्राही मनुष्योने सर्वत्र कांइने कांई शीखवानुं तथा जाणवानुं मळी आवे छे. जगतमां एवी एक पण वस्तु नथी, एवो एक पण मनुष्य
थी के जे तमने कोई प्रकारनो बोध आपी शके नहि. पारकाना मेलमां कपडा धोवाथी कोइ दिवस सफेत थई शके नहि. तेज रीते परपुरुषना अवगुण रूप मलीनताना विचारो करवाथी आपणो आत्मा कदापि निर्मळ थई शके नहि. सामा पुरुषनी निंदाना विचारो करतां तेनामां जे अवगुण न होय ते पण आरोपवामां आवे छे. आपणने कांई पण लाभ थतां नथी पण ते मनुष्य आपणो शत्रु थाय छे. तेवा निंदाना विचारोने मनमांथी