Sambodhi 1973 Vol 02

Author(s): Dalsukh Malvania, H C Bhayani
Publisher: L D Indology Ahmedabad

Page 380

ईश्वर
४१
३६ यया चदनभूपमितरघूमविसह रामवलोक्य चंदन एव बहिनुमाने, विलायन
विलक्षण एवं कर्ताऽनुमास्यते । न्यायम. भा. १, 2. 1८3। १७ न हीटग परिदृश्यमानमनेका यमपरिनितान्तप्राणिगतविचित्रसम्ममा सुन मुखातिक यम
अनतिशयेन पुंसा कर्तुं शक्यपिनि । न्यायमं. भा. !, पृ. १८ ३८ तथयतस्त्रैलोक्यस्य निरवधिप्राभिमुखदुःखसावनस्य समिहामविधान म... , म
जानन्नेव स्रष्टा भवितुमर्हति महेश्वरः । तामात्सर्वज्ञः । न्यायम, भा. 1, 2. 16 ! ३९ अपि च यया नियतविषयवृत्तीनां चक्षुरादीन्द्रियाणामविलास न , म .
सकलक्षेत्रकर्मविनियोगेषु प्रभवनीवरः तपेक्षया सर्वज्ञः । न्यायमं. मा. . . । ४० पुसामसर्ववित्त हि रागामिलबंधनम् । न च गगादिभिः पृष्टा भगवानकि मस्ति ।।
न्यायम. भा. १, पृ. १८४ । नित्यं तज्ज्ञानं कथमिति :-~-स्मिन क्षणमप्यानरमा नियम परमश्रिीमनानप्रकारव्यवहारविरमप्रसवात् । प्रलयवेलायां तर्हि कुन तम्मिन्यवक पनि चन- मेवम- अाप्रलयसिधे नित्यत्वे तदा विनाशकारणाभावान् अस्य आन्मन इव तज्ज्ञानम्य निम्न
पुनश्च सर्गकाले तदुत्पत्तिकारणाभावाति निख ज्ञानम् । न्यायमं. मा. १, पृ १८ । ४२ एवञ्च तदतीतानागतसूक्ष्मव्यवहितादिनमरतवरविषय, न भिन्म, कापीमा किसानुपम ।
क्रमाश्रयणे क्वचिदशातृत्व स्यादिनि व्यवहारलोपः । यौगयेन सर्वज्ञातत्व कुतात्या मरा
न्यायम. भा. १, पृ. १८४ । ४३ प्रत्यक्षसाधयांच्च तज्ज्ञाने प्रत्यक्षमुच्यते, न पुििद्रयार्थसनिकोपन कमकान्ति. भशन
नामेवार्थानां सवितृप्रकाशेनेव तेन ग्रहणान । न्यायम. भा. १, १. १८४ । ज्ञानवदन्येऽप्यात्मगुणा यज्य सन्ति, ते निला एव, मनन्मयोगानं पक्षजन्माचार ! मप'स्तस्य तावन्न सन्त्येव । भावनाख्येन संस्कारणानि न प्रयोजनम् : सर्वका सवारविन स्मृत्यभावात् । अत एव न तस्यानुमानिक ज्ञानमिष्यते। धर्मस्तु भूतानुग्रहकमा - बा. भाव्याभवन्न वार्यते । तस्य च फलं परार्थनिष्पचिरेव । मुख त्यस्य नित्यमेव, नित्यानन्या. नागमात्प्रतीतेः । अमुखितरय चैवविधकार्यारम्भयोग्यताऽभावात् । न्यायम. भा. १,५१८ । नैष दोषः-अनात्ममनर संयोगजत्वादिच्छा स्वरूपमात्रेण नित्या काश्मिण साचिन्महारण वा विषयेणानुरज्यते। सर्गसंहास्योरन्तराले नुजगतः स्मित्यवस्थायां अम्माकाय संपद्यतामितीच्छा भवति प्रजापतेः । न्यायमं. भा. १, पृ. १८५।
प्रयत्नस्तस्य संकल्पविशेषात्मक एव । न्यायम. भा. ५, पृ १४ । ४७ तंदवं नवभ्य आत्मगुणेन्यः पञ्च ज्ञानमुखच्छाप्रयत्नधाः सन्तीश्चरे । चन्भाग्नु दुबया.
धर्मसंस्कारा न सन्तीत्यात्मविशेष एवेश्वरी न द्रव्यान्तरम् । न्यायम. भा १, ५ । ४८ उच्यते-ज्ञानचिकीर्षाप्रयत्नयोगित्वं कर्तृत्वमाचक्षते । तच्चेपरे विद्यत एवेत्युक्तमेत ।
स्वारीरप्रेरणे च दमशरीरस्याप्यान्मनः वर्तृत्वम् । इस्लामाधण च तस्य कर्तबार अनेक. व्यापारनिर्वर्तनोपात्तदुर्वहक्लेशका मुष्यविकल्पोऽनि प्रत्युक्तः । न्यायम. भा. १, पृ. १८ ।
४५