Book Title: Navtattvano Saral Parichay
Author(s): Sunandaben Vohra
Publisher: Gunanuragi Mitro

View full book text
Previous | Next

Page 110
________________ B8% 85%winteressessocietences %80%E0%B8% A3%E0%B8%B5 ૯ વર્ણ (૫) ૧૦. ગંધ (૨) ૧૧ રસ (પ) ૧૨ સ્પર્શ(૮) ૨૦ ૧૩ આનુપૂર્વી (વિગ્રહગતિ) વક્રગતિથી ભવાંતરે જતા જીવને આકાશ પ્રદેશની શ્રેણિ અનુસારે જે ગમન થાય છે. આનુપૂર્વી અંતરાલ (ભાવાંતરે) ગતિમાં જ હોય. આત્માની ગતિ ઋજુ સીધી છે. છતાં ગતિ પ્રમાણે આંતરો થાય છે. દેવાનુપૂર્વી, મનુષ્યાનુપૂર્વી, તિર્યંચાનુપૂર્વી અને નરકાનુપૂર્વી. ૧૪ વિહાયોગતિઃ ચાલવાની રીત તે વિહાયોગતિ. ( શુભ વિહાયોગતિઃ જેના ઉદયથી પ્રિય લાગે તેવી ચાલ મળે. જેમ કે હંસ, હાથી, બળદ. અશુભ વિહાયોગતિ જેના ઉદયથી અણગમો ઉપજે તેવી ચાલ મળે. ઊંટ, ખચ્ચર વગેરે. પ્રત્યેક પ્રકૃતિ - ભિન્ન ભિન્ન પ્રકૃતિ ૧ અગુરુ લઘુ : જેના ઉદયથી હલકુ નહિ અને ભારે નહિ તેવા શરીરની પ્રાપ્તિ થાય. ૨ નિર્માણ : જેના ઉદયથી શરીરના અંગોપાંગ યોગ્ય સ્થાને વ્યવસ્થિત મળે. ૩ આતપ : જેના ઉદયથી પોતે શીતળ હોવા છતાં તેનો પ્રકાશ ગરમ લાગે. આ શરીર સૂર્ય વિમાનમાં રહેલા પૃથ્વીકાય જીવનું હોય છે. ૪ ઉદ્યોત : જેના ઉદયથી પોતે શીત હોય અને તેનો પ્રકાશ પણ શીત હોય આવું શરીર ચંદ્રવિમાનમાં રહેલા પૃથ્વીકાય જીવનું હોય છે. ૫ ઉપઘાત : જેના ઉદયથી જીવ પોતાના વધારાના અંગોપાંગથી પીડાય. દુઃખી થાય, વધારાની આંગળી કે રસોળી. ૬ પરાઘાત : જેના ઉદયથી જીવ બળવાનથી પણ હારે નહિ. ૭ ઉચ્છવાસ : જેના ઉદયથી જીવને શ્વાસોચ્છવાસ લેવાની શક્તિ પ્રાપ્ત થાય. ૮ તીર્થંકરનામ કર્મ ઃ જેના ઉદયથી જીવ ત્રણે જગતમાં પૂજાય. આ કર્મનો રસોદય કેવળજ્ઞાન પછી થાય, પણ દેવો અવધિજ્ઞાન વડે જાણીને તે પહેલા પણ તીર્થંકરનામ કર્મવાળા મહાન આત્માને પૂજે. ત્રસદસક : ત્રસ તથા અન્ય પ્રકૃતિ કુલ ૧૦ ૧ ત્રસ : જે કર્મના ઉદયથી જીવને સ્વેચ્છાએ હાલવા ચાલવાની શક્તિ મળે. ૨ બાદર : જીવને આંખથી જોઈ શકાય તેવું શરીર મળે. - ,જળ ૩ પર્યાપ્ત ઃ જે કર્મના ઉદયથી જીવ યોગ્ય પર્યાપ્તિઓ પૂર્ણ કરવા શક્તિમાન બને. ૪ પ્રત્યેક : જે કર્મના ઉદયથી જીવ દીઠ જુદા શરીરની પ્રાપ્તિ થાય, એક શરીરમાં એક જીવ હોય. ૫ સ્થિર : જે કર્મના ઉદયથી જીવને દઢ અવયવોની પ્રાપ્તિ થાય. ૬ શુભ : જે કર્મના ઉદયથી નાભિ ઉપરના અવયવો શુભ હોય. %989089 0000000000000000000000000000000000000000000000606 % 80000000000000%B9%89%E0%B8 Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org

Loading...

Page Navigation
1 ... 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138