________________
વત્સલ–ક્ષમામૂર્તિ શ્રીકૃષ્ણ
ઉપેન્દ્રરાય જ, સાડેસરા
"
44
માએ સા પુત્રા હણાઈ ગયાના મમાયાથી ધૃતરાષ્ટ્ર વાવાઝોડામાં ભાંગી પડેલ બની જેમ ધરતી ઉપર ઢળી પડયો, પેાતાની કપાઈ ગયો પાખાવાળા જણું પક્ષી જેવા દીનહીન હાલનને શેક કન્યા ભાડો એને મુખ્ય રામ, દેવું નાદ, શ્વાસ અને ભીષ્મની સલાહ યાદ આવી દંતકા' કવા આવેલા શ્રીકૃષ્ણે કુરુમાં કહુવા 4નાનુ સ્મરણ કર્યું શ્રીકૃષ્ણે સભામા મને કલ્યાણકારી વયના કલા હતા . રાજેન્ । તેમ વૈર ન કરો, અને પુત્રને પૂરે વશમા રાખો અન્ય નળ તે રાગપુામગ્રામિતિ ” પુ નુ મે દુ×તિએ એમનુ માન્યુ નહિ, અને હવે અત્યંત સતાપ કરુ બ્રુ * ત્રમાં સાપાત કરતા મેક્લ્યા કે, · હું સજય । મે આ જન્મમાં પૂર્વે એવું એક પાપ ક નામ એવુ તે સ્મરણ નથી, કે જેને લીધે મારે મૂઢને આવું (ધોર હું ખરૂપી) ફળ ભાગવવુ પડે, પણ પૂર્વ જન્મમા મે કઈ એવુ અપકર્મ કર્યું હશે જેથી વિદ્યાતાએ મને ખાવા દુ ખાવી પ્રસ ગમા લાવી મૂકયા છે. સ હવે તે! બ્રહ્મલીકના વિશાળ રાજમાર્ગના માત્રમ રીતે ઊભેલા સદાચારી એવા મને, પાડવા આજે જ તેરશે ! અર્થાત્ હુ સન્યાસી અશિ (૧૧-૧-૧થી, ૧૦થી ૨૦).
સ જયે જવાબ આપ્યા : ' રાજન્ ! તમે મધ્યસ્થ છતા પુત્રી પ્રત્યે પક્ષપાત કર્યો. તમે રાજ્યની લાલસામા એવા લુબ્ધ થઈ ગયા કે પેાતાને કોઈ જાતના સ્વાર્થ સાધી શકવા નહિ ! (સ્વાર્થ સાધવાની આકાંક્ષાથી પાનાનુ જ અહિત કર્યું' !) તમે ભીમાદિન હિત વયના ન ગણુકાર્યાં, પણ કુ.શાસનાદિ દુષ્ટ મંત્રીની સલાહ માની માણસે એવી રીત વવુ જોઈએ કે ભવિષ્યમાં પસ્તાવુ પડે નહિ. હવે રોક કરવાના કોઈ ' નથી...* તમારા પુત્રએ પાડવારૂપી અગ્નિને દુખદાયક વાકથીરૂપી પવનથી ધમાવી તેમા ચેલ
1
ધૃતરાષ્ટ્રના આ શબ્દો શુ આજે સાંભળવા મળતા નથી કે ” તાનો ય થ બાળ આ પ્રકારનું માનસ સર્વવિદિત છે. વળી ૬ ખભારથી શ થઈ તે માનવેરામાં ગયા અનુભવ પણ સા"ત્રિક છે
2 (ક) સાર્વત્રિક બત્સલતા અર્થાત્ સાચી વત્સલતા હિત કરે. પેાતાના અથ થાય સામે જ્યારે ધૂનરાષ્ટ્ર જેવી સકુચિત વત્સલતા પ્રણાસના માર્ગે લઈ જંગ
(બ) ધૃતરાષ્ટ્રના વિચારોથી પ્રાશ સર્જાયા છે અને એ અભિવ્યકિત કરવા આવા ખી સાદોં માટે ખ઼ુએ . (બધા સદ ખ ડ ૪ના છે) ૩ પ્રકરણ ૧, સુદ્ધ મ`ત્રી', તેલ ૧૫, પ્રભુ ૨, *સારથિપ્રવર “રાષ ૪૭, પ્રકરણ ૭, "સરક્ષક નષ ૧; પ્રકરણ ૪, ચાત નામ છે. પ્રકરણ ૫, શ્રુતિ-ઉત્સાહપ્રેરક' નોઁધ પ, ઇત્યાદિ