________________
અતિીય સરસ્વતી
છે
જયની પ્રશંસાનાનું
સમાજના આભૂષણ રૂપ યાને ભારતનાં અદ્વિતીય સરસ્વતી પ્રિય જવાહર પ.પૂ. કલિકાલસર્વજ્ઞ ભગવાન્ શ્રીમદ્ હેમચન્દ્રસૂરીશ્વરજીએ પણ ગુર્જરેશ્વરનાં વિજયની પ્રશંસાનો શ્લોક કહ્યો તેનો ભાવ આ પ્રમાણે છે.
હે કામધેનુ !! તું તારા ગોમયરસ (દૂધ)થી પૃથ્વીને સિંચ ! હે રત્નાકરો !!! તમે મોતીના સાથીઓ પૂરો ! હે ચન્દ્રમા !!! તું પૂર્ણ કળશરૂપ બની જા ! હે દિગ્ગજો !!! તમે સૂંઢ સીધી કરી કલ્પવૃક્ષનાં પત્રો લઈ તોરણો રચો ! કારણ કે ખરેખર સિદ્ધરાજ પૃથ્વીને જીતીને આવી રહ્યા છે. '
આ શ્લોક સાંભળીને અન્ય કવિઓ ઝંખવાણા પડી ગયા જ્યારે મહારાજા સિદ્ધરાજ પોતાના મનોરથની પૂર્ણતાની આગાહી સમજી અત્યંત ઉલ્લસિત થયા તે દરમ્યાન મહારાજા ભોજના ભંડારમાંથી મળી આવેલ મહારાજા ભોજ વિરચિત “સરસ્વતી-કંઠાભરણ” નામનું વ્યાકરણ તેમનાં જોવામાં આવ્યું. મહારાજા સિદ્ધરાજ એક રાત્રે ભિક્ષુકના વેશે નગરચર્યા જોવા નીકળ્યા તે વખતે બહારથી આવેલા સરસ્વતી કુટુંબની દાસી સાથેનાં સંસ્કૃત ભાષાના સંવાદથી અવાક્ થઈ ગયા જેથી તેમને થયું. કે નેવીન પ્રકારનાં ભાષાના સર્જનથી સારાય વિશ્વને ગુજરાતે એક સાંસ્કૃતિક ભેટ ધરવી જોઈએ કે જેનું “યાવચંદ્રદિવાકરૌ” પ્રભુત્વ હોય એવી સાંસ્કૃતિક ઉપહારના નિર્માતા તરીકે સંપૂર્ણ યોગ્યતાવાળું દર્શન તેમને કલિકાલસર્વજ્ઞ ભગવાનમાં જ દેખાયું એટલે ગુર્જરેશ્વર મહારાજે લલાટે બે હાથની અંજલિ કરવા પૂર્વક પોતાના અભિપ્રાયને નીચેના શ્લોકથી વ્યક્ત કર્યો...
"यशो मम तव ख्यातिः पुण्यं च मुनिनायक !।
વિશ્વનોલોપરી ગુરુ ચાર નવમ ” હે મુનિગણનાયક (હેમચન્દ્રસૂરિજી) !! વિશ્વભરનાં લોકોનાં ઉપકાર માટે નૂતન વ્યાકરણની રચના કરો કે જેથી મને યશ મળશે અને આપશ્રીને ખ્યાતિની સાથે પૂણ્યનો મહાન લાભ થશે.
આજે મારો દેશ પરાયા શબ્દશાસ્ત્ર ઉપર જીવે છે. પરાયા વ્યુત્પત્તિશાસ્ત્ર ઉપર ગાજે છે. એવા પરાયા સાહિત્યની શૃંખલાઓને છેદીભેદીને મારો દેશ નવીન સૃષ્ટિના સ્વતંત્ર સાહિત્યથી જ જીવે અને જગતમાં ગાજે તેવું આપણે કરવું જોઈએ કારણ કે રાજ જશે. રાજવીઓ જશે,
