________________
પ્રબુદ્ધ જીવન
પૃષ્ઠ ૮ % પ્રબુદ્ધ જીવન : ગાંધીજી : ગઈકાલ-આજ-આવતીકાલ : સદા નિરંતર ૬ ઓક્ટોબર ૨૦૧૬
ને આવતીકાલ
પ્રબદ્ધ જીવન : ગાંધીજી : ગઈકાલ-જ-વતીકાલ ઃ સદા નિરંતર ## પ્રબુદ્ધ જીવ : ગાંધીજીઃ ગઈકાલ-જ-ઓવતીકાલ ઃ સદા નિરંતર ## પ્રબુદ્ધ જીવન : ગાંધીજી : ગઈકાલ-જ-આવતીકાલ : સંદી નિરંતર ## પ્રબુદ્ધ જીવન : ૬
વોર મેડલ વાઈસરૉયને પોતાના પત્ર સાથે પાછા મોકલ્યા. વર્કિંગ કમિટીની મિટીંગ થઈ. છેવટે નક્કી થયું કે લંડનમાં છે કે અસહકારના આંદોલનના કાર્યક્રમમાં શાળાઓ, કોર્ટકચેરીઓ યોજાનારી ગોળમેજી પરિષદમાં ગાંધીજી કોંગ્રેસના એક માત્ર રે
અને ધારાસભાઓ, ખિતાબો અને માન અકરામો, પરદેશી પ્રતિનિધિ તરીકે જશે. ચોવીસ કલાકમાં ગાંધીજીનો પાસપોર્ટ હું કાપડ, સરકારી લૉન અને લશ્કર સુદ્ધાંના બહિષ્કારનો સમાવેશ તૈયાર કરવામાં આવ્યો. ઉતાવળે તૈયાર કરવામાં આવેલા હું * થતો હતો. તે ઉપરાંત આ કાર્યક્રમમાં ખાદી, સ્વદેશી અને પાસપોર્ટમાં ગાંધીજીની જન્મ તારીખ ખોટી લખાઈ. ખિલાફતના મુદ્દાને પણ પ્રાધાન્ય આપવામાં આવેલું.
પ્રસ્થાન સમયે ગાંધીજીએ નિવેદન આપ્યું કે ‘ક્ષિતિજ પર આશા ૧૯૨૧માં ગાંધીજીએ રાષ્ટ્રીય ચળવળના રચનાત્મક કાર્યો માટે જેવું કશું જ દેખાતું નથી, તેમ છતાં હું જન્મથી આશાવાદી હોઈને ૬ એક કરોડ રૂપિયાનું તિલક સ્વરાજ ફંડ એકઠું કરવાની ટહેલ નાખી. નિરાશામાં પણ આશા સેવી રહ્યો છું. ઇશ્વર ઉપર મને વિશ્વાસ કું હું મુંબઈ પાસેથી તેમની ઘણી અપેક્ષા હતી અને મુંબઈએ પણ તેમને છે અને તેણે મારો લંડન જવાનો માર્ગ ખુલ્લો કરી આપ્યો લાગે ? * નિરાશ ન કર્યા. મુંબઈવાસીઓએ લગભગ સાડા સાડત્રીસ લાખ છે. આથી હું એવી આશા રાખું છું કે તે મને માનવજાતિની સેવા ?
રૂપિયા ભેગા કરી આપ્યા. પ્રજાની આ ઉદારતા ગાંધીજીને સ્પર્શી માટે પોતાના સાધન તરીકે વાપરશે. મારે મન હિંદુસ્તાનની સેવા કે : ગઈ. ‘યંગ ઇન્ડીયા'માં તેમણે આ ઉદારતાને કારણે મુંબઈને એ માનવજાતની સેવા છે.” હૈં સુંદર ગયું. તેમના શબ્દોમાં ‘બૉમ્બે ધ બ્યુટીફુલ.”
ગાંધીજી મુંબઈથી ૨૯ ઓગસ્ટ ૧૦૩૧ના એસ. એસ. રુ પરદેશી કાપડની હોળીમાં પણ મુંબઈવાસીઓએ રાજપુતાના સ્ટીમરમાં નિકળ્યા અને ૨૮ ડિસેમ્બરના પાછા ફર્યા ઉત્સાહપૂર્વક ભાગ લીધો. પરેલમાં ઉમર સોબાનીની એલ્ફિન્સ્ટન અને મણિભવનમાં રહ્યા. લાડીલા નેતાને આવકારવા માટે છે હૈં મિલના કમ્પાઉન્ડમાં ૩૧ જુલાઈ ૧૯૨૧ના પરદેશી કાપડની શહેરમાં આનંદ અને ઉત્સાહનું વાતાવરણ હતું. પણ ગાંધીજી * હોળીનું આયોજન થયું. ગાંધીજીએ કહ્યું કે વિદેશી કાપડ આપણી તો નિરાશ થઈને પાછા ફરેલા. સમાનતાના સિદ્ધાંત પર શું ગુલામી દર્શાવે છે. તેને દૂર કરીને આપણે જાતને શુદ્ધ કરીયે આધારિત વાતચીત કરવાની તો ચર્ચિલની ઇચ્છા નહોતી. તે $ $ છીએ. તે પછી ૯ ઓક્ટોબર અને ૧૭ નવેમ્બરના પણ પરદેશી ઉપરાંત દેશમાં બ્રિટીશ સરકારની દમનનીતિ તો ચાલુ જ હતી. £ કાપડનો આગ ચાંપીને બહિષ્કાર કરવામાં આવ્યો. પણ ૧૭ જવાહરલાલ નહેરૂ અને અબ્દુલ ગફાર ખાન જેવા નેતાઓની હું 3 નવેમ્બરના પ્રિન્સ ઑફ વેલ્સની મુલાકાતના બહિષ્કાર સમયે ગાંધીજીના આગમન પહેલાં જ ધરપકડ કરવામાં આવેલી. જે 3 હિંસક બનાવો બન્યા. ગાંધીજીને અપાર વ્યથા થઈ. તેમણે ગાંધીજીની ધરપકડની પણ ઘડીઓ ગણાતી હતી. તેમણે છે છે શહેરમાં શાંતિ સ્થપાય ત્યાં સુધી ઉપવાસ શરૂ કર્યા. બધી કોમોના વાઈસરોયને લાંબો તાર કર્યો અને જેલ જવાની તૈયારી શરૂ કરી. ૨ મેં પ્રતિનિધિઓએ શાંતિ માટે પ્રયત્નો કર્યા. શાંતિની સ્થાપના સાથે દેશવાસીઓને સત્યાગ્રહનું મહત્ત્વ સમજાવતા ઉદ્બોધન કર્યા હૈ હુ ગાંધીજીએ ઉપવાસ છોડ્યા. મણિભવનમાં મળેલી કોંગ્રેસ વર્કિંગ અને અન્ય નેતાઓ સાથે ચર્ચા-વિચારણા કરી. ફ કમિટીએ અસહકારના આંદોલનની અસરકારકતા માટે શાંતિની ગાંધીજીને પ્રતીતિ થઈ કે આ પરિસ્થિતિમાં એક માત્ર ઉપાય મેં અનિવાર્યતા પર ભાર મૂક્યો. સમય જતાં દેશમાં રાજકીય છે. ૩ જાન્યુઆરી ૧૯૩૨ના તેમણે રવીન્દ્રનાથ ટાગોરને લખ્યું આ પ્રવૃત્તિઓમાં વધારો થતો ગયો. ૧૯૨૯ના ડિસેમ્બરમાં લાહોરમાં કે, “મારા થાકેલાં અંગોને હું આ ઘડીએ જ પથારી ઉપર લંબાવું & મળેલ કોંગ્રેસે સંપૂર્ણ સ્વતંત્રતાનો ઠરાવ પસાર કર્યો અને લોકોમાં છું. અને એકાદ મટકું ઉંઘ લેવાનો પ્રયત્ન કરું છું ત્યાં આપનું સ્મરણ છે * સ્વતંત્રતાની ઇચ્છા તીવ્ર બની. ૧૯૩૦ના માર્ચમાં ગાંધીજીએ કરું છું. જે યજ્ઞનો અગ્નિ પેટાવાઈ રહ્યો છે તેમાં આપ આપનું : કરેલ દાંડીયાત્રાએ લોકોમાં અભૂતપૂર્વ શક્તિનો સંચાર કર્યો. સર્વશ્રેષ્ઠ અર્પો એમ ઇચ્છું છું.” આ સમય દરમ્યાન ગાંધીજીની ? સરકારે પણ ચર્ચા
હાજરી, નેતાઓની અવરવિચારણા માટે લંડનમાં | પૂજ્ય આચાર્ય ભગવંત શ્રી દુર્લભસાગર સુરીશ્વર એવોર્ડ (૨૦૧૬) જવર અને કોંગ્રેસ વર્કિંગ હું ગોળમેજી પરિષદ | પૂજ્ય આચાર્ય શ્રી વાત્સલ્યદીપ સુરિજીની પાવન નિશ્રામાં ઉપરોક્ત | કમિટીની મિટીંગોને કારણે # યોજવાની દરખાસ્ત મૂકી. |એવોર્ડ ડૉ. પાર્વતીબેન ખીરાણી અને ડૉ. રતનબેન છાડવાને અર્પણ થશે. શુ આ માટે સરકાર સાથે આ એવોર્ડના લાભાર્થી માતુશ્રી શાંતાબેન કે. વખારીયા હસ્તે શ્રીમતી પ્રવૃત્તિઓનું મહત્ત્વપૂર્ણ કેન્દ્ર કે
વાટાઘાટો થઈ. નીરુબેન વિજયભાઈ વખારીયા, મુંબઈ તથા શ્રીમતી પૂર્ણિમાબેન બની ગયું. { મણિભવનમાં પણ કોંગ્રેસ | કીર્તિકુમાર (મચ્છરદાનીવાળા, અમદાવાદ) છે.
૪ જાન્યુઆરી ૧૯૩૨ના છે
6 પ્રબુદ્ધ જીવત : ગાંધીજીઃ ગઈકાલ-આજ-આવતીકાલ : સદા નિરંતર # પ્રબુદ્ધ જીવત : ગાંધીજી : ગઈકાલે-અજ-આવતીકાલ : સદા નિરંતર # પ્રબુદ્ધ જીવન ગાંધીજીઃ ગઈકાલ-જ-આવતીકાલ : સદા નિરંતર # પ્રબુદ્ધ જીવન : 8
Moja ya
'Strenghth does not come from physical capacity. It comes from an indomitable will.' a enclesia
