________________
મૂળ તથા ભાષાંતર.
૧૩૯
પ્રમાણે ર૧ર વડે ભાગતાં ૬૬૧૪૬ આવે છે. આટલે ભરત અને એરવતને આદિ વિસ્તાર જાણ. મધ્યને ધ્રુવાંક ૨૬૬૭૨૦૮ ને છે તેને પણ ક્ષેત્રમાંક એમ વડે ગુણતાં તેટલે જ અંક આવે. તેને ૨૧૨ વડે ભાગતાં ૧૨૫૮૧ આવે છે. આટલે ભરત અને એરવતને મધ્ય વિસ્તાર જાણ. તથા અત્યનો ધુવાંક ૩૩ર૧૧૯ છે તેને ક્ષેત્રના અંક એકવડે ગુણતાં તેટલા જ થાય છે. તેને ૨૧૨ વડે ભાંગતાં ૧૮૫૪૭ આવે છે. આટલે ભરત અને ઐરાવતને અંત્ય વિસ્તાર છે. એ જ રીતે ઉપર લખેલા આદિ ધ્રુવકને ચારે ગુણ ૨૧૨ વડે, ભાંગવાથી હેમવત અને એરણ્યવતને આદિ વિસ્તાર થાય છે, સોળે ગુણ ૨૧૨ વડે ભાંગવાથી હરિવર્ષ અને રમ્યકને આદિ વિસ્તાર આવે છે, તથા ૬૪ વડે ગુણ ૨૧ર વડે ભાંગવાથી વિદેહને આદિ વિસ્તાર આવે છે. એ જ રીતે મધ્યના ૨૬૭૨૦૮ પ્રવાંકને અનુક્રમે ૪–૧૬-૬૪ વડે ગુણી ૨૧૨ વડે ભાંગવાથી તે તે ક્ષેત્રને મળે વિસ્તાર આવે છે, અને અંત્યના ૩૯૩૨૧૧૯ ધ્રુવાંકને અનુક્રમે ૪–૧–૪ વડે ગુણી ૨૧૨ વડે ભાંગવાથી તે તે ક્ષેત્રને અંત્ય વિસ્તાર આવે છે. રોગ -
ક્ષેત્ર વિસ્તાર સ્થાપના -
ધાતકીખંડનાં ક્ષેત્રો
બે ભરત | બે હૈમવત | બે હરિવર્ષ બે ઐરવત બે એરણ્યવતી બે રમ્યક
બે મહાવિદેહ
ક્ષેત્રને ધુવાંક આદિવાંકને ક્ષેત્રાંક
સાથે ગુણતાં ૧૪૦૨૨૯૭ ૫૬ ૦૮૧૮૮ ૨૨૪૩૬૭૫૨'' ૮૮૭૪૭૦ ૦૮ : ૨૧૨ વડે ભાંગતાં |૬૧૪૩ ૬૪૫૮ ૧૫૮૩૩૫ ૪ર૩૩૩૪ મધ્યધુવાંકને ક્ષેત્રાંક
સાથે ગુણતાં ર૬૭ર૦૮ ૧૦૬૬૮૮૩૨ ૪૨ ૬૭૫૩૨૮ ૧૭૦૭૦ ૧૩૧૨ ૨૧ર વડે ભાગતાં ૧૨૫૮૧ ૫૦૩૨૪ | ૨૦૧૨૯૮ ૮૦૫૧૯૪૬ અંત્યધુવાંકને ક્ષેત્રાંક
સાથે ગુણતાં ૩૩૨૧૧૪ ૧૫૭૨૮૪૭૬ ૨૮૧૩૮૦૪ ] ૨૫૧૬૫૫૬૧૬ ૨૧ર વડે ભાંગતાં ૧૮૫૪૭૫૩ ૭૪૧૯૦૬ ૨૮૭૬૬ ૧૮૭૦૫૪