________________
81
મૂળ ખ્યાલ માત્ર અનુવાદનું પ્રકાશન કરવાનો જ હતો. પરંતુ મને લાગ્યું કે “પ્રબુદ્ધ રૌહિણેય' - મૂળ કૃતિ તો વર્ષો અગાઉ (ઈ. ૧૯૧૮)માં પ્રકાશિત થઈ છે, જે આજે તો અલભ્યપ્રાય હોવા ઉપરાંત મોટા ભાગના ભાવકો માટે અજ્ઞાતપ્રાય પણ છે. તેમના અધ્યયન તથા આનન્દ માટે તેમજ તુલના કરી શકે તે માટે પણ, મૂળ નાટક-વાચના આ અનુવાદની સાથે જ છપાવી જોઈએ. મારી આ વાત જૈન સાહિત્ય અકાદમીએ માન્ય રાખી, તેનો સંતોષ છે.
મૂળ નાટકનું સંપાદન, ઈ. ૧૯૧૮માં, તે સમયે ઉપલબ્ધ એકમાત્ર હસ્તપ્રતિના આધારે, મુનિશ્રી પુણ્યવિજયજીએ કર્યું છે; અને ભાવનગરની જૈન આત્માનન્દ સભાએ તેનું પ્રકાશન કર્યું છે. તે સંપાદનમાં પણ કેટલેક સ્થળે પાઠો ત્રટિત છે, જેની સૂચના જે તે સ્થળોએ સંપાદકે આપેલી જ છે. આવા બે-ત્રણ સ્થળોએ પાઠપૂર્તિ તેમજ પાઠશુદ્ધિ, મેં મારી મતિ પ્રમાણે સૂઝી તેવી કરી છે.
દા.ત.
અંક ૨, પૃ. ૨૨માં મોદાયે (?) તથા તેની ટિપ્પણીમાં મોદનવું () પાઠ છે, ત્યાં મેં મોહN – (મૌર્ય ?) આમ નોંધ્યું છે.
અંક ૨, પૃ. ૨૮માં પુનઃ રૂગ્નિ તોદન (?) તથા તેની ટિ માં મોદન પાઠ છે, ત્યાં મેં સોહર્તા (મોત ?)(નવ) આમ કર્યું છે.
અંક ૨, પૃ. ૩૬ (શ્લોક ૨૦ પછી) તછતિ નિશગતાં (2) રસામૃત નિશાન્તનું ત્યાં મેં તન્દુ સંસ્કૃત નિશા, સાંપ્રત નિશાન્ત, એમ કર્યું તો છે, પરંતુ તે સ્થળે તત્ જીત નિશા, અગતાં સાસ્કૃત નિશાન્તમ્ – એમ હોવું વધુ યોગ્ય લાગે છે.
અંક ૫, શ્લોક ૮માં [.... લીના પાઠ છે, ત્યાં [વાદિતીનો] એમ કરેલ છે.
અંક ૫, પૃ. ૭૭ પર (મુનવનાનું વિમો) છે, ત્યાં (મુગન્ધિનાનિ વિમોચ્ચે) કર્યું છે.
અંક ૬, શ્લોક ૩૨ માં સાત વિશ્વમ તવ [છ7]ક્ત આ પ્રમાણે બ્રેકેટમાં ત્રુટિત પાઠ કલ્પીને ઉમેર્યો છે.
અંક ૬, શ્લોક ૪૨ માં અન્તિમ પંક્તિમાં સુતીવ્રવીરવૃતાત્ છે, ત્યાં સુતીવ્રવી(વ)રવ્રતત્ કરેલ છે.
વિદ્વાનો આમાં કોઈ ક્ષતિ હોય તો સુધારી લેશે તેવી શ્રદ્ધા છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
