________________
શ્રી લઘુક્ષેત્રસમાસ.
અર્થ-(વાવ) બીજા ચતુષ્કમાં (દુ) હય, (વાય) ગજ, (m) ગ અને (રઢિ) શખુલી એ શબ્દો છે (પુવ ) પૂર્વમાં જેને એવા (07Tમા ) કર્ણ નામવાળા એટલે કે હયકર્ણ ૧, ગજકર્ણ ૨, કર્ણ ૩ અને શક્લીકણું ૪ એ નામના ચાર દ્વીપ ઈશાનાદિકથી આરંભીને જાણવા. (૨) તથા એ જ પ્રમાણે ( માર ) આદર્શ, (હિ) મેંઢ, (મો) અ અને ( ) ગે એ શબ્દો છે (પુષ્ય ) પૂર્વમાં જેને એવા (મુઠ્ઠા ) મુખ નામવાળા એટલે કે આદર્શમુખ ૧, મેંદ્રમુખ ૨, અમુખ ૩ અને ગેમુખ જ એ નામના ચાર દ્વીપ ( તામિ ) ત્રીજા ચતુષ્કમાં જાણવા. (૨૧). हयगयहरिवग्धमुहा,चउत्थए असकण्णु हरिकण्णो । अकण्ण कण्णपावरणु, दीओ पंचमचउक्काम्म ॥ २२ ॥२१६॥
અર્થ–() હય, (પ) ગજ, (ર) હરિ અને (વા) વ્યાધ્ર એ શબ્દો છે પૂર્વમાં જેને એવા ( મુદ્દા)મુખ શબ્દવાળા એટલે હયમુખ ૧, ગજમુખ ૨, હરિમુખ ૩ અને વ્યાધ્રમુખ ૪ એ નામના ચાર દ્વીપ ( ચરથg ) ચોથા ચતુષ્કને વિષે જાણવા, તથા ( Ug) અશ્વકર્ણ ૧, (વિ ) હરિકણું ૨, ( ) અકર્ણ ૩ અને ( પાવર) કર્ણપ્રાવરણ ૪ એ નામના ચાર (સી) દ્વીપ (પંચમવડ ) પાંચમા ચતુષ્કને વિષે જાણવા. (૨૨)
उक्कमुहो मेहमुहो, विज्जुमुहो विज्जुदंत छट्टम्मि । सत्तमगे दंतंता, घणलट्ठनिगूढसुद्धा य ॥ २३ ॥ २१७॥
અર્થ—(૩ ) ઉલ્કામુખ ૧, (મેદ ) મેઘમુખ ૨, (વિ ) વિદ્યમુખ ૩ અને (વિષ્ણુદ્દત) વિદ્યુદંત ૪ એ નામના ચાર દ્વીપો (છઠ્ઠમ) છઠ્ઠા ચતુષ્કને વિષે છે, તથા (રર) સાતમા ચતુર્કીમાં ( તંતા) દંત શબ્દ છે અંતે-છેડે જેને એવા (ઘા) ઘન, (૮) લણ, (નિદ) ગૂઢ અને (સુદ્ધા ૨) શુદ્ધ શબ્દ મૂકવા એટલે કે ઘનદંત ૧, લણત ૨ (નિ) ગૂઢદંત ૩ અને શુદ્ધદંત ૪ એ નામના ચાર દ્વિીપ જાણવા. (૨૩). एमेव य सिहरिम्मि वि, अडवीसं सव्वि डंति छप्पण्णा । एएसु जुअलरूवा, पलिआसंखंसआउ णरा ॥ २४ ॥ २१८॥
અર્થ–(મેવ ) તથા વળી એ જ પ્રમાણે એટલે ઉપર જેમ હિમવાના પર્વતના કહ્યા તે જ પ્રમાણે ( સિરિઝ વિ) શિખરિ પર્વતને વિષે પણ (વીd)