________________
|| मोक्षतच्वे नवद्वारस्वरूपम् ॥
(३११)
भाववाळो होय. ए पंडकना पण ६ प्रकार छे ते धर्मबिंदु टीका वगेरेथी जाणवा.
२ वातिज - पुरुष चिन्ह स्तब्ध थतां स्त्रीसंगम कर्या विना न रही शके ते.
३ क्लब - स्त्रीने नग्न देखी शुक्र स्खलनादि क्षोभ पामे ते वष्टि क्लीब, स्त्रीनो शब्द सांभळी विकार जागे ते शब्द खीने स्पर्श मात्र थतां क्षोभ पामे [ शुक्र स्खलनादि थाय ] ते स्पर्शक्लीब, अने स्त्रीना निमंत्रणमात्रथी क्षोभ पामे ते निमंत्रणक्कीब, ए प्रमाणे ४ प्रकारना क्लीबनपुंसक छे.
४ कुंभी - जेनुं पुरुषचिन्ह वारंवार स्तब्ध थाय अथवा वृषण ( - अंडगोलक ) स्तब्ध ( -कठीन ) रहे ते, अथवा ग्रंथान्तरे कुंभ ( -घडा ) सरखा मोटा स्तनबाळाने पण कुंभि नपुं० कह्यो छे.
५ ईर्ष्यालु - पोतानामां स्त्रीसंगमनी शक्ति न होय तेथी बीजा पुरुषे सेवेली स्त्रीने जोइ ईर्ष्या-अदेखाइ करे ते.
५ शकुनि एकज दिवसमां कबूतरादि पक्षिनी माफक ) अमेकवार स्त्रीसंगम करनार.
७ तत्कर्मसेवी - स्त्रीसंगम करीने पण अवाच्य अंग चाटवादि कर्म करे ते.
८ पाक्षिकापाक्षिक - शुक्लपक्षमां वधु अने कृष्णपक्षमां अल्प वेद उदयवाळी.
९ सौगंधिक - अवाच्य प्रदेशने सुंध्या करनार.
१० आसक्त - शुक्रपात थया पछी पण आलिंगन करी पडी रहेनार.
ए १० जाति नपुंसको तीव्र मोहना उदयवाळा होवाथी दीक्षाने पण अयोग्य छे तो मोक्षे जवानी वातज शी ? हवे दीक्षाने योग्य होवाथी मोक्षे जवा योग्य ६ प्रकारना कृत्रिम नपुंसक आ प्रमाणे -
१ वर्धितक - जेओनी इन्द्रियनो छेद कर्यो होय तेवा नाजर अने पावइया विगेरे.
२ चिपित - जन्मतांज आंगळीओना मर्दनथी जेनां वृषण ( - अंडगोलक ) गळावेल होय.