________________
તાર ગાનું અજિતનાથ જિનાલય મંદિરનુ તળ અને અ'ગ-ઉપાંગા
મદિર ત્રણ સરચનાના સયેાજનથી બનેલુ છે. (૧) સાધાર મૂલપ્રાસાદ, (૨ ) શૂદ્ભપ, અને (૩) મુખબપિ ચિત્ર ૧ મૂત્રમાસા માટે ઇ મામપુર Sanctum proper' એવા અનુવાદ કરે છે, પણ પ્રાસાદ સાધાર જાનિને એટલે પ્રદક્ષિણામા વાળા ચાઈ,Sanctum properથી તે પ્રસ્તુત સર્ભમાં કેરળ જન: ૫ ગર્ભગૃહ' સૂચિન થાય છે; જ્યારે મૂળપ્રામા વનવિક અર્થ છે કહ્યું મામાથી, દેકનિકાએથી ભિન્ન એવા “મ ક્રિડવા મુખ્ય' પ્રાસાદ. આ પ્રાસાદ ને ‘માધા' ટાય તે અદના ગર્ભગૃહ સમેન, એની સમયનામાં તે મુખ્ય પ્રામાદ' યા 'ગલપ્રાસાદ' માતાની દાજ છે •ગર્ભગૃહ' લપ્રાસાદ કહેવાતુ નથી એક છ ભુજ મેામપુરા મંજી, અન્નગન ર ગર્ભ” ભાગને પણ ‘મૂલપ્રાસાદ” કહેવામાં કરે છે. “ ગર્ભ 'તુ ભાન (૧૮ ફૂટ છ ફૂંથ ૪ ઈંચ ) આપતે સમયે તેને ‘ મલપ્રાસાદ' માત કહે છે1 મૂલપ્રામાના આકાશન અભિપ્રેત છે તેનાથી સેમપુરા જુદા જ અર્થ કરે છે. વર્તમાન પિએ પણ એવા અથ કરતા નથી )
આ સિવાય ॥ સેાનપુરાએ મહપના “પા–માતની વાત કરી છે ત્યાં શાસ્ત્રોન શબ્દ ‘પાર્શ્વલિ દે' વાપરવે વધારે ષ્ટ છે. એ જ પ્રમાણે મુખ ડ ને તેમણે ‘મહાચતુષ્ટી' અને ‘મહાશુ ગારચાકી' તરીકે ઘટાવ્યા છે,5 તેમા ‘મહાચતુષ્ટી' શબ્દ મેગ્મ નથી. અહી ‘મદા” અભિધાન તા મુખમ૩૫ ઊંચો અને મેટા કેવાને કારણે તેમણે લગાવ્યુ હશે, પણ તેને ઋતુ એટલે કે ચેાિળુ કહેવુ યુનિક નથી; રૂપ કે પ્રસ્તુત. મુખમ ૩પ છ ાકિયાળાના સચાજનથી બનેલા છે: (માત્રા પ્રકારના ‘મુખબડને જૈન સ્મૃતિએ તેમ જ શિલ્પીજને 'ચેંકી” નામથી ચેાન્ય રીતે જ ઓળખાવે છે.)*
સેમપુરા મંદિરની કુલ લભાઈ ૧૫૧ કુંડ, પહેાળા પર કૃઢ ૮ ઇંચ, અને બસના ભિંડુ પર્યન્તની ઊંચાઈ લગભગ ૧૭૫ ફૂટની ગણાવે છે,1 મતે લાગે છે હું પહેાળાઈ ના આકડે! ફરીને તપાસવે! જરૂરી છે, અને ઊચાઈની ગણુનરીમાં કશીક ગંભીર ભુલ થઈ જણાય છે. ગે તેના માપીને કરાવેલ કામ પર પટ્ટી મૂકીને તપાસના તેની ચાઈન આક ૧૩૦ ફૂટથી થાડાક જ વધારે હાવાનું લાગ્યુ છે. મન્દિરના મંડાવર ( ભીન ) ની પીડ a Sompura, p 5,
7 શાસ્ત્રમાં જ્યા જ્યાં મૂત્રાસામાનત એવુ' વચન આવે છે ત્યા થા. પ્રાસાદના બહારના કથી કક્યું'ના પાસ નિયમિત ઈ, ' બંને મુત્ર સાદ મેં અને વિબા ગાળા ગમ'' ઢાવાનુ સિદ્ધ થઈ જાય છે,
Sompura, p 4
૧
વળી ત્યા અન્યત્ર સામપુરા આ અગેના સદશમા આ પ્રમાણે અવલો છે. તે આ ન ગાય કેળાનુ કહી ફરીને "મહાતુશ્રી' એવું". એકવચન' વાર્ષી છે ! *‘But the Venpara ek on the east supported in [sic] ten free standing pillars is a rectangular porch measuring 10 2×5,5 (33.5'18") divided in siz sectom constituting pad-coks This coki may also be called Mahaepip 11. 1 ) Sompura, p
૧