________________
રાત દિવસ પૈસાને માટે, ભટકે નરને નારી રે. ભણવું ગણવું પૈસા માટે, પૈસો ઘેબર ઘારી રે, પૈસાથી બાલુડાં છાનાં, પૈસા માટે યારી રે. હિંસા ચોરી પૈસા માટે, પૈસા સહુને વહાલા રે, આજીજી પૈસાને માટે, વેણ બોલાવે કાલાં રે. પૈસા માટે નોકર રહેવું, પૈસા માટે શેઠો રે, પૈસા માટે રાજા રૈયત, પૈસા ખાતર વેઠો રે. પૈસાથી વહાલા છે બાપા, પૈસા માટે “છાપા” રે, પૈસાના લોભે છે ટંટા, યુદ્ધ કાપંકાપા રે. પૈસાથી જે અળગા રહેશે, તે નર સાચા ત્યાગી રે, શ્રી શુભવીર નિર્લોભી જન, મુનિવર છે તે વૈરાગી રે.
પૈસા ખાતર માણસ ભૂખને ભૂલી શકે છે, તરસને તગેડી મૂકે છે, થાકને આરામથી વેઠે છે. માણસ પૈસા ખાતર ઝૂરે છે, પૈસા ખાતર ઝઘડે છે, પૈસા ખાતર જીવે છે અને પૈસા ખાતર મરે છે.
પૈસા મળતા હોય તો જણસતો ઠીક, જાત પણ વેચે છે. પૈસા ખાતર માણસ ગધેડાને ય બાપ કહેવા તૈયાર થઈ જાય છે ને સગા બાપને ગધેડે ઉતારે છે. પૈસા ખાતર ભમતા માણસની પત્નીને સાસરે જ પતિ વિયોગ સ્વરૂપે પિયર મળી શકે છે અને તેનાં બાળકોને ઘરમાં જ અનાથાશ્રમ મળી શકે છે. પૈસા ખાતર સત્ય, સત્ત્વને સ્વત્વનું લીલામ થાય છે. સભ્યતાઓ અને સંસ્કારિતાના અંતિમ સંસ્કાર થાય છે, નૈતિક મૂલ્યોનું અધ:પતન થાય છે. પૈસા ખાતર પ્રામાણિકતા અભરાઈ પર ચડે છે અને માનવતાનો આંક ઉપરથી નીચે પટકાય છે.
આવતો પૈસો કમ્મરમાં લાત મારે છે; માણસ ટટ્ટાર થઈ જાય છે. જતો પૈસો પેટમાં લાત મારે છે; માણસ બેવડ વળી જાય છે.
T
૪૩)
