________________
૮૬ : આરોગ્ય અને ઉપચાર :
ક્રોધ જે ઉષ્ણ સ્વભાવને કષાય છે તેનો આંખ ઉઘાડતાં બેઠા થવાની ઇચ્છા, કંકાણમાં ઓછી વાસો કપાળમાં છે આ ક્રોધાગ્નિ એવો ભયં. જરૂરિઆતે જીવનમાં સુખ ને શાંતિ ભરેલા હતા. કરે છે કે, જે કોપે તો મગજ શકિતને વરસો વરસ મેંઘવારી વધતી જાય છે. આરોક્ષીણ કરી નાખે છે, માટે ક્રોધ કેપે નહિં, તે માટે
એ ઘસાતું જાય છે. ખરચા પૂરા થતા નથી. આને વળી આલોચક, અને સાધક નામના ઉષ્ણ સ્વ
પહોંચી વળવા મગજને એટલી બધી મહેનત પડે છે બાવન પિત્ત પણ પ્રકેપ ન પામે તે માટે કપાળે
કે, મગજના કિંમતી અવયવો શ્રમથી ઘેરાઈ જાય છે, શીતવીર્ય ઔષધો જેવા કે ચંદન, કપુર, બરાસ, શાંત નિદ્રા આવતી નથી. સ્થી માનસિક, અને ગેરચંદન, રતાળી આદિ વસ્તુઓને ખુબ ઘુંટી
આધ્યાત્મિક શકિત પણ ક્ષીણ થવા લાગી છે, મુલાયમ કરી ત્રિલક, ચાંદલા, ત્રિપુંડ કે બીજા ક્ત એ જરૂરિઆત ઘટાડવા યોગ્ય ભૂમિકા તૈયાર આકારના તિલકે કપાળે કરવાની યોજના પૂર્વકાળથી
થતી જ નથી. જાએલી છે. “સોદ્ધારતંત્ર' ગ્રંથમાં લખ્યું છે કે, ચંદનાદિ ધારણ કરવાથી, ચોળવા-ચોપડવાથી તૃષા,
છેલ્લા બે પાંચ વરસ્થી તો મનુષ્યલોકના મૂચ્છ, દુર્ગધ, પરસેવો, દાહ મટે છે. ભાગ્યનો ઉદય
માન, દેવલોકના દેવ પાસે જવાની તૃષ્ણ ઉભી કરી થાય છે. લક્ષ્મી મળે છે. તેજ, કાંતિ, બળ અને દીધી છે, જેણે પુણ્ય સંચય કર્યો હોય, જેના શ્વાસએજ વધે છે.”
શ્વાસમાં કમળ સરખી સુગંધી વહેતી હોય, જેના
આંખના પપા સ્થિર હોય, જે જમીનથી અધર પૂર્વકાળના પરોપકારી ઋષિ મુનિઓએ, જીવન
ચાલી શકતા હોય. જેના દેહનો પડછાયો ન પડતો નિરોગી સુખી અને સંતેષમય રહે તે માટે આવક હોય. આવી સ્થિતિ જેણે સુકૃત્યો કરી પુણ્ય સંચય પ્રમાણે ખરચ રાખો' એ સૂત્ર અમલમાં આવ્યું હતું.
આ3 69. કર્યો છે તે દેવોના વાસ ચંદ્ર, શુક્ર કે મંગળના ૫ણુ યુરોપ દેશમાં ખેલાએલા છેલા ભયંકર, ભીષણ
સ્થાનમાં, મૃત્યુ લેકના માનવને માનવશરીરે હિંસક, કારમાં દારૂણ યુધે પૃથ્વી ઉપરની ઘણી હિં સક, કરિના કીરણ
* ૩ પશુ જવાની તૃષ્ણ જાગી છે. ઉત્તમ સામગ્રીઓને વિનાશ આણી દીધો છે. જેના પરિણામે માનવી ધન, ધાન્ય અને આરોગ્યથી હણાઈ
વિજ્ઞાનના નામે, વિનાશનાં સાધન બનાવીને, ગયો છે, અપૌષ્ટિક હલકા ધાન્યો, અને હલકા ઘી
છે. હા જી અનેક નિર્દોષ પામર પ્રાણીઓનો વિનાશ સર્જન,
અનેક તેલો પણ ભયંકર મેઘા થઇ પડયા છે. મગજને દુનિયામાં વેર-ઝેર, ઈર્ષા–અદેખાઈ વધારીને જીવ પષ્ટિક વસ્તુઓ સાચી મળવી મુશ્કેલ થઈ ગઈ છે ત્યા2ને ઉના '
સૃષ્ટિને મૃત્યુની ભીતિથી ભડકાવીને, ભીષણ મોંઘવારી અને આવી પડેલી આ યાતનાઓએ, “ખરચ પ્રમાણે સજીને, ન મટે તેવા રોગ ફેલાવીને હિંસક આહાર આવક કરો એ સૂત્ર અપનાવ્યું છે.” આ પ્રમાણે
વિહાર અને હિંસક વિચારણાઓ જન્માવીને સંયમી શાંતિદાતા આરોગ્યદાતા પ્રથમના પત્રને કેવી જીવનને ભૂલી ઉચ્ચ સ્થાનમાં જવું છે, આ કેવી નાંખ્યું છે. પરિણામે અશાંતિ અને અતૃપ્તિ, દુ:ખ રીતે શક્ય બને ?
અને થાક, ભય અને ચિંતાથી મગજ શક્તિ હણવા શાસ્ત્રમાં તે ચારે દિશિ વિદિશિ, ઉંચ-નીચે લાગી છે.
આટલા ગાઉથી અધિક ન જવું તેવું દિફ પરિણામ- સાદું ખાય, સાદું પીવે, સાદું પહેર, સાર્દ ઓ. વ્રત બતાવેલું છે, જે વ્રતથી વધતી જરૂરિઆત તરફ સાદુ ક્વન, સાદી લાગણીઓ, સાદા આવેશે. જ્યાં માણસને જતા અટકાવવાની ખૂબી રહેલી છે. સુધી સાદાઈ હતી ત્યાં સુધી શાંતિ હતી. ગાઢ નિદ્રા હતી. છતાએ જનાઓએ તે માણસને જરૂરીઆતે જ્ઞાનતંતુ કે મગજના દરદો હતા નહિં. સ્મૃતિમય શરીર, વધારવા તરફ આકર્ષણ કરી દીધું છે. અને પરિણામે શરીરના સર્વ ભાગનો યોગ્ય વિકાસ, હરતે ચહેરો, મગજ અને કરોડરજજુ કે જેના ઉપર પાંચ ઇ
