________________
322
'दुर्वर्णजनवर्णनीयवीर्यैश्च" 'दुष्कुलादपि ग्राह्यमंगनारत्नम् 2
'Durvarna' and 'duskula' both mean ‘‘śūdravarna”.
the 'nicavarna' or the
'Kikaṭas' or the 'Anāryajātiyas' referred to at two places indicate the barbarians or non-aryan tribes whose profession it was to collect grass and fuel. Of the Intermediary castes Dhanapala has referred to 'Niṣāda" which has been construed by the commentator as Cāṇḍāla.
But according to Kautilya
44
'ब्राह्मणस्य शूद्रायां निषादः पारशवो वा "5
or a son born in a Śūdrā mother by a Brāhmaṇa father is Niṣāda or Pārasava. Dhanapala has perhaps placed the 'Yacakadvija' inferior to the Ks atriya when he puts it in the mouth of Meghavahana
TILAKAMANJARI OF DHANAPALA
'An ornament" of the Kṣatriya lineage, how shall I accept alms like a begging Brāhmaṇa. The Brahmaņas on the whole have been shown enjoying the higher status than the kṣatriyas, Vaisyas etc.
‘अधिगतविविधपूजा
' दर्शनार्थिनः प्रीतमानसैर्द्विजन्मभिः
दिवसम्’
धुष्यमाणनृपतिसंतानोदयम् । श्र
"प्रस्तावयता देवद्विजप्रसादादिहापि सर्वं शुभं भविष्यतीति प्रकृते प्रयोजयता राजलोकेनातिवाह्यमान
119
44
सकलदर्शनार्थपरिभावनालब्धबुद्धिप्रकर्षाः - - - श्रोत्रिया: 7
सत्रमण्डपाजिरमण्डलकसंनिधावाबद्धसंनिधावाबद्धमण्डलैर्मन्त्रोच्चारविरतौ
'द्विजातीनां च गृहेषु प्रशस्तफलानि प्रहिण्वतीभिः "०
'ताम्बूलकर्पूरातिसर्जनविसर्जितपुरोधः प्रमुख मुख्यद्विजाति: '
11
'सितकुसुमदामदर्शनपुरःसरमावेदितनिजप्रयोजनद्विजातिजनमवधानदानेनानुगृह्णत: ''2
"
1. TM Vol. III p. 129.
2. Ibid. Vol. II p. 278.
3. Ibid. Vol. II p. 270, 298.
4. कवलितपृदीकुदर्रुरदारणेद्यतनिषादनादिता नूपाभि: TM Vol. II p. 129.
5. KAS III 7.21. p. 106.
6. अलंकार : क्षत्रियकुलस्य यातकद्विज इत्र कथं प्रतिग्रहमङ्गीकरोभि ?
7. TM Vol. I p. 157.
8. Ibid. Vol. I p. 159.
9. Ibid. Vol. II p. 161.
10. Ibid. Vol. II p. 161.
11. Ibid. Vol. II p. 162. 12. Ibid. Vol. II p. 164.
युगपद्
