Book Title: Pathikvagga Tika
Author(s): Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri

View full book text
Previous | Next

Page 263
________________ २३८ दीघनिकाये पाथिकवग्गटीका (१०.३४५-३४५) मिज्जनलक्खणा मित्ता एतस्स अत्थीति मित्तो, सो वुत्तनयेन कल्याणो अस्स अत्थीति तस्स अत्थितामत्तं कल्याणमित्तपदेन वुत्तं । अस्स तेन सब्बकालं अविजहितवासोति तं दस्सेतुं "कल्याणसहायो''ति वुत्तन्ति आह "तेवस्सा"तिआदि । तेवस्साति ते एव कल्याणमित्ता अस्स भिक्खुनो। सह अयनतोति सह वत्तनतो। असमोधाने चित्तेन, समोधाने पन चित्तेन चेव कायेन च सम्पवको। सुखं वचो एतस्मिं अनुकूलगाहिम्हि आदरगारववति पुग्गलेति सुवचो। तेनाह "सुखेन वत्तब्बो"तिआदि । खमोति खन्ता, तमेवस्स खमभावं दस्सेतुं "गाळ्हेना"तिआदि वुत्तं । वामतोति मिच्छा, अयोनिसो वा गण्हाति। पटिप्फरतीति पटाणिकभावेन तिट्ठति । पदक्खिणं गण्हातीति सम्मा योनिसो वा गण्हाति । उच्चावचानीति विपुलखुद्दकानि । तत्रुपगमनीयाति तत्र तत्र महन्ते, खुद्दके च कम्मे साधनवसेन उपायेन उपगच्छन्तिया, तस्स तस्स कम्मस्स निप्फादनेन समत्थायाति अत्थो । तत्रुपायायाति वा तत्र तत्र कम्मे साधेतब्बे उपायभूताय । धम्मे अस्स कामोति धम्मकामोति ब्यधिकरणानंपि बाहिरत्थो समासो होतीति कत्वा वृत्तं । कामेतब्बतो वा पियायितब्बतो कामो, धम्मोधम्मो कामो अस्साति धम्मकामो। धम्मोति परियत्तिधम्मो अधिप्पेतोति आह "तेपिटकं बुद्धवचनं पियायतीति अत्थो"ति । समुदाहरणं कथनं समुदाहारो, पियो समुदाहारो एतस्साति पियसमुदाहारो। सयञ्चाति एत्थ च-सद्देन "सक्कच्च"न्ति पदं अनुकड्डति, तेन सयञ्च सक्कच्चं देसेतुकामो होतीति योजना | अभिधम्मो सत्तप्पकरणानि अधिको अभिविसिट्ठो च परियत्तिधम्मोति कत्वा । विनयो उभतोविभङ्गा विनयनतो कायवाचानं। अभिविनयो खन्धकपरिवारा विसेसतो आभिसमाचारिकधम्मकित्तनतो। आभिसमाचारिकधम्मपारिपूरिवसेनेव हि आदिब्रह्मचरियकधम्मपारिपूरी । धम्मो एव पिटकद्वयस्सापि परियत्तिधम्मभावतो । मग्गफलानि अभिधम्मो निब्बानधम्मस्स अभिमुखोति कत्वा । किलेसवूपसमकारणं पुब्बभागिया तिस्सो सिक्खा सङ्केपतो विवट्टनिस्सितो समथो विपस्सना च । बहुलपामोजोति बलवपामोज्जो। कारणत्थेति निमित्तत्थे । कुसलधम्मनिमित्तं हिस्स वीरियारम्भो। तेनाह "तेसं अधिगमत्थाया"ति । कुसलेसु धम्मेसूति वा निप्फादेतब्बे भुम्मं यथा “चेतसो अवूपसमे अयोनिसोमनसिकारपदट्ठान''न्ति । 238 Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org

Loading...

Page Navigation
1 ... 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338