________________
પુત્ર વિલ અને પુત્રી ઍમિલી સાથે મૈથુ એમ્સ એનાં કુટુંબીજનોએ એને માટે ભોંયતળિયે રહેવાની સગવડ કરી. મૈથ્ય બેસી શકે એવી રીતે એની કારમાં ફેરફાર કરાવ્યા. ઘરના પાછળના ભાગમાં ઢોળાવવાળો રસ્તો તૈયાર કર્યો, જેથી મૈથ્યને ઓછી મુસીબત પડે. આમ ઘરમાં તો મૈથ્યને માટે વ્યવસ્થા થઈ ગઈ, પણ સાથોસાથ મૈથૂએ પણ ઘરનાં કાર્યોમાં મદદરૂપ થવાનું શરૂ કર્યું.
પોતાના મેડિકલ સેન્ટરમાં જવા-આવવાના ક્રમ વચ્ચે મૈથ્ય એનાં સંતાનોને શાળાએ લાવવા-લઈ જવાના કામમાં મદદરૂપ થવા લાગ્યો. વાંદસ ઍક્ટિવેટી સોફ્ટવેરની મદદથી ઈમેઇલ કરવા લાગ્યો. બાળકોને ઘરમાં અભ્યાસ કરાવવા માંડ્યો અને પોતાના ઘરની પાછળના મેદાન પર રમાતી ક્રિકેટમૅચ જોવા લાગ્યો. આ પરિસ્થિતિમાં મૈથ્ય અને ડાયનેએ માત્ર પોતાનો જ વિચાર કરવાને બદલે સંતાનોનો પણ વિચાર કર્યો. બાળકો પર કેવું વીતતું હશે? ક્યારેક સારવાર લેતા મૈથ્ય સાથે રાતવાસો કરવાની બાળકોને તક મળતી. બાળકો એની પરિસ્થિતિથી પરિચિત થયાં અને ધીરે ધીરે એમનામાં એવું પરિવર્તન આવ્યું કે કંઈક અતડો રહેતો એનો પુત્ર બૅન મળતાવડો થવા લાગ્યો. પતિ-પત્નીએ ધ્યાન રાખ્યું કે એમના પરની આ પીડામાં બાળકોનું સુંદર મજાનું મુગ્ધ બાળપણ છીનવાઈ જાય નહીં.
મૈથ્યને મદદ કરવા માટે આ બાળકોને પણ મહેનત કરવી પડતી. એમની
જવાબદારી પણ વધી ગઈ, પરંતુ પિતાને સહાય કરવાની જવાબદારી બજાવતાં તેઓ ગૌરવ અનુભવતાં હતાં. એનો પુત્ર વિલ પોતાના પિતા મૈથ્યને એની શાળામાં લઈ ગયો અને વર્ગનાં બાળકો સમક્ષ મૈથૂએ પોતાની વાર્તા કહી. એની નાની દીકરી ઍમિલીએ એક વાર મૈથ્યને કહ્યું, ‘તમારી આંગળીઓ ઊંચી કરો, ડેડી.”
‘પણ અંમિલી, મારે આંગળીઓ જ નથી.’ મૈથૂએ યાદ અપાવ્યું. ‘હું... તો પછી એવું કરો, તમારા હાથ ઊંચા કરો.'
‘પણ અંમિલી, મારે કોઈ હાથ નથી.’ ફરી વાર થોડી શાંતિથી ઍમિલી બોલી, ‘ભલે, ચાલો ! આપણે કંઈક બીજું રમીશું.’
ત્રણ વર્ષની નાનકડી ઍમિલીને પિતાની ગંભીર પ્રકારની બીમારીનો ખ્યાલ નહોતો. અંમિલી સરસ ચિત્ર દોરતી. ત્યારે એના પપ્પાના કપાયેલા હાથ એના ગળાની આસપાસ વીંટળાઈ વળતા. મૈથ્ય સારવાર કેન્દ્રમાં જતો, ત્યારે બીજા દર્દીઓ એને માનદંડ તરીકે જોતા હતા. એક વ્યક્તિએ શરીરની નીચેના અવયવો ગુમાવ્યા હતા, પણ મૈથ્યને જોયા પછી પોતાની જાતને ભાગ્યશાળી માનવા લાગ્યો. આનાથી મૈથ્ય સહેજે પરેશાન નથી. એ કહે છે, “માનવીનો સ્વભાવ જ એવો છે કે તેઓ મને તાકી તાકીને જોશે અથવા તો મારો માનદંડ તરીકે ઉપયોગ કરી પોતાને નસીબદાર સમજ છે. ભલે તેમ માને.'
મૈથ્ય માને છે કે જિંદગી જીવવી અઘરી છે અને તેમાંય આવી નવીન પ્રકારની જિંદગી જીવવી એ લોઢાના ચણા ચાવવા જેવી છે, પરંતુ કુટુંબીજનો, મિત્રો અને કેટલાય અજાણ્યા લોકો તરફથી મૈથ્યને હૂંફાળો સાથ અને સહકાર મળ્યો છે. એ કહે છે કે આજના જમાનાના લોકો સ્વાર્થી છે, એમ માનવું તે આપણો પૂર્વગ્રહ છે. દરેક સચ્ચાઈને લોકો મદદ કરવા આતુર હોય છે.
પોતાની વિકલાંગતાનો મૈથ્ય એમ્સ હસતે મુખે સ્વીકાર કર્યો છે. અરીસામાં એની જાતને જુએ છે, ત્યારે આશ્ચર્ય સાથે આઘાત પામે છે. હવે એનાં ચારેય કપાયેલાં અંગો પર હાથ-પગનાં હાડકાં સાથે ધાતુના જોડાણ માટેનું Osseo-integration* નામનું ઇમ્પ્લાન્ટનું ઓપરેશન કરવાનું નક્કી કર્યું. વિશ્વનું આ પ્રકારનું પહેલું ઑપરેશન થશે અને જો એ સફળ જશે, તો એ
90 * તન અપંગ, મન અડીખમ
જીવી જાણનારો • 91