________________
New
મૂળ તથા ભાષાંતર
૧૩૫ હવે જબૂદ્વીપ કરતાં જે અહીં બમણું છે તે કહે છે
णइकुंडदीववणमुह-दहदीहरसेलकमलवित्थारं । । णइउंडत्तं च तहा, दहदीहत्तं च इह दुगुणं ॥६॥२३०॥
અર્થ–બૂદ્વીપમાં કહેલા નઘાદિકના વિસ્તાર કરતાં અહીં ધાતકીખંડમાં (org ) નદીઓને, (૬) કુંડેન, (વીવ) દ્વીપોને, ( વમુદ) વનમુનો , (૬) કહોને, ( લેસ્ટ) દીર્ઘપર્વતનો એટલે કુલગિરિને અને (રામે) કમળો (વિસ્થા) વિસ્તાર બમણું છે; તથા જંબુદ્વીપની નદીઓના ઉંડપણ કરતાં અહીં ધાતકીખંડની (ઘઉં) નદીઓનું ઉંડપણું પણ બમણું છે. (૪ તા) તથા વળી પૂર્વે કહેલા દ્રહના લાંબપણાથકી (રાત્ત ૪) દ્રહોનું લાંબપણું અને પહોળપણું (૬) અહીં ધાતકીખંડમાં (gl) બમણું છે. તથા વળી અહીં વનમુખને વિસ્તાર બમણે કહ્યો છે, પરંતુ લવણસમુદ્રની દિશા તરફ વનમુખને વિસ્તાર તેથી વિપરીત છે. તે આ પ્રમાણે -નદીની પાસે બે કળા અને કુળગિરિની પાસે ૫૮૪૪ યોજન વિસ્તાર છે એ સંપ્રદાય છે. (૬).
વિસ્તરાર્થ_એક તરફના બત્રીશ વિજયની ૬૪ નદીઓ, બીજી તરફની ૬૪ નદીઓ, બન્ને તરફના ભરતક્ષેત્રની ગંગા નદી ૨, સિંધુ નદી ૨, અને ઐવિત ક્ષેત્રની રક્તા નદી ૨, રક્તવતી નદી ૨, સર્વ મળીને ૧૩૬ નદીઓ. બે હૈમવતક્ષેત્રની ૪ નદી, બે એરણ્યવતક્ષેત્રની ૪ નદી, બે મહાવિદેહની અંતરનદી ૨૪, સર્વ મળીને ૩૨ નદીએ. બે હરિવર્ષક્ષેત્રની ૪ નદી, બે રમ્યકક્ષેત્રની ૪ નદી, મળીને ૮ નદીઓ. તથા શીતા નદી ૨ અને શીતાદા નદી ૨ મળીને ૪ નદીઓ થઈ. કુલ ૧૩૬-૩૨૮-૪ નદીઓ સંબંધી યંત્ર.
સ્થાપના –
8 | નદીમૂલ વિ
€ | સ્તાર એજન | મૂળમાં ઉંડ
પણું જન
-— - re
Ple :
અંત્ય ઉંડપણું
ચાજન
જન ધાતકીખંડ જીભી વિસ્તાર
નદીઓ જીભી જાડી
જન અભી લાંબી | $ |
૦ | ૧ ૦ ૦ ૦ | યોજના
$ ૦ ૦
A ૦ ૪
રયોજન
છે રે
જન નદીદ્વીપ વિસ્તાર એજન કુંડદ્વારવિસ્તામધ્યગિરિ અને
૨ - 9 | તર યોજના
તે છે કે [ { ", છે \
8
૮
8
૦
છે.
*6
8