________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kabhatirth.org
પ્રેમસ્વરૂપ
સ્વરૂપ દેખાય, જયાં પુદ્ગલમય વિષયોમાં આસિત (મેહ) જરા પણ ન હોય ત્યાં જ શુદ્ધ પ્રેમ રહેલા છે તેમ જાણવુ.
આવો પ્રેમ કેાના પ્રત્યે હોય તે જણાવે છે.—
વિવેચન:—સાચા શુદ્ધ પ્રેમનુ સ્વરૂપ કેવું હોય છે તે જણાવતાં કહે છે કે જ્યાં આત્મામાં પૂર્ણ શુદ્ધતા એટલે કષાય રૂપ મેહના અભાવ હોય તે પ્રેમની શુદ્ધતા જાણવી. સદ્શશ્વતભાવે અવિનાશી હોય તેમજ ચિક્—જ્ઞાનસ્વપર પદાર્થાંનું યથાસ્વરૂપે અનુભવ યુકત જાણવાપણુ હોય અને આન ંદ–ચારિત્ર એટલે સ્વસ્વરૂપમાં રમણતા. આવા સચિદ્ અને આનંદરૂપ આત્મસ્વભાવના લક્ષણેા પ્રગટ ભાવે અનુભવાતા હોય; પુદ્ગલ ભાવના ભાગની લાલસા જરા પણ ન હોય, સર્વ આત્માઓનું હિત કરવાની ઇચ્છા રૂપ મૈત્રી ભાવના હોય, ગુણવંત પ્રત્યે પ્રમાદ-આહલાદ અનુભવાતા હોય, ત્યાં જ શુદ્ધ પ્રેમ રહેલો છે. તેમ અવશ્ય માનવુ. કારણ કે તે જ આત્માના સત્ય ધર્મ છે. એમ સમજવુ.
सर्वजातीय देहेषु जीवा देवा स्वभावतः । तत्सार्द्धमात्मवत् प्रेम, पूर्णानन्दप्रकाशकम् ॥ ३ ॥
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૫
અથ:-સવ જાતિના દેહને ધરનારા જવામાં સ્વભાવથી દેવત્વ છે તેથી જીવે દેવ છે તેમ સમજીને તેઓ પ્રત્યે પેાતાના આત્મા જેટલા પ્રેમ લાવવા કારણકે તે પૂર્ણ આનંદના પ્રકાશ કરનારા છે.
जिनेन्द्राः सर्वजीवाः स्यु - स्तत्रात्मैक्येन वर्त्तनम् । परप्रेम विबोधव्यं, शुद्धब्रह्मरसात्मकम् ॥ ४ ॥
વિવેચનઃ આ જગતમાં પરાધીન એવા જીવાત્માઓને તેવા તેવા કર્માંના વિપાકોના ઉદયો ભોગવવા માટે તેવા તેવા દેા ( શરીરો ) ધારણ કરવા પડે છે. તે કમ્ મદારી જેમ નચાવે તેમ નાચવું પડે છે. તેમ છતાં પણ તે જીવાત્માએને સહજ આત્મસ્વભાવ નષ્ટ થતા જ નથી કમના બળવાન આવરણથી દબાઇને તે જીવાત્માઓ પોતાના આત્મસ્વરૂપને વિસરી ગયેલા હાય છે. અનાવિનિધનજ્ઞાનધન પ‰ ન તિ ॥ ાત્માની પાસે જ્ઞાનાદિ અનંત જ્ઞાન ધન સત્તાએ રહેલું છે છતાં ક`ના આવરણથી પાતે જોઇ શકતે નથી. તે પણ યાગ્ય કાળ, નિમિત્ત, ભવિતવ્યતા, પુરૂષાર્થ આદિની સામગ્રીને પામતાં સ્વસ્વરૂપનું ભાન થાય છે તેથી સત્તાએ સિદ્ધપરમાત્મદેવના સમાન સ્વભાવ સજીવોના છે, તેથી હું આત્મા ! તું સર્વ જીવો જે ચેારાશી લાખ યોનીમાં ભમતાં તેવા તેવા આકારને ધરતા છતાં તે શરીરેામાં રહેલા જીવા ભાવિકાલીન સિદ્ધ પરમાત્મા રૂપ દેવો છે તેમ માની તે સર્વેની પ્રત્યે સાધર્મિકભાવ, મૈત્રીભાવનારૂપ પ્રેમ પ્રગટાવ. તેવો પ્રેમ પ્રગટ થવાથી તુ સહજભાવે પૂર્ણ સ્વરૂપ યુકત શાશ્વતા આન ંદ પ્રકટાવી શકીશ ॥ ૩ ॥
For Private And Personal Use Only
