Book Title: Shaddarshan Samucchaya Part 01
Author(s): Sanyamkirtivijay
Publisher: Sanmarg Prakashak
View full book text
________________
षड्दर्शन समुच्चय भाग-१, परिशिष्ट-५, साक्षीपाठ
५५३
इत्युक्तं तावत् । सम्प्रति हानादि बुद्धीनां फलत्वे विशेष्यज्ञानं प्रमाणमित्याह..." प्रश० कन्दली पृ० १९९ । मीमांसाश्लो० सू० ४ श्लो० ७२-७३ ।
(C-94) "कथं तर्हि स्मृतेर्व्यवच्छेदः ? अननुभवत्वेनैव... न च स्मृतिहेतौ प्रमाणाभियुक्तानां महर्षीणां प्रमाणव्यवहारोऽस्ति पृथगनुपदेशात् ।" न्यायकुसु० ४।१।।
(C-95) "द्रव्यगुणकर्मनिष्पत्तिवैधादभावस्तमः ।" वैशे० सू० ५।२।१९ । उद्भूतरूपवद्यावत्तेजः संसर्गाभावस्तमः । वैशे० उप० ५।२।२० । किं पुरुषवच्छायापि गच्छति आहोस्वित् आवारकद्रव्ये संसर्पति आवरणसन्तानादसन्निधिसन्तानोऽयं तेजसो गृह्यत इति । सर्वता खलु द्रव्येण यस्तेजोभाग आवियते तस्य तस्यासंनिधिरेवावच्छिन्नो गृह्यते इति । न्यायभा० १।२।८ । भासामभावरूपत्वात् छायायाः । प्रश० व्यो० पृ० ४६। तस्मादभाव एव छाया न तु सतीति सिद्धम् । न्यायवा० ता० टी० पृ० ३४२ । प्रश० किर० पृ० १९ ।
(C-96) "शब्दोऽम्बरगुणः ।" प्रश० भा० व्यो० पृ० ६४५ । (C-97) "स्वविषयसर्वगतमभिन्नात्मकमनेकवृत्ति" प्रश० भा० व्यो० पृ० ६७७ । (C-98) "धर्मः पुरुषगुणः ।" प्रश० भा० व्यो० पृ० ६३७ ।
(C-99) "नवानामात्मविशेषगुणानामत्यन्तोच्छित्तिर्मोक्षः ।" प्रश० व्यो० पृ० ६३८ । यावदात्मगुणाः सर्वे नोच्छिन्ना वासनादयः । तावदात्यन्तिकी दुःखव्यावृत्ति वकल्पते ।। ननु तस्यामवस्थायां कीदृगात्मावशिष्यते? स्वरूपैकप्रतिष्ठानः परित्यक्तोऽखिलैर्गुणैः ॥ न्यायम० पृ० ५०८ । समस्तात्मविशेषगुणोच्छेदोपलक्षिता स्वरूपस्थितिरेव । प्रश० कन्द० पृ० १८७ । निःश्रेयसं पुनर्दुःखनिवृत्तिरात्यन्तिकी । प्रश० किर० पृ०६।
(C-100) "कुंतो मुक्तस्य सुखोपभोग इति चेत् । आगमात् । उक्तं हि- सुखमात्यन्तिकं यत्तद्बुद्धि ग्राह्यमतीन्द्रियम् । तं च मोक्षं विजानीयात् दुष्प्रापमकृतात्मभिः ॥ तथा, आनन्दं ब्रह्मणो रूपं तच्च मोक्षोऽभिलक्ष्यते । विज्ञानमानन्दं ब्रह्मेति।... तत्सिद्धमेतत् नित्यसंवेद्यम् । अनेन सुखेन विशिष्टा आत्यन्तिकी दुःखनिवृत्तिः पुरुषस्य मोक्ष इति ।" न्यायसा० पृ० ४०, ४१ ।
(D-1) "हस पिब लल मोद नित्यं विषायनुपभुञ्ज कुरु च मा शङ्काम् । यदि विदितं ते कपिलमतं तत्प्राप्स्यसे मोक्षसौख्यं च ॥" सां० का० माठर० पृ० ५३ ।
___ (D-2) "तथा च उक्तं पञ्चशिखेन प्रमाणवाक्यम्-पञ्चविंशतित्वज्ञः..." तत्त्वयाथा० पृ० ६१ । सन्मति० टी० पृ० २८२ । न्यायाव० टी० पृ० १४ । वस० सू० वृ० १२४ ।
(D-3) "सत्त्वं लघुप्रकाशकमिष्टमुपष्टम्भकं चलं च रजः । गुरु वरणकमेव तमः... ॥" सां० का०१३। त्रैगुण्यम् ॥ सत्त्वं रजस्तम इति गुणा: भावे ण्य स्त्रैगुण्यम् । प्रसादो लाघवं सङ्गः प्रसङ्गात् प्रीतिरार्जवम् ।। तुष्टिस्तितिक्षा सत्त्वस्य रूपं साक्षात् सुखावहम् । शोकस्तम्भद्वेषतापखेदभोगाभिमानिता ॥ रजोरूपाण्यनेकानि बहुदुःखप्रदानि वै । तमो नामाच्छादनादि बीभत्सावरणादि च ॥ दैन्यगौरवनिद्रादि-प्रमादालस्यलक्षणम् । मोहात्मकमनन्तं तदेवं त्रैगुण्यमीरितम् । सत्त्वं प्रकाशकं विद्याद्रजो विद्यात् प्रवर्तकम् ॥ विनाशकं तमो विद्यात् त्रैगुण्यं नाम संज्ञितम् । सांख्यसं० पृ० १४ । भगवद्गी० १४।६-८ ।
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org

Page Navigation
1 ... 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712