Book Title: Shaddarshan Samucchaya Part 01
Author(s): Sanyamkirtivijay
Publisher: Sanmarg Prakashak
View full book text
________________
५४८
षड्दर्शन समुच्चय भाग-१, परिशिष्ट-५, साक्षीपाठ
(C-14) "तदत्यन्तविमोक्षोऽपवर्गः।" न्यायसू० १।१।२२ । “जन्ममरणप्रबन्धोच्छेदः सर्वदुःखप्रहाणम् अपवर्ग इति ।" न्यायभा० १।१९ । “आत्यन्तिको दुःखवियोगोऽपवर्गः सर्वगुणवियुक्तस्यात्मनः स्वरूपावस्थानम् । सुखदुःखयोविवेकहानस्याशक्यता। दुःखं जिहासुः सुखमपि जह्यात् । तस्मात्परमपुरुषार्थोऽपवर्गः । स च तत्त्वज्ञानादवाप्यते ।" न्यायक० पृ०८।
(C-15) "विशेषस्मृतिहेतोर्धर्मस्य ग्रहणाद् विशेषस्मृतेश्च जायमानः किंस्वित् इति विमर्शः संशयः ।" न्यायक० पृ०८।
(C-16) "यमर्थमधिकृत्य प्रवर्तते तत् प्रयोजनम् ।" न्यायसू० १।१।२४ । (C-17) "लौकिकपरीक्षकाणां यस्मिन्नर्थे बुद्धिसाम्यं स दृष्टान्तः ।" न्यायसू० १।१।२५ ।
(C-18) "अयमेवमिति प्रमाणमूलाभ्युपगमः विषयीकृतः सामान्यविशेषवानर्थः सिद्धान्तः ।" न्यायक० पृ०९।
(C-19) "सर्वतन्त्रप्रतितन्त्राधिकरणाभ्युपगमसंस्थित्यर्थान्तरभावात् ।" न्यायसू० १।१।२७ ।
(C-20) "सर्वतन्त्राविरुद्धस्तन्त्रेऽधिकृतोऽर्थः सर्वतन्त्रसिद्धान्तः । ॥२८॥ यथा घ्राणादीनीन्द्रियाणि । गन्धादय इन्द्रियार्थाः । पृथिव्यादीनि भूतानि । प्रमाणैरर्थस्य ग्रहणमिति ।" न्यायभा० १।१।२८ ।
(C-21) "समानतन्त्रासिद्धः परतन्त्रसिद्धः प्रतितन्त्रसिद्धान्तः । ।।२९।. यथानाऽसत आत्मलाभः । न सत आत्महानम्। निरतिशयाश्चेतनाः । देहेन्द्रियमनस्सु विषयेषु तत्कारणे च विशेष इति सांख्यानाम्। पुरुषकर्मादिनिमित्तो भूतसर्गः । कर्महेतवो दोषाः प्रवृत्तिश्च । स्वगुणविशिष्टाश्चेतनाः । असदुत्पद्यते उत्पन्नं विरुध्यते इति योगानाम् ।" न्यायभा० १।१।२९ ।
(C-22) "यत्सिद्धावन्यप्रकरणसिद्धिः सोऽधिकरण सिद्धान्तः । ॥३०॥ यस्यार्थस्य सिद्धावन्येऽर्था अनुषज्यन्ते = न तैर्विना सोऽर्थः सिध्यति तेऽर्था यदधिष्ठानाः सोऽधिकरणसिद्धान्तः यथा देहेन्द्रियव्यतिरिक्तो ज्ञाता दर्शनस्पर्शनाभ्यामेकार्थग्रहणादिभिः, अत्रानुषङ्गिणोऽर्थाः - इन्द्रियनानात्वं नियतविषयाणीन्द्रियाणि स्वविषयग्रहणलिङ्गानि ज्ञातुर्ज्ञानसाधनानि । गन्धादिगुणव्यतिरिक्तं द्रव्यं गुणाधिकरणम् । अनियतविषया-श्चेतना इति पूर्वार्थसिद्धावेतेऽर्थाः सिध्यन्ति । न तैविना सोऽर्थः संभवतीति ।" न्यायभा० १।१।३० ।
(C-23) "अपरीक्षिताभ्युपगमात् तद्विशेषपरीक्षणमभ्युपगमसिद्धान्तः ।३१। यत्र किंचिदर्थजातमपरीक्षितमभ्युपगम्यते-अस्तु द्रव्यं शब्दः स तु नित्यो अथानित्यः । इति द्रव्यस्य सतो नित्यतानित्यता वा तद्विशेष: परीक्ष्यते सोऽभ्युपगमसिद्धान्तः, स्वबुद्ध्यतिशयविख्यापयिषया परबुद्ध्यवज्ञानाय प्रवर्तते इति ॥" न्यायभा० १।१।३१ ।
(C-24) "प्रतिज्ञाहेतुदाहरणोपनयनिगमानान्यवयवाः ।" न्ययासू० १।१।३२ ।
(C-25) "साध्यनिर्देशः प्रतिज्ञा।" न्यायसू० १।१।३३ । “तत्र साध्यधर्मविशिष्टस्य धर्मिणो निर्देशः प्रतिज्ञा । यथा नित्यः शब्द इति । एष एव पक्ष उच्यते ।" न्यायक० पृ० ९।
(C-26) "उदाहरणसाधर्म्यात् साध्यसाधनं हेतुः।" न्यायसू० १।१।३४ । “लिङ्गवचनं हेतुः।" न्यायक० पृ० १० ।
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org

Page Navigation
1 ... 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712