Siddhhem Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 03

Author(s): Mayurkalashreeji
Publisher: Labh Kanchan Lavanya Aradhan Bhuvan

Page 10

3ૐ અહમ નમઃ |
પ્રસ્તાવના કરોડો શ્લોકપ્રમાણ પ્રતિભાસંપન્ન સાહિત્યનું નવનિર્માણ કરનાર, પ્રાતઃસ્મરણીય પરમ પૂજનીય કલિકાલસર્વજ્ઞ ભગવંત આચાર્યશ્રી હેમચન્દ્રાચાર્ય મ.સા.નું સિદ્ધહેમશબ્દાનુશાસન વ્યાકરણ ખૂબ અદ્ભુત અને અજોડ ગ્રન્થ છે. આ ગ્રન્થનું અધ્યયન-અધ્યાપન આપણા શ્રી સંઘમાં વધતું રહ્યું છે. ઘણાં બધા સાધુ ભગવંતો-સાધ્વીજી ભગવંતો તેનું અધ્યયન કરી રહ્યા છે. તેમાં પ.પૂ. નીતિસૂરીશ્વરજી મ.સા.નાં સમુદાયના પ.પૂ. આચાર્યદેવશ્રી અરિહંતસિદ્ધસૂરીશ્વરજી મ.સા.નાં આજ્ઞાવર્તિની પ.પૂ. વિદુષી સાધ્વીજીશ્રી લાવણ્યશ્રીજી મ.સા.નાં શિષ્યાઓએ થોડાંક વર્ષો પહેલાં સૂરતમાં પંડિતવર્ય શ્રી છબીલભાઈ કે. સંઘવીની પાસે પ્રસ્તુત ગ્રન્થનો અભ્યાસ કર્યો. પંડિતવર્ય છબીલભાઈ પણ સિદ્ધહેમશબ્દાનુશાસન ગ્રન્થ પર સારી માસ્ટરી ધરાવે છે. તેઓશ્રીની શુભપ્રેરણાથી સાધ્વીજી ભગવતોને સ્વ-પર હિતાર્થે લઘુવૃત્તિ-વિવરણ કરવાની આત્મપ્રેરણા થઈ અને વિવરણનું કાર્ય પ્રારંભાયું. તેમાં ક્યારેક પ્રશ્ન ઊભા થાય ત્યારે પંડિતશ્રી પ્રત્યક્ષ કે પરોક્ષ રીતે પત્રોદ્વારા સ્પષ્ટીકરણ આપતાં રહ્યા છે જેથી સાધ્વીજી ભગવંતોના આનંદમાં વૃદ્ધિ થતી રહી.... છે. જોકે ભણવું એ જુદી વસ્તુ છે, ભણાવવું એ જુદી વસ્તુ છે અને લખવું વિવરણ કરવું એ પણ જુદી વસ્તુ છે છતાં સાધ્વીજી ભગવંતોએ વિવરણનું કામ ચાલુ કર્યું. કામ ઉત્સાહપૂર્વક આગળ વધ્યું. પ્રથમ અધ્યાયના ૧-૨-૩ પાદનું સંધિપ્રકરણ લઘુવૃત્તિ વિવરણ ભાગ-૧ રૂપે વિ.સં. ૨૦૫૩ માં પૂર્ણ કર્યું. ત્યારબાદ ૧-૪, ૨-૧ એમ બે પાદનું પલિંગ પ્રકરણ લઘુવૃત્તિ વિવરણ ભાગ૨ રૂપે વિ.સં. ૨૦૫૬. માં પૂર્ણ કર્યું. જ્યારે પહેલો-બીજો ભાગ એક પછી એક પ્રગટ થતાં અનેક વ્યક્તિ તરફથી તેને મળેલો આવકાર અને એની નકલો માટે થતી માંગણી જ એની ઉપયોગિતાની સાક્ષી પૂરે છે. ત્યારબાદ ૨-૨, ૨-૩, ૨-૪ એમ ત્રણ પાદનું કારક પ્રકરણ,ત્વિ- પ્રકરણ અને સ્ત્રીત્વ પ્રકરણનાં કાર્યમાં વિહારાદિ અનેક કારણોસર વિલંબ થતાં વચમાં જ ૩-૧, ૩-૨ એમ બે પાદનું સમાસના સુંદર અને સ્પષ્ટ કોષ્ટક પૂર્વકનું સમાસ પ્રકરણનું કાર્ય જલ્દી પૂર્ણ થઈ જવાથી લઘુવૃત્તિ વિવરણ ભાગ-૪ રૂપે વિ.સં. ૨૦૫૬ માં જ ફક્ત