Pathikvagga Tika

Author(s): Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri

Page 275

२५०
दीघनिकाये पाथिकवग्गटीका
(११.३५१-३५१)
एककवसेन तेसं भिक्खूनं पटिपत्तिविधिं उद्दिसन्तो इमानि दस पदानि इमिना अनुक्कमेन उद्दिसि ।
(क) एवं अनियमतो उद्दिठ्ठधम्मे सरूपतो नियमेत्वा दस्सेतुं “कतमो एको धम्मो''तिआदिना देसनं आरभि । तेन वुत्तं "इति आयस्मा सारिपुत्तो"तिआदि । एस नयो दुकादीसु। वेलुकारोति वेनो । सो हि वेळुविकारेहि किलञ्जादिकरणेन “वेळुकारो"ति वुत्तो। अन्तो, बहि च सब्बगतगण्ठिं नीहरणेन निग्गण्ठिं कत्वा। एकेककोट्ठासेति एककादीसु दससु कोट्ठासेसु एकेकस्मिं कोट्ठासे ।
सब्बत्थकं उपकारकन्ति सब्बत्थकमेव सम्मा पटिपत्तिया उपकारवन्तं । इदानि तमत्थं वित्थारतो दस्सेतुं “अयज्ही"तिआदि वुत्तं । विपस्सनागभं गण्हापनेति यथा उपरि विपस्सना परिपच्चति तिक्खा विसदा हुत्वा मग्गेन घटेति, एवं पुब्बभागविपस्सनावड्डने । अत्थपटिसम्भिदादीसूति अत्थपटिसम्भिदादीसु निप्फादेतब्बेसु, तेसं सम्भारसम्भरणन्ति अत्थो । एस नयो इतो परेसुपि । ठानाहानेसूति ठाने, अट्ठाने च जानितब्बे । महाविहारसमापत्तियन्ति महतियं झानादिविहारसमापत्तियं । विपस्सनाजाणादीसूति आदि-सद्देन मनोमयिद्धि आदिकानि सङ्गण्हाति । अहसु विज्जासूति अम्बट्ठसुत्ते (दी० नि० १.२७९) आगतनयासु अट्ठसु विज्जासु।
तेनेव भगवा थोमेतीति योजना | नन्ति अप्पमादं ।
थामसम्पन्नेनाति आणबलसमन्नागतेन | दीपेत्वाति “एवम्पि अप्पमादो कुसलानं धम्मानं सम्पादने बहुपकारो''ति पकासेत्वा । यं किञ्चि अनवज्जपक्खिकमत्थं अप्पमादे पक्खिपित्वा कथेतुं युत्तन्ति दस्सेतुं "यं किञ्ची"तिआदि वुत्तं ।।
(ख) कायगतासतीति रस्सं अकत्वा निद्देसो, निद्देसेन वा एतं समासपदं दट्टब्बं । “अट्टिकानि पुजकितानि तेरोवस्सिकानि...पे०... पूतीनि चुण्णिकजातानी''ति (दी० नि० २.३७९) एवं पवत्तमनसिकारो "चुण्णिकमनसिकारो"ति वदन्ति । अपरे पन भणन्ति "चुण्णिकइरियापथेसु पवत्तमनसिकारो''ति । एत्थ उप्पन्नसतियाति एतस्मिं यथावुत्ते एकूनतिंसविधे ठाने उप्पन्नाय सतिया। सुखसम्पयुत्ताति निप्परियायतो सुखसम्पयुत्ता, परियायतो पन चतुत्थज्झाने उपेक्खापि "सुख"न्ति वत्तब्बतं लभति सन्तसभावत्ता ।
250