Tattvartha Sutram

Author(s): Umaswami, Umaswati, Haribhadrasuri,
Publisher: Rushabhdev Kesarimal Jain Shwetambar Sanstha

Page 523

पुलाकादयः
anisdimamisammel
animanimaste
an
एवं पूर्वस्मादुत्तरोऽसंख्येयगुणनिर्जरो भवतीति दर्शयति, श्रावकाद्विरतो विरतादनन्तानुबंधिवियोजक इत्येवं शेषाः, यावजिनः श्रीतत्त्वार्थ-18 सर्वेभ्य एवासंख्येयगुणनिर्जर इति ।। अथास्य वैचित्र्यभाजः संवरचारित्रस्य के स्वामिन इति निर्दिदिक्षया आहहरि०
पुलाकषकुशकुशीलनिर्ग्रन्थस्नातका निर्ग्रन्थाः ॥९-४९ ॥ सूत्रम् ॥ ९अध्या०
पुलाकादयः पंचान्वर्थसंज्ञका निर्ग्रन्थाः स्वामिनः, तद्विबरणार्थमाह-पुलाको यकुशः कुशीलो निग्रन्थः स्नातक इति एते पंच निर्ग्रन्थविशेषा भेदा भवंति, निर्ग्रन्थानामिति ग्रन्था-काष्टप्रकार मिथ्यात्वमविरतिर्दुष्प्रणिहितयोगश्च, तज्जयाय प्रवृत्ता निर्गच्छद्ग्रन्था निर्ग्रन्थाः, धर्मोपकरणादृते परित्यक्तबाह्याभ्यन्तरोपधयो निर्ग्रन्थाः,पुलाकादिस्वरूपनिरूपणायाह-तत्र सततमित्यादि(२०९-६) तत्र तेषु पंचसु निम्रन्थेषु पुलाकास्तावदेवंविधाः, पुलाको निःसार इति रूढं, लोके पलंजिस्तन्दुलकणशून्यः | | पुलाकः, एवं निर्ग्रन्थोऽपि, लब्धिमुत्पना तपःश्रुताभ्यामुपजीवन् सकलसंयमगलनात् पलंजिरूपं निःसारमात्मानं करोति, ज्ञानदर्शनचरणानि च सारस्तदपगमानिःसारः,जिनप्रणीतादागमाद्धेतुतः सर्वदेवाप्रतिपातिनः,आगमश्च सम्यग्दर्शनमूले ज्ञानचरणे निर्वाणहेतुरित्यस्मात् अपरिभ्रष्टाः, श्रद्धानानुसारेण क्रियानुष्ठायिनो लब्धिमुपजीवंतो निर्ग्रन्थाः पुलाका भवंति,उपजीवंतश्च निःसारमात्मानं कुर्वन्तीति ग्राह्यं, सततमप्रमादिन इत्यपरे पठन्ति, जिनोक्तादागमाद्धेतुभूतात् मुक्तिसाधनेषु न प्रमाद्यन्ति जातुचिदिति । बकुशा इति शवलपर्यायाः,शबलो वर्णव्यतिकरः, क्वचित् कृष्णः क्वचिद्रक्त एक एव पटः,एवमयमपि निर्ग्रन्थः सातिचारत्वाचरणं शबलयति,
विशुद्ध्यविशुद्धिव्यतिकीर्णखभावं करोति,स च द्विधा-शरीरोपकरणभेदेन,तदाह वृत्तिकारः नै ग्रन्थ्यं प्रति प्रस्थिता (२०९-७) ॥५०३॥
इत्यादि, निर्ग्रन्थस्य भावो नैध्य-अष्टाविंशतिविधमोहनीयक्षयः तत् प्रति प्रस्थिताः-प्रवृत्तास्तदभिमुखाः तत्क्षयकांक्षिणः
||५०३॥
Jan Education International