Book Title: Mahabandho Part 1
Author(s): Bhutbali, Sumeruchand Diwakar Shastri
Publisher: Bharatiya Gyanpith

View full book text
Previous | Next

Page 415
________________ महाबंधे पंचिदियतस०२ तिणि आयु-बंधगा जहणेण एगस० । उक्कस्सेण चउव्वीसं मुहुत्तं । तिरिक्खायु-बंधगा जहणेण एगस० । उक्कस्सेण अंतोमुहुतं । पत्ते चउव्वीसं मुहुतं । सेसं मणुसोघं । तिष्णि-मण० तिणि वचि० चदुआयु० बंधगा जहणेण एगस० । उक्करसेण चउव्वीसं मुहुत्तं । सेसं णत्थि अंतरं । २६० २५०. दोमण० दोवचि ० चदुआयु० तिष्णि मणभंगो | पंचणा० छदंसणा० चदुसंज० तेजाक० वण्ण०४ अगु० उप० णिमि० पंचंतराइगाणं बंधगा णत्थि अंतरं । अधगा जहणेण एगस० । उक्कस्सेण छम्मासं । सेसं पत्तेगेण साधारणेण य बंधगा णत्थि अंतरं । अबंधगा जहणेण एगस० । उक्कस्सेण छम्मासं । णवरि थीणगिद्वितिगं मिच्छत्त बारसक० दोअंगो० छस्संघ० परघादुस्सासं आहारदुगं आदाउजोवं दो - विहाय ० दोसरं बंधगा - अबंधगा णत्थि अंतरं । २५१. एवं चक्खु ० अचक्खु ० सष्णिति । णवरि अचक्खुदंस० आयु० ओघं । ओरालियमस०-धुविगाणं बंधगा णत्थि अंतरं । अबंधगा जहण्णेण एगस, उक्कस्सेण 1 1 पंचेन्द्रिय, पंचेन्द्रिय-पर्याप्त, त्रस त्रस पर्याप्तकों में - तीन आयुके बन्धकोंका अन्तर जघन्य से एक समय, उत्कृष्टसे २४ मुहूर्त है । तिर्यंचायुके बन्धकोंका जघन्य से एक समय, उसे अन्तर्मुहूर्त अन्तर जानना चाहिए । पर्याप्तकों में २४ मुहूर्त हैं। शेष प्रकृतियों में मनुष्यों के ओघवत् जानना चाहिए । तीन मनोयोगी, तीन वचनयोगी में - ४ आयुका जघन्यसे एक समय, उत्कृष्टसे २४ मुहूर्त अन्तर है, शेष प्रकृतियोंमें अन्तर नहीं है ।' २५०. दो मनयोगी, दो वचनयोगीमें-४ आयुके अन्तरका तीन मनोयोगीके समान भंग है । अर्थात् जघन्यसे एक समय, उत्कृष्ट से २४ मुहूर्त है । पाँच ज्ञानावरण, ६ दर्शनावरण, ४ संज्वलन, तैजस-कार्माण, वणे ४, अगुरुलघु, उपघात, निर्माण तथा ५ अन्तरायों के बन्धकका अन्तर नहीं है । अबन्धकोंका जघन्यसे एक समय, उत्कृष्टसे छह मास अन्तर है । शेषके बन्धकोंका सामान्य तथा प्रत्येक रूपसे अन्तर नहीं है। अबन्धकोंका जघन्यसे एक समय, उत्कृष्टसे ६ माह अन्तर है। विशेष यह है कि स्त्यानगृद्धित्रिक, मिथ्यात्व १२ कषाय, दो अंगोपांग, ६ संहनन, परघात, उच्छ्वास, आहारकद्विक, आतप, उद्योत, २ विहायोगति, दो स्वरोंके बन्धकों अबन्धकोंका अन्तर नहीं है। २५१. इसी प्रकार अचक्षुदर्शनसे संज्ञी पर्यन्त जानना चाहिए। विशेष यह है कि अचक्षुदर्शन में आयुका ओघवत् अन्तर I औदारिक मिश्रकाययोगमें- ध्रुव प्रकृतियोंके बन्धकका अन्तर नहीं है; अबन्धकों का जघन्यसे एक समय उत्कृष्ट से वर्षपृथक्त्व अन्तर है ।' विशेष- इस योग में ध्रुव प्रकृतियों के अबन्धक सयोगकेवली होंगे। वहाँ नाना जीवोंकी अपेक्षा जघन्य अन्तर एक समय है और उत्कृष्ट अन्तर वर्षपृथक्त्व हैं । कारण, कपाट १. जोगाणुवादेण पंचमणजोगि- पंचवचिजोगि अंतरं केवचिरं कालादो होंदि ? णत्थि अंतरं निरंतरं ( २१-२३) २. "सजोगिकेवलीणमंतरं केत्रचिरं कालादो होदि ? णाणाजीवं पडुच्च जहणणे एगसमयं उक्कस्सेण वासवुधत्तं । ” – षट् खं० अंतरा० १६६-६७ । Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org

Loading...

Page Navigation
1 ... 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520