________________
પ૦૮ : આશાત્મિક સંસ્કૃતિ અને સાધુ-સંતેનું કર્તવ્ય
પિતાની પીપુડી ખરી કરવાનો પ્રયત્ન કરી ભારતની મૂળભૂત સંસ્કૃતિને નાશ કરવા આજે રહ્યાં છે. એનાં કરતાં રાજય વ્યવસ્થાને સહકાર સત્તાધારીઓ સત્તાઓ અજમાવી રહ્યા છે. આપનાર જ્ઞાતિવાદ કે ધર્મવાદ શું ખોટા હતાં વાસ્તવિક રીતે જોતાં ધમ અને સમાજ કે જે રાજ્યવ્યવસ્થામાં દખલગીરી કરતા વ્યવસ્થા કે જેનાં દ્વારા આધ્યાત્મિક સંસ્કૃતિ ન હતાં. વળી દીધદષ્ટિથી વિચાર કરવામાં આવે ટકી રહી છે તેનું રક્ષણ કરવા માટે રાજસત્તા તે ધર્મોએ કે જ્ઞાતિઓએ દેશની આબાદી છે. નહીં કે તેને તેડવા માટે. તેના બદલે અને સંસ્કૃતિ વધારી છે. ધર્મ દેશને સંસ્કૃતિ અસ્પૃશ્યતા નિવારણ બીલ, હિન્દુ કેડબીલ, આપી છે. જ્ઞાતિઓએ દેશને આબાદિ અને છૂટાછેડા બિલ, દહેજ પ્રતિબંધક બીલ, હિન્દુ ગૌરવવંતે ઈતિહાસ આપ્યો છે. અને વર્ગોએ તલાક બીલ, જાતિભેદ નિવારક બીલ, રીલીજીદેશની કલા કારીગરને પિવી છે. અને એ રીતે અસ ટ્રસ્ટ એકટ, આદિ દ્વારા ભારતની સંસ્કૃતિ દેશનું ગૌરવ તથા સંસ્કૃતિ વધારવામાં મડાન તેનાં આચાર-વિચાર, તેનાં સાધને આદિને ફાળો આપે છે કે જેને લઈને આજ ભારત મેટી હાનિ પહોંચાડી દીધી છે. અને એટલેથી ભૂમિ ગૌરવને અનુભવ કરે છે. જ્યારે તેનાં કાર્ય પૂર્ણ ન થતું હોય તેમ સાધુ સમાજ બદલે નેહરૂજીનાં પ્રત્યાઘાતેથી ઉભા થયેલાં નવાં નામની સંસ્થા સ્થાપિ મૂળભૂત આચાર પક્ષઓ દેશને લાભ કરી દીધું હોય કે ગૌરવ વિચારેને તેડવા મહાન પ્રયત્ન થઈ રહ્યો છે. વધાયુ હોઈ તેવું અમારાં જાણવામાં નથી. લેકેને વિશ્વાસ તેડવા સાહિત્ય એકેડેમીની આજનું રાજ્યતંત્ર દેશનાં લોકોની અવદશાનાં શરૂઆત છે, આચાર-વિચાર તેડવા સાધુ મૂલ કારણોને અટકાવવાને બદલે અવદશાને સમાજની સ્થાપના છે. વેપાર ધંધે તેડવા વધુ ટેકે મળે તેવા સહાયક પ્રયત્ન અવદશા સ્ટેઈટ ટેગીંગ કોર્પોરેશન છે. ખેતિ તેડવા અટકાવવા લઈ રહી છે. અને સ્થિતિ બમણા સહકારી મંડલીઓ છે. આ વિષમ પરિસ્થિતિમાં વેગથી બગડતી જાય છે. વાસ્તવિક સત્ય કદાચ દેશને ઉદ્ધાર જરૂર લાગતું હશે પણ, સમજવાની શક્તિ જ એટલી બધી કુંઠિત દેશની પ્રજાને અને સંસ્કારને સર્વ પ્રકારે બની ગઈ છે કે આજનાં પરિવર્તનનું ભવિષ્યમાં હાર થઈ રહ્યો છે. શું પરિણામ આવશે તે સમજવા કઈ પ્રયત્ન આજે દેશદ્વાર અને માનવતાને નામે જ કરતું નથી.
બને છાસ થઇ રહ્યો છે. આથી આધ્યાત્મિક વળી શ્રી નેહરૂનું બીજું મંતવ્ય એ છે સંસ્કૃતિ અને તેનાં આચાર વિચારોમાં માનકે ભારતીય સંસ્કૃતિનાં સર્જકેએ ઘણો જ નાર દરેક સાધુ સંતોએ આ વસ્તુને ખ્યાલ અન્યાય કર્યો છે. અને એટલા માટે ધર્માનંદ કરે જ પડશે. કારણ કે સંસ્કૃતિની રક્ષા કૌશાંબી જેવાનાં પુસ્તક દ્વારા ભારતના મહાન માટેનું ઉત્તરદાયિત્વ તેમનું છે. નહિંતર તમારા પુરુષોને માંસાહારી ઠેરવી તેમના તરફ રહેલે ભારતવર્ષની આધ્યાત્મિક સંસ્કૃતિ કેવી હતી આદરભાવ એ છે કરાવવાની કોશીશ કરવામાં તેને ખ્યાલ પણ ભવિષ્યની પ્રજાને નહિ આવે. આવી છે. વળી ભારતીય સંસ્કૃતિ પિષક ધમ. દરેક ધર્મોનાં મૂળ આચારો આધ્યાત્મિક વ્યવસ્થા, સમાજવ્યવસ્થા, અને બીજી વ્યવ. જીવનનાં રક્ષણ માટે જ નકકી થયેલ છે. જેમ સ્થાઓમાં કાયદા દ્વારા પણ ડખલગીરી કરી આત્મા વિનાને દેડ તેમ આચાર વિચાર
